طبق گزارش آژانس امنیت غذایی جمهوری آذربایجان، سه شرکت بصورت جداگانه از ماه نوامبر سال گذشته بیش از ۲۶ تن محموله های فلفل از ایران وارد کرده بودند که با نمونه برداری و آزمایش فلفل ها، همه محموله ها ویروس« بسیار خطرناک» روگوز داشته اند.
این گزارش می گوید به رغم هشدار آژانس امنیت غذایی، شرکت« پالن» آذربایجان، بیش از یازده تن فلفل آلوده را خودسرانه وارد بازار فروش این کشور کرده بود که تلاش برای جمع آوری این محصولات از بازار ادامه دارد و علیه این شرکت نیز پرونده قضایی باز شده است. محموله های وارداتی توسط دو شرکت دیگر کلا از بین برده شده است.
گزارش های منتشر شده در رسانه های ایران حاکی است که ویروس روگوز سال هاست که به خطری« شایع و جدی» برای محصولات کشاورزی ایران، خصوصا فلفل و گوجه فرنگی تبدیل شده است.
ماه قبل نیز روسیه محموله های بزرگی از فلفل ایران را بازگرداند، اما دولت آذربایجان تصمیم گرفته است همه این محموله ها را قرنطینه کرده و کلا از بین ببرد.
مقامات کشورمان علت بازگشت محموله های فلفل دلمه ای ایران از روسیه را استفاده از« سموم خطرناک و باقی ماندن آن ها در محصول نهایی که برای سلامت انسان خطرناک است» عنوان کردند.
همینطور حیدر ساکن برجی، رئیس اتحادیه صنف بارفروشان مشهد، با اشاره به بازگشت خوردن محصولات زراعی صادراتی ایران از کشورهای مختلف، گفته بود:« معمولاً این محصولات کشاورزی بازگشت خورده، در داخل کشور مصرف می شوند ».
استفاده از این سموم چقدر میتواند مضر باشد؟
چنانچه فرایند تامین و استفاده از آفتکشها در کشور بدون دقت و خارج از اصول توصیهشده باشد، میتواند منشأ مشکلات محیطزیستی و بهداشتی متعددی شود. از نظر محیطزیستی، مصرف نادرست آفتکشها میتواند منجر به ایجاد گونههای مقاوم آفات در برابر سموم، طغیان آفات درجه دوم، اثرات نامطلوب بر موجودات غیرهدف مانند پارازاتیوئیدها و شکارگرهای آفات و... شود. از نظر بهداشتی هم مصرف غیراصولی آفتکشها منجر به مسمومیتهای حاد و مزمن میشود.
در مسمومیت حاد با آفتکشها، اثر آن در کوتاهمدت مثلا ۲۴یا ۴۸ساعت بعد ظاهر میشود و با نشانههایی مانند سردرد، سرگیجه، تهوع، آبریزش، آلرژیهای پوستی و سوزش چشم همراه است. در این مواقع باید فورا به پزشک مراجعه شود.
مسمومیتهای مزمن با آفتکشها، حاصل تماس طولانیمدت با غلظتهای پایین سموم (معمولا کشاورزان با این نوع مسمومیت روبهرو هستند) یا ورود تدریجی باقیمانده کم آفتکشها از طریق مصرف محصولات کشاورزی آلوده به بدن است.
مسمومیتهای مزمن در مراحل اولیه قابل تشخیص نیست و معمولا زمانی بروز میکنند که کار چندانی برای معالجه نمیتوان انجام داد. براساس مطالعات صورت گرفته، تأثیرات مزمن باقیماندن آفتکشها در محصولات کشاورزی میتواند بهصورت ایجاد انواع سرطان، اختلالات هورمونی، ناباروری، کاهش ضریب هوشی و... نشان داده شود.
چه اقداماتی میتوان برای کاهش باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی قبل از مصرف انجام داد؟
این اقدامات کاملا به نوع و باقیمانده آفتکش و محصول موردنظر وابسته است. تحقیقات انجامشده نشان میدهد بعضی اقدامات میتواند تا حدودی باعث کاهش باقیمانده سموم در محصولات تولیدی شود؛ مثلا پوست گرفتن بعضی میوهها مانند سیب، گلابی، خیار و.... قبل از مصرف میتواند تا حدودی باقیمانده بعضی از سموم را که روی میوه هستند، کاهش دهد.
نقش شستوشوی میوهها و سبزیها هم مخصوصا با شویندههای متداول مانند مایع ظرفشویی در کاهش سموم مؤثر است. البته باید به این نکته توجه کرد که فاصله بین آخرین سمپاشی در زمان تولید تا زمان مصرف محصول کشاورزی نقش مهمی در کاهش باقیمانده سموم دارد که هر چه این زمان بیشتر باشد به سلامت محصول کمک بیشتری میکند.
- 13
- 6