استفاده از سموم و کودهای شیمیایی در بخش کشاورزی همواره یکی از مباحث پرچالش و جنجال برانگیز بوده است، امروزه اگر از مصرف کنندگان جامعه درباره سلامت محصولات کشاورزی سؤال شود، خیلی از آنان در این زمینه هنوز نگرانیهایی دارند.
این مساله که دلیل آن تکرار مداوم خطرات استفاده از سموم در کشاورزی است، هیچ گاه برای مردم جامعه ما حل نشده چراکه کسی به آن پاسخ روشنی نداده است.
کارشناسان معتقدند برای حل این چالش، باید کلیت مساله را پذیرفت و برای رفع مشکلات موجود اقدام کرد.
نکته قابل توجه در این زمینه آن است که اخیراً برخی مسئولان وزارت جهاد کشاورزی درباره وضعیت آفت کشهای مورد استفاده در کشور اظهارنارضایتی و ابراز نگرانی کرده و بحث عدم تنوع و قدیمی بودن این محصولات را مطرح کرده اند.
در همین ارتباط، محمود حجتی، وزیر جهاد کشاورزی درباره اینکه عدهای از مسئولان و کارشناسان معتقدند کیفیت و حجم به کار گیری سموم در تولید محصولات کشاورزی نامناسب است و در گلخانهها شاهد مصرف بی رویه سموم هستیم چرا نظارتی در این زمینه انجام نمیشود و چه اقداماتی برای حل این مشکل در نظر دارید؟ گفت: ما نمیتوانیم سم و کود را به طور کامل از کشاورزی حذف کنیم، چرا که وقتی با یک آفت همگانی مواجه میشویم تنها راه مبارزه با آن استفاده از همین محصولات است. بنابراین باید منطقی به این مسئله نگاه کنیم.
وی با بیان اینکه باید به سمت استفاده از سموم با کیفیت حرکت و بحث بدمصرفی این محصولات را حل کنیم، افزود: این مسئله در دستور کار ما قرار دارد.
وزیر جهاد کشاورزی اضافه کرد: در دورهای که ما تحریم بودیم، محصولات کم کیفیت و کم اثری را که چین و هند تولید میکردند را ناچار به واردات آنها بودیم، کشاورزان نیز زمانی که میبینند محصولشان در حال از بین رفتن است و هرچه سم و کود به آن میزنند تأثیری ندارد مکرراً از آنها استفاده میکند که این اشکال از آنان نیست بلکه از ما مسئولان است که باید سم باکیفیت و کم خطر در اختیار کشاورزان قرار دهیم.
وی تصریح کرد: چرا کشاورزان باید از سمومی که تکنولوژی آنها مربوط به ۵۰ تا ۶۰ سال قبل است استفاده کند؟ این اشکال ما مسئولان است که به دلیل محدودیتهایی که داشتهایم نتوانستهایم محصول باکیفیت در اختیار کشاورزان قرار دهیم.
حجتی با بیان اینکه مقدمات این کار در حال فراهم شدن است اظهار داشت: ما کد ۱۶ رقمی پیگیری محصولات کشاورزی را در سازمان حفظ نباتات و شورای عالی سلامت دنبال میکنیم که به این ترتیب محصولات کشاورزی، کد رهگیری دریافت خواهند کرد، ضمن اینکه در حال حاضر این اتفاق برای مرغ رخ داده و امیدواریم به زودی شامل تمام محصولات کشاورزی شود.
وزیر جهاد کشاورزی با انتقاد از اینکه هر کسی مغازه سم فروشی کرده و اقدام به فروش این محصولات میکند، گفت: ما معتقد هستیم نباید هر کسی به خود اجازه دهد که مغازه سم فروشی باز کند و یا اینکه نسخه بپیچد. در همین راستا، مغازههای سم فروشی باید از سازمان حفظ نباتات پروانه بگیرند که خیلیها نیز از این امر تمرد میکنند و ما این مسئله را از طریق مراجع قانونی پیگیری میکنیم.
وی با اشاره حذف سموم پرخطر از سبد مصرفی کشاورزان افزود: ما درگیریهای زیادی با تولیدکنندگان، عرضه کنندگان و وارد کنندگان سموم داشتهایم و در حال حاضر در حال ساماندهی شرایط مذکور هستیم.
حجتی با تأکید بر اینکه برخی سموم باید از سبد مصرفی کشاورزان حذف شود گفت: ما در حال حذف کردن این سموم هستیم و جهت گیری کلی ما به سمت بیولوژیک کردن مبارزات علیه آفات و بیماریها است.
وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه محصولات کشاورزی کمتر دچار چنین مشکلاتی هستند، اظهار داشت: چرا که فضای گلخانه و تولید در این فضا قابل کنترل است.
به گفته وی از چهار هزار فروشگاه غیرمجاز سم با تلاش سازمان حفظ نباتات، ۳۵۰۰ فروشگاه حذف شده و در حال حاضر تعداد فروشگاههای غیرمجاز کمتر از پنج هزار تا است؛ در تلاش هستیم باقی فروشگاهها را نیز ساماندهی کنیم و تا پایان سال جاری این مراکز غیرمجاز به صفر برسد.
در همین ارتباط، عباس کشاورز، معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی سال گذشته در یک همایش عنوان کرده بود: وضعیت ما در این زمینه چندان قابل قبول نیست و سموم تنوع لازم را ندارد که این مسئله همه ما را زیر سؤال میبرد و آسیبهای جدی وارد میکند.
معاونت امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی خطاب به تولیدکنندگان و واردکنندگان سموم، افزوده بود: باید برای هر عامل خسارت زا ۳ تا ۵ آفت کش در نظر گرفته شود، ضمن اینکه باید کمک کنیم طی مدتی محدود، جایگزینهای مناسبی برای آفت کش های پرخطر پیدا کنیم.
این مقام مسئول همچنین چندی بعد در مصاحبهای که با خبرنگار مهر انجام داد، اظهار کرد: ما باید در سبد آفتکشهای مورد استفادهمان اصلاحات زیادی را انجام دهیم، هم اکنون نیز در حال اصلاح کردن سبد آفتکشهای کشور چه در گلخانه و چه در فضای باز، هستیم.
عباس کشاورز ادامه داده بود: در همین راستا بزودی سموم جدید، کارا؛ کم خطر و دوستدار محیط زیست را معرفی خواهیم کرد.
- 10
- 5