کار تعیین تکلیف سپرده گذاران تعاونی منحله فرشتگان که در مرداد ماه گذشته به مرحله حساب هایی با سقف ۲ میلیارد ریال رسیده بود، با مسدود شدن حساب های کاسپین از سوی مرجع قضایی به دلیل شکایت برخی از سپرده گذاران کلان فرشتگان گره خورد.
در کنار آن ارجاع پرونده موسسات غیرمجاز به استناد ماده ۲۳۶ قانون آیین نامه داخلی مجلس به قوه قضاییه بر پیچیدگی این پرونده افزود.
تا پیش از این و بر اساس توافقی که اوایل امسال بین مسئولان قوه قضاییه و بانک مرکزی انجام و اجرا شده بود، بنا بود به نسبت دارایی های شناخته شده تعاونی فرشتگان، به سپرده گذاران این تعاونی پرداخت انجام شود.
پرداخت ۹۰ درصد موجودی حساب ها و نیز لحاظ نکردن سود سپرده ها از شهریور ۹۴ به بعد که تعاونی فرشتگان اعلام انحلال کرده بود، دو شرطی بود که برای آغاز تعیین تکلیف حساب ها گذاشته شد تا پس از رسیدگی به همه حساب ها و اتمام فرآیند تصفیه فرشتگان، در صورت باقی ماندن مبالغ بیشتر، پرداخت های بیشتری به سپرده گذاران انجام شود.
دارایی و بدهی فرشتگان چقدر است؟
تعاونی فرشتگان ۵۰۰ هزار نفر سپرده گذار داشت که از این تعداد ۵۰ هزار نفر یا در حساب خود موجودی نداشتند یا حساب‌های خود را بسته بودند. بررسی انجام شده در مورد سپرده‌های ۴۵۰ هزار نفر دیگر هم نشان داد که مجموع سپرده‌گذاری صورت گرفته اعم از اصل و سود از روز افتتاح حساب تا پایان اردیبهشت ماه، حدود ۸۶ هزار میلیارد ریال (۸ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان) است.
۵۶ هزار میلیارد ریال (۵۶۰۰ میلیارد تومان) از این رقم را اصل بدهی تعاونی و تا ۳۰ هزار میلیارد ریال (۳۰۰۰ میلیارد تومان) را سودهایی تشکیل می دهد که پس از شهریور ۹۴ یعنی از زمان انحلال تعاونی به طور غیرقانونی به سپرده گذاران پرداخت شده است.
مجموع دارایی فرشتگان شامل چهار بخش است: وجوه نقد، تسهیلات پرداخت شده، اموال منقول و در نهایت اموال غیرمنقول که ساختمان‌ها و سایر دارایی‌ها را شامل می‌شود.
به گفته فرشاد حیدری معاون نظارت بانک مرکزی، دارایی‌های غیرمنقول این تعاونی ۱۷ هزار میلیارد ریال (هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان) ارزشگذاری شده است و ارزش تسهیلات پرداختی هم به ۱۴ هزار میلیارد ریال (هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان) می‌رسد که در مجموع ۳۱ هزار میلیارد ریال( ۳ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان) می شود؛ ارزش اموال منقول هم، رقم چندان بزرگی به نظر نمی‌رسد که البته لحاظ و بررسی خواهد شد.
البته اکنون دو نفر از مدیران فرشتگان تا زمان تعیین تکلیف دارایی ها و بدهی های این تعاونی در بازداشت به سر می برند.
تشکیل جلسه برای رفع اختلاف محاسباتی فرشتگان و کاسپین
فرشتگان ۶۸ ساختمان و ملک در اختیار داشته که باید هیات تصفیه آن را ارزشگذاری و به موسسه کاسپین انتقال دهد تا با آن حساب های مردم تعیین تکلیف شود اما هیات تصفیه فرشتگان و هیات مدیره کاسپین بر سر قیمت گذاری این املاک تاکنون به تفاهم نرسیده اند.
همین اختلاف موجب شد چهارم آبان ماه نخستین جلسه کمیته نظارت بر تعیین قیمت و انتقال دارایی های تعاونی غیرمجاز و منحله فرشتگان به موسسه اعتباری کاسپین برای نظارت بر ارزیابی منصفانه دارایی ها و تسریع در فرایند انتقال آنها به موسسه اعتباری کاسپین برای تسریع در پرداخت سپرده‌های سپرده‌گذاران تعاونی منحله فرشتگان برگزار شود.
هیات تصفیه فرشتگان قیمت گذاری انجام شده را پایین تر از قیمت واقعی املاک یاد شده می دانست ولی هیات مدیره کاسپین معتقد بود که با توجه به وضعیت بازار مسکن، املاک یاد شده بیش از این ارزش ندارد.
در این جلسه که دو نماینده از سپرده گذاران تعاونی منحله فرشتگان و نیز مسئولانی از بانک مرکزی و دادسرای جرائم پولی و بانکی نیز حضور داشتند، مقرر شد این اموال به سه دسته تقسیم شوند، دسته اول اموالی است که اکنون دارای خریدار بوده و امکان فروش آنها به بالاترین قیمت وجود دارد و فروش آنها و واریز وجوه حاصل از فروش این املاک با نظارت مرجع قضایی و بانک مرکزی به حساب سپرده گذاران است. دسته دوم اموالی را که درباره قیمت آنها، هیات تصفیه تعاونی با هیات مدیره موسسه اعتباری کاسپین توافق دارد برای تسریع در پرداخت سپرده های سپرده گذاران به موسسه مذکور منتقل کند . دسته سوم آن دسته اموالی که هیات تصفیه قیمت آنها را بیشتر از قیمت های تعیین شده توسط کارشناس رسمی دادگستری می داند را شامل می شود.
با این اوصاف برای دسته سوم املاک که بر سر قیمت آنها اختلاف نظر وجود دارد، بار دیگر قیمت گذاری انجام می شود تا ارزش معاملاتی آنها مشخص شود.
آخرین پرداختی ها به سپرده گذاران
فرشتگان یکی از هشت تعاونی بود که اسفند ۹۴ با تصویب شورای پول و اعتبار در موسسه اعتباری کاسپین ادغام شد و بانک مرکزی از اواخر اردیبهشت ماه کار تعیین تکلیف حساب سپرده گذاران آن را در قالب اختصاص خطوط اعتباری به نسبت دارایی های شناسایی شده آن کلید زده است.
از ۲۸ اردیبهشت امسال تاکنون ۱۵ هزار میلیارد ریال (۱۵۰۰ میلیارد تومان) از منابع بانک مرکزی در قالب خطوط اعتباری در اختیار موسسه کاسپین قرار گرفته است تا طبق برنامه زمان بندی حساب های مشتریان فرشتگان تعیین تکلیف کند.
با این حال در مرداد ماه گذشته با شکایت سپرده گذاران کلان تعاونی فرشتگان و رای مرجع قضایی ۲ هزار میلیارد ریال (۲۰۰ میلیارد تومان) از این پول ها که قرار بود برای تعیین تکلیف حساب هایی تا سقف ۲ میلیارد ریال استفاده شود، در حساب های کاسپین مسدود شد.
پیگیری بانک مرکزی و اعلام اینکه این پول ها به تعاونی فرشتگان تعلق ندارد بلکه از محل منابع بانک مرکزی تامین شده و قابل مسدود شدن نیست، این مشکل رفع شد و اکنون فرآیندهای اداری برای رفع مسدودی و از سرگیری پرداخت ها به مشتریان تا سقف ۲ میلیارد ریال در دست اقدام است.
عزم سه قوه برای حل مشکل سپرده گذاران
هرچند سپرده گذاران تعاونی فرشتگان از طولانی شدن روند رسیدگی به سپرده ها و بلاتکلیفی خود گلایه دارند اما مرور اظهارنظرها و اقدام های قوای سه گانه نشان می دهد که آنها در صدد رفع این مشکل هستند.
به تازگی علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی به مردم اطمینان داده است که سه قوه مقننه، مجریه و قضاییه پیگیر حل مشکلات سپرده گذاران کاسپین و سایر موسسالت مالی و اعتباری هستند.
به گفته وی، از آنجا که برخی اموال این موسسات در دستگاه قضایی متوقف شده بود، امکان استفاده از این دارایی ها و پرداخت به مردم وجود نداشت و از این رو مقرر شد این مسدودی ها رفع شود.
وی با تاکید بر اینکه ۹۵ درصد سپرده گذاران کمتر از ۲ میلیارد ریال (۲۰۰ میلیون تومان) موجودی دارند، اظهار داشت: اگر قوه قضاییه می خواست پول را بدهد باید به نسبت کسانی که پول دادند، به همه می داد در حالی که ۹۵ درصد افرادی که عضو این افراد هستند زیر ۲۰۰ میلیون تومان داشتند؛ بنابراین گفته شد باید راهی پیدا کنیم تا ابتدا مطالبات کسانی که زیر این رقم موجودی داشته اند، پرداخت شود تا سپس نوبت بقیه شود.
دو هفته پیش نیز ولی اله سیف رئیس کل بانک مرکزی گزارش آخرین اقدام های این بانک برای ساماندهی سپرده گذاران موسسات غیرمجاز را به هیات دولت برد و تاکید کرد که با همکاری قوه قضاییه و مجلس کار تعیین تکلیف حساب ها طبق روش پیشین در حال انجام است.
در این ارتباط عباس جعفری دولت آبادی دادستان تهران با اشاره به کسری ۴۰ هزار میلیارد ریالی تعاونی فرشتگان و تعیین تکلیف حساب های با سقف یک میلیارد ریال موجودی، وعده داده است که در آینده نزدیک پرداخت وجوه به سپرده گذاران تعاونی فرشتگان تا مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان آغاز می شود.
- 13
- 3
