بازار بورس و سهامتاریخچه بورس
به اعتقاد اغلب کارشناسان، تاریخچه پیدایش کلمه بورس هم به قرن پانزدهم میلادی بازمی گردد. در آن زمان ، بازرگانان و کسبه شهری به اسم بورُوژ( Bruges) در شمال غربی بلژیک، در میدانی به نام تِربورس( TerBeurze) در مقابل منزل بزرگ زاده ای به اسم« واندِر بورس» جمع می شدند و به خریدوفروش کالاهای خود بر اساس حراج می پرداختند. از آن تاریخ به بعد مکانهایی که مردم در آن جا به حراج کالا مبادرت می کردند و کم کم شکل پیشرفته تر و مسقف بخود گرفت، که به آن بورس می گفتند.
در بسياري از منابع علمی و تاریخی، زمان آغاز بکار تالارهای مسقف بورس را بعنوان تاریخ رسمی تأسیس بورس در دنیا معرفی می کنند، اگرچه همانطور که گفتیم، سابقه آن به پیش از آن تاریخ و به قرن پانزدهم میلادی در بلژیک برمی گردد.
نخستین بورس اوراق بهادار دنیا در ابتدای قرن هفدهم میلادی در شهر« آمستردام» هلند تشکیل شد و کمپاني هند شرقی، نخستین شرکتی بود که سهام خود را در آن عرضه کرد. فعالیت های مرتبط با بورس در شهر لندن از اوایل قرن هجدهم میلادی و در قهوه خانه ها شروع شد. درنهایت در سوم مارس سال ۱۸۰۱ میلادی، بورس لندن فعالیت رسمی خود را آغاز کرد.
اما بورس نیویورک به عنوان سومین بورس بزرگ در گستره تاریخ، فعالیت خود را در ۱۷ می ۱۷۹۲ آغاز کرد و ۲۴ کارگزار بازار سهام در خیابان وال استریت نیویورک و زیر درخت نارون بزرگی دورهم جمع شدند و توافق نامه ای را امضا کردند. آن ها در هشت مارس ۱۸۱۷ با تنظیم اساسنامه شروع به کار بورس نیویورک را رسمیت بخشیدند.
آشنایی با نحوه معاملات در بازار بورستشکیل بورس در کشور ایران هم به سال ۱۳۱۵ بر می گردد که کارشناسان هلندی و بلژیکی برای تدوین مقررات و اقدامات اولیه آن به ایران آمدند. با وجود وقفه هایی که به دلیل های مختلف وجود داشت، بالأخره در سال ۱۳۴۵ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار تهران تصویب شد.
بورس چیست؟
بورس( به فرانسوی:Bourse) یا بهابازار به بازاری سازمان یافته اطلاق می شود که قيمت‌گذاري ، خرید و فروش کالا، قرارداد آتی و اوراق بهادار در آن انجام می پذیرد.
بورس یعنی نوسان، به زبانی ديگر بهابازارها مانند موجود زنده ای هستند که با نوسان و بالا و پایین رفتن شاخص ها و قیمت ها به حیات خود ادامه می‌دهند و فعالان در مقاطع مختلف زمانی شاهد دوران تولد، بلوغ و مرگ شاخص ها و یا شرکت ها می شوند.
وظیفه اصلی بورس، فراهم کردن زمینه “تأمین مالی” برای شرکت ها از طریق بازارهای اولیه و فراهم آوردن بازاری شفاف و منصفانه برای دادوستد اوراق بهادار پذيرفته شده و نیز سیستمی مناسب برای نظارت بر جریان دادوستد، عملیات بازار و اعضای آن و حمایت از سهامداران و منافع ملی است.
تفاوت بازار بورس و بازار مالیتفاوت بازار بورس بعنوان یک بازار مالی با بازار فیزیکی در آن است که در این بازار سهام و اوراق قرضه بجای کالا مورد معامله قرار می گیرد. بازار بورس تابع مقرراتی است که به وسیله نهادهای قانون گذار تعیین می شود و به خاطر جلوگیری از بی‌نظمی و رعایت حقوق طرفین عرضه و تقاضا، رعایت آنها الزامی است. امروزه بازارهای بورس و اوراق بهادار، شاهراه سرمایه گذاری و انجام معاملات در حوزه بورس کالا و اوراق بهادار در جهان محسوب می شود.
انواع بورس
بورس به سه نوع بورس کالا، بورس اوراق بهادار و بورس ارز گروه بندی می شود. در بورس کالا، کالا و در بورس اوراق بهادار، سهام و اوراق قرضه مورد معامله قرار می گیرد همچنين در بورس ارز، همانطور که از نام آن مشخص است، کار خرید و فروش پول های خارجی انجام می گیرد. این بـورس در کشور ما فعال نیست اما در کشورهای پیشرفته فعالیت چشم گیری دارد. اگرچه واژه بورس عموماً در معنی بورس اوراق بهادار بکار گرفته می شود. در ایران هم علاوه بر بورس اوراق بهادار، سه نوع ديگر بهابازار شامل فرابورس، بورس کالا و بورس انرژی با عملکرد مستقل و محصولاتی متفاوت فعال هستند.
ولی برخلاف این بازار که هر فردی با هر ميزان سرمایه قادر به انجام معاملات سهام و دیگر اوراق است در بورس کالا و انرژی عمدتا تولید کنندگان و مصرف‌کنندگان اصلی محصول فعال بوده و با سرمایه قابل توجه اقدام به خرید و فروش حواله محصول برای تحویل در زمان و مکان خاصی می کنند.
فواید سرمایه گذاری در بورس
- حفظ سرمایه در برابر تورم
- کسب درامد
- قابلیت نقد شوندگی
- امنیت و شفافیت در سرمایه گذاری
تالار بورس چیست؟
پیش بینی تغییرات در بورستالار بورس جایی است که در آن، کارگزاران سهام را معامله می کنند. تابلویی در تالار بورس وجود دارد که قيمت لحظه ای سهام مختلف را نشان می دهد. تالار بورس به دو بخش اصلی و فرعی تقسیم می شود. در تالار اصلی شرکت هایی وجود دارند که خود را با قوانین سازمان بورس وفق داده اند. تالار فرعی هم شامل شرکت هایی است که به صورت آزمایشی در آن فعالت کرده و در صورتی که بتوانند خود را با قوانین وفق دهند، در تالار اصلی فعالیت خواهند کرد.
نحوه سرمایه گذاری در بورس
بر خلاف بعضی بازارها که اموزشی ابتدایی دارند، آموزش بورس یکی از پیش نیازهای ورود هر سرمایه گذار به این بازار است. کلاس آموزش بورس که به نوعی اموزش بورس و سهام را انجام می دهد یکی از وظایف مهم فعالان بازار سهام است. تنوع ابزارها و اثرپذیری همه جانبه از عوامل اقتصادی- سیاسی باعث می شود تا سرمایه گذاری در بورس بدون آموزش امکان پذیر نباشد. برای سرمایه گذاری در بورس نیاز به اطلاعات و اموزش های اولیه دارید. پس از آن شیوه سرمایه گذاری در بورس به شرح زیر است:
هر فرد که به بازار سهام علاقمند می شود نیازمند آشنایی با نحوه سرمایه گذاری در بورس است.
در نخستین گام شخص باید یک کارگزار معتمد پیدا کند و اسناد لازم برای ایجاد کد سهامداری را به آن ها ارائه کند.
بعد از آن کارگزاری یک کد سهامداری برای فرد ایجاد خواهد کرد که میتواند از طریق آن سفارش های خرید و فروش سهام را انجام دهد. این عمل میتواند به گونه حضوری( مراجعه به کارگزار)، تلفنی( سفارش به کارگزار) و برخط( توسط خود فرد از سیستم کارگزاری) انجام شود.
تفاوت فرابورس و بورس چیست؟
شرکت‌های سرمایه‌گذاری و کارگزاران بورسدر بازار بورس، دارایی های مختلفی اعم از دارایـی مالی و دارایی واقعی مورد معامله قرار می گیرند. به بورسی که در آن دارایی های مالی یا اصطلاحاً دارایی های کاغذی( اسنادی مثل سهام و اوراق مشارکت) داد و ستد می شود، بورس اوراق بهادار گفته میشود.
بازار فرابورس دارای ساختار و جایگاه قانونی شبیه بورس است، ولی شرایط پذیرش و معامله در آن ساده تر است تا اهرمی کمک کننده به تامین مالی اقتصاد کشور باشد. از مهم ترین وظیفه این بازار، ساماندهی و هدایت قسمتی از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته و یا تمایل به ورود سریعتر به بازار را دارند.
تفاوت فرابورس و بورس شامل مواردی مانند:
۱- در معامله های بازار فرابورس قيمت لزوما منتشر نمی شود و به دلیل اینکه قراردادها دو جانبه هستند هر طرف می تواند نگران ریسک اعتباری طرف ديگر باشد.
۲- در بازارهای فرابورسی از آنجا که شرایط معاملات با نظر طرفین تعيين می گردد مزایایی مانند شفافیت قیمت ها و کاهش ریسک وجود ندارد.
۳- تفاوت در فرآیند پذیرش در بازار بورس و فرابورس وجود دارد.
۴- ساعات کار فرابورس نسبت به بورس از انعطاف پذیری بیشتری برخوردار است.
۵- قوانین استاندارد اقلام مورد مبادله در بازار فرابورس منعطف می باشند یعنی مقررات معمولاً ناشی از توافق طرفین می باشد.
۶- بازار فرابورس هیچ مکان فیزیکی متمرکز و خاصی ندارد که داد و ستدکنندگان یا متخصصین مانند بورس های کلاسیک گرد هم آیند.
گردآوری: بخش اقتصاد سرپوش
- 12
- 1
