سوئیفت
سوئیفت، نام یک شبکه پیام رسان است که موسسات مالی برای انتقال امن داده ها و اطلاعات و دستور العمل هایشان از طریق سیستم استاندارد شده کدها از آن بهره می گیرند که در آن یک کد شناسایی بانک ۸ تا ۱۱ کاراکتری برای هر سازمان مالی تخصیص داده می شود.
کشور بلژیک به عنوان مرکز اصلی شبکهٔ سوئیفت میباشد ، به همین خاطر این شبکه طبق قوانین آن کشور عمل می کند و از کشورهایی که بعنوان مراکز پشتیبان اعضا مشغول به فعالیتند، می توان به کشورهای هلند، ایالات متحده آمریکا، انگلیس و هنگ کنگ اشاره کرد. سوئیفت به هر کشوری، یک نقطه دسترسی یا SAP اختصاص می دهد تا از طریق آن به سیستم جهانی سوئیفت متصل شوند. SAP در ایران در بانک مرکزی می باشد.
کاربرد شبکه سوئیفت
بانک ها در تمام دنیا، نیازمند روش مطمئنی بودند تا از طریق آن، قابلیت انتقال پول ها بین کشورها فراهم شود. برای برطرف کردن این نیاز جهانی، شبکه سوئیفت ایجاد شد.
سوئیفت، یکی از سیستم ها و موسساتی میباشد که در بانک داری مدرن امروزی تغییراتی را بوجود آورد. شما می توانید با اطلاع از نوع عملکرد و محاسبه های سوئیفت، خدمات بهتر و به روز تری را دریافت کنید.
قبل از سوئیفت، سیستم دیگری به نام تلکس در این شبکه انتقال، کاربرد داشت. البته این سیستم به خاطر ناامن و به روز نبودنش، معتبر نبود.
سوئیفت با توجه به سیستم امنش، محبوبیت بسیاری در دویست و دوازده کشور و سراسر جهان دارد و درواقع از این فناوری، بیش از ده هزار مؤسسه و بانک برای تراکنش های مالیشان استفاده میکنند. قبل از ظهور سوئیفت، استفاده از تلکس به عنوان یک راهکار موقت برای انتقال وجوه بانکی محسوب میشد. به این دلیل که در دوره ی رشد سریع فناوری ها، سرعت سیستم تلکس، کند بود و توانایی ایجاد امنیت لازم را نداشت.
انواع خدمات سوئیفت
سوئیفت در زمینه اطلاعات تراکنش های مختلف، روند تراکنش ها و امور تجاری و… برای اعضای خود، گزارشات و داده هایی را فراهم می کند. این خدمات به صورت رایگان، ارائه نمیشود. امنیت سوئیفت، بسیار بالاست و میتواند درباره تراکنش های مشکوک، پولشویی ها، تحریم ها و… گزارش های دقیقی را برای اعضایش ارائه کند. این شبکه ی وسیع و گسترده، گزارش های لازم را با نهایت تلاش و در کمال صحت، در بخش های مختلف ارائه میکند. سوئیفت، خدماتی را ارائه می دهد که عبارتست از:
* حواله های بدهکار و بستانکار
* حواله های بانکی
* صورت حساب های بانکی
* انواع برات
* معاملات و تبدیلات ارز
* گزارش مانده و تراز حساب ها
* اعتبارات اسنادی
* تسویه حساب مبالغ کوچک و بزرگ
* معاملات سهام بین بانک ها
ورود ایران به سوئیفت
کارشناسان بانک مرکزی در سال ۱۳۶۴ برای عضویت بانک های ایرانی در سوییفت، به انجام بررسی های اولیه پرداختند ولی این عضویت باتوجه به اولویت های اساسی تر و وقوع جنگ تحمیلی به تعویق افتاد. بانک مرکزی بعد از پایان جنگ در سال ۱۳۶۹ به منظور عضویت در سوییفت، یک هیات را مأمور هماهنگی با بانک های تجاری کرد. تقاضای عضویت سیستم بانکی ایران توسط بانک مرکزی در اواخر سال ۱۳۷۰ پس از طی دوره بررسی عضویت و هماهنگی های لازم با بانک های تجاری، به سوییفت ارائه شد. سوئیفت، عضویت بانک مرکزی را در آذرماه ۱۳۷۱ بهمراه پنج بانک تجاری صادرات، ملی، تجارت، ملت و سپه پذیرفت.
قطع ارتباط سوئیفت با ایران
سیستم سوییفت بانک مرکزی ایران در روز شنبه ۲۷ اسفند ۱۳۹۰ در پایان ساعت اداری رسمی کشور با افزایش اختلاف نظرهای بین المللی برای مسائل هسته ای کشور، در چارچوب تحریم های اروپایی قطع شد. از این رو ، خدمات سوییفت به تمامی بانک های مهم ایران مسدود شد که از آن ها می توان به بانک مرکزی، بانک ملت ، بانک ملی ، بانک تجارت ، بانک آینده، بانک رفاه ، بانک بین المللی پرشیا، پست بانک و…. اشاره کرد. باتوجه به متوقف نشدن مراودات بین المللی بانک های ایرانی در اثر تحریم ها، بر عملیات ارزی و بانکی کل سیستم بانکی کشور، هزینه های زیادی وارد شد. به این ترتیب نخستین کشور که ارتباطات سوییفت با آن قطع شد، ایران بود.
استفاده کنندگان از سوئیفت
اکثر اعضای سیستم سوئیفت، بانکها هستند ولی این سیستم مورد استفاده بسیاری از کسب و کارهای دیگر نیز قرار می گیرد که عبارتند از:کارگزاران مالی، دلالان کارگزاری سهام، سیستمهای تصفیه( Clear)، شرکتهای حقوقی، موسسات مالی غیربانکی و...
> اعضا:
سـهامداران سوئیفت درواقع ادارات مرکزی بانکها می باشند که به عنوان اعضا شناخته میشوند. به طور مثال یـکی از اعضا و سهامداران سوئیفت، اداره مرکزی بانک صادرات یا بانک ملی در تهـران می باشد.
> اعضای فرعی:
چنانچه بـیش از ۹۰ درصد سهام شرکتهای فرعی، متعلق به عضو باشد به عنوان اعضای فرعی پذیرفتـه مـیشـوند. به عنوان نمونه عضویت شعب خارج از کشور بانکهای ایرانی، پس از پذیرفته شدن بانکهای ایرانی به عنوان عضو، تحت عنوان عضو فرعی محسوب میشود.
> شرکت کنندگان:
یکی از استفاده کنندگان از سوئیفت، اعضای غیر بانکی میباشد که فعالیت آن ها در یکی از رشته های عملیات بانکی است، مثل دلال های بورس که فعالیت آن ها در حیطه هایی نظیر خریـد و فـروش ارز، سهام و امثالهم می باشد. اعضا و اعضای فرعی، مجوز استفاده از کلیه خدمات سوئیفت را دارند ولی شرکت کنندگان می توانند باتوجه به تخصصشان، یک نوع پیام خاص را ارسال و دریافت کنند .
شرایط عضویت در شبکه سوئیفت
برای این که کشوری در سازمان سوئیفت، عضو شود؛ هیأت مدیره سازمان باید در ابتدا، به بررسی درخواست عضویت بپردازد و سپس در صورتی که درخواست کننده شروط زیر را قبول کند، می تواند در این شبکه عضو شود.
ابتدا با هزینه ی خودش، سایت سوئیفت را راه اندازی کند که برای استقرار سوئیفت باید محلی را در نظر بگیرد. سپس معافیت مالیاتی را در کشور خود بگیرد. البته این نکته را در نظر داشته باشید که این مقررات و نرخ های مالیاتی در هر کشوری متفاوت است. از این رو به یک خط عبور اطلاعات( انتقال داده) به صورت بین المللی، نیاز است تا از طریق سیستم سوئیفت، پیام ها به بیرون از کشور انجام شود. این خط باید بمدت پنج سال به سوئیفت اختصاص داده شود. اغلب از اعضای اصلی شبکه سوئیفت می توان به بانکها اشاره کرد. به عبارتی دیگر، این فن آوری برای کسب و کارهایی نظیر کارگزاری های مالی یا سهام و کمپانی های حقوقی کاربرد دارد.
کاراکترهای کد سوئیفت
پس از این که از طریق سوئیفت، پولی را انتقال دادید؛ کاراکترهایی به صورت کد استفاده میشود. کد سوئیفت، متشکل از ۸ الی ۱۱ کاراکتر به شرح زیر میباشد :
>> چهار کاراکتر اول:
چهار کاراکتر اول سوئیفت، به معنای کد بانک می باشد.
>> دو کاراکتر دوم:
دو کاراکتر دوم سوئیفت، معرف کشور بانک است.
>> دو کاراکتر سوم:
دو کاراکتر سوم سوئیفت، بیان کننده ی کد موقعیت مکانی بانک می باشد.
>> سه کاراکتر آخر:
کد شعبه بانک به سه کاراکتر آخر سوئیفت گفته میشود.
مزایای سوئیفت
سوئیفت باتوجه به رشد چشمگیری که دارد؛ برای استفاده کنندگان از مزایای فراوانی برخوردار است که مهمترین آن ها عبارتند از:
> کاهش هزینه ها
> استاندارد
> تسویه سریع و همزمان حسابها
> قابلیت اطمینان
> امنیت
> سرعت
> قابلیت دستیابی
گردآوری: بخش اقتصاد سرپوش
- 10
- 4