منظور از فرار مالیاتی هرگونه تلاش غیرقانونی برای عدم پرداخت مالیات هستفرار مالیاتی
هر گاه یک شرکت بخواهد به صورت قانونی یا غیرقانونی برای طفره رفتن و گریختن از پرداخت مالیات یا کم تر پرداخت نمودن آن تلاش کند؛ به چنین امری فرار مالیاتی یا گریز از مالیات می گویند. در بسیاری از کشورها، عمده ترین زمینه پیدایش فرار مالیاتی بصورت یکسان و مشترک است. دولت پس از این که افراد مرتکب این فعالیت را شناسایی کرد؛ برای آن ها جریمه ای در نظر می گیرد تا بپردازند. پرداخت کردن مالیات در تمامی کشورها از اصول شهروندی به شمار میرود و اداره مالیاتی برای رفاه حال عمومی، این نوع مالیات را بر اساس اصول خاص و در زمان مشخص تعيين میکند.
در تمامی کشورها، افزایش نرخ های مالیاتی باعث به بی انگیزگی در سرمایه گذاری شود و در نتیجه موجب فراهم کردن زمینه فرار مالیاتی و دور زدن مالیات میشود؛ بنابراین دولت ها و اداره مالیات کشور، موظف به رعایت قوانین جانب احتیاط و وضع نرخ مالیاتی هستند.
انواع فرار مالیاتی
فرد در تمام موارد فرار مالیاتی، سعی در فرار از پرداخت مالیات دارد و قصد حل و فصل این مسأله را دارد. حال اگر فرد در اینگونه شرایط، هر یک از اعمال زیر را با علم به جرم بودن کارهای خود انجام دهد به جرم، مرتکب شده و مجازات می گردد.
> ملاک پرداخت مالیات، دست بردن در ترازنامه و حساب های سود زیان شرکت می باشد.
> بمدت سه سال متوالی، اظهارنامه مالیاتی و ترازنامه و حساب سود زیان، ارائه نشود.
> اگر فعالیت اقتصادی و درامد را مخفی کند.
> چنانچه از دید ماموران و بازرسان مالیاتی، اطلاعات مالی و اقتصادی خود و اشخاص شخص ثالث را مخفی کند.
> اگر شخصی موظف باشد که مالیات یک فعالیت اقتصادی را بپردازد و در زمان قانونی به انجام آن نپردازد.
> اگر فردی قصد ثبت معاملات و قراردادهای خود به اسم دیگری را داشته باشد یا شخص مشمول پرداخت مالیات، قراردادهایش را به اسم خود بزند؛ درواقع از دادن مالیات خودش فرار می کند.
> درصورتی که از کارت بازرگانی دیگران استفاده کرده باشد.
> فعالیت هایش را بگونه ای حساب کند که مالیات به آن تعلق نگیرد.
جرم فرار مالیاتی
قانون گذار ایران در ماده ۲۰۱ قانون مالیات های مستقیم ۱۳۸۰ و در ماده ۲۷۴ اصلاحیه قانون مزبور مصوب ۱۳۹۴، پس از اصلاحات مکرر قوانین مالیاتی، به جرم انگاری این پدیده اقتصادی می پردازد و برای آن کیفر حبس، پیش بینی می کند. قانونگذار سعی نموده تا در قانون مالیات های مستقیم به تعریفی از فرار مالیاتی بپردازد. هرگاه مؤدی برطبق ماده ۲۰۱ همین قانون از روی علم و عمد به قصد فرار از مالیات به ترازنامه و حساب سود و زیان یا به دفاتر و اسناد و مدارکی استناد نماید که برخلاف حقیقت برای تشخیص مالیات، تهیه و تنظیم شده است یا از تسلیم اظهارنامه مالیاتی و ترازنامه و حساب سود و زیان برای سه سال متوالی، خودداری کند.
تعریف مذکور، پوشش دهنده ی برخی از افعال منجر به عدم پرداخت مالیات نیست و جرم فرار مالیاتی را بطور جامع شرح نمی دهد. مثلاً هر زمان مؤدیان، فعالیت های شغلی خود را با جعل اسناد و مدارک، از موارد معافیت مالیاتی بداند؛ مشمول ماده ۲۰۱ نخواهد بود.
تفاوت فرار مالیاتی و اجتناب مالیاتی
فرار مالیاتی، نوعی تخلف از قانون شناخته میشود. وقتی که یک مؤدی مالیاتی نخواهد در مورد درآمدهای حاصل از کار یا سرمایه خود که باید مالیات بپردازد؛ گزارش درستی ارائه دهد، یک نوع عمل غیر رسمی انجام داده که او را از چشم مقامات دولتی و مالیاتی کشور دور نگه می دارد. ولی فرد، نگران نیست که در اجتناب از مالیات، عملش افشا شود. اجتناب از مالیات، ناشی از خلاهای قانونی در قانون مالیات ها میباشد در حالیکه فرد در پی راههای گریز برای کاهش قابلیت پرداخت مالیات است. همچنین یکی از جرایم اینست که ماموران به اطلاعات مالیاتی دسترسی نداشته باشند.
فرارمالیاتی ممکن است به روش‌های گوناگونی صورت بگیردراه های مقابله با فرار مالیاتی
در ادامه با راههای مقابله با فرار مالیاتی اشنا شوید:
- چنانچه مالیات را بموقع بپردازید؛ تخفیف مالیاتی به شما تعلق می گیرد.
- شما باید به صورت کاملاً دقیق، اسناد و مدارک هزینه ها را محاسبه و اظهار کنید.
- استهلاک دارایی های مستهلک شونده را محاسبه و ثبت کنید.
- در اظهارنامه مالیاتی سال جاری ، مبلغ درامد سال قبل را اعلام کنید.
- قوانین معافیت های مالیاتی را پیگیری کنید.
- اقدام به نگهداری کوچکترین فاکتورهای هزینه ها کنید.
- به مراکز خیریه و موسسات عام المنفعه، کمک کنید.
- دارایی ها و درآمدها را با افراد مطمئن و معتمد به اشتراک بگذارید.
- از منزل خود بعنوان دفتر کار استفاده کنید.
عوامل مؤثر بر فرار مالیاتی
برخی از عوامل، نظیر هنجارها و کنش های اجتماعی، عدم گسترش فرهنگ مالیاتی در جامعه، ضعف یا فقدان اطلاعات، عدالت مالیاتی، ضعف سیستم نظارت و پیگیری در اخذ مالیات، تأخیر در وصول مالیات، نرخ های تورم و بیکاری، عدم استقبال ازخوداظهاری مالیاتی و ضعیف بودن ضمانتهای اجرایی، مشکلات مربوط به تشخیص علی الراس مالیات، عدم شناسایی مودیان و مستند نبودن میزان درامد آن ها، قوانین پیچیده و متعدد، وجود معافیتهای وسیع و متنوع، درامد مالیات دهندگان، نرخ مالیات و بار مالیاتی بر فرارمالیاتی، بسیار موثرند.
مجازات فرار مالیاتی برای اشخاص عادی
برای اشخاص عادی، مجازات فرار مالیاتی زیر در نظر گرفته شده است:
> حبس بیش از شش ماه تا دو سال، شلاق از ۳۱ ضربه تا ۷۴ ضربه، جزای نقدی بیش از دو میلیون تا ۸ میلیون، انتشار حکم محکومیت قطعی در رسانه ها و محرومیت از حقوق اجتماعی بمدت بیش از شش ماه تا پنج سال.
> شخص عادی باید اصل مالیات را بهمراه جریمه های قانونی بپردازد.
> چنین شخصی موظف است که ضرر و زیان وارده به دولت را جبران کند.
جریمه فرار مالیاتی شرکتها و موسسات
برای شرکتها و موسسات، جریمه فرار مالیاتی زیر معین شده است:
* شرکتها و موسسات بمدت شش ماه تا دو سال از انجام یک یا چند فعالیت شغلی، ممنوع میشوند.
* جریمه فرار مالیاتی شرکتها و موسسات اینست که حق ندارند بعضی از اسناد تجاری را صادر کنند.
نوع رفتار فرد در جرم فرار مالیاتی می‌تواند مختلف باشدگردآوری: بخش اقتصاد سرپوش
- 13
- 4
