چهارشنبه ۱۶ آبان ۱۴۰۳
۱۱:۴۸ - ۱۵ دي ۱۴۰۰ کد خبر: ۱۴۰۰۱۰۱۳۷۳
اقتصاد کلان

پیش‌لرزه‌های حذف ارز ترجیحی در دولت رئیسی؛ نایاب شدن برخی کالاهای اساسی❗️

ایاب شدن کالاهای اساسی,جزئیات ایاب شدن کالاهای اساسی
زمزمه‌های حذف ارز ۴۲۰۰تومانی از همین حالا که حدود دو ماه و چند روز تا پایان سال باقی مانده، بازار کالاهای اساسی را حسابی به‌هم‌ریخته است. شنیده‌ها حکایت از این دارد که برخی اجناس ضروری از قبیل روغن، شکر یا محصولات پروتئینی در فروشگاه‌های تعدادی از شهرهای کشور نایاب شده و خلاصه اینکه کار از همین حالا که بودجه جدید اجرانشده، بیخ پیداکرده است. البته گزارش‌های کمیاب یا نایاب شدن کالاهای اساسی تنها از زبان مصرف‌کنندگان نیست که به گوش می‌رسد، بلکه بسیاری از تولیدکنندگان نیز از کمیاب شدن مواد اولیه یا جهش عجیب قیمت‌ها در این بازار خبر می‌دهند.

به گزارش همدلی، یک فعال بازار در این زمینه می‌گوید: «مواد اولیه تولید بسیار نایاب شده؛ قیمت‌ها هر روز در حالا افزایش است.» یکی از تولیدکنندگان نیز گلایه‌های مشابهی را ارائه کرده و این‌طور می‌گوید: «ویسکوز که در تولید نخ به کار می‌رود و از این نخ برای تولید البسه استفاده می‌شود، تقریباً نایاب شده.» تولیدکننده دیگری هم می‎گوید: «قیمت برخی از مواد اولیه در یک هفته، حدود ۴۰درصد گران‌تر شده» و ...، در این میان اما اوضاع کالاهای اساسی نگران‌کننده‌تر به نظر می‌رسد. یکی ادعا می‌کند: «بعد از یک سال بیکاری، در یکی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای مشغول به کار شدم، بعد از مدتی دیدم که صاحب فروشگاه از برنج تا روغن را در انبار احتکار کرده و به مشتری می‌گوید موجودی نداریم.»

دیگری می‌گوید: «مواد اولیه، ظروف یک‌بارمصرف پلاستیکی برای بسته‌بندی آب، دوغ یا نوشابه حسابی نایاب شده، همه این‌ها به دلیل ترسی است که فعالان بازار از حذف ارز ترجیحی دارند.» در همین مدت گزارش‌های زیادی هم از احتکار روغن نباتی در مساجد، مدارس، یا انبارهای فروشگاه‌های بزرگ شنیده‌شده. همچنین بر اساس شنیده‌ها مرغ، تخم‌مرغ و شکر در برخی فروشگاه‌های شهرهای بزرگ نایاب یا کمیاب شده و حتی گزارش‌هایی درباره احتکار یا تشکیل صف‌های طولانی برای تهیه این کالاهای ضروری مطرح‌شده. یک تحلیلگر دراین‌باره روز گذشته به نود اقتصادی گفت: «احتکار روغن به بهانه حذف ارز ۴۲۰۰تومانی شروع‌شده؛ دستگاه‌های نظارتی کجا هستند؟» رضا غلامی افزود: «ساختارهای اجرای حذف ارز ۴۲۰۰تومانی هنوز مهیا نشده؛ مغازه‌هایی هستند که تا سقف انبارهایشان روغن چیده‌اند.» گزارش‌های مشابه زیادی در این زمینه شنیده می‌شود. آن‌طور که از فضای بازارها معلوم است، با حذف ارز ۴۲۰۰تومانی قیمت کالاهای وارداتی به‌شدت افزایش پیدا می‌کند، چراکه ارز مرجع محاسباتی، هزینه‌های گمرکی و حتی عوارض نیز در حال حاضر بر مبنای دلار ۴۲۰۰تومانی است. 

همچنین به نظر می‌رسد قیمت بسیاری از محصولات داخلی هم به‌شدت در خطر گرانی قرار دارد، به این دلیل که حدود ۷۰درصد مواد اولیه وارداتی است. 

البته حالا دیگر بر کسی پوشیده نیست که بودونبود ارز دولتی در اصل هیچ فرقی به حال بازارها ندارد؛ قیمت‌ها در همین چند سالی که از اجرای این سیاست گذشته، بر اساس دلار بازار آزاد محاسبه‌شده و اختصاص میلیاردها ارز دولتی به کالاهای اساسی فقط روی کاغذ بوده، اما به نظر می‌رسد به دلیل اینکه هنوز ساختارهای اجرای حذف ارز دولتی به‌درستی اجرانشده، این‌چنین بازارها در حال به هم ریختن است.

این ماجرا بارها با واکنش بهارستانی‌ها نیز همراه شده و به نظر می‌رسد حذف این ارز دولتی بدون اصلاح زیرساخت‌ها و مقدمات دیگر فاجعه‌بار خواهد بود. یک نماینده مجلس در این زمینه به رسانه‌ها گفته: «حذف ارز ۴۲۰۰تومانی از نهاده‌های کشاورزی و دامی در شرایطی که کشور شدیداً به واردات روغن خوراکی وابسته است و مردم در تأمین نهاده‌های دامی و تأمین گوشت، مرغ و لبنیات با مشکل زیادی روبه هستند، با کدام منطق سازگار است؟ آیا صرفاً استفاده از رانت به‌وسیله برخی می‌تواند دلیل قانع‌کننده‌ای باشد؟ آیا دولت این رانت‌خواران را نمی‌تواند شناسایی کند و از دادن ارز ۴۲۰۰تومانی به آنان خودداری نماید؟»

ایاب شدن کالاهای اساسی,جزئیات ایاب شدن کالاهای اساسی

آن‌طور که از صحبت‌های بسیاری از آگاهان اقتصادی برمی‌آید، موضوع حذف ارز ترجیحی باید از سوی دولت به‌صورت تدریجی انجام شود زیرا مردم تحمل و کشش قطع یک‌باره موضوع را ندارند. موضوع حذف ارز ۴۲۰۰تومانی درست در شرایطی مطرح است که طی سال‌های اخیر بازار کالاهای اساسی به دلیل کاهش تولید حسابی به‌هم‌ریخته و به نظر می‌رسد دیگر ظرفیتی برای افزایش قیمت‌ها وجود ندارد. سال گذشته در همین روزها بود که آمار منتشرشده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت حکایت از کاهش تولید بسیاری از کالاهای اساسی داشت؛ در هشت‌ماهه سال ۹۹، از بین ۲۸کالای منتخب صنعتی، بیشترین کاهش تولید مربوط به روغن ساخته‌شده نباتی بوده است.» هر چند امسال آمارها حکایت از جبران این کاهش‌ها را داشت اما همیشه تجربه ثابت کرده که هر چیزی که در گذشته به هر دلیلی گران شده، دیگر کاهش قیمت را تجربه نکرده است. هر چه که هست، اظهارات ضدونقیضی درباره اوضاع کالاهای اساسی در شرایطی که زمزمه‌های حذف ارز دولتی مطرح است، به گوش می‌رسد

. با وجود گزارش‌های غیررسمی رسیده درباره نایاب شدن کالاهای اساسی، سکان‌داران اقتصادی همچنان به همه‌چیز خوش‌بین هستند و به مردم توصیه می‌کنند تا شتاب‌زده خرید نکنند؛ اما پای کالاهای اساسی که به میان می‌آید، مگر می‌شود شتاب‌زده عمل نکرد؟ احتکار یا کمیاب شدن کالاهای اساسی دیگر جزئی از بدیهیات شده و باید سازمان‌ها، نهادهای دولتی و حتی خصوصی با اجرای زمینه‌های لازم برای حذف ارز دولتی، از بحرانی‌تر شدن بازارها جلوگیری کنند. در این زمینه واکنش سکان‌داران اقتصادی هم قابل‌توجه است؛ «مردم نباید روغن یا کره را احتکار خانگی کنند.» این واکنش‌ها از سوی وزارتخانه‌های عریض و طویلی که بودجه کلانی را هر سال به خود اختصاص می‌دهند به‌قدری عجیب به نظر می‌رسد که به‌طورقطع می‌توان به این نتیجه رسید که توان مدیریت در زنجیره تأمین کالاهای اساسی وجود ندارد و همه تقصیرها به گردن مردم می‌افتد. بد نیست بدانید که در لایحه بودجه سال آینده، بودجه وزارت صمت از پنج هزارو ۴میلیارد تومان به ۱۱هزار و ۵۲۹میلیارد تومان رسیده است. این یعنی بودجه این سازمان در سال ۱۴۰۱، حدود ۱۲۹درصد نسبت به امسال افزایش یافته است. آیا این میزان افزایش بودجه برای وزارتخانه‌ای که در زمینه تولید و صادرات باید متمرکز باشد، برای جلوگیری از بحرانی‌تر شدن اوضاع بازارها کافی نیست، یا مردم باید جوابگوی این بحران‌ها باشند؟

فاطمه آقایی‌فرد

  • 17
  • 2
۵۰%
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه
ویژه سرپوش