با وجود کشمکش‌ها و هیجان‌هایی که سال ۹۶ به همراه داشت، منتظر اتفاق خوب اقتصادی نباشید!

سال ۹۶ از بدو شروع با کشمکش‌ها و هیجان‌هایی همراه بود که اگرچه منجر به روی کار آمدن دولت دوازدهم شد اما مشکلات اقتصادی را وارد فاز جدیدی کرد تا جایی که به نظر می‌رسد تا پایان سال‌جاری، مردم نباید منتظر تغییرات خوبی در اقتصاد باشند.

اوضاع امسال از این قرار بود که سه ماهه اول سال‌جاری به مباحث و رقابت‌های سیاسی برای ریاست‌جمهوری اختصاص یافت و سه ماهه دوم نیز به فضایی برای جهت‌گیری‌ها و تنش‌های سیاسی گروهی برای انتخاب کابینه دولت روحانی تبدیل شد. این در حالی است که طبق اخباری که به گوش می‌رسد، همچنان بسیاری از آیین‌نامه‌های اجرایی برنامه ششم توسعه ابلاغ نشده و سال ۹۶ با وجود اهمیتی که دارد و اولین سال آغاز برنامه ششم به شمار می‌رود اما به راحتی در حال از دست رفتن است. 

ولی در حالی که نیمی از ماه هفتم سال هم سپری شده، هنوز در برخی وزارتخانه‌ها انتصابات کامل نشده و برخی از آنها در سردرگمی قرار دارند چراکه منتظر تعیین تکلیف مدیران ارشد و میانی وزارتخانه‌ها هستند تا به این ترتیب خط‌مشی‌های اقتصادی نیز به طور شفاف مشخص شود. اما با وجود اینکه ضرورت دارد هرچه زودتر این دوران پایان یابد اما تغییرات لازم در دستگاه‌های اجرایی کشور به طور کامل انجام نشده است. 

تعلل دولتمردان در اجرای سیاست‌های اقتصادی در حالی است که طبق گفته مسعود نیلی، دستیار ویژه رییس‌جمهور در حال حاضر با ابرچالش‌های زیاد اقتصادی روبه‌رو هستیم که هرچه زودتر باید برای حل این مشکلات و همچنین دستیابی به اقتصادی شفاف، رقابتی و آزاد گام برداریم. اما متاسفانه با وجود اینکه حدود هفت ماه از سال می‌گذرد، دچار روزمر‌گی اقتصادی عجیبی هستیم اگرچه بازار کاری به این کارها ندارد و راه خود را می‌رود. در این میان بازار کالاهای اساسی بدون هیچ نظارتی هر روز آشفته‌تر می‌شود و دلار نیز از مرز چهار هزار تومان گذشته و وضعیت تجارت خارجی کشور نیز آن‌طور که باید باشد، نیست.

این بلاتکلیفی و سردرگمی در حالی است که مردم توقع دارند با روی کار آمدن دولت جدید، شاهد تغییرات مثبت در فضای اقتصادی کشور باشند اما با توجه به اینکه دولتمردان سیاست آشکار و مشخصی را در پیش نگرفته‌اند، هنوز نمی‌توان در مورد عملکرد آنها قضاوت کرد که آیا هماهنگی و کارایی لازم را دارند یا خیر. از این رو اگرچه ترمیم کابینه روحانی در دولت دوازدهم از حیث انتخاب وزرایی مثل شریعتمداری به‌عنوان فردی موفق در وزارت بازرگانی سابق، ترمیم مثبتی بود و می‌تواند نویدبخش بک برنامه‌ریزی جدید و سودمند باشد، ولی واقعیت این است که تا کابینه اقتصادی روحانی سیاست‌های خود را در عمل اجرا نکنند، نمی‌توان منتظر آینده روشن و مثبتی بود.

این در حالی است که طی روزهای اخیر بخشنامه بودجه سال ۱۳۹۷ از سوی رییس‌جمهور ابلاغ شده و و تا آذرماه، مجلس تحت تاثیر این بخشنامه و بررسی و مذاکره در مورد آن خواهد بود. در این میان علاوه بر معضلات اقتصادی و تجاری فعلی که مردم و فعالان اقتصادی را دچار مشکلات فراوانی کرده است، اخبار ناخوشایندی از فضاهای بین‌المللی به گوش می‌رسد که برجام را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

از این رو ممکن است دیپلماسی سیاسی کشور نیز دچار تحول شود و ایران را هر چه بیشتر در حالت تدافعی فرو ببرد که این مساله هم به منزله کاهش قدرت سیاسی و اقتصادی ایران در جوامع بین‌المللی قلمداد می‌شود. اما به طور کلی با توجه به ترمیم کابینه اقتصادی روحانی، امیدواری‌ها نسبت به تغییرات مثبت در فضای اقتصادی کشور بیشتر شده اگرچه بعید به نظر می‌رسد تا پایان سال جاری، شاهد تحولات مثبت اقتصادی در کشور باشیم. 

مجیدرضا حریری