با توجه به شرایط خاص تحریمی کشور و اوضاع بد اقتصادی و به خطر افتادن سلامت غذایی و معیشت مردم در سال ۹۸، محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه در زمان تدوین بودجه کشور وعده داد که در بودجه سال آتی، ۱۴ میلیارد دلار برای کالای اساسی، دارو و نهاد‌های دامی با ارز ۴۲۰۰ تومانی تخصیص داده می‌شود.
حالا بعد از گذشت چند ماه از این وعده و برگزاری جلساتی متعدد بین سازمان برنامه و بودجه کشور و کمیسیون برنامه و بودجه مجلس و طرح موضوع در جلسه سران قوا، هفته گذشته در جلسه غیرعلنی مجلس موضوع دوباره مطرح شد چرا که با وجود این تخصیص، نارضایتی‌هایی همچنان وجود دارد. به گفته بهروز نعمتی، سخنگوی هیئت رئیسه مجلس قرار است هفته آینده جلسه‌ای غیرعلنی چهار ساعته درباره نحوه تخصیص این ۱۴ میلیارد دلار برای کالاهای اساسی در مجلس تشکیل شود.
طبق اظهارات نعمتی، نماینده مردم تهران در مجلس قرار شده است علاوه بر جلسه غیرعلنی چهارساعته مجلس، کمیسیون برنامه و بودجه جلساتی با دولت برگزار کنند تا درباره نحوه تخصیص ۱۴ میلیارد دلار تصمیم‌گیری شود. همچنین قرار است روش‌هایی که کالاها راحت‌تر به دست مردم برسد در جلسات بحث و تبادل نظر شود. دراینباره پیشنهادات مختلفی از جمله ارائه کالابرگ الکترونیکی، پرداخت به صورت نقدی یا غیرنقدی و ارائه کالا به طور مستقیم به مردم و... مطرح است ولی هنوز دراینباره جمع‌بندی صورت نگرفته است. بنابراین در جلسات بعدی کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با حضور نوبخت دراینباره تعیین تکلیف می‌شود و حتی مشخص می‌شود ارز ۴۲۰۰ تومانی یا نیمایی ۸ هزار تومانی برای یارانه کالاهای اساسی درنظر گرفته می‌شود.
دست دولت برای اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی یا نیمایی جهت کالاهای اساسی باز است
عزت‌الله یوسفیان‌ملا، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درباره چگونگی اختصاص ۱۴ میلیارد دلار مدنظر دولت برای تامین کالاهای اساسی به «ابتکار» توضیحاتی بیان کرد. نماینده مردم آمل در مجلس تصریح کرد: «برای تخصیص ۱۴ میلیارد دلار جهت خرید کالاهای اساسی هم از ارز نیمایی و هم ارز ۴۲۰۰ تومانی صحبت شده و مجلس دست دولت را در این باره باز گذاشته است. نوبخت هم برای اینکه درخصوص کالاهای یارانه‌ای با مشکل مواجه نشود می‌خواهند هرچه سریع‌تر این موضوع تعیین تکلیف شود.»
برای عمیق نشدن شکاف تورمی دولت برنامه‌ای اصولی ارائه دهد
فاطمه حسینی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس هم درباره تشکیل جلسه غیرعلنی به منظور ارزیابی وضعیت معیشتی مردم به «ابتکار» گفت: «علاوه بر جلسه غیرعلنی هفته جاری دراینباره، هفته آینده نیز جلسه‌ای درباره وضعیت معیشتی مردم خواهیم داشت. به نظرم یکی از مهمترین مسائلی که دولت می‌تواند برای عمیق نشدن شکاف تورمی انجام دهد این است که درباره نحوه تامین مالی کسری بودجه برنامه اصولی داشته باشد.»
نماینده مردم تهران در مجلس ادامه داد: «در جلسه‌ای که درباره بررسی وضعیت بنزین با دولت داشتیم اکثر همکاران تاکید داشتیم که نرخ بنزین افزایش نداشته باشد چرا که به خودی خود روی افزایش قیمت سایر کالاها اثر مستقیم دارد و این موضوع در این شرایط اقتصادی به مردم فشار می‌آورد.» حسینی همچنین افزود: «درباره نحوه اختصاص ارز دولتی به منظور تهیه کالاهای اساسی جلسات متعددی تشکیل شده ولی هنوز جمع‌بندی صورت نگرفته و هفته آینده دراینباره باز صحبت‌‌هایی مطرح خواهد شد.»
هرچه قرار است تخصیص دهیم ابتدای سال روشن شود
یوسفیان‌ملا هم به جلساتی که دراینباره در کمیسیون برنامه و بودجه و جلسات سران قوا تشکیل شده است اشاره کرد و افزود: «تاکنون بحث‌های زیادی دراینباره شده است ولی هنوز به نقطه مطلوب و نهایی نرسیده است. دکتر نوبخت تاکید دارد به منظور اینکه آثار روانی به جامعه تحمیل نشود، این موضوع را در دو مرحله اجرایی نکنیم و همین ابتدای سال وضعیت را مشخص کنیم و هرآنچه قرار است اختصاص داده شود، اختصاص دهیم تا مردم نگران نشوند.»
پیشنهادات تخصیص یارانه دولتی به کالاهای اساسی
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با اشاره به پیشنهادات مطرح شده دراینباره تصریح کرد: «پیشنهاداتی دراینباره مطرح است، برخی می‌گویند کل این یارانه را با ارز ۴۲۰۰ تومانی تامین کنیم تا قیمت کالا پایین بیاید. ولی برخی دیگر تاکید دارند که از ارز نیمایی بالای ۸ هزار تومانی این یارانه تخصیص داده شود. اینکه گفته می‌شود کوپن و کالا برگ داده نشود، به این دلیل است که مابه‌تفاوت کالای یارانه‌ای با بازار آزاد خیلی زیاد می‌شود و در این صورت بازار دلالی و سوءاستفاده برای برخی مهیا می‌شود.»
یوسفیان‌ملا با اشاره به تاکید نوبخت که معتقد است «باید این کالاها با حداقل قیمت دست مصرف کننده برسند»، خاطرنشان کرد: «این صحبت‌ها در جلسه غیرعلنی قبلی به نتیجه نرسید چون صحبت بنزین به درازا کشید. در بحث افزایش قیمت بنزین تصور می‌شد از محل این افزایش دست دولت بازتر می‌شود و اتفاقات بهتری بیفتد، ولی جلسه دراینباره نتیجه‌ای نداشت.»
احتمال تخصیص ارز دولتی به تن ماهی و ماکارونی در سبد کالا
یوسفیان‌ملا درباره تعداد اقلام کالاهایی که ارز دولتی به آنها اختصاص می‌یابد به «ابتکار» گفت: «این ارز دولتی و یارانه مختص به کالای اساسی است که حداقل ۸ قلم بودند و حالا با توجه به افزایش قیمت ماکارونی و ماهی تن احتمالا آنها هم در کنار گوشت سفید و تخم مرغ و... به سبد کالا اضافه می‌شود.»
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس تصریح کرد: «خریدی که به این شیوه با ارز دولتی انجام می‌شود برای مردم بسیار ارزان تمام می‌شود چون دولت با همان قیمت ارز ۴۲۰۰ تومانی یا ارز نیمایی ۸ هزار تومانی که کالا را خریداری می‌کند آن را به ریال تبدیل کرده و به مردم عرضه می‌کند و دیگر سودی به آن اضافه نمی‌کند به همین دلیل در صورت عدم توجه به عرضه صحیح می‌تواند فسارآور باشد.»
سبدکالا به چه کسانی تخصیص می‌یابد؟
یوسفیان‌ملا در توضیح اینکه «این کالاهای یارانه‌ای به چه کسانی تعلق می‌گیرد»، به «ابتکار» گفت: «ما سالانه ۱۱ میلیون تن گندم مصرف داریم و فرقی بین افراد مصرف‌کننده نیست و گفته نمی‌شود کسی که نان می‌خرد فقیر است یا پولدار. نان به یک قیمت به همه جامعه عرضه می‌شود و یارانه دولت برای نان به همه مردم اختصاص می‌یابد.»
نماینده مردم آمل در خانه ملت تصریح کرد: «به همین دلیل کالاهایی مثل گندم، گوشت، مرغ، تخم مرغ و... کالای اساسی و قوت غالب مردم است و دولت می‌تواند یارانه آن را تقبل کند؛ برای همه مردم در این شرایط سخت اقتصادی به طور یکسان با یک قیمت اختصاص داده می‌شود.»
این عضو کمیسیون تلفیق بودجه ۹۸ تاکید کرد: «این کار با این هدف است که کالاهای اساسی به صورت دونرخه در بازار ارائه نشود و یک نرخ دولتی داشته باشد، چون خرید و فروش کوپنی باعث بروز فساد می‌شود و مشکلاتی در بازار ایجاد می‌کند.»
یوسفیان‌ملا یادآور شد: «کلمه کوپن تداعی کننده خاطرات خوبی برای مردم نیست به همین دلیل یک پیشنهاد این است که کارت‌های بانکی و الکترونیکی شارژ شوند تا کوپن‌ها قابل دست به دست شدن نباشد و وارد بازار آزاد نشود چراکه این کار باعث دلالی می‌شود و به دلیل اختلاف قیمت ارز دولتی با آزاد، مردم کالاهای ارائه شده را در بازار آزاد می‌فروشند و سود خوبی هم دارد.»
او ادامه داد: «پیشنهاد کالابرگ الکترونیکی غیرقابل فروش و انتقال در حال بررسی است و پیشنهاد دیگر این است که کالا به طور مستقیم در اختیار مردم قرار بگیرد. همه پیشنهادات ارزیابی می‌شود و به زودی تکلیف این موضوع هم روشن خواهد شد.»
نهایی شدن موضوع تا اواسط رمضان
یوسفیان‌ملا درباره زمان نهایی شدن این موضوع به «ابتکار» گفت: «اگر موضوع برجام مطرح نمی‌شد همین هفته پیش رو تکلیف آن را در کمیسیون نهایی می‌کردیم ولی فعلا به دلیل موضوع برجام کمی به تعویق افتاد و به زودی درباره آن به جمع‌بندی می‌رسیم و در نهایت تا اواسط ماه مبارک رمضان قضیه اختصاص ارز دولتی به کالاهای اساسی، نهایی و تعیین تکلیف می‌شود.»
- 10
- 4
