رضا غبیشاوی در عصرایران نوشت: هر گاه جواد اوجی وزیر نفت درباره مصرف گاز هشدار می دهد یا خبری از قطع گاز منتشر يا شهری برای کاهش مصرف گاز تعطیل می شود بلافاصله فیلم معروف وزیر نفت در تابستان گذشته بازنشر می شود؛ وقتی در اوج هیجان و احساسات آرزو کرده بود "خداوند به همه طول عمر بدهد تا ببینند امسال برای دنیا و به خصوص اروپایی ها چه زمستان سختی در پیش است".
او در ۳۱ مرداد ۱۴۰۱ با حضور در برنامه "جهان آرا" شبکه افق، خطاب به مجری برنامه (امیرحسین ثابتی) گفته بود: "آقای ثابتی ان شاء الله خدا به همه مون عمر بده ببینیم امسال چه زمستان سختی در پیشه...برای دنیا به خصوص برای کشورهای واردکننده انرژی، به خصوص اروپایی ها ... خودشون به خودشون دارن ظلم می کنند ... دولت ها دارند به مردم شون ظلم می کنند... می توانیم بخشی از کمبود انرژی جهان به ویزه اروپا را تامین کنیم".
امروز هم آن زمستان وعده داده شده رسید و تقریبا روزی نیست وزیر نفت و دیگر مسوولان در تلویزیون درباره شرایط شکننده و سخت گاز و احتمالا قطع آن و تعطیلی شهرها و ادارات صحبت نکنند.
حالا که در این شرایط قرار گرفتیم واقعا چرا وزیر نفت آن روز تابستانی چنین سخنی گفت تا حالا هر بار از شرایط سخت گازی ایران صحبت شود، آن سخن وزیر از "زمستان سخت اروپایی" یادآوری و چنین تناقض و تضادی، عیان شود؟
آیا وزیر نفت که خود قبلا رئیس شرکت گاز بود نمی دانست هر ساله در زمستان ایران، چالش، مشکل یا بحران گاز داریم و با اندک افزایش سرما یا مصرف گاز، کشور می تواند وارد بحران شود؟
آیا او وقتی این سخن را می گفت نمی دانست وقتی زمستان ایران و چالش گاز برسد این سخنش یادآوری می شود و حالا او به چالش کشیده می شود و زحمت مجموعه های متعدد برای رساندن گاز به تک تک خانه ها و گرم نگه داشتن آنها به حاشیه رانده می شود؟
آیا این سخن اوجی وزیر نفت نشان نمی دهد او در این جایگاه بالای اداری و با وجود اطلاعات و تجربیات و ... نتوانست آینده زمستان ایران و اروپا و جهان را پیش بینی کند؟ حال آنکه پیش بینی و تحلیل وزیر نمی تواند شخصی باشد بلکه برآیندی از دستگاه کارشناسی مجموعه زیرمجموعه اوست.
آیا در سایر حوزه ها هم چنین تحلیل هایی، تولید می شوند و معیار قرار می گیرند؟ آیا تصمیم گیری ها کلان برپایه چنین تحلیلی هاست؟
آیا نمی دانست حتی اگر اروپا زمستان سختی داشته باشد باز هم چیزی به ارزش های وزیر نفت ایران افزوده نمی شود؟ آیا نمی دانست عملکرد او و وزارتخانه اش نه با زمستان سخت اروپا که با زمستان ایران سنجیده می شود؟
آیا نمی دانست وعده دادن به زمستان سخت اروپا ناخوداگاه باب مقایسه زمستان ایران و اروپا را باز می کند و ضرر کننده بزرگ در این میان شرکت گاز و فعالیت ها و تلاش های شبانه روزی کارکنانش است؟ آیا نمی دانست اگر باب مقایسه ایران و اروپا را بازکند به هزار و یک دلیل موجه و ناموجه، نزد افکار عمومی پیروز نخواهد بود؟
آیا نمی دانست نباید یک کشور بزرگ دارنده گاز را با کشورهای واردکننده گاز مقایسه کند؟
آیا نمی دانست کرکری خوانی و تبلیغات و سخنان هیجانی را باید به دیگرانی واگذار کند و خود مظهری از عقلانیت و بیان سخنان سنجیده و قابل اتکا باشد؟ وزیران انرژی و اقتصاد اهل طمأنینه و تأمل هستند و نمادی از بلوغ و دوراندیشی، نه تبلیغ و احساسات. اقتصاد و انرژی، علم عقل و واقعیت اند نه شور و هیجان.
با موضع گیری شعاری و احساسی شاید بتوان طرفداران این یا آن جناح سیاسی را خوشحال کرد و سرذوق آورد اما قطعا به کار مدیریت انرژی نمی آید.
***
چرا زمستان سخت در اروپا شکل نگرفت؟
در حالی که بعد از جنگ اوکراین، بسیاری انتظار "زمستان سخت" در اروپا را داشتند، دو علت عمده باعث شد تا اروپایی ها تا این لحظه، از فصل سرما آزرده نشوند.
اول، تدبیر سیاستمداران اروپایی بود که به سرعت سبد تامین انرژی خود را متنوع کردند، به گونه ای که به عنوان مثال آلمان که تا قبل از پاییز امسال، حدود ۶۳ درصد گاز خود را از روسیه تامین می کرد، توانست با افزایش واردات از نروژ و هلند و سایر کشورها، خود را از روس ها بی نیاز کند و واردات خود از این کشور را به عدد "صفر" برساند.
دومین علت که باید آن را به نوعی "خوش شانسی اروپایی" دانست این است که امسال بر خلاف سنوان گذشته، اروپا دستکم تا این لحظه، زمستان نسبتاً گرمی پشت سر گذاشته است. در حالی که شهرهای ایران دمای تا ۲۵ درجه زیر صفر را تجربه می کنند، بسیاری از شهرهای اروپایی، به ویژه در جنوب این قاره آب و هوایی نسبتاً بهاری دارند به طوری که در اسپانیا، ایتالیا و یونان متوسط دمای هوا در این روزها، بین ۱۶.۵ تا ۲۵ درجه گزارش شده است، این بدان معناست که ۵۰ درجه فاصله دمایی بین سردترین نقطه ایران و متوسط دمای اسپانیا در این روزها وجود دارد.
بارش برف نیز در اروپا کمتر از میانگین بوده است به گونه ای که کوه های آلپ در سوئیس واقع در شمال اروپا، برای برخی ورزش های زمستانی، برف کافی ندارند بدان حد که خبرگزاری آناتولی ترکیه نوشت: در حالی که امسال در رشته کوههای آلپ سوئیس و بسیاری از پیست‌های اسکی جهان برف کافی وجود ندارد، کوههای کاچکار در شمال شرق ترکیه به مرکز ورزش هلی‌اسکی تبدیل شده است به گونه ای که امسال تاکنون بیش از ۴۰۰ درخواست برای هلی‌اسکی بیشتر از کشورهای اروپایی، روسیه، کانادا و همچنین ترکیه به مقامات ورزشی ترکیه ارسال شده است.
البته هنوز از زمستان، هفته های زیادی پیش روست و باید منتظر ماند و دید که آیا اروپا، زمستان امسال سردتر می شود؟ هر چند که با سیاست های جدید انرژی در اروپا، احتمالاً زمستان سخت اروپا اتفاق نخواهد افتاد و در ادبیات سیاستمداران ایرانی منجمد خواهد شد که نه حتی یک درصد احتمال گرم بودن زمستان اروپا را می دادند و نه به تدبیر و توان مدیریتی همتایان اروپایی شان باور داشتند!
- 13
- 6
