بده بستان انرژی بین ایران و همسایه شمالی

به گزارش ایسنا، ایران در آبان ماه سال جاری و هنگامی که میزبان برگزاری نشست سه جانبه با روسیه و آذربایجان بود آمادگی خود را برای همکاری در بخش های مختلف انرژی با آذربایجان اعلام کرد و حسن روحانی، رئیس جمهوری، در دیدار با الهام علی‌اف، رئیس جمهوری آذربایجان گفت: ایران آمادگی دارد تا همکاری‌های خود با آذربایجان را در بخش‌های صنعتی از جمله سوآپ نفت و گاز، اکتشاف و تولید نفت در حوزه دریای خزر گسترش دهد.

رئیس جمهوری با اشاره به همکاری‌های ۲ کشور در حوزه نفتی دریای خزر و توسعه روابط بانکی، عنوان کرد: رؤسای کمیسیون‌های مشترک ۲ کشور باید همانطور که تاکنون برای گسترش روابط تلاش کرده‌اند، همکاری‌های خود را در این مورد افزایش دهند. الهام علی اف نیز در این جلسه به ضرورت گسترش همکاری‌های ایران و آذربایجان در بخش‌های مختلف از جمله انرژی، همکاری در زمینه برق و استحصال از منابع نفتی خزر و کریدور شمال و جنوب تاکید کرد.

در این راستا پس از سفر پایان هفته هیات ایرانی به باکو امیرحسین زمانی نیا، معاون امور بین الملل و بازرگانی وزیر نفت گفت: راه‌های گسترش همکاری نفتی ایران و آذربایجان در بخش انرژی در باکو مورد بررسی قرار گرفت.فعالیت مشترک در دریای خزر یکی از محورهای مذاکره با هیئت آذربایجانی بوده است که مذاکرات در این زمینه ادامه دارد.

روابط ایران و آذربایجان در سال‌های اخیر در حال گسترش بوده و گام‌های بسیار خوبی برای توسعه همه جانبه مناسبات تهران - باکو برداشته شده است. جلسه سران ایران، آذربایجان و ترکیه نیز  اواخر دسامبر به میزبانی باکو برگزار می شود.

در راستای این تعاملات روزانه یک میلیون مترمکعب گاز از ایران به نخجوان صادر می شود که این رقم طی ۸ ماه نخست امسال به ۲۵۰ میلیون متر مکعب رسیده است.صادرات گاز از ایران به نخجوان بر اساس قرارداد سوآپی انجام می شود که بین ایران و آذربایجان و نخجوان در سال های گذشته امضا شده است و طبق آن ایران مقداری گاز با حجم کمتر از یک میلیون متر مکعب را در آستارا تحویل گرفته و در شهرهای نزدیک آستارا استفاده می‌کند.

در مقابل این مقدار گاز دریافتی، ایران مطابق همان حجم گاز را از طریق جلفا به نخجوان تحویل می دهد، در این مواقع به ازای هر انتقال گاز یک حق العمل یا هزینه ترانسفر گاز از کشورهای طرف قرارداد دریافت می شود ؛ بنابراین انجام این کار از یک طرف برای ایران صرفه اقتصادی دارد و از طرف دیگر موجب می شود ایران یک گاز دو طرفه داشته باشد.

در این راستا چنانچه در حوزه آستارا و خط اول سراسری مشکلی پیدا می شد و خط نیاز به تعمیرات داشت یک منبع از سمت آذربایجان گاز آن منطقه را تامین می کرد و هیچ اختلالی در روند گازرسانی به وجود نمی آمد.

درحال حاضر تحویل گاز به نخجوان به قوت خود باقی است؛ اما ایران گازی را از آذربایجان دریافت نمی کند زیرا یک شرکت سرمایه گذاری ایرانی گاز را از ترکمنستان می خرد و به آذربایجان می فروشد و ایران این سوآپ را انجام می دهد، به این ترتیب که روزانه ۶ میلیون مترمکعب گاز از ترکمنستان وارد شده و در محدوده خراسان مورد استفاده قرار می گیرد و در مقابل همین حجم گاز از خط اول سراسری به آذربایجان صادر می شود.

 تعاملات اخیر سران دو کشور حاکی از آن است که با توجه به اینکه دریای خزر حوزه مشترک محسوب می شود، دو کشور مایل به گسترش همکاری در بخش انرژی و مخصوصا دریای خزر هستند.