شفاف سازی سازمان بورس برای آرایش صورت‌های مالی سایپا

به گزارش فارس؛ مجمع عادی سالیانه سهامداران گروه سایپا صبح امروز در حالی برگزار شد که پیش از آن سازمان بورس در گزارشی به صراحت ابهام‌ها و نحوه شناسایی سود در پایان دوره عملکردی این شرکت با وجود باقی ماندن آثار زیان در شاکله این شرکت را شفاف سازی کرده است.

بنابر خبرهای دریافتی در مجمع امروز سایپا اگر چه اعلام شد که دو شرکت سرمایه‌گذاری کارکنان سایپا و صنعتی رنا طبق استاندارد ۱۸ حسابداری مشمول تلفیق نیستند، اما این استدلال مورد تایید نماینده بورس در مجمع قرار نگرفت، با این همه این موضوع با توضیح رئیس مجمع مورد تایید سهامداران قرار گرفت و تصمیم نهایی در این زمینه بر عهده هیات مدیره گذاشته شد.

با این همه شفاف سازی در مورد اطلاعات "صورت های مالی حسابرسی شده سال مالی منتهی به ۹۵.۱۲.۳۰  " شرکت سایپا برای سهامداران و البته کارشناسان و حسابرسان مستقل بازار سرمایه قابل تامل است.

در این رابطه  حسن امیری هنزکی ، معاون نظارت بر بورس ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در گفتگو با خبرنگار فارس  در مورد نحوه ارایه صورت های مالی شرکت گروه سایپا و اظهار نظر حسابرس در مورد نحوه شناسایی سود خالص در پایان دوره عملکرد یکساله این شرکت گفته است:« نظر سازمان بورس در نامه شفاف سازی که دیروز منتشر شد بطور کامل بیان شده است و سهامداران باید با توجه به موجود بودن همه اطلاعات تصمیم گیری کنند.»

در نامه شفاف سازی سازمان بورس که روز گذشته بر روی کدال منتشر شده آمده است : عطف به انتشار اطلاعات "صورتهای مالی حسابرسی شده سال مالی منتهی به ۹۵.۱۲.۳۰ " و اظهارنظر حسابرس شرکت در خصوص ضرورت تلفیق صورتهای مالی شرکتهای سرمایه گذاری کارکنان سایپا و سرمایه گذاری صنعتی رنا در سال مالی ۱۳۹۵ شرکت سایپا موارد ذیل را جهت اطلاع سهامداران محترم به استحضار می رساند:

۱) با توجه به انتشار گزارش آمارتولید و فروش ۱۲ ماهه منتهی به ۹۵.۱۲.۳۰ شرکت سایپا که بیانگر پوشش ۱۲۱ درصدی فروش پیش بینی شده شرکت برای سال مالی مذکور بود و نیز شایعات موجود در بازار مبنی بر واگذاری بخشی از سهام شرکت های سرمایه پذیر ، طی نامه های شماره ۱۰۹۷۸۲/۱۲۲ مورخ ۹۶.۱.۲۷ و شماره ۲۰۰۳۰/۱۲۲ مورخ ۹۶.۲.۴ با شرکت مکاتبه گردید که شرکت طی نامه شماره ۲۹۷۲۰ مورخ ۹۶.۲.۴ صرفا اعلام نمود که اثرات واگذاری سهام شرکتهای سرمایه پذیر شامل شرکتهای سایپاکاشان ، سرمایه گذاری رنا و سایپا دیزل در پیش بینی های قبلی شرکت افشاء شده است و اشاره ای به واگذاری شرکت های سازه گستر و مگاموتور ننمود.

۲) شرکت سایپا در تاریخ ۹۶.۳.۱اقدام به انتشار صورتهای مالی حسابرسی نشده سال مالی منتهی به ۹۵.۱۲.۳۰ نمود که مطابق اطلاعات مذکور سود هر سهم شرکت از مبلغ ۱۰۶ ریال به مبلغ ۲۷۳ ریال افزایش یافت که دلایل عمده آن ناشی از افزایش حاشیه سود ناخالص از ۱۷ درصد در پیش بینی مورخ ۹۵.۱۲.۲ به ۲۵ درصد در اطلاعات واقعی حسابرسی نشده و همچنین افزایش خالص درآمدها و سرمایه گذاری های غیر عملیاتی از مبلغ ۵۴۴ر۹۸۷ر۴ میلیون ریال به مبلغ ۳۸۹ر۱۰۳ر۱۱ میلیون ریال می باشد. در رابطه با افزایش حاشیه سود ناخالص گفتنی است که شرکت در مکاتبات قبلی عمده دلیل را اخذ تخفیف از تامین کنندگان قطعات عنوان نموده است.

تامین کنندگان قطعات گروه عمدتا شرکت های سازه گستر و مگاموتور می باشند که بررسی صورت های مالی حسابرسی نشده سال۹۵ شرکت های مذکور به ترتیب حاکی از افزایش ۸۶ و۹۲ درصدی زیان دوره جاری آنها نسبت به سال گذشته بوده است. (زیان خالص شرکت سازه گستر و مگا موتور بر اساس صورت های مالی حسابرسی نشده در سال ۹۵ به ترتیب مبلغ ۳۰۰ر۲۴۴ر۸ میلیون ریال و مبلغ ۳۰۱ر۲۸۹ر۶ میلیون ریال می باشد)

۳) با توجه به واگذاری سهام شرکت‌های سایپا دیزل، مهندسی مشاور سازه گستر سایپا، تولیدی موتور گیربکس و اکسل سایپا-مگا موتور وخودروسازی بنیان توسعه صنعت پارس (همگی از شرکت‌های زیر مجموعه شرکت سایپا)  به  شرکت‌های تابعه شرکت‌های سرمایه‌گذاری کارکنان سایپا و سرمایه‌گذاری گروه صنعتی رنا و کنترل شرکت سایپا بر شرکتهای مذکور از طریق توانایی انتخاب اکثریت اعضای هیئت مدیره این شرکتها ضرورت ارائه اطلاعات مالی تلفیقی شرکت سایپا با دو شرکت مذکور در تاریخ ۹۶.۳.۲۲ به شرکت های سایپا و سرمایه گذاری سایپا اعلام شد.

۴) شرکت سایپا طی نامه شماره ۱۰۸۵۵۷/۹۶ مورخ ۹۶.۳.۲۵ اعلام نمود که شرکتهای سرمایه گذاری کارکنان سایپا و سرمایه گذاری رنا مشمول تلفیق در صورتهای مالی شرکت سایپا نبوده و با توجه به انتخاب سازمان حسابرسی به عنوان حسابرس و بازرس قانونی شرکت سایپا در صورت درخواست آن سازمان شرکت خود را ملزم به تهیه صورتهای مالی تلفیقی با شرکتهای مذکور می داند.

۵) با توجه به ابهام مطرح شده توسط شرکت سایپا این سازمان طی نامه شماره ۲۲۴۳۰/۱۲۲ مورخ ۹۶.۴.۷ اقدام به استعلام از کمیته فنی سازمان حسابرسی نمود که پاسخ کمیته مذکور در تاریخ ۹۶.۴.۲۵ ارسال شد.

در مورد لزوم تهیه صورتهای مالی تلفیقی با دو شرکت سرمایه گذاری کارکنان سایپا و شرکت سرمایه گذاری صنعتی رنا می باشد مجددا طی نامه شماره ۲۳۳۸۴/۱۲۲ مورخ ۹۶.۴.۲۸ با شرکت مکاتبه شد.

۶) در تاریخ ۹۶.۴.۲۹ صورتهای مالی حسابرسی شده سال مالی منتهی به ۹۵.۱۲.۳۰ شرکت سایپا به صورت مستقیم منتشر گردید که بیانگر عدم تلفیق صورتهای مالی شرکت سرمایه گذاری کارکنان سایپا و سرمایه گذاری صنعتی رنا در صورتهای مالی شرکت سایپا می باشد.

مطابق یادداشت ۲-۳۸ صورتهای مالی فوق با توجه به واگذاری سهام شرکتهای سازه گستر ، مگاموتور ، سایپا دیزل و بنیان توسعه صنعت پارس (تاپکو) به شرکت‌های فرعی گروه سرمایه‌گذاری کارکنان سایپا و شرکت سرمایه‌گذاری گروه صنعتی رنا مبلغ ۱۳۷ر۵۷۱ر۵۳ میلیون ریال از زیان انباشته تلفیقی ابتدای سال شرکت سایپا به علت تعدیلات ناشی از خروج ۴ شرکت فوق از تلفیق کاهش یافته است.

۷) حسابرس و بازرس قانونی شرکت در بند ۴ گزارش در خصوص صورتهای مالی سال مالی منتهی به ۹۵.۱۲.۳۰ شرکت سایپا اعلام نموده است که " علیرغم آنکه مالکیت سهام گروه شرکتهای سرمایه گذاری کارکنان سایپا و صنعتی رنا در سال مالی مورد گزارش حدود۴۰ درصد بوده، لیکن طبق شواهد و مستندات موجود،گروه سایپا بر شرکتهای مذکور کنترل داشته است. لذا در این شرایط بر اساس استانداردهای حسابداری، تلفیق صورتهای مالی شرکت های یاد شده در صورتهای مالی گروه سایپا ضرورت داشته که این امر صورت نپذیرفته است."

همچنین حسابرس شرکت طی بند ۵ گزارش خود اعلام نموده که "گزارش حسابرسی درخصوص صورتهای مالی شرکت سرمایه گذاری سایپا(سهامی عام) ارائه نشده است. با توجه به اهمیت شرکت فرعی مذکور ، هرگونه اثرات مالی احتمالی از این بابت بر صورتهای مالی گروه ،برای این سازمان مشخص نمی باشد. "

۸) مطابق بند ۹ گزارش حسابرس شرکت "به شرح یادداشت توضیحی ۳-۸-۲ ، هزینه استهلاک دارایی‎های ثابت شرکت اصلی با اعمال افزایش مدت یا کاهش نرخ استهلاک نسبت به نرخ‎های اعمال شده در سنوات قبل محاسبه شده و اثرات آن به سنوات قبل از سال مالی مورد گزارش تسری داده شده است که در نتیجه مبلغ ۸۵۷ر۱ میلیارد ریال هزینه استهلاک سنوات قبل، از ذخیره استهلاک برگشت شده و به حساب درآمد سال مالی مورد گزارش منظور گردیده است. تسری تغییر در بر آوردهای مذکور به سنوات قبل صحیح نیست.

لذا در صورت اصلاح حساب‎ها از این بابت، ذخیره استهلاک انباشته دارایی‎های ثابت و سود سال مالی مورد گزارش شرکت و گروه هر یک معادل مبلغ مذکور، به ترتیب افزایش و کاهش می یابند."

همچنین مطابق بند ۱۱ گزارش حسابرس "سرمایه گذاری شرکت اصلی در شرکت نیوان ابتکار متاثر از مبلغ ۹۳۰ر۲ میلیارد ریال تفاوت ناشی از تجدید ارزیابی شرکت سایپا کاشان در پورتفوی شرکت نیوان ابتکار در سال مالی قبل می باشد. در این رابطه با توجه به واگذاری سهام شرکت سایپا کاشان توسط شرکت نیوان ابتکار ،تعدیل ارزش سرمایه گذاری مذکور در حسابهای شرکت اصلی ضرورت دارد. در صورت اعمال تعدیلات لازم ، سرفصل سرمایه‌گذاریهای بلند مدت و سود سال مالی مورد گزارش شرکت اصلی هر یک معادل مبلغ مذکور کاهش می‌یابند." همچنین با توجه به اهمیت مفاد سایر بندهای گزارش حسابرس مستقل و بازرس قانونی شرکت سایپا، نظر استفاده کنندگان را به کلیه بندهای مذکور جلب می نماید.

با توجه به مراتب فوق به نظر می‌رسد یکی از دلایل افزایش سودآوری عملیاتی شرکت سایپا ناشی از افزایش با اهمیت زیان دوره جاری در شرکت های مهندسی مشاور سازه گستر سایپا و مگاموتور بوده که با توجه به واگذاری سهام شرکت‌های سایپا دیزل، مهندسی مشاور سازه گستر سایپا، تولیدی موتور گیربکس و اکسل سایپا-مگا موتور و وخودروسازی بنیان توسعه صنعت پارس (همگی از شرکت‌های زیر مجموعه شرکت سایپا)  به شرکت‌های تابعه شرکت‌های سرمایه‌گذاری کارکنان سایپا و سرمایه‌گذاری گروه صنعتی رنا، منجر به انتقال این زیان و زیان های سنواتی به شرکت‌های فوق گردیده و عدم تلفیق این شرکتها موجب عدم انعکاس زیان ها در صورت مالی گروه سایپا شده است.

همچنین تغییر رویه های استهلاک و عدم تعدیل ارزش سرمایه گذاری در شرکت نیوان ابتکار نیز منجر به افزایش مانده سود انباشته شرکت سایپا در تاریخ ۹۵.۱۲.۳۰ به مبلغ ۷۸۷ر۴ میلیارد ریال بر خلاف استانداردهای حسابداری شده است.

با توجه به عدم تهیه صورتهای مالی تلفیقی حسابرسی شده شرکت گروه سرمایه گذاری سایپا امکان تعیین اثرات مالی این موضوع بر صورتهای مالی شرکت سایپا در چارچوب استانداردهای حسابداری میسر نمی باشد.