بررسی کارنامه ۶ ماه اول سال ۹۶ اتاق شیشه‌ای

 

پرونده فرابورس ایران در نیمه ابتدایی سال ۹۶ در شرایطی بسته شد که نماگر این بازار در آخرین روز کاری این ماه در سطح ۳/ ۹۵۷ واحدی قرار گرفت و با ثبت رشد حدود ۴/ ۹ درصدی معاملات نیمسال اول ۹۶ را به پایان رساند. آیفکس بهار ۹۶ را با رشد ۲/ ۳ درصدی به پایان رساند و طی تابستان نیز رشد حدود ۶ درصدی را تجربه کرد. ارزش معاملات نیز در این بازه زمانی روندی صعودی به خود گرفت و با رشد ۵/ ۱ درصدی نسبت به نیمه ابتدایی سال ۹۵ همراه شد.فرابورس ایران، در این مدت میزبان تحولاتی همچون دو عرضه اولیه در شرکت‌های مبین وان کیش و هتل کوثر پارسیان کوثر، آغاز معاملات ثانویه ۵ سررسید اوراق اسناد خزانه اسلامی بانکی ملقب به «سخاب» و گشایش نماد اوراق اجاره دولت بود.

مهم‌ترین‌ رویدادهای نیمسال اول فرابورس

نخستین عرضه اولیه فرابورس با عرضه «اوان»: هجدهمین روز از مرداد ۹۶، فرابورس ایران شاهد دومین عرضه اولیه بازار سهام از ابتدای سال تاکنون بود. بر این اساس نخستین عرضه اولیه امسال فرابورس ایران با عرضه ۱۰ درصد از سهام شرکت مبین وان کیش با نماد «اوان» به‌عنوان دومین شرکت حاضر در گروه اطلاعات و ارتباطات پس از آتیه داده‌پرداز به روش ثبت سفارش در بازار دوم فرابورس کلید خورد. در جریان این عرضه هر سهم «اوان» در بازار دوم فرابورس ایران ۳۴۷ تومان کشف قیمت شد که به هر کد ۱۲۱ سهم تخصیص یافت. شرکت مبین وان کیش با سرمایه ۱۰۰ میلیارد ریالی، برای سال مالی منتهی به ۲۹ اسفندماه ۹۶ بر اساس عملکرد سه ماهه، به ازای هر سهم ۵۳۳ ریال سود پیش‌بینی کرده است که از این میزان در گزارش سه ماه رقم ۱۴۵ ریال (معادل ۲۷ درصد) را پوشش داده است.

«گکوثر»، سومین عرضه اولیه سال ۹۶ بازار سهام: دوازدهمین روز از شهریور ۹۶، فرابورس ایران شاهد سومین عرضه اولیه بازار سهام از ابتدای سال تاکنون بود. بر این اساس دومین عرضه اولیه امسال فرابورس ایران با عرضه ۱۵ درصد از سهام شرکت هتل کوثر پارسیان کوثر با نماد «گکوثر» به‌عنوان دومین شرکت حاضر در گروه هتل و رستوران پس از گروه سرمايه‌گذاري ميراث فرهنگي به روش ثبت سفارش در بازار دوم فرابورس کلید خورد.

در جریان این عرضه هر سهم «گکوثر» در بازار دوم فرابورس ایران ۱۲۲۰ تومان کشف قیمت شد که به هر کد معاملاتی حداکثر ۲۹۴ سهم تخصیص یافت. شرکت هتل کوثر پارسیان کوثر با سرمایه ۱۱۰ میلیارد ریالی، برای سال مالی منتهی به اسفند ۹۶ با تعدیل مثبت ۱۴ درصدی، به ازای هر سهم ۱۰۲۳ ریال سود پیش‌بینی کرده است که از این میزان در گزارش سه ماهه رقم ۳۶۸ ریال (معادل ۳۶ درصد) را پوشش داده است.

خوش‌آمدگویی فرابورس به «سخاب»ها: پس از گذشت ۶ ماه از توقف پذیرش اوراق بدهی دولتی در بازار سرمایه، شهریور ماه فرابورس ایران میزبان دور جدیدی از اوراق بدهی تحت عنوان «سخاب» بود. این موضوع از ۱۵ شهریورماه استارت خورد و تا پایان ماه شاهد عرضه ۵‌سررسید این اوراق در فرابورس ایران بودیم. بر این اساس با ورود معاملات «سخاب»ها با ارزش بالغ بر ۸۸میلیارد ریال، ارزش کل بازار بدهی (بورس و فرابورس) بیش از ۴۶ درصد افزایش یافت. بر این اساس اوراقی که پیش‌تر با معامله در بازارهای غیرمتشکل نرخ سودی بالاتر از ۳۰ درصد کسب کرده بودند، به‌واسطه شفافیت بازار سرمایه سود کمتر از ۲۰ درصد را تجربه کردند.

این نرخ در عرضه‌های بعدی «سخاب»ها کاهش بیشتری را تجربه کرد، به‌طوری که «سخاب۶» به‌عنوان آخرین اسناد خزانه اسلامی عرضه شده در شهریورماه، با کسب نرخ سود موثر ۴/ ۱۷ درصدی وارد گردونه معاملات فرابورس ایران شد. در این میان، روند عادی معاملات بورس سهام و کسب بازدهی مثبت این بازار همزمان با رونق نسبی بازار بدهی، مهر پایان بر تصورات ذی‌نفعانی بود که برای جلوگیری از خرید و فروش این اوراق در بازار بدهی تلاش می‌کردند. گروهی که همچنین، عرضه بیشتر اوراق را سبب افزایش نرخ سود، عامل تضعیف اقتصاد و بازار سهام بر خلاف واقعیت امروز نشان می‌دادند.

فرابورس از دریچه آمار

در ۱۲۱ روز معاملاتی نیمسال اول ۹۶ فرابورس ایران به‌طور میانگین روزانه تعداد ۳۳۳ میلیون ورقه به ارزش ۱۶۲ میلیارد تومان مورد معامله قرار گرفت که نسبت به نیمه ابتدایی سال ۹۵ به ترتیب افت ۵ و رشد ۵/ ۱ درصدی را ثبت کرده است.

در مجموع نیز طی مدت مذکور، تعداد ۴۰ میلیارد و ۲۵۳ میلیون ورقه بهادار در ۴ میلیون و ۵۹ هزار نوبت معاملاتی در تمامی بازارهای فرابورس مورد معامله قرار گرفت که ارزش این حجم از دادوستدها به ۱۹‌هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان رسید. بررسی نوسان‌های شاخص فرابورس در این بازه زمانی، حکایت از رشد ۸۲ واحدی این نماگر دارد. آیفکس در مدت مذکور، افت‌و‌خیزهای زیادی را تجربه کرد. بیشترین میزان رشد شاخص در مدت مذکور، صعود ۷/ ۳ درصدی شاخص در فروردین ماه بود. در مقابل اما خرداد شاخص این بازار افت ۵/ ۲ درصدی را در کارنامه خود به ثبت رساند.

در حالی روزهای ابتدایی سال (۵ فروردین) نماگر این بازار در کف فصلی خود یعنی ۴/ ۸۸۰ واحد قرار داشت که بیشترین مقدار شاخص در ۲۸ شهریورماه رقم خورد و آیفکس تا سطح ۶/ ۹۵۷ واحدی (بیشترین مقدار شاخص در تاریخ فرابورس) پیشروی کرد. در کنار رشد شاخص فرابورس، ارزش بازار نیز با رشد ۹/ ۸ درصدی (معادل ۹ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان) همراه شد و به ۱۱۳ هزار و ۷۱۶ میلیارد تومان رسید. بازار اوراق با درآمد ثابت فرابورس بازه زمانی مذکور، در مجموع میزبان حدود ۷/ ۳۲ میلیون ورقه اسناد خزانه اسلامی به ارزش ۳ هزار و ۱۱۱ میلیارد تومان در ۴۰ هزار و ۱۳ نوبت معاملاتی بود تا در نهایت این اوراق در محدوده قیمتی ۹۱ تا ۹۶ هزار تومان مورد دادوستد قرار گیرند.

در عین حال بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان از کاهش متوسط نرخ سود موثر اوراق اسناد خزانه اسلامی در این فصل دارد. طی معاملات نیمسال اول سال ۹۶، متوسط نرخ سود موثر این اوراق با کاهش ۴/ ۷ واحد درصدی همراه شد و به ۳/ ۲۰ درصد رسید. اوراق تسهیلات مسکن که از ابتدای سال با رشد ۵/ ۳ درصدی همراه شده بودند، در تابستان افت ۳/ ۱ درصدی را تجربه کردند. با وجود افت تعداد معاملات مسکن در تیر نسبت به خرداد، اما بازگشت معاملات به روند صعودی در مرداد قیمت «تسه»ها را تا نزدیک سقف ۸۰ هزار تومانی افزایش داد. اما در ادامه شاهد بازگشت قیمت اوراق تسهیلات به روند نزولی و شکسته شدن حمایت کف ۷۶ هزار تومانی بودیم. با وجود تشدید نوسانات قیمت «تسه»ها در تابستان سال ۹۵ در بازه ۸۵ تا ۱۰۱ هزار تومانی، اما تنوع در وام‌های ارائه‌شده از جمله صندوق یکم بانک مسکن و پایین بودن قدرت خرید متقاضیان؛ مانع از تشدید نوسان قیمت «تسه»ها شد.

 فاطمه اسماعیلی