به گزارش دنیای اقتصاد، بورس تهران معاملات روز گذشته خود را با رشد ۳۱۶ واحدی (معادل ۳۴/ ۰ درصد) و باز‌پس‌گیری کانال ۹۳ هزار واحدی به پایان رساند. به‌نظر می‌رسد ریزش مداوم شاخص سهام و رسیدن این نماگر به سطوح حمایتی ۹۲ هزار واحدی، تا حدودی راه را برای صعود بازار در این جلسه معاملاتی هموار کرده است. در عین حال برخی اخبار داخلی نیز در روند دیروز سهام بی تاثیر نبودند.
در این میان می‌توان به عرضه مطلوب محصولات فولاد مبارکه در بورس کالا، رکوردشکنی بهای نفت در بازارهای جهانی و طرح دو فوریتی کمیسیون اقتصادی مجلس درخصوص ساماندهی بازار ارز اشاره کرد. در عین حال به‌نظر می‌رسد فعالان بازار سهام به این درک رسیده‌اند که طی هفته‌های اخیر، ریسک برجام را بیش از اندازه در رفتار معاملاتی خود لحاظ کرده‌اند. با این حال، ارزش پایین معاملات نشان می‌دهد که همچنان نگرانی‌هایی درخصوص پایداری رشد قیمت سهام وجود دارد.
رسیدن قیمت‌ها به کف‌های حمایتی
همانطور که روز گذشته در گزارش «دنیای اقتصاد» تحت عنوان «آستانه حمایت در بورس تهران» عنوان شد، شکل‌گیری کف حمایتی در برخی سهام بنیادی باعث شده است تا در کنار کاهش تعداد فروشندگان در این قیمت‌ها، شاهد افزایش تقاضا از سوی خریداران باشیم. دادوستدهای روز گذشته در اغلب صنایع بورس تهران نیز نشان‌دهنده افزایش امیدواری به بهبود وضعیت سهام و توقف روند نزولی قیمت‌ها بود. اصلاح قیمت‌ها افزایش تقاضا در سهام و برگشت از کف‌های قیمتی را سبب شده است. در این میان دو گروه متفاوت در بازار مشاهده می‌شود.
در یک سو، سهامی قرار دارند که به لحاظ وضعیت بنیادی، از جذابیت بالایی برخوردارند. این جذابیت نیز سبب برگشت قیمت از کف (کف‌های بنیادی) می‌شود. به‌عبارتی دیگر، سهامداران قیمت سهام را براساس وضعیت سود آوری شرکت مورد سنجش قرار می‌دهند. گروه دیگر، اما سهامی هستند که به کف‌های جدی تکنیکال رسیده‌اند و تکنیکالیست‌ها و سهامداران با دید تکنیکال را جذب خود می‌کنند.
کمرنگ شدن اثر برجام در نگاه معامله‌گران
نزدیک شدن به زمان تصمیم‌گیری ترامپ درخصوص برجام سبب شده است تا بازار سهام در هفته‌های اخیر، روندی با احتیاط و فرسایشی در پیش گیرد. هر‌چند تعیین تکلیف برجام می‌تواند تاثیر بسزایی در روند فعالیت شرکت‌ها داشته باشد، اما شرایط معاملات حکایت از تاثیرگذاری بیش از اندازه این ریسک غیراقتصادی در رفتار معامله‌گران دارد؛ به‌طوری که قیمت برخی سهام از کف‌های بنیادی خود نیز پایین‌تر آمده است. در این شرایط به نظر می‌رسد سرمایه‌گذاران این موضوع (وزن‌دهی بیش از حد به ریسک برجام) را درک کرده‌اند. به این ترتیب بار‌دیگر به گردونه معاملات بازگشتند تا از فرصت رسیدن سهام به کف‌های قیمتی خود، حداکثر استفاده را به‌عمل آورند. نمونه بازار این موضوع، رشد قیمتی سهام گروه خودرو بود.
خودرویی‌ها بیشترین اثر از ریسک‌های سیاسی را پذیرا هستند. عملکرد این صنعت بورسی از ابتدای سال تاکنون نیز این موضوع را به خوبی نشان می‌دهد. گروه خودرو و ساخت قطعات در ابتدای سال تا پایان معاملات روز یکشنبه، زیانی معادل ۱۳درصد از به سهامداران خود تحمیل کرده است. درست عکس روندی که سال ۹۴ درخصوص سهام خودرویی شاهد بودیم. در زمستان ۹۴ پس از هویدا شدن نشانه‌های اجرایی شدن توافق برجام بر بازار سهام، خودرویی‌ها با جذب حجم بالایی از نقدینگی، بازدهی ۲۱۸ درصدی سهامداران را از آن خود کردند که در نوع خود بی‌نظیر بود. روز گذشته اما اغلب نمادهای خودرویی در مسیر رشد قیمتی قرار گرفتند و شاخص این صنعت نیز با رشد حدود یک درصدی همراه شد.
پالس مثبت بورس کالا به «فولاد»
پس از انجام معاملات بلوکی روی نماد شرکت فولاد مبارکه اصفهان در روز شنبه، عرضه‌های روز گذشته محصولات این شرکت در بورس کالا زمینه رشد قیمت سهام «فولاد» را فراهم کرد. جریان تقاضا و قیمت محصولات «فولاد» در معاملات دیروز بورس کالا، نشان از تداوم استقبال خریداران از محصولات این شرکت داشت. دیروز با وجود اینکه قیمت پایه برخی محصولات همچون ورق گرم و گالوانیزه «فولاد» نسبت به عرضه سلف هفته پیشین با افت ملایمی تعیین شد، اما قیمت پایانی با میانگین موزون نشان از رشد ۱۲ درصدی قیمت ورق گرم B و رشد ۱۰ درصدی ورق گرم C نسبت به قیمت پایه داشت. ورق گالونیزه G «فولاد» نیز با رشد قیمت ۱۰ درصدی نسبت به قیمت پایه مورد داوستد قرار گرفت.
عرضه موفق محصولات فولاد مبارکه در بورس کالا در کنار قرار گرفتن قیمت این سهم در سطوح ارزنده و جذاب، سبب شد تا «فولاد» در معاملات دیروز بورس تهران با رشد قیمت همراه شود. به این ترتیب دیروز «فولاد» با رشد قیمت ۷/ ۲ درصدی، در صدر نمادهای با بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص قرار گرفت.
سوخت نفتی صعود سهام پالایشی
قیمت نفت آمریکا روز دوشنبه تحت تاثیر شدت گرفتن بحران اقتصادی ونزوئلا که خطر محدود شدن عرضه این کشور را قوت بخشیده است، برای نخستین بار از نوامبر سال ۲۰۱۴ به بالای ۷۰ دلار در هر بشکه صعود کرد. نفت برنت نیز روندی مشابه در پیش گرفت. به این ترتیب نگرانی‌ها نسبت به محدود شدن بیشتر عرضه ونزوئلا به نگرانی‌ها پیرامون خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها علیه ایران اضافه شده و بازارهای نفت بین‌المللی را ملتهب ساخته است.
روند افزایش قیمت‌ها در بازار نفت از چند هفته پیش آغاز شده و اکنون که تنها چند روز تا اظهار نظر ترامپ درباره پیمان هسته‌ای ایران باقی مانده، نگرانی‌ها افزایش یافته است. ترامپ از دوران تبلیغات انتخاباتی خود تاکنون به دفعات این پیمان را بدترین پیمان تاریخ آمریکا عنوان کرده است و اعلام کرده اگر در آن تغییراتی ایجاد نشود، آمریکا از برجام خارج خواهد شد. همپیمانان آمریکا اما با تاکید بر پایبندی کامل ایران به این پیمان از آمریکا خواسته‌اند، در آن باقی بماند. در این میان برخی کارشناسان معتقدند خروج آمریکا از معاهده برجام، سبب اختلال در عرضه نفت ایران خواهد شد.
این اختلال آن هم در زمانی که بازار جهانی نفت در آستانه از میان رفتن مازاد عرضه قرار دارد، طبیعتا رشد قیمت‌ها را به همراه دارد. بر این اساس دیروز در ساعت تنظیم گزارش (ساعت ۱۶ روز دوشنبه) قیمت هر بشکه نفت برنت با رشد یک درصدی به ۶/ ۷۵ دلار در هر بشکه رسید و قیمت نفت وست‌تگزاس با افزایش ۱/ ۱ درصدی، ۵/ ۷۰ دلار در هر بشکه معامله شد. به این ترتیب نمادهای پالایشی بورس تهران با سوخت حاصل از رکوردشکنی بهای نفت در بازارهای جهانی، با رشد قیمت همراه شدند؛ تا جایی که «شبندر» در میان نمادهای اثرگذار بر رشد شاخص قرار گرفت.
ساماندهی بازار ارز با طرحی دو‌فوریتی
صبح روز گذشته اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس در نشستی با علی لاریجانی به بررسی و تدوین طرحی دو‌فوریتی با هدف ساماندهی بازار ارز پرداختند. محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در این خصوص عنوان کرد: پس از جمع‌بندی نهایی در این جلسه، طرح دو‌فوریتی ارزی ظرف ۴۸ ساعت راهی صحن علنی می‌شود. در طرح ساماندهی بازار ارز تلاش بر این است که خلأهای قانونی موجود و موثر در افزایش التهاب و نوسانات این بازار و بسترهای نابسامانی در این بازار کاهش یابد. به عبارتی هدف از این طرح دو‌فوریتی؛ تقویت نقاط قوت تصمیمات جدید ارزی دولت و رفع نقاط ضعف و همچنین اقدامات تخصصی در راستای ساماندهی بازار ارز عنوان شده است.
باید توجه داشت ریسک‌های ارزی از جمله ریسک‌هایی است که همواره معاملات را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. به این ترتیب همانطور که درست سه هفته پیش، سیاست ناگهانی دولت مبنی بر تک‌نرخی کردن دلار در قیمت ۴۲۰۰ تومان، سبب تغییر آرایش بورس‌بازان شد و به رشد ۳۷۳ واحدی شاخص سهام انجامید، افزایش احتمال شناور شدن این نرخ نیز پتانسیل بزرگی برای صعود بورس فراهم می‌آورد. این موضوع از چشم فعالان بازار نیز دور نماند و چرخش بازار را در پی داشت.
غلبه عوامل بنیادی بر ریسک‌های سیاسی
معاملات دیروز بورس تهران با اثرگذاری ۵ عامل مذکور در مسیر رشد قرار گرفت و تنها یک عامل، سبب این چرخش قیمتی نبود. شاهد این مدعا رشد قیمت سهام در اکثر صنایع بورسی همچون رایانه‌ای‌ها، دارویی‌ها، خودرویی‌ها، پالایشی‌ها و فلزی‌ها و دیگر گروه‌های سهامی بود. این در حالی است که اثرگذاری یک مولفه به تنهایی نمی‌تواند تمامی گروه‌ها را تحت تاثیر خود قرار دهد. با وجود این، ارزش پایین معاملات (ارزش معاملات خرد روز گذشته بورس تهران در سطح حدود ۸۷ میلیارد تومان قرار داشت) نشان می‌دهد که همچنان نگرانی‌هایی درخصوص پایداری رشد بورس وجود دارد.
باید توجه داشت غلبه عوامل بنیادین در ریسک‌های غیراقتصادی می‌تواند رشدی پایدار برای بازار سهام در پی داشته باشد. طی معاملات روز گذشته این موضوع تا حدودی مشاهده شد. در این خصوص «دنیای اقتصاد» در گفت‌وگو با کارشناسان بازار سهام به تفصیل به بررسی میزان پایداری بازار سهام در روزهای آتی پرداخته است که مشروح این گزارش را می‌توانید در صفحه ۱۰ مطالعه کنید.
مروری بر معاملات روز گذشته
همانطور که اشاره شد روز گذشته نماگر بورس تهران با رشد ۳۴/ ۰ درصدی در سطح ۹۳ هزار و ۱۶۶ واحد قرار گرفت. شاخص کم هم‌وزن (با اثرگذاری یکسان نمادها) نیز با رشد بیش از ۵/ ۰درصدی همراه شد. بررسی روند صنایع بورسی در روز گذشته نشان می‌دهد از ۳۸ صنعت مورد بررسی، شاخص ۲۴ صنعت با رشد همراه شد و تنها ۹ گروه معاملات روزانه خود را با افت شاخص پشت سر گذاشتند (شاخص ۶ صنعت بدون تغییر ماند). بیشترین بازدهی‌های دیروز بورس تهران (معادل ۳۵/ ۴ درصد) از آن گروه استخراج سایر معادن با تک‌نماد «کماسه» شد.
روز گذشته خالص تغییر مالکیت میان بازیگران اصلی بازار، بار دیگر به نام سهامداران حقوقی بازار رقم خورد. به این ترتیب دیروز حدود ۴۱ میلیون سهم به ارزش ۶ میلیارد تومان از سبد سهام معامله‌گران حقیقی به پرتفوی حقوقی‌ها منتقل شد. بیشترین میزان خالص خرید معامله‌گران حقوقی به نماد معاملاتی بانک صادرات اختصاص داشت. به این ترتیب دیروز افزون بر ۱۵ میلیون و ۲۰۰ هزار سهم «وبصادر» به ارزش ۹۵۰ میلیون تومان به پرتفوی حقوقی‌ها منتقل شد. پس از آن نیز بیشترین خالص خرید حقوقی‌ها در نماد معاملاتی شرکت به پرداخت ملت شکل گرفت. به‌طوری‌که خالص خرید حقوقی‌ها در نماد «پرداخت» به بیش از ۴۰۰ هزار سهم به ارزش ۷۲۵ میلیون تومان رسید.
فاطمه اسماعیلی
- 15
- 5
