چین و آمریکا در آستانه آشتی تجاری

به نظر می‌رسد آمریکا و چین در آستانه نهایی کردن توافق تجاری قرار دارند. دو منبع مطلع از مذاکرات اواخر روز یکشنبه اعلام کردند با توجه به ضمانت چین برای ایجاد تغییرات ساختاری (همچون حفاظت از حقوق مالکیت معنوی)، حذف تعرفه‌های تلافی‌جویانه علیه واردات کالاهای آمریکایی و خرید حجم گسترده محصولات تولیدی این کشور، به نظر می‌رسد دو طرف به توافق تجاری نزدیک شده‌اند، توافقی که به سبب آن تعرفه دولت آمریکا بر حداقل ۲۰۰میلیارد دلار از واردات چین ملغی خواهد شد.

بر اساس گزارشی که «وال استریت ژورنال» روز یکشنبه منتشر کرد، روسای‌جمهور دو کشور می‌توانند در نشستی که احتمالا حوالی ۲۷ مارس برگزار خواهد شد، توافق تجاری رسمی را امضا کنند. به گزارش «رویترز» و به نقل از مقامات دولت آمریکا قرار است دیدار رئیس‌جمهور دو کشور در  تفرجگاه‌ ساحلی ترامپ واقع در فلوریدا برگزار شود. به گزارش «بلومبرگ»، پس از پالس‌های مثبت از نزدیک شدن به توافق نهایی، شاخص‌های سهام اروپا و آسیا روندی صعودی یافتند: شاخص سهام «استاکس یوروپ ۶۰۰۰» افزایش ۴/ ۰ درصدی را تجربه کرد و یوآن چین نیز ۲/ ۰۰ درصد افزایش ارزش داشت.

ترامپ از زمان تبلیغات انتخاباتی بارها کسری تجاری آمریکا با چین را مورد انتقاد قرار داده و در اولین گام تعرفه واردات پنل‌های خورشیدی و ماشین‌های لباسشویی از چین را (به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده این اقلام به آمریکا) افزایش داد. افزایش تعرفه فولاد و آلومینیوم در اوایل فروردین ماه و هدف قرار دادن ۵۰ میلیارد دلار از واردات چین در اواسط تیرماه به ترتیب دومین و سومین حملات ترامپ در جنگ تجاری علیه پکن بود.

سناریوی چهارمین حمله تجاری او نیز افزایش تعرفه ۲۰۰۰ میلیارد دلار از کالاهای چینی به ۱۰ درصد بود. در واقع در طول هشت ماه جنگ‌تجاری دو غول اقتصادی دنیا، آمریکا تاکنون تعرفه ۲۵۰۰ میلیارد دلار از واردات چین را افزایش داده، در حالی که چینی‌ها در تلافی تنها ۱۱۰ میلیارد دلار از واردات محصولات آمریکایی را هدف افزایش تعرفه‌ قرار داده‌اند. این تنش‌ها تاکنون جریان تجارت دو کشور و جهان را محدود، آسمان اقتصاد جهانی را تیره، زنجیره عرضه تولیدی جهان را مختل و بازارهای مالی جهان را ملتهب کرده است.

به دنبال این اقدامات بود که رئیس جمهور آمریکا هشدار داد در صورت منفعل بودن طرف چینی و عدم پاسخ به خواسته‌های آمریکا، در آغاز سال ۲۰۱۹ تعرفه ۲۰۰ میلیارد دلار اولیه را از ۱۰ به ۲۵ درصد افزایش می‌دهد. او در ادامه تهدیدات خود مدعی شد مابقی واردات آمریکا از چین را که معادل ۲۶۷ میلیارد دلار است هدف افزایش تعرفه قرار خواهد داد. اول دسامبر اما تحولی جدید حاصل شد. روسای جمهور دو کشور در حاشیه نشست «گروه ۲۰» که در آرژانتین برگزار می شد توانستند به توافق تجاری دست یابند

طی این توافق قرار شد ترامپ اجرای تعرفه‌های جدید خود را تا اول مارس ۲۰۱۹ به تعویق بیندازد و طرف چینی نیز قول خرید بیشتر محصولات آمریکا و برآوردن خواسته‌های تجاری آمریکا را داد. البته هر چند دو طرف نتوانستند تا این تاریخ توافق خود را نهایی سازند، اما با توجه به پیشرفت مذاکرات هفته‌های اخیر دو طرف، رئیس‌جمهور آمریکا تصمیم گرفت این ضرب‌الاجل را تا زمان امضای قرارداد تمدید کند. به گفته منابعی که از نزدیک بودن توافق دو طرف خبر داده‌اند، گرچه هنوز تاریخ معینی برای نشست روسای‌جمهور دو کشور مشخص نشده است، اما پکن یک پنجره ۱۰ روزه از تاریخ ۲۰ مارس برای برگزاری این نشست اعلام کرده است.

چینی‌ها تاکنون پیشنهادهایی را به دولت آمریکا ارائه کرده‌اند، از ‌جمله کاهش تعرفه بر تولیدات کشاورزی، شیمیایی و خودرویی. خرید ۱۸ میلیارد دلار گاز طبیعی از یک شرکت واقع در هیوستون نیز از دیگر پیشنهادهای طرف چینی بوده است. به  گفته این افراد که نخواسته‌اند نامشان فاش شود البته مقامات چینی در مذاکرات هفته‌های اخیر به صراحت اعلام کرده‌اند برای نهایی‌شدن هر توافقی باید تعرفه‌های دولت آمریکا بر ۲۰۰۰ میلیارد دلار از واردات کشورشان به سرعت ملغی شود.

پالس مثبت در داخل چین

روز دوشنبه یک مقام دولتی چین نیز اعلام کرد دو کشور توانسته‌اند در مذاکرات تجاری خود به پیشرفت‌های قابل‌توجهی برسند، اتفاقی که در هر دو کشور و سراسر جهان با استقبال گسترده روبه‌رو شده است. ژانگ یسو، سفیر سابق چین در واشنگتن و  سخنگوی کنونی پارلمان چین با تکرار ارزیابی‌های مثبت اخیر پکن از مذاکرات در این رابطه در یک کنفرانس خبری، گفت: «تاریخ نشان داده است همکاری بهترین انتخاب برای دو غول اقتصادی دنیا است. تاکنون پیشرفت‌های قابل‌توجهی در بسیاری از موضوعات پیرامون منافع مشترک حاصل شده است. روابط تجاری و اقتصادی دو کشور برای هر دو طرف سودمند است، و ماهیت برد-برد دارد.

ما امیدواریم هر دو طرف بتوانند تا زمان رسیدن به منافع مشترک و یک توافق برد-برد مذاکرات خود را ادامه دهند.» به گفته ژانگ یسو، علاوه بر اختلافات تجاری، دو طرف تنش‌های ادامه‌داری در موضوعاتی دیگر همچون حقوق بشر، دریای چین جنوبی و دولت خودمختار تایوان که چین ادعا می‌کند متعلق به این کشور است دارند. در حالی که چین از حاکمیت، امنیت و  منافع توسعه‌ای خود دفاع خواهد کرد، اما مصمم به داشتن روابطی محترمانه و بدون تنش با آمریکا است. به گفته او گرچه تاریخ، فرهنگ، نظام اجتماعی و وضعیت توسعه‌یافتگی دو کشور تفاوت‌های بسیار دارد، اما تنش و مقابله به نفع هیچ یک از دو کشور نیست. او در نهایت افزود: «استفاده از تفکر قدیمی جنگ سرد برای حل مشکلات جدید مربوط به جهانی‌شدن، قطعا هیچ نتیجه‌ای  نخواهد داد.»