معرفی رشته معماری

معرفی رشته معماری

معماری چیست؟ معماری، هنر و فن طراحی و ساختن بناها، فضاهای شهری و دیگر فضاهای درونی و بیرونی برای پاسخ هماهنگ به نیازهای کارکردی وزیباشناسانه است.

قدمت معماری به عنوان یک فن برای ایجاد سرپناه، به قدمت تاریخ بشر می رسد اما معماری امروزه در جهان ترکیبی از صنعت ساختمان سازی به علاوه هنر، فلسفه، جامعه شناسی، روان شناسی اجتماعی، اخلاقی، اقتصاد، جغرافیای طبیعی و انسانی، برنامه ریزی و توسعه اقتصادی و علوم طبیعی نظیر زیست شناسی و محیط زیست است. از این رو می توان گفت که رشته معماری به دلیل این خصلت و به ویژه با توجه به ماهیت هنری و نقش مهمی که خلاقیت هنری در آن ایفا می کند اساساً با سایر رشته های مهندسی متفاوت است. 

در رشته معماری دروسی مانند ترکیب ها، طراحی ها، دروس نظری معماری دروس خاصی هستند که عموماً به شیوه آتلیه ای یا کنفرانس های دانشجویی برگزار می شود و از نظم و قاعده مشخصی پیروی نمی کنند.

مفاهیمی که در این دروس وجود دارد برپایه طرز تفکری کاملاً متفاوت با دروس دبیرستان بوده بدین رو موفقیت فرد در دوره دبیرستان و کنکور تضمینی برای اقبال فرد در این دروس به شمار نمی رود. داشتن استعداد هنری و به کار گرفتن عنصر خلاقیت در روند طراحی لازم موفقیت است. و نکته دیگر آنکه از دست دادن آینده شغلی برای فرد اهل ذوق رابطه ای با عدم توفیق در تحصیلات آکادمیک معماری ندارد چه بسا همین فرد بتواند یک مهندسی ناظر خوب، مدیر پروژه، برنامه ریز شهری بشود، رشته معماری برحسب کمبود ظرفیت قبولی اش بسیار مشکل است. 

دانشگاه های مختلفی در رشته معماری دانشجو می پذیرند

رشته معماری در دانشگاه های دولتی

در حال حاضر در دانشگاه های دولتی “رشته معماری” در قالب دو رشته اصلی مهندسی معماری و رشته معماری داخلی در مقطع کارشناسی ارائه می شود. البته تعداد پذیرش رشته مهندسی معماری به نسبت معماری داخلی خیلی بیشتر است.

تعداد کل واحدها در رشته مهندسی معماری ۱۴۰ واحد است که شامل ۲۰ واحد عمومی، ۲۹ واحد دروس پایه، ۶۰واحد دروس اصلی، ۲۷ واحد دروس تخصصی  و ۴ واحد اختیاری می شود. در حال حاضر حدود ۴۰ دانشگاه دولتی و غیر انتفاعی رشته مهندسی معماری را به دانشجویان ارائه می دهند.

فارغ التحصیلان رشته مهندسی معماری و  مهندسی عمران  در مقطع کارشناسی بهترین گزینه برای ورود به مشاغل مرتبط با معماری به ویژه شغل مهندس معمار می باشند.

کارشناسی ارشد معماری در دانشگاه های دولتی

برخی از  رشته و گرایش های کارشناسی ارشد معماری به شرح زیر است:

- انرژی و معماری

- مهندسی معماری

- تکنولوژی معماری

- معماری منظر

- مدیریت پروژه و ساخت

- معماری داخلی

- سایر رشته و گرایش های کارشناسی ارشد مهندسی معماری

تعداد پذیرش رشته مهندسی معماری به نسبت معماری داخلی خیلی بیشتر است.

طول دوره تحصیل رشته معماری

دوره کارشناسی مهندسی معماری با طرح نهایی حداقل چهار سال به طول می انجامد. در رشته معماری پیش از شروع دوره یک نیمسال به عنوان پیش نیاز ارائه می گردد که جزو سنوات تحصیل به حساب نمی آید ولی ۸ واحد آن جزو واحدهای دوره محسوب می گردد. فارغ التحصیلان دوره کارشناسی مهندسی معماری می توانند در دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته ادامه تحصیل دهند.

رشته معماری در دانشگاه فنی و حرفه ای

در دانشگاه فنی و حرفه ای  در حال حاضر ۳ رشته در حوزه معماری به دانشجویان و مخاطبان ارائه می شود. این سه رشته عبارتند از: 

کارشناسی ناپیوسته علمی – کاربردی معماری،

کارشناسی ناپیوسته معماری سنتی

کارشناسی ناپیوسته نقشه کشی معماری – معماری

چه کسانی می توانند در دانشگاه فنی و حرفه ای رشته معماری بخوانند ؟

 افرادی وارد دوره های کاردانی و سپس کارشناسی ناپیوسته دانشگاه فنی و حرفه ای می شوند که در دوره متوسطه وارد هنرستان های فنی و حرفه ای شده و رشته های مرتبط با معماری را قبل از ورود به دانشگاه انتخاب کرده باشند و در آن رشته دیپلم فنی و حرفه ای اخذ نموده باشند. در این صورت برای ادامه تحصیل در این دانشگاه وارد می شوند.

امتیاز کسانی که در دانشگاه فنی و حرفه ای معماری می خوانند چیست؟

در مسیر رسیدن به شغل مهندس معماری، دانش آموزانی که وارد دوره های فنی و حرفه ای می شوند از دو امتیاز بزرگ نسبت به دانش آموزانی که از رشته ریاضی وارد دانشکده هنر می شوند، برخوردارند.

یک امتیاز اینکه گروه اول پس از اخذ مدرک دیپلم فنی و حرفه ای می توانند وارد بازار کار شوند و لذا اشتغال و کسب درآمد را حداقل ۴ سال زودتر از دانشجویانی که از رشته ریاضی وارد دانشگاه شده اند شروع خواهد کرد و دوم اینکه دارای مهارت های عملی و کاربردی بیشتری نسبت به دانشجویان دبیرستانی که وارد رشته معماری در دانشگاه شده اند، می باشند و لذا هر دوی این موارد باعث جذب سریعتر آنها به بازار کار می شود.

لذا این افراد اگر در حین انجام کار، ادامه تحصیل داده و مدرک کارشناسی خود را از دانشگاه فنی و حرفه ای اخذ نمایند، می توانند به عنوان مهندس با تجربه و کاربلد، در این حوزه درآمد قابل توجهی کسب نمایند.

دوره کارشناسی مهندسی معماری با طرح نهایی حداقل چهار سال به طول می انجامد

رشته معماری در دانشگاه علمی  کاربردی

دانشگاه جامع علمی و کاربردی از جمله مراکز آموزش عالی کشور است که اقدام به ارائه دوره های آموزشی مختلف در مقطع کاردانی و کارشناسی در حوزه معماری نموده است. دوره های مذکور به شرح زیر است :

کاردانی فنی معماری – معماری روستایی

کاردانی فنی معماری – معماری شهری

مهندسی ناپیوسته فناوری معماری – طراحی و نوسازی بافت های فرسوده

مهندسی ناپیوسته فناوری معماری – طراحی فضا و اماکن ورزشی

چه کسانی می توانند در دانشگاه علمی کاربردی معماری بخوانند؟

دانش آموزانی که دارای دیپلم ریاضی فیزیک از دبیرستان می باشند یا اینکه فارغ التحصیل هنرستان یا کار و دانش در رشته معماری و ساختمان هستند، می توانند در دوره های کاردانی رشته معماری شرکت کنند. سایر دیپلمه ها نیز به شرط گذراندن دوره های پیش نیاز، شرایط شرکت در این دوره ها را پیدا می کنند.

دوره کاردانی معماری دانشگاه علمی کاربردی

دوره کاردانی فنی مبتنی بر نظام واحدی و متشکل از مجموعه ای از دروس نظری و مهارتی است و با توجه به قابلیت ها و مهارت های مشترک و فنی به دو بخش “آموزش در محل مجری” و “آموزش در محیط کار” تقسیم می شود. مجموع واحدهای هر دوره بین ۶۸ تا ۷۲ واحد است که در طول حداقل ۲ و حداکثر ۳ سال قابل اجرا است.  این دوره ها به دو روش نیمسالی و پودمانی اجرا می شود که وابسته به امکانات و نظر مدیریت واحد مجری است. 

دوره کارشناسی ناپیوسته معماری دانشگاه علمی کاربردی

در دوره کارشناسی ناپیوسته تمام دارندگان مدرک کاردانی می توانند شرکت کنند ولی کسانی که مدرک نامرتبط دارند نیاز است دروس پیش نیاز را بگذرانند. دارا بودن مدرک کاردانی ناپیوسته معماری فرد را بدون گذراندن دروس پیش نیاز وارد این دوره می کند. تعداد واحدهای دوره کارشناسی ناپیوسته در این رشته ها، ۱۰۰ واحد است که ۲۶ واحد آن نظر و ۷۴ واحد آن مهارتی است و رویکرد دانشگاه، آموزش به دانش جویان از طریق عملی و افزایش مهارت های کاربردی آنهاست.

معماری دانشگاه آزاد

دانشگاه آزاد نیز در واحدهای مختلف خود در سراسر کشور نسبت به ارائه دوره های آموزش عالی دانشگاهی در حوزه معماری اقدام می کند. رشته های تحصیلی که در حال حاضر توسط دانشگاه آزاد در حوزه معماری ارائه می شود به شرح زیر است:

مهندسی معماری

کارشناسی ناپیوسته بدون آزمون – علمی کاربردی معماری

کاردانی پیوسته بدون آزمون نقشه کشی معماری – معماری

کاردانی ناپیوسته بدون آزمون معماری سنتی

کاردانی ناپیوسته بدون آزمون معماری

درس‌های رشته معماری:

فارغ التحصیلان رشته معماری می توانند در زمینه های مختلفی فعالیت کنند

توانایی و قابلیت‌های فارغ التحصیلان رشته معماری

فارغ التحصیلان رشته معماری براساس توانائیهای که در روند آموزش کسب نموده اند می توانند در زمینه های زیر ایفای نقش کنند:

۱- طراحی (تک بنا یا مجموعه زیستی کوچک)، از طرحهای اولیه تا مراحل کار و طراحی اجزاء و عناصر تشکیل دهنده بنا این زمینه از کار معمار در حقیقت وظیفه محوری او را تشکیل می دهد. 

۲- همکاری با گروه مهندسان مشاور معماری در جهت توسعه طرحها و تهیه نقشه های معماری مراحل یک و دو 

۳- نظارت بر صحت انجام کار درعملیات اجرایی ساختمان

۴- مشارکت درمدیریت اجرایی پروژه های معماری 

۵- عضویت در کادر فنی شهرداریها و سازمانهای مشابه 

۶-تدریس در دوره های کاردانی و همینطور دبیرستانهای فنی حرفه ای و کاردانش دانش آموزان و پرورش

گرداوری: بخش دانشگاه سرپوش