رشته گفتار درمانی
رشته گفتار درمانی می کوشد تا نارسایی ها و اختلالات زبانی و گفتاری، ادراکی، مشکلات بلع، اختلالات صوت و تلفظ را با استفاده از روانشناسی و روش های گوناگون برطرف کند. درواقع، مشکلات ژنتیکی یا اسیب های مغزی باعث بروز این اختلالات میشود. گفتار درمانگر موظف است که ابتدا علت وقوع مشکل را پیدا کند. سپس با استفاده از اموزش های لازم برای رفع مشکلات گفتاری، تکلم و ... تلاش کند.
تاریخچه گفتار درمانی
در سال ۱۹۱۰ رشته گفتار درمانی برای نخستین بار در جهان در دانشگاه ها مطرح شد و در سال ۱۹۲۵ با عنوان اسیب شناسی گفتار وارد حوزه آموزش دانشگاهی شد. سپس این رشته به تدریج در سراسر جهان گسترش یافت.
رشته گفتار درمانی در ایران برای نخستین بار در سال ۱۳۵۲ بوجود آمد و در ابتدا در مدرسه عالی توانبخشی تدریس شد ولی این رشته بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به دانشگاه علوم پزشکی منتقل گردید.
هدف رشته گفتار درمانی
رشته گفتار درمانی با هدف یاری رساندن به افرادی بوجود آمد که از اختلالات گفتاری و زبانی رنج میبرند. در ادامه با وظایف گفتار درمانی آشنا شوید:
- افرادی که اختلالات تلفظی دارند.
- افرادی که اختلالات صوت دارند.
- افرادی که به اسیب های مغزی مبتلا شده اند.
- به افراد ناشنوا برای برقراری ارتباط کلامی کمک میکنند.
- افرادی که عقب ماندگی های ذهنی دارند و برای برقراری ارتباط کلامی تلاش میکنند.
- به افرادی که لکنت دارند؛ در زمینه گفتاردرمانی، توصیه و مشاوره می دهند.
- به افرادی که نمیتوانند برای کارهای حرفه ای مانند قرائت قرآن، دوبله، مجری گری یا خوانندگی سخن بگویند؛ کمک می کنند.
رشته گفتار درمانی برای چه کسانی مناسب است؟
رشته گفتار درمانی به صبر و حوصله بسیاری نیاز دارد؛ به این دلیل که روند درمان مراجعان و بیماران گفتاردرمانی، کند می باشد. همچنین گفتار درمانگر باید از خصوصیاتی نظیر خونگرمی و قدرت روابط عمومی بالا برخوردار باشد؛ چون مراجعان گفتار درمانی دربرگیرنده ی طیف وسیعی از افراد می باشند.
همچنین آشنایی با لهجه های دیگر باعث میشود که مهارت و توانمندی های گفتار درمانگر، افزایش یابد؛ به این دلیل که احتمالا مراجعان او از اقوام گوناگون نظیر لر، کرد یا ترک و ... هستند. همچنین گفتاردرمانگر باید توانایی ادای درست حروف و واژه ها را داشته باشد و از سلامت روان کامل نیز برخوردار باشند.
خلاقیت، اهمیت بسزایی در رشته گفتار درمانی دارد؛ به این دلیل که گفتار درمانگر باید بتواند به مراجعانش با روش های گوناگون و متنوع کمک کند. باتوجه به محدودیت منابع گفتار درمانی در زبان فارسی، بهتر است که گفتار درمانگران به زبان انگلیسی، تسلط کافی داشته باشند.
کارآموزی در عرصه رشته گفتار درمانی
کارآموزی در عرصه گفتاردرمانی با این هدف بوجود آمد که در انجام برخی از وظایف گفتاردرمانگر، مهارت کسب کنید. برای این که در انجام مراقبت های گفتاردرمانی، مهارت به دست آورید باید در عرصه ارائه خدمات به صورت تمام وقت، کامل و منظم حضور داشته باشید. واحد کارآموزی در عرصه، ۲۴ واحد می باشد.
طرح دوساله گفتار درمانی
شما می توانید طرح دوساله ی رشته گفتاردرمانی را برخلاف رشته هایی نظیر پزشکی، دندانپزشکی، و ... به صورت اختیاری بگذرانید که مازاد بر نیاز صورت می گیرد.
واحدهای درسی رشته گفتار درمانی
تعداد واحدهای رشته گفتار درمانی در مقطع کارشناسی، ۱۲۸ واحد میباشد که از آن ها می توان به دروس عمومی، دروس اختصاصی، دروس کارآموزی در عرصه و دروس اختصاصی اختیاری اشاره نمود.
دروسی ازجمله فیزیک صوت، آناتومی و فیزیولوژی عمومی، بازی درمانی، روانشناسی کودک و نوجوان، روانشناسی یادگیری، اعصاب و رابطه با گفتار، بیماری های اعصاب در رابطه با گفتار، عقب ماندگی ذهنی، بیماری های گوش و حلق و بینی، سنجش شنوایی، زبان تخصصی، روانشناسی زبان، ژنتیک پزشکی، بافت شناسی و اسیب شناسی، ارتودنسی در رابطه با گفتار و ... از دروس پایه رشته گفتار درمانی به شمار می رود.
از دروس تخصصی رشته گفتار درمانی می توان به مبانی گفتار درمانی، بیماری شناسی تاخیر رشد گفتار و زبان، رشد طبیعی گفتار و زبان، بیماری شناسی اختلال در تولید گفتار، بیماری شناسی اختلال در صوت، مدیریت در گفتار درمانی، بیماری شناسی اختلال در تشدید، بیماری شناسی اختلال در خواندن و ...اشاره کرد.
بازار کار رشته گفتار درمانی
مواردی ازجمله موقعیت های شغلی، بازار کار و درآمد گفتار درمانی، از مهمترین مؤثر در انتخاب رشته داوطلبان کنکور محسوب میشود. کلیه زمینه های شغلی رشته گفتار درمانی در ارتباط با سخن گفتن و تکلم میباشد ولی مواردی همچون گروه سنی یا مشکلات قابل درمان فرد، بسته به انتخاب خود او تعيين میشود. مثلا شما میتوانید فقط با کودکان اوتیستیک به صورت اختصاصی کار کنید یا به فعالیت در حوزه فن بیان مشغول شوید. فارغ التحصیلان رشته گفتار درمانی، مجوز فعالیت در اماکن زیر را دارند:
> بیمارستان های دولتی
> مراکز خصوصی گفتار درمانی
> موسسات فن بیان
> موسسات تربیت دوبلور
> تأسیس کلینیک یا مطب شخصی
> بهزیستی
> مراکز توانبخشی
> مراکز بیماری های خاص
> آموزش و پرورش کودکان استثنایی
میزان موفقیت و درامد رشته گفتار درمانی به عواملی بستگی دارد که از جمله ی آن ها می توان استعداد، تلاش، علاقه، خلاقیت و قدرت تعامل فرد را نام برد. شناخت افراد در طی سال های گذشته نسبت به رشته گفتار درمانی و کاربردهایش زیاد شده است. همچنین بهتر است بدانید که استقلال شغلی این رشته زیاد است و فارغ التحصیلان میتوانند در زمینه های مدنظرشان با افراد مبتلا به مشکلات گفتاری خاص، کار کنند.
مزایا و معایب گفتار درمانی
بازار کار رشته گفتار درمانی با توجه به مهارت افراد در شهرهای بزرگ، خوب است و استخدام آن در بخش خصوصی اشباع نشده است.
رشته گفتاردرمانی در جامعه از اهمیت به سزایی برخوردار است؛ به این دلیل که حیطه ی فعالیت گفتار درمانگران در زمینه مهم ترین ابزار ارتباطی انسان میباشد اما ناشناخته بودن این رشته از معایب آن به شمار میرود و ممکن است که افراد در شهر های کوچک و روستاهای کشور، هیچ شناختی از این رشته نداشته باشند و اختلالات گفتاری را درمان نکنند.
همچنین استخدام فارغ التحصیلان گفتار درمانی در موسسات و بخش های دولتی، کم اتفاق می افتد و بیمه ها هزینه های گفتار درمانی را تقبل نمی کنند؛ به همین خاطر، مراجعان گفتار درمانی ملزم به پرداخت هزینه های آن به صورت ازاد هستند و گاها به دلیل هزینه های بالا، این مشکل را درمان نمی کنند. در نظر داشته باشید که بسیاری از فارغ التحصیلان رشته گفتار درمانی، مشغول به فعالیت در مشاغل نامرتبط هستند.
گردآوری: بخش دانشگاه سرپوش
- 11
- 6