معرفی رشته پرستاری در مقطع کارشناسی،کارشناسی ارشد و دکترا

رشته پرستاری

لیسانس پرستاری دوره‌ای چهار ساله دریافت مدرک در علوم پرستاری می‌باشد. پرستاری رشته‌ای مستقل و شاخه‌ای از علوم پزشکی بوده که دانش آموختگان آن به عنوان عضوی از تیم سلامت در عرصه‌های مختلف مربوط به ارائه خدمات بهداشتی،آموزشی پژوهشی،مشاوره‌ای،پیشگیری،مدیریتی و حمایتی، مراقبت‌های درمانی و توانبخشی می‌پردازند. دوره کارشناسی پیوسته پرستاری اولین مقطع تحصیلی رشته پرستاری است که برنامه آن بر اساس ضوابط علمی و ارزش‌های اسلامی تهیه و تدوین شده است.

خصوصیات جسمی و توانایی‌های لازم برای کار پرستاری

پرستار باید از سلامت کامل جسمی و ذهنی و روانی برخوردار بوده و فردی دقیق، علاقه‌مند و صبور باشد. هم‌چنین او باید کنترل کافی روی احساسات شخصی خود داشته باشد.

پرستاری یکی از کلیدی ترین اعضای تیم مراقبتهای بهداشتی درمانی است

مدارک تحصیلی و دوره‌های آموزشی رشته پرستاری

افراد پس از گرفتن مدرک دیپلم متوسطه و قبولی در آزمون سراسری گروه علوم تجربی می‌توانند در رشته پرستاری به تحصیل بپردازند و سپس در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا نیز ادامه تحصیل دهند.

مدت دوره آموزش رشته پرستاری

مدت تحصیل حداقل ۴ سال و حداکثر ۵ سال (در شرایط خاص و با موافقت آموزش کل دانشگاه علوم پزشکی مثل: مرخصی تحصیلی و …) می‌باشد.

محل و شرایط شغل پرستاری

محل احتمالی استخدام می‌تواند بیمارستانها، کلینیکها و پاراکلینیک‌های دولتی و خصوصی، به عنوان استاد در دانشگاهها و... باشد. این رشته یا شغل در اکثر مراکز درمانی دولتی و خصوصی و غیره بصورت شیفت در گردش (صبح، عصر و شب) یا شیفت ثابت می‌باشد. شرایط محیط کاری بستگی به نوع مسئولیت پرستار در بخشهای بیمارستانی و مراکز درمانی دارد و این شرایط در هر بخشی (اورژانس ، اطفال، داخلی و جراحی ، ICU ، CCU ، اتاق عمل ) با بخش دیگر تفاوت دارد.

پرستار می‌تواند در بیمارستان براساس سطح تحصیلات (کارشناسی، کارشناسی ارشد) و سابقه کار در پستهای پرستار شیفت، سر پرستار، سوپروایزر بالینی، سوپروایزر کنترل عفونت، سوپروایزر آموزشی و ریاست پرستاری بیمارستان مشغول به کار شود.

مدت تحصیل در دروره کارشناسی رشته پرستاری حداقل ۴ و حداکثر ۵ سال است

لیسانس پرستاری

تعداد واحدهای درسی کارشناسی پیوسته پرستاری

تعداد کل واحدهای درسی لازم برای گذراندن دوره کارشناسی پیوسته رشته پرستاری ۱۳۰ واحد و بر اساس سرفصل دروس به شرح زیر است:

- دروس عمومی ۲۰ واحد

- دروس پایه ۱۶ واحد

- دروس اصلی ۱۲ واحد

- دروس اختصاصی ۴۶ واحد

- کارآموزی ۱۲ واحد

- کارآموزی در عرصه ۲۴ واحد

دروس رشته پرستاری در مقطع کارشناسی

 رشته پرستاری در مقطع کارشناسی دارای ۲۴ واحد دروس عمومی، ۱۶ واحد دروس پایه، ۱۲ واحد دروس اصلی، ۴۶ واحد دروس تخصصی، ۱۲ واحد کارآموزی ها و ۲۴ واحد  کارآموزی در عرصه  می باشد که به شرح زیر می باشد:

دروس عمومی رشته پرستاری در مقطع کارشناسی

توجه: اعدادی که در پرانتز نوشته شده اند، پیش نیازهای درس می باشند

۱.     اندیشه اسلامی ۱ / ۲ واحد

۲.     اندیشه اسلامی ۲ / ۲ واحد / پیش نیاز :اندیشه اسلامی ۱ (۱)

۳.     انقلاب اسلامی ایران / ۲ واحد

۴.     تاریخ تحلیلی اسلام / ۲ واحد

۵.     آشنایی با قرآن کریم / ۱ واحد

۶.     اخلاق اسلامی / ۲ واحد

۷.     تفسیر موضوعی نهج البلاغه / ۲ واحد

۸.     ادبیات فارسی / ۳ واحد

۹.     زبان عمومی / ۳ واحد

۱۰.   تربیت بدنی ۱ / ۱ واحد

۱۱.   تربیت بدنی ۲ / ۱ واحد / پیش نیاز : تربیت بدنی ۱ (۱۰)

*       وصایای امام

*       تاریخ فرهنگ تمدن اسلام

دروس پایه رشته پرستاری در مقطع کارشناسی

۱۲. تشریح / ۲واحد / پیش نیاز ندارد

۱۳. فیزیولوژی / ۳ واحد

۱۴. ایمنولوژی / ۲ واحد / پیش نیاز : فیزیولوژی (۱۳)

۱۵. بیوشیمی / ۲ واحد

۱۶. میکروب شناسی / ۲ واحد

۱۷. انگل شناسی / ۲ واحد

۱۸. آمار حیاتی / ۲ واحد

۱۹. فناوری اطلاعات / ۱ واحد

دروس اصلی رشته پرستاری در مقطع کارشناسی

۲۰. تغذیه و تغذیه درمانی / ۲ واحد / بیوشیمی (۱۵)

۲۱. اصول اپیدمیولوژی / ۲ واحد

۲۲. روانشناسی اجتماعی / ۲ واحد

۲۳. داروشناسی / ۳ واحد / تشریح،فیزیولوژی،بیوشیمی (۱۲و۱۳و۱۵)

۲۴. زبان تخصصی / ۲ واحد / زبان عمومی (۹)

۲۵. فرآیند آموزش به بیمار / ۱ واحد

دروس اختصاصی رشته پرستاری در مقطع کارشناسی

۲۶. اصول و مهارتهای پرستاری / ۴ واحد

۲۷. بهداشت جامعه ۱ / ۲ واحد

۲۸. بهداشت جامعه ۲ / ۲ واحد

۲۹. بهداشت جامعه ۳ / ۱ واحد

۳۰. بررسی وضعیت سلامت / ۱واحد / فیزیولوژی (۱۳)

۳۱. مادر و نوزاد ۱ / ۳ واحد / داروشناسی،فرآیندآموزش به بیمار (۲۳و۲۵)

۳۲. مادر و نوزاد ۲ / ۲ واحد / مادرنوزاد ۱ (۳۱)

۳۳. داخلی جراحی ۱ / ۳ واحد / تشریح،فیزیولوژی،بیوشیمی،میکروب،انگل،تغذیه (۱۲و۱۳و۱۵و۱۶و۱۷و۲۰)

۳۴. داخلی جراحی ۲ / ۴ واحد / داخلی جراحی ۱ ، داروشناسی (۳۳)

۳۵. داخلی جراحی ۳ / ۴ واحد / داخلی جراحی ۲ (۳۴)

۳۶. داخلی جراحی ۴ / ۴ واحد / داخلی جراحی ۳ (۳۵)

۳۷. پرستاری ویژه / ۳ واحد / داخلی جراحی ۴ (۳۶)

۳۸. پرستاری فوریت ها / ۲واحد / داخلی جراحی ۴ (۳۶)

۳۹. پرستاری کودک ۱ / ۲ واحد / مادرنوزاد ۱ (۳۱)

۴۰. پرستاری کودک ۲ / ۳ واحد / پرستاری کودک ۱ (۳۹)

۴۱. پرستاری روانی ۱ / ۲ واحد / روانشناسی اجتماعی (۲۲)

۴۲. پرستاری روانی ۲ / ۲ واحد / پرستاری روان ۱ (۴۱)

۴۳. مدیریت پرستاری / ۲ واحد / کل دروس

کارآموزی‌های رشته پرستاری در مقطع کارشناسی

۴۴. اصول و فنون پرستاری / ۱ واحد / اصول و مهارتهای پرستاری (۲۶)

۴۵. پرستاری مادر و نوزاد / ۱ واحد / مادرنوزاد ۱و۲ (۳۱و۳۲)

۴۶. بهداشت جامعه / ۱ واحد / بهداشت جامعه ۱و۲و۳ (۲۷و۲۸و۲۹)

۴۷. داخلی جراحی ۱ / ۱ واحد / داخلی جراحی ۱ (۳۳)

۴۸. داخلی جراحی ۲ / ۲ واحد / داخلی جراحی ۲ (۳۴)

۴۹. داخلی جراحی ۳ / ۲ واحد / داخلی جراحی ۳ (۳۵)

۵۰. داخلی جراحی ۴ / ۲ واحد / داخلی جراحی ۴ (۳۶)

۵۱. پرستاری کودکان / ۱ واحد / پرستاری کودک ۱و۲ (۳۹و۴۰)

۵۲. پرستاری بهداشت روان / ۱ واحد / پرستاری روانی ۱و۲ (۴۱و۴۲)

کارآموزی در عرصه رشته پرستاری در مقطع کارشناسی

۵۳. مادر و نوزاد / ۲.۵ واحد / کارآموزی پرستاری مادرنوزاد (۴۵)

۵۴. بهداشت جامعه / ۳ واحد / کارآموزی بهداشت جامعه (۴۶)

۵۵. داخلی جراحی ۱  / ۱ واحد  / کارآموزی داخلی جراحی ۱ (۴۷)

۵۶. داخلی جراحی ۲  / ۱ واحد / کارآموزی داخلی جراحی ۲ (۴۸)

۵۷. داخلی جراحی ۳ / ۳ واحد / کارآموزی داخلی جراحی ۳ (۴۹)

۵۸. داخلی جراحی ۴ / ۳ واحد / کارآموزی داخلی جراحی ۴ (۵۰)

۵۹. پرستاری کودک ۱ / ۱ واحد / کارآموزی کودکان (۵۱)

۶۰. پرستاری کودک ۲ / ۱.۵ واحد / کارآموزی کودکان (۵۱)

۶۱. پرستاری روانی / ۱ واحد / کارآموزی بهداشت روان (۵۲)

۶۲. پرستاری ویژه / ۳ واحد / کارآموزی داخلی جراحی ۱ (۴۷)

۶۳. پرستاری فوریت ها / ۲ واحد / کارآموزی داخلی جراحی ۲  (۴۸)

۶۴. مدیریت پرستاری / ۲ واحد / مدیریت پرستاری (۴۳)

رشته پرستاری

فوق لیسانس رشته پرستاری

کارشناسی ارشد پرستاری  (ناپیوسته)، به دوره‌ای گفته می‌شود که تحصیلات بالاتر از کارشناسی را در بر می‌گیرد و اولین مقطع تحصیلی پس از کارشناسی می‌باشد. هدف از ایجاد آن تربیت افرادی لایق، متعهد و متبحر می‌باشد بطوریکه بتوانند بر مبانی علوم پرستاری و متون علمی موجود احاطه یافته در اثر آشنایی با روشهای پیشرفته تحقیق در علوم و بدست آوردن کارایی و لیاقت و مهارت علمی و عملی لازم، مجموعه را به گونه‌ای کسب کنند که بخوبی بتوانند در هریک از ابعاد پرستاری، آموزش، پژوهش و مدیریت فعالیت نموده و بدین ترتیب کمبودهای موجود اعضاء هیئت علمی و دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی و نیروی انسانی متبحر مراکز بهداشتی درمانی را جبران نمایند و از مقالات علمی و تحقیقات علوم پرستاری و علوم وابسته در جهت پیشبرد مرزهای دانش و کمک به ایجاد روح علمی در جامعه استفاده کنند.

طول دوره و شکل نظام دوره کارشناسی ارشد پرستاری

براساس آیین‌نامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد (ناپیوسته) مصوب شورای‌عالی برنامه‌ریزی انقلاب فرهنگی، حداقل طول این دوره ۲ سال و حداکثر مجاز طول تحصیلات این دوره برای دانشجویان تمام وقت ۳سال است. این دوره برای دانشجویان نیمه وقت برابر مصوبات شورایعالی انقلاب فرهنگی می‌باشد.

شرایط و نحوه پذیرش  دوره کارشناسی ارشد پرستاری

دارا بودن مدرک کارشناسی در رشته پرستاری مورد تأیید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

- سلامت کامل جسم و روان

- موفقیت در آزمون ورودی

گرایش‌های مدرک کارشناسی رشته پرستاری

از کارشناسی پرستاری می‌توان در۲۲ رشته کارشناسی ارشد ادامه تحصیل داد (در آزمون وزارت بهداشت):

اپیدمیولوژی - آموزش بهداشت - آمار زیستی - پرستاری- پرستاری سالمندی- پرستاری بالغین- پرستاری کودکان- پرستاری اورژانس- پرستاری نظامی- پرستاری مراقبت‌های ویژه- پرستاری مراقبت‌های ویژه نوزادان- روانپرستاری- رفاه اجتماعی - علوم تشریحی - علوم تغذیه -علوم بهداشتی در تغذیه - فیزیولوژی - کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی - مدارک پزشکی- مدیریت خدمات بهداشتی درمانی - مدیریت توانبخشی - اقتصاد بهداشت (با ۲ گرایش توسعه بهداشت و درمان – سیاستگذاری و برنامه‌ریزی بهداشت و درمان) - نانوتکنولوژی پزشکی -آموزش پزشکی - پرستاری مراقبت‌های ویژه-زیست فناوری پزشکی -ارگونومی -انفورماتیک پزشکی - پرستاری مراقبت‌های ویژه نوزادان. رشته‌های جانبی: شامل رشته آموزش پزشکی و پزشکی می‌باشد.

واحدهای درسی کارشناسی ارشد رشته پرستاری

تعداد کل واحدهای این دوره ۳۲ واحد می‌باشد و درصورت لزوم دانشجو باید نخست برخی از دروس دوره کارشناسی را حداکثر به مدت دو نیمسال بعنوان پیشنیاز بگذراند.

- دروس پایه (اصلی) ۷ واحد

- دروس تخصصی و الزامی ۱۹ واحد

- پایان‌نامه (با طرح پژوهشی) ۶ واحد

- مجموعه واحدها ۳۲ واحد

تذکر: بدیهی است چنانچه دانشجو نیاز به گذراندن برخی دروس پیش نیاز داشته باشد در خلال این دوره آن دروس را می‌گذراند و مسلماً حداکثر طول مجاز تحصیل برای چنین دانشجویانی به نسبت واحدهای پیشنیاز گذرانده شده افزایش می‌یابد.

دکتری تخصصی رشته پرستاری بالاترین مقطع تحصیلی این رشته است

دکترای رشته پرستاری

دکتری تخصصی رشته پرستاری بالاترین مقطع تحصیلی این رشته است. دانش آموختگان این دوره می‌توانند به عنوان اعضاء هیئت علمی در دانشگاه‌ها، مراکز آموزشی و تحقیقاتی کشور انجام وظیفه نمایند.

شرایط ورود به دوره دکتری تخصصی رشته پرستاری

- داشتن شرایط عمومی ورود به آموزش عالی.

- داشتن دانشنامه کارشناسی ارشد (فوق لیسانس) یا دکتری حرفه‌ای یا بالاتر، متناسب با رشته تحصیلی مورد تقاضا، از یکی از دانشگاههای داخل و خارج کشور که حسب مورد به تائیدوزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رسیده باشد.

تبصره: تشخیص اینکه دارنده کدام دانشنامه در کدام رشته می‌تواند تحصیل کند و همچنین تعیین شرایط تطبیق، با گروه برنامه‌ریزی ذی‌ربط در شورای عالی برنامه‌ریزی است.

- قبولی در امتحانات اختصاصی ورود به دوره دکتری Ph.D.

- داشتن معرفی نامه، مبنی بر صلاحیت تحصیل در دوره دکتری Ph.D حداقل از ۲ نفر از استادان قبلی داوطلب.

- کسب نمرهٔ قبولی در یکی از آزمون‌های زبان انگلیسی زیر:

MCHE حداقل نمره = ۵۰

TOFEL حداقل نمره = ۴۸

IELTS حداقل نمره = ۵۰

MELAB حداقل نمره = ۷۰[۳]

طول دوره و ساختار دوره دکتری تخصصی رشته پرستاری

کمینه و بیشینهٔ مجاز طول دوره دکتری تخصصی (Ph.D) پرستاری طبق آئین نامه مصوب شورایعالی برنامه‌ریزی است و دروس بصورت واحدی ارائه می‌شود. این دوره شامل دو مرحله آموزشی و پژوهشی می‌باشد. مجموع واحدهای آموزشی و پژوهشی در دوره دکتری تخصصی (Ph.D) پرستاری ۴۵ واحد می‌باشد.

مرحله آموزشی: تعداد کل واحدهای مرحله آموزشی دوره دکتری تخصصی (Ph.D) پرستاری ۲۵ می‌باشد.

مرحله پژوهشی: تعداد واحد در مرحله پژوهشی ۲۰ واحد و به صورت پایان‌نامه می‌باشد که با توجه به علاقه دانشجو و نیاز جامعه در یکی از عرصه‌های خاص تهیه و تدوین خواهد شد.

رشته پرستاری

گردآوری: بخش نهادهای آموزشی سرپوش