مصاحبه دکتری
از هنگامی که اولین دوره های دکتری تخصصی در کشور افتتاح شد ، این دوره به تنهایی و یا در کنار برگزاری آزمون کتبی، در ارزیابی داوطلبان نقش داشته است. پذیرش دانشجویان دکتری، از سال ۱۳۹۰ شکل رسمی تری بخود گرفت و از سوی سازمان سنجش آزمون نیمه متمرکز دکتری برپا شد، باز هم بخش مصاحبه دکتری، اهمیت خود را حفظ نموده و در پذیرفتن داوطلبان دوره دکتری نقش مهمی دارد.
صرفا اگر در آزمون دکتری قبول میشوید مجوز ورود به مقطع دکتری را ندارید و داوطلبان باید نمره قبولی لازم را در مرحله مصاحبه دکتری هم کسب نمایند. روش پذیرش در مقطع دکتری به ۲ صورت آموزشی – پژوهشی و پژوهش محور انجام می شود که در دوره های گوناگون پذیرش، سهم آزمون و مصاحبه متفاوت می باشد. نمره کل برای رشته هایی که روش پذیرش آنها به صورت آموزشی – پژوهشی است، باید شامل ۵۰ درصد نمره آزمون کتبی و ۵۰ درصد نمره مصاحبه تشکیل شود و در رشته هایی که روش پذیرش آنها به صورت پژوهش محور است، ۳۰ درصد از نمره کل را آزمون کتبی و ۷۰درصد آنرا نمره مصاحبه( امتیازات سوابق تحصیلی و طرحواره) شامل می شود.
نحوه برگزاری مصاحبه آزمون دکتری
داوطلب پس از اینکه نتایج انتخاب رشته دکتری اعلام شد، با مشاهده کارنامه انتخاب رشته خود متوجه میشود که در کدامیک از رشته ها و دانشگاه ها به مصاحبه دعوت شده است. داوطلبان مجوز شرکت در مصاحبه تمامی دانشگاه هایی که در آنها دعوت شده اند، را نیز دارند؛ اما برای اینه در این دانشگاه ها شرکت کنند باید هزینه مصاحبه دکتری مربوط به هر دانشگاه را پرداخت کنند. با این اوصاف، داوطلبان زمان دارند ضمن پرداخت هزینه آزمون، فرم بررسی صلاحیت عمومی را تکمیل و کد پیگیری دریافت نمایند.
درصورتی متقاضیان از گزینش نهایی حذف خواهند شد که نسبت به تکمیل فرم بررسی صلاحیت های عمومی مبادرت نکرده باشند. بعد از اعلام نتایج انتخاب رشته دکتری دانشگاه های سراسری، به واحدهای دانشگاهی مورد نظر فهرست اسامی پذیرفته شدگان جهت مصاحبه ارسال می شود. داوطلبانی که موفق به کسب حد نصاب علمی در آزمون کتبی دکتری شده و به مصاحبه دعوت شده اند، میتوانند برنامه زمانی مصاحبه دکتری را از سایت مربوط اخذ کرده و از زمان دقیق مصاحبه خویش آگاه شود.
موفقیت در مصاحبه دکتری به چه چیزهایی وابسته است؟
تأثیر مصاحبه در پذیرش دکتری، طبق اعلام سازمان سنجش آموزش کشور، ۵۰ درصد است. بدین صورت که بعد از این که مصاحبه دکتری از سوی دانشگاه ها برگزار شد، در آزمون کتبی نمره مصاحبه داوطلب با نمره تراز کسب شده میانگین گرفته می شود و نمره کل داوطلب محاسبه می شود. همینطور نمره کل داوطلبان در جلسه مصاحبه دکتری هر دانشگاه قیاس شده و مطابق با ظرفیت، افرادی که بالاترین نمره کل را کسب کرده باشند پذیرفته می شوند.
مدارک لازم جهت حضور در مصاحبه دکتری
مدارک لازم جهت شرکت در مصاحبه دکتری به ۲ دسته مدارک الزامی و مدارک امتیازی تقسیم می شوند.
مدارک الزامی:
مدارک الزامی مدارکی هستند که سازمان سنجش یا دانشگاه مورد نظر آنها را برای انجام مصاحبه ضروری می دانند و شرکت در مصاحبه بدون حضور حتی یکی از آنها میسر نخواهد بود که این مدارک عبارتند از:
> اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه
> فیش واریزی هزینه مصاحبه دکتری
> مدراک تحصیلی مقاطع گذشته کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد بهمراه ریز نمرات دروس
> کارنامه اولیه و کارنامه انتخاب رشته دکتری
> توصیه نامه از سه تن از اساتید مقطع کارشناسی ارشد من جمله استاد راهنما
> رزومه کامل تحصیلی و شغلی
> مدرک زبان ( آیلتس، تولیمو، EPT، تافل یا …)
> پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد و ریز نمرات آن
مدارک امتیازی:
برای حضور در مصاحبه دکتری بهمراه داشتن بعضی مدارک الزامی نیست، اما داشتن آنها برای کسب امتیاز و موفقیت در مصاحبه آزمون دکتری اثرگذار و بسیار دارای اهمیت است. که در ادامه مطلب به معرفی آنها می پردازیم:
> گواهی مستندات سوابق پژوهشی مانند گواهی پذیرش مقاله، کلیه مقالات تحت داوری و یا حتی کتاب های نیمه کاره
> گواهی رتبه برتر ( اول تا سوم) مقاطع قبل
> گواهی سابقه تدریس در دانشگاه ها
> گواهی انجام طرح های پژوهشی و تحقیقات حرفه ای
> گواهی کلیه افتخارات علمی کسب شده در زمینه آموزشی و یا پژوهشی
> گواهی شرکت در کارگاه های آموزشی
> کتاب های تاليف یا ترجمه شده
> گواهی ثبت اختراع و عناوین علمی
> انتخاب حیطه کاری پایان نامه مقطع دکتری
مدارک زبان انگلیسی در مصاحبه دکتری
آزمون های معتبر از نظر دانشگاه ها شامل آزمون های زبان تافل( TOEFL)، تولیمو( TOLIMO)، آیلتس( IELTS)، MSRT، MHLE، UTEPT و EPT می باشند و داوطلبان در هر یک از این آزمون ها زمان مصاحبه دکتری باید کارنامه خویش را ارائه دهند؛ با این حال بهتر است بدانید که آزمون EPT ویژه داوطلبانیست که می خواهند در واحدهای گوناگون دانشگاه آزاد اسلامی به تحصیل بپردازند.
جدول امتیازدهی مصاحبه دکتری
اگر چه یک جدول امتیازدهی مصاحبه دکتری وجود دارد ، ولی این جدول تنها یک پیشنهاد است! روش امتیازدهی را هر یک از دانشگاه ها خودشان مشخص خواهند کرد. ولی بطور کلی در مصاحبه دکتری مواردی که برای شما امتیازآور است عبارتست از:
- نمره معدل و پایان نامه
- کیفیت دانشگاه های محل تحصیل مقاطع قبلی
- ارهای تحقیقاتی و پژوهشی شامل تالیف و ترجمه کتاب، تدوین انواع مقالات علمی( کنفرانسی و ژورنالی) و مشارکت در طرح های پژوهشی
- سوابق تدریس دانشگاهی
- نمره مدرک زبان
- نمره کتبی آزمون دکتری
توجه داشته باشید که باید فهرستی از تمامی امور و فعالیت هایی که انجام داده اید( تدریس، مقاله، ترجمه، ...) تهیه کنید و تأییدیه ها و گواهی های لازم را برای آنها فراهم کنید تا برای مصاحبه دکتری ارائه نمایید؛ در غیر اینصورت شاید به شما امتیازی تعلق نخواهد گرفت.
راهکارهایی عالی برای مؤفقیت در روز مصاحبه دکتری
در روز مصاحبه دکتری داشتن استرس و اضطراب کاملاً طبیعی است ولی در صورتی که این استرس بیش از حد باشد مشکلات متعددی را برای شما بوجود می آورد. اگر سعی کنید بر روی کلیه موارد مطروحه در مصاحبه از سوالات مصاحبه آزمون دکتری تسلط داشته باشید مسلماً این امر سبب افزایش اعتماد بنفس شما می شود و شما را برای صحبت در جلسه آماده می کند.
> هر چند خیلی از داوطلبان در مصاحبه دکتری با داشتن تسلط عالی و کامل بر روی مباحث و موضوعات مطرح شده در مصاحبه از پرسش های مصاحبه آزمون دکتری و سوالات پایان نامه باز هم گوی و میدان را به افرادی با تسلط و دانش کم تر واگذار می کنند. در نتیجه، در مصاحبه دکتری عواملی مانند باور توانایی ها و تبحر های فردی بسیار مهم است .فراموش نکنید که یک مصاحبه کننده به چشم یک مدرس و استاد دانشگاه به شما نگاه می کند. در نتیجه، رعایت موارد مهم و اساسی مطرح شده در زیر میتواند کمک بزرگی برایتان باشد.
> در صورتیکه در جلسه مصاحبه دکتری جواب سوالی را نمی دانستید یا به یک سؤال پاسخ اشتباهی دادید، خودتان را نبازید و سعی کنید تا آخر مصاحبه سر حال باشید. گاهی احتمالا در مقابل مصاحبه کنندگان، واکنش شما تأثير مستقیمی روی نمرات مصاحبه بگذارد.
> یکی از موارد مهم که در مصاحبه دکتری میتواند امتیاز شما را بالاتر ببرد، تسلط شما به رشته زبان انگلیسی است. برای صحبت به زبان انگلیسی در رابطه با حوزه کاری و پایان نامه، خودتان را آماده کنید. حتی گاهی اوقات شخص مصاحبه کننده از شما میخواهد تا خودتان را به زبان انگلیسی و بطور کامل معرفی کنید. درصورتی که از قبل سؤالاتی که امکان دارد از شما به زبان انگلیسی بپرسند را به صورت متنی حاضر کنید سبب میشود استرس شما کاهش یابد.
> در طول مصاحبه دکتری به همه افراد توجه کنید و ارتباط چشمی خود را با همه اساتید قطع نکنید.
> از دیگر سوالات مصاحبه دکتری می توان به انگیزه و علاقه داوطلب از ادامه تحصیل در دوره دکترا تخصصی اشاره نمود که باید به طور کامل روشن و واضح توضیح داده شود.
> در جلسه مصاحبه دکتری سعی کنید به سوالات پاسخ کوتاه دهید چون در غیر اینصوررت امکان دارد در حین توضیح دادن بیش از حد ، از منظور اصلی سوال دور شوید.
> اساتید فراوانی به داشتن شغل داوطلب حساس هستند و معتقدند که شخص دانشجو نباید در محلی کار کند یعنی شخص باید تمامی زمانش را صرف درس خواندن و تحقیق و پژوهش کند. هر چند برخورداری از رزومه شغلی قوی که در آن پژوهش یا تدریسی انجام داده اید میتواند در مصاحبه دکتری بسیار خوب و پسندیده بنظر برسد ولی اگر شغل تمام وقتی داشته باشید احتمال گرفتن نمره منفی برای شما وجود دارد.
> اگر در زمان مصاحبه دکتری پاسخ سوالی را نمیدانید به صراحت بگوئید که حضور ذهن ندارید، صداقت داشتن بر روی فرآیند مصاحبه دکتری شما تأثير مثبتی دارد.
> در واقع، در جلسه مصاحبه دکتری خودتان را شخصی انعطاف پذیر نشان دهید که در زمینه های زیادی تمایل بکار دارد.
> برای حضور در مصاحبه دکتری تلاش کنید در رشته تخصصی خود به روز باشید و آخرین مقاله ها و پژوهش های صورت گرفته در رشته خود به خصوص زمینه کاری و پژوهشی خود را مطالعه کنید.
گردآوری: بخش دانشگاه سرپوش
- 20
- 2