روزنامه جهان صنعت نوشت: شهریه سر به فلک کشیده مهدکودک‌ها و مدارس غیردولتی، این روزها صدای والدین را درآورده است به‌طوری که زن شاغل تصمیم می‌گیرد در خانه بماند، چراکه در خانه ماندن و دریافت نکردن حقوق هشت میلیونی، از پرداخت هزینه چند ۱۰ میلیونی مهدکودک به‌صرفه‌تر است.
این در حالی است که شهریه مدارس غیردولتی هم دیروز اعلام و موجب نارضایتی والدین بیشتری شده است. خانواده‌ها شاید قید مهدکودک فرزندان‌شان را بزنند اما مدرسه اجباری است البته بسیاری از والدین در این برهه قید تحصیل کودکان را هم می‌زنند. با این حال فرض کنید یک زن و شوهر که هر کدام طبق قوانین وزارت کار حقوق و مزایا دریافت می‌کنند با داشتن یک فرزند، حقوق‌شان حدودا هشت میلیون تومان است که سرجمع ۱۶ میلیون تومان می‌شود. حتی اگر این حقوق، ۳۰ میلیون تومان هم باشد، باز هم کفاف زندگی این روزها را نمی‌دهد. کرایه خانه‌های نجومی هزینه خورد و خوراک، قبوض خانگی، پوشاک، بهداشت و درمان، حمل‌و‌نقل و… بخش اعظمی از حقوق ماهیانه را در بر می‌گیرند؛ یعنی فقط هزینه اولیه‌ترین نیازهای زندگی، مستوجب ۳۰ روز کار کردن در هر ماه سال است تا یک خانواده بتواند سرپا بماند؛ پس‌انداز، تفریح، سفر، مهمانی، جشن و… که بماند! حال این خانواده خوشبخت، برای اینکه بتوانند کار کنند و درآمدی برای گذران زندگی داشته باشند نیازمند این هستند که فرزندشان را به مهدکودک بسپارند.
اضافه شدن هزینه مهدکودک را به تمام موارد بالا متصور شوید که چقدر این خانواده را می‌تواند ملتهب و عصبانی کند. «احمد محمودزاده» رییس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه امسال در فرمول شهریه مدارس غیردولتی «نیروی انسانی» را همراه با لزوم «آموزش» این نیروها مد نظر قرار داده‌ایم، اعلام کرد: «برای سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ میزان شهریه مصوب مدارس غیردولتی از ۵ میلیون تومان تا ۴۸ میلیون تومان است که فقط دو مدرسه مجاز به دریافت شهریه ۴۸ میلیون تومانی هستند.» حال برخی بر این عقیده‌اند که مگر مدارس دولتی از غیردولتی چه کم دارد، اما شهریه برخی مدارس دولتی هم دست کمی از غیردولتی ندارد، زیرا با توجه به تاکید دولت بر عدم دریافت شهریه در مدارس دولتی باز هم ثبتنام یا دریافت کارنامه مشروط به پرداخت شهریه است. مدیران محترم هنگام ثبتنام ابتدا شهریه را دریافت می‌کنند سپس مراحل ثبتنام انجام می‌شود. این در حالی است که طبق گفته آموزش و پرورش هیچ مدرسه دولتی مجاز به دریافت شهریه نیست!
مادرانی که خانه‌نشین شدند
در همین رابطه مادری که فرزندی چهارساله به نام کیمیا دارد، به «جهان‌صنعت» گفت: پیش از اینکه باردار شوم پرستار بودم، اما از وقتی بچه‌ام به دنیا آمد با این هزینه‌های سرسام‌آور مهدکودک‌ها، قید کارم را زدم. خانواده من و همسرم هم شهرستان هستند و به هیچ عنوان نمی‌توانم کیمیا را به کسی بسپارم، بنابراین به این فکر کردیم که اگر قرار است ماهیانه ۸ تا ۱۰ میلیون تومان هزینه مهدکودک بدهیم و حقوق سرجمع ما هم ۲۰ میلیون است، اصلا صرفه اقتصادی ندارد که بچه به مهدکودک برود، برای همین در خانه ماندم تا از او مراقبت کنم. این در حالی است که حقوق همسرم کفاف حداقل زندگی را هم نمی‌دهد. در نهایت به اجبار خانه‌نشین شده‌ام و اگر روزی می‌توانستم در هزینه‌های زندگی با همسرم شریک باشم و به او کمک کنم، این روزها و در همین شرایط اقتصادی، همین کار را هم نمی‌توانم انجام دهم.
وی افزود: چند روز پیش با مهدکودکی برای ثبتنام کیمیا تماس گرفتم. هزینه «ورودی» تا ساعت ۱۴ حدودا ۶ میلیون تومان است. اگر این مدت زمان تا ساعت پنج باشد، هزینه‌ها تا ۸ میلیون تومان هم افزایش پیدا می‌کند. هزینه‌های فوق‌برنامه نیز به این مبلغ اضافه می‌شود؛ از هزینه برای روز عکاسی و روز آب‌بازی گرفته تا هزینه برای برنامه‌های ورزشی! مسوولان هم بارها از فرزندآوری سخن می‌گویند، اما دریغ از حمایت خانواده. یکی از دوستانم که بعد از مهاجرت صاحب فرزندی شد. برایم تعریف کرد که با توجه به مشوق‌هایی که کشور آلمان برایش در نظر گرفته، سریعا اقدام به فرزندآوری کرده است. دولت با توجه به میزان حقوقی که دوستم و همسرش دریافت می‌کند، در هزینه‌های حضور فرزندشان در مهدکودک کمک می‌کند. بنابراین اینکه برخی آشنایان نسبت به فرزندآوری تعلل می‌کنند دلیلش همین موضوعات است.
مشوق‌های فرزندآوری در کشورهای دیگر
در بسیاری از کشورها، مشوق‌هایی برای بالا بردن نرخ باروری در نظر گرفته می‌شود که به اصطلاح به آن «پاداش نوزاد» می‌گویند که بیشتر شامل دستمزد و حقوق بیشتر، وام‌های بلاعوض، زمین، معافیت مالیاتی، بسته‌های حمایتی و… می‌شود. آلمان یکی از کشورهایی است که برای حمایت از فرزندآوری، قوانین جالبی دارد. در این کشور برای مادرهایی که در خانه به مراقبت از بچه‌های خود مشغول هستند، حقوق هزار و ۸۰۰ یورویی در نظر گرفته است که تا ۵ سالگی فرزند به مادر پرداخت می‌کند. مشوق‌های دیگری از جمله مرخصی طولانی‌مدت با حقوق را برای والدین هم باید به این مشوق‌ها افزود.
دولت فدرال آلمان در قبال تولد هر کودک به خانواده‌های آلمانی از ۱۹۰ تا ۲۲۱ یورو در ماه پرداخت می‌کند. این کمک هزینه تا سن ۱۸ سالگی ادامه دارد، البته در صورت ادامه تحصیل فرزندان تا سن ۲۵ سالگی نیز می‌تواند ادامه یابد. دریافت این کمک هزینه در صورتی ادامه می‌یابد که فرزندان به کارورزی یا کار پاره‌وقت یا دائم اشتغال نداشته باشند که در این صورت این کمک هزینه قطع می‌شود؛ یعنی اگر در ازای کاری که انجام می‌دهند وجهی دریافت کنند کمک‌هزینه دولتی قطع خواهد شد.
بعد از تولد فرزند، والدین می‌توانند از ۱۴ ماه مرخصی بهره‌مند شوند، یا یکی از والدین از این ۱۴ ماه استفاده می‌کند ا هر دو نفر، این زمان را به شکلی که مطلوب‌شان باشد بین خودشان تقسیم می‌کنند. در زمان استفاده والدین از مرخصی، دولت ۶۵ درصد حقوق فردی که در مرخصی به سر می‌برد را به وی می‌پردازد. دولت تا ۲ سال مبلغ ۳۰۰ یورو در ماه به خانواده‌ها تحت عنوان هزینه بزرگ‌کردن نوزاد می‌پردازد. به ازای فرزند اول ۱۹۰ یورو، برای فرزند دوم ۱۹۶ یورو و برای فرزند سوم و بیشتر ۲۲۱ یورو کمک هزینه در ماه برای خانواده‌ها در نظر گرفته شده است. اداره مالیات دولت فدرال آلمان بر اساس شماره شناسایی مالیاتی کودک این وجه را به شماره حساب کودک واریز می‌کند تا خانواده‌ها از آن برای مخارج وی در دوران نوزادی تا نوجوانی و جوانی استفاده کنند. یک جوان ۲۱ ساله که در حال حاضر این کمک هزینه را دریافت می‌کند، می‌گوید: از آنجایی که پدر من کارمند دولت است کمک هزینه‌ای که در ماه می‌گیرم نزدیک ۳۰۰ یورو است و این مبلغ برای تمامی مخارج من در ماه کافی است. ژاپن هم از این امر مستثنا نیست. این کشور یکی از پیرترین کشورهای جهان است که نرخ رشد جمعیت آن منفیِ ۳ درصد است. به گفته کارشناسان اگر این روال ادامه داشته باشد در سال ۳۰۱۱ دیگر در ژاپن کودک زیر ۱۵ سالی وجود ندارد. برای بهبود وضعیت هرم جمعیتی در این کشور، قانونی به نام «کودوموتیت» وضع شد که طبق آن، به خانواده‌ها تا رسیدن فرزند به سن ۱۵ سالگی، ماهانه حقوقی تا ۱۳ هزار ین حدود ۹۵ دلار پرداخت می‌کنند. همچنین پدر و مادر هرکدام می‌توانند با دریافت نصف حقوق خود تا سقف تعیین‌شده به مرخصی بروند و این درحالی است که بعد از آن می‌توانند بدون هیچ نگرانی به کار قبلی خود بازگردند.
واکنش آموزش و پرورش درباره شهریه سر به فلک کشیده
«مجتبی همتی‌فر» رییس سازمان تعلیم و تربیت کودک، چندی پیش در یک نشست خبری گفته بود که ما در کودکستان‌ها (مهدکودک) با فضای مدرسه مواجه نیستیم و مدرسه دوره رسمی و اجباری است که قوانین و مقررات خاص خودش را دارد. او در ادامه گفته بود:«این اولین سالی است که به این شکل شهریه‌ای را ارائه می‌دهیم و سامانه‌ای خواهیم داشت و با این الگو سال جدید شروع می‌شود.»
همتی‌فر در خصوص اینکه قبلا شرایط به چه شکل بوده است، گفته بود:« قبلا شهریه پیش‌دبستانی، ۸۰ درصد از شهریه پایه اول ابتدایی بود. در مهدکودک‌ها که زیرمجموعه بهزیستی بودند، سالانه با توجه به رتبه‌ای که داشتند، شهریه‌ای برایشان تعیین می‌شد که شهریه پایه بود و بر اساس برخی فعالیت‌های اضافه شهریه تعیین می‌شد. آن چیزی که مصوب است و باید در معرض دید همه قرار بگیرد شهریه مصوب است و مابقی توافقی. در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰ با توجه به اینکه زیرساخت‌ها فراهم نبود و ما باید تعیین‌تکلیف می‌کردیم، سقف درصد اعلام کردیم و کودکستان‌ها تا سقف ۴۰ درصد امکان افزایش قیمت داشتند که این مصوبه تا شهریور امسال قابل اجراست. بعضی از مراکز ممکن است سرخود نسبت به افزایش شهریه اقدام کرده باشند که غیرقانونی است و توسط تیم‌های نظارتی تذکر گرفته‌اند، اما از آنجایی که این سازمان نوپاست، هنوز واحد مستقل در شهرستان‌ها نداریم و با توانی که وجود داشته، نظارت کرده‌ایم. خانواده‌ها توجه داشته باشند، کودکستان‌ها مجوز تاسیس تطبیق‌یافته را حتما دریافت کرده باشند و نهایتا اگر بخواهند شهریه‌ای دریافت کنند، علی‌الحساب شهریه سال قبل را دریافت می‌کنند و در ادامه وقتی شهریه قطعی مشخص شد، خانواده مابقی آن را دریافت می‌کند. بعضی از مراکز صرفا به دلیل نام و نشان‌شان یا تبلیغاتی که انجام می‌دهند، شهریه‌های خیلی بالایی را طلب می‌کنند که خانواده است که نباید زیر بار این موضوع برود.»
- 19
- 4
