سه شنبه ۱۵ آبان ۱۴۰۳
۱۸:۴۰ - ۱۲ دي ۱۳۹۶ کد خبر: ۹۶۱۰۰۳۳۴۶
آموزش و پرورش

خلاقیت‌کشی، سنگ بنای نظام‌ آموزشی کشور

نهاد های آموزشی,اخبار آموزش و پرورش,خبرهای آموزش و پرورش
 خلاقیت موهبتی است که به شکل بالقوه در انسان وجود دارد، اما بروز و تجلی آن نیازمند آموزش درست و شرایط مناسب رشد است. گاه نظام‌های آموزشی موجود در یک جامعه در مسیر سرکوب و ناباروری این استعداد در افراد قدم برمی‌دارند.

سیناپرس ،شاید در جهان امروز ضرورت تولید یک فکر نو بیشتر از گذشته احساس شود، چراکه در عصر ارتباطات، مطالب علمی به‌سرعت منتشر می‌شوند و ظرف مدت کوتاهی تازگی و اهمیت اولیه خود را از دست می‌دهند، اما ایده‌های جدید و خلاق هنوز می‌توانند تا مدت‌ها حرفی برای گفتن داشته باشند.

 

همین مسأله ضرورت  توجه به خلاقيت و پرورش آن درکودکان را دوچندان می‌کند. تعریف مشهوری از خلاقیت وجود دارد که آن را کنجکاوی، اشتياق به کشف و آزمايش، توليد پاسخ‌های جديد برای مساله، حساسيت به مساله و توجه به رفتار خلاق خود تعريف می‌کند. خلاق بودن به معنی متفاوت دیدن پديده‌های عالم در مقایسه با دیگران است. اما نکته مهم اینجاست که برخلاف نظر گذشتگان که خلاقیت را امری موروثی و ذاتی تلقی می‌کردند، باید دانست که می‌توان آن را از طریق آموزش صحیح به دست آورد. این فکر باطل را که تنها بعضی از افراد، خلاق به دنیا می‌آیند را باید فراموش کنیم و بدانیم که خلاقیت استعدادی نهفته در وجود خمگان است و تنها با آموزش و تجربه شکوفا می‌شود و به بار می‌نشیند. به همین دلیل است که در کشورهای پیشرفته‌ای که از نظام آموزشی پویا بهره می‌برند، توجه به ضرورت پرورش خلاقیت از دوران کودکی در اولویت اهداف آموزشی است.

 

خلاقیت‌کشی قبل از ورود به مدرسه آغاز می‌شود

شاید بتوان گفت در یک نظام آموزشی درست، مهم‌ترین مسأله در بارور کردن روحیه خلاق کودک این است که از ارائه جواب سؤال‌ها به او پرهیز شود. وقتی که پاسخ یک سؤال به‌راحتی در اختیار کودک قرار می‌گیرد، او آن پاسخ را حاضر و آماده تحویل می‌گیرد و درواقع معلم با این کار خود، مغز کودک را از هر نوع درگیری ذهنی برای یافتن یک پاسخ و راه‌حل جدید خلاص می‌کند. با این کار بار مسئولیت جستجو کردن و یافتن راه‌حل جدید از روی دوش ذهن کودک برداشته می‌شود و کودک دیگر دنبال راه‌حل جدید نمی‌گردد و پاسخ موجود را به‌سادگی به کار می‌گیرد. همین‌جا نطفه کشتن خلاقیت کودک بسته می‌شود. اتفاقی که به شکل رایج در نظام آموزشی کشور ما حتی قبل از ورود به مدرسه و در دوران پیش‌دبستانی نیز رخ می‌دهد.

 

رخساره فضلی، مدیرکل دفتر پیش‌دبستانی وزارت آموزش و پرورش در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم به این نکته اشاره کرده و گفته است: «خواندن و نوشتن و حساب کردن جزو آموزش‌های دوره پیش‌دبستانی نیست، بلکه محور فعالیت‌ها در این دوره، بازی و توانایی تحلیل و پردازش است.»

 

او تأکید کرده است که کودک در دوره پیش‌دبستانی باید فضایی داشته باشد که هنگام ورود به کلاس خودش انتخاب کند که هم‌اکنون می‌خواهد با چه وسیله‌ای کار کند و در محیط‌های مختلف برای رشد قرار بگیرد.

 

نهاد های آموزشی,اخبار آموزش و پرورش,خبرهای آموزش و پرورش

نظام آموزشی خلاقیت‌پرور، به دنبال راه‌حل است

در نظام آموزشی ما خلاقیت‌کشی با ارائه راه‌حل‌های یکسان برای استفاده همه افراد اتفاق می‌افتد. با آموزش پاسخ مسائل است که درواقع در خلاقیت به روی کودک از ابتدا بسته می‌شود و چون ذهنش تشویق به جستجو و کشف راه‌حل‌های جدید و متفاوت و شخصی برای یک مسأله نمی‌شود، به راه‌حل موجود به‌سادگی تن می‌دهد و با پذیرش آن و قبول یک الگوی تکراری به تدریج تبدیل به فردی با ذهن بسته و غیرخلاق می‌شود.

 

اما در نظام‌های آموزشی خلاقیت‌پرور در کشورهای پیشرو، به کودک تنها صورت مسأله ارائه می‌شود و مسئولیت کشف و ابداع راه‌حل و پاسخ مساله بر عهده خودِ کودک است. درواقع به کودک اجازه داده می‌شود که با کشف راه‌حل یک مسأله، علاوه بر یادگیری، لذت رسیدن به جواب را نیز بچشد و همین درک لذت است که در کودک کنجکاوی ایجاد کرده و او را به یافتن پاسخ سؤالات بعدی ترغیب می‌کند و چشمه خلاقیتش را جوشان نگه می‌‌دارد.

 

در چنین شرایطی افراد از کودکی با الگوی به‌کارگیری خلاقیت رشد می‌کنند و راه‌حل‌های قدیمی را که ممکن است در زمان خودشان خلاقانه هم بوده‌اند، صرفاً به‌عنوان اطلاعات و دانسته‌هایی به کار می‌گیرند که برای رسیدن به پاسخ خلاقانه خودشان کمک‌کننده‌اند. به این ترتیب است که راه‌حل‌ها در جامعه مدام نو می‌شوند و مسائل با شیوه‌های جدید و مناسب روز حل می‌شوند.

 

نظام آموزشی ما ارائه‌دهندۀ راه‌حل است

نظام آموزشی ما نظام پاسخ‌محور است. یعنی نظامی که در آن روش حل مسائل مبتنی بر ارائه پاسخ‌های موجود و تکراری است. درحالی که اگر به فکر پرورش خلاقیت هستیم و هدفمان بهره‌وری از افکار خلاق برای پیشبرد مسائل جامعه است، باید که در ابتدا تغییر اساسی در ساختار نظام آموزشی‌مان ایجاد کنیم و آن را مبتنی بر کشف روش‌ها و نه آموزش آن‌ها، از نو بسازیم.

 

همین اشتباه در ساختار سیستم آموزشی کشور از ابتدا است که باعث می شود افراد در سطح دانشگاهی نیز با مقوله پژوهش بیگانه باشند و به زبان ساده مفهوم علم را به اشتباه «دانستن مسائل» تلقی کنند، در حالی که علم در معنای درست آن به «حل کردن مسائل» تعبیر می‌شود. 

 

 

 

  • 11
  • 5
۵۰%
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه
ویژه سرپوش