دانشجوی خارجی پزشکی موتور پیشرفت یا دستگاه چاپ پول؟!

مرداد ماه سال جاری، طرح دو فوریتی افزایش ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی در مجلس شورای اسلامی مطرح شد تا دیگر جمعیت عظیمی از داوطلبان رشته تجربی پشت سد کنکور نمانند؛ طرحی که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به‌ دلیل نبود بودجه برای تأمین امکانات و تجهیزات دانشگاه‌های علوم پزشکی با اجرای آن مخالفت کرد؛ اما حالا همین وزارتخانه در عین ناباوری، درب‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی را به‌روی دانشجویان خارجی باز کرده است.

یک میلیون و ۱۹۹ هزار و ۱۵ داوطلب در کنکور سراسری سال ۹۸ ثبت‌نام کردند که تعداد ۶۳۷ هزار و ۲۴۶ داوطلب کنکور تجربی بودند. در حقیقت بیش از نصف داوطلبان کنکور رویای تحصیل در یکی از سه رشته پرطرفدار پزشکی، دندان‌پزشکی و داروسازی را داشتند. بنابر اعلام رئیس‌ سازمان سنجش آموزش کشور قرار بوده مجموعاً بیش از ۷۳۰ هزار داوطلب در کنکور امسال پذیرفته شوند که سهم پذیرفته‌شدگان گروه آزمایشی علوم تجربی از این میزان، کمتر از ۹ هزار نفر بوده است. در واقع کمتر از ۱/۵ درصد داوطلبان رشته تجربی، شانس قبولی در کنکور را داشته‌اند!

وزارت بهداشت تاکنون با افزایش ظرفیت پذیرش در رشته‌های علوم پزشکی مخالفت کرده و حتی زیر بار طرح دوفوریتی نمایندگان مجلس شورای اسلامی نرفته است. نمایندگان مجلس بنا بر تعداد اندک دانشجویان رشته‌های علوم پزشکی، پیشنهاد افزایش دو برابری ظرفیت پذیرش برای کنکور ۹۹ را دادند؛ طرحی که البته اعلام وصول نشد و مسکوت ماند. در این بین تعدادی از نمایندگان و ارائه‌دهندگان طرح، امضاهای خود را پس گرفته و ترجیح دادند پیگیر موضوع نباشند.

انحصار یا کمبود امکانات؟

یکی از مهم‌ترین اتهامات وارد شده به وزارت بهداشت برای مخالفت با افزایش ظرفیت پزشکی، انحصار پزشکی است؛ اما مسئولان وزارتخانه با توجیهاتی نظیر کمبود امکانات سخت‌افزاری در دانشگاه‌ها و همچنین جلوگیری از کاهش کیفیت آموزش، تن به افزایش ظرفیت نداده‌اند؛ اما اخیراً معاون آموزشی وزارت بهداشت صحبت‌های قابل تأملی انجام داده که تمام استدلال‌های گذشته را زیر سؤال می‌برد.

نامبرده ۲۳ آبان‌ماه سال جاری در مراسم گرامیداشت سی‌امین سالگرد تأسیس مرکز مطالعات توسعه و آموزش علوم پزشکی، از ظرفیت خالی در برخی از رشته‌های تحصیلات تکمیلی به‌ویژه در دکتری تخصصی علوم پزشکی سخن گفت و از پُر کردن ظرفیت موجود با دانشجوی خارجی در راستای مأموریت بین‌المللی‌سازی خبر داد.

پیش‌تر داوطلبانی که از مسیر کنکور، موفق به قبولی در دانشگاه نمی‌شدند و البته تمکن مالی داشتند، دانشگاهی حتی بی‌کیفیت در خارج از کشور را انتخاب کرده و بعد از مدتی درخواست انتقال داده و مجوز ادامه تحصیل در یکی از دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور را کسب می‌کردند. وزارت بهداشت نیز بعد از کش‌ و قوس‌های فراوان اعلام کرد دانشجویان رشته‌های علوم پزشکی که از دی‌ماه سال ۹۷ در دانشگاه‌های خارج از کشور مشغول به تحصیل شده‌اند، امکان انتقال به دانشگاه‌های داخلی را ندارند.

وزارت بهداشت تمام هم و غم خود را به‌کار گرفت تا از دور زدن کنکور توسط داوطلبان جلوگیری کند و از طرفی مقابل افزایش ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی هم ایستاد؛ اما حالا تصمیم دارد صندلی‌های خالی را با دانشجوی خارجی پُرکند؛ تصمیمی که بنابر تأیید معاون آموزشی وزارتخانه با هدف ترویج فرهنگ پزشکی کشور و البته درآمدزایی اتخاذ شده است.

به نقل از ایسکانیوز؛ معاون آموزشی وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرنگاران، بر پرهیز از هرگونه دور زدن کنکور برای دانشجویان ایرانی تأکید کرد و حتی مدعی شد ظرفیت جذب دانشجویان ایرانی در دانشگاه‌های علوم پزشکی حدود ۳۰ درصد افزایش یافته است. وی به دانشجویان ایرانی که از خارج به داخل منتقل می‌شوند نیز توصیه کرد این مسیر را طی نکنند؛ چراکه باید تا پایان تحصیل در کشور مقصد بمانند.

جذب دانشجوی خارجی، راهی برای پیشرفت!

معاون آموزشی وزارت بهداشت، جذب دانشجوی خارجی را یکی از دلایل پیشرفت دانشگاه‌ها دانست و عنوان کرد: وقتی ایران می‌خواهد مرجعیت علمی در منطقه و دنیا داشته باشد، باید دانشگاه‌های خود را بشناساند و این اتفاق با تحصیل دانشجویان خارجی در دانشگاه‌های ایرانی رقم می‌خورد.

نکته مهم صحبت‌های لاریجانی به پرداخت تمام و کمال و البته بی‌دردسر هزینه تحصیل در دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران توسط دانشجویان خارجی برمی‌گشت؛ تحصیلی که چندان ارزان از آب درنمی‌آید و پرداخت چنین شهریه‌ای در توان بسیاری از دانشجویان ایرانی نیست.

به‌طور مثال، قائم ‌مقام معاون آموزشی وزارت بهداشت، آبان‌ماه سال گذشته اعلام کرد دانشجویان خارجی در دانشگاه‌های علوم پزشکی بنابر نوع رشته و مقطع حدود سالانه باید پنج هزار دلار شهریه بدهند؛ مبلغی بیش از ۶۰ میلیون تومان که طبیعتاً خانواده‌های ایرانی زیادی توان واریز چنین مبلغی به جیب وزارت بهداشت را ندارند.

معاون آموزشی وزارت بهداشت به مشکلات دانشجویان ایرانی برای تأمین هزینه‌ها نیز‌اشاره و تأکید کرد دانشجوی خارجی می‌تواند از پس هزینه‌ها بربیاید.

اکنون مشخص نیست وزارتخانه‌ای که تا چندی پیش از کمبود امکانات و مشکلات دانشگاه‌ها برای پذیرش دانشجویان رشته‌های پزشکی گلایه می‌کرد، چگونه می‌تواند امکاناتی مناسب برای ترغیب و جذب دانشجوی خارجی ارائه دهد؟