تاریخچه دانشگاه شیراز:
دانشگاه شیراز (دانشگاه پهلوی قبل از انقلاب) در سال ۱۹۴۶ شروع به کار نمود. معمار اصلی این دانشگاه مینورو یاماساکی نام دارد، که از دیگر کارهای مشهور او مرکز تجارت جهانی نیویورک میباشد. بهدنبال دعوت محمدرضا پهلوی از رئیس دانشگاه پنسیلوانیا به ایران پس از مذاکراتی چند توسعهٔ دانشگاه شیراز مستقیماً تحت نظر و مدیریت این دانشگاه صاحبنام آمریکایی قرار گرفت تا جایی که روابط علمی و فرهنگی بین این دو دانشگاه از مستحکمترین روابط علمی فرهنگی میان ایران و آمریکا گردید و تا روزهای آخر حکومت شاه ادامه داشت.
در سال ۱۹۶۲، عیسی صدیق مسئول پیادهسازی الگوهای این دانشگاه آیوی لیگ در دانشگاه پهلوی گردید. تدوین بسیاری از دروس، طراحی و توسعه پردیسهای دانشگاه، تربیت اساتید، و بنیانگذاری بسیاری از مؤسسات تحقیقاتی دانشگاه پهلوی همه و همه در اختیار این دانشگاه آیوی لیگ قرار گرفتند. بعدهها، در دوره هوشنگ نهاوندی، مؤسسه معروف دانشگاه ایالتی کنت نیز در شکلگیری و توسعه دانشگاه پهلوی نیز حضور پیدا کرد.
پردیس ارم دانشگاه شیراز:
این مجتمع که به خوابگاه ارم معروف است، در تپهای مجاور میدان ارم واقع شده است و شامل محوطه بسیار بزرگی از زمینهای دامنهای کوه است که تعداد زیادی از ساختمانهای اداری و کلاسهای درسی و خوابگاههای دانشجویی در این منطقه قرار دارند.
مینورو یاماساکی آمریکایی طراح و معمار ساختمانهای خوابگاه دانشجویان روی تپه کوی ارم میباشد. این پروژه مصادف با انقلاب سال ۵۷ گشت و نیمه کاره ماند.
با این حال طی یک برنامه چندین ساله قرار است تمامی ساختمانهای مربوط به دانشگاه شیراز، که در حال حاضر در سطح شهر به صورت پراکنده واقع شدهاند، به صورت منسجم قرار گیرند. عمده قسمتهایی که در کوی ارم واقع هستند، عبارتاند از: دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشکده روانشناسی، دانشکده علوم (بخش فیزیک و بخش شیمی)، دانشکده ادبیات، دانشکده علوم انسانی و کتابخانههای علوم و تکنولوژی و کتابخانه میرزای شیرازی.
دانشکدههای دانشگاه شیراز
دانشکده علوم
دانشکده علوم از بدو تأسیس، یعنی در سال ۱۳۳۴، فعالیتهای مستمر علمی ـ پژوهشی خود را شروع نموده و بدون وقفه در راستای ارتقاء کیفیت وظایف خود کوشش نموده است. این دانشکده از جمله دانشکدههای بزرگ دانشگاه شیراز است؛ انتخاب استاد نمونه کشوری از میان اساتید از جمله معیارهای متعددی است که میتواند نشان دهنده سطح کیفی فعالیتهای انجام شده در دانشکدهٔ علوم باشد.
دانش آموختگان این دانشکده در مقاطع دکتری و کارشناسی ارشد، در بسیاری از دانشگاههای کشور مشغول فعالیتهای علمی ـ پژوهشی و ارائهٔ خدمت به جامعه اسلامی میباشند. برای چندمین بار از میان دانشجویان این دانشکده، دانشجوی نمونه کشوری انتخاب گردیده است. تمامیِ دانشجویان دانشگاه شیراز دروس پایه خود را از جمله ریاضی، فیزیک، شیمی، زیستشناسی، زمینشناسی، آمار و آزمایشگاههای مربوط به آنها را در این دانشکده میگذرانند. طول مدت تحصیل در مقطع کارشناسی رشتههای مختلف دانشکده علوم، چهار سال میباشد.
دانشکده علوم دانشگاه شیراز از ۶ بخش (گروه) آموزشی، شامل، آمار، فیزیک، شیمی، ریاضی، زیستشناسی و زمینشناسی تشکیل شدهاست.
دانشکده علوم همجوار آرامگاه حافظ (حافظیه) بوده و ساختمانهای مختلف این دانشکده در چهار گوشه چهار راه ادبیات شیراز واقع میباشند. اخیراً بخشهای آموزشی فیزیک و شیمی به ساختمان جدید واقع درپردیس ارم انتقال یافتهاند.
بخش فیزیک
بخش فیزیک دانشگاه شیراز فعالیتهای خود را از مهر ماه ۱۳۴۱ آغاز نمودهاست. در سال ۱۳۴۵ دوره کارشناسی ارشد نیز در این بخش راه اندازی شد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ و بازگشایی مجدد دورههای کارشناسی و کارشناسی ارشد مسئولین این بخش تلاش کردند که دوره دکترا را نیز فعال کنند. تلاشهای آنها برای اولین مرتبه در ایران در سال ۱۳۶۷ به بار نشست و ۴ دانشجوی دکترا آموزش خود را در این بخش شروع کردند.
تاکنون بخش فیزیک دانشگاه شیراز ۷۲ درجه دکترا، ۴۴۱درجه کارشناسی ارشد و ۲۰۵۰ درجه کارشناسی به دانش آموختگان خود اعطا نمودهاست. در حال حاضر ۶ استاد، ۴ دانشیار، ۱۰ استادیار در این بخش مشغول به کار میباشند. همچنین تعداد ۳ استاد، و ۵ مربی بازنشسته نیز با این بخش همکاری دارند . هماکنون ۶۷ دانشجوی دکترا، ۱۳۱ دانشجوی کارشناسی ارشد و ۲۹۱ دانشجوی کارشناسی در این بخش مشغول به تحصیل میباشند. این دانشجویان تحصیلات تکمیلی در ۵ گرایش اتمی ملکولی، هسته ای، ماده چگال، ذرات بنیادی و اختر فیزیک مشغول به پژوهش میباشند و دانشجویان کارشناسی در ۳ گرایش اتمی ملکولی، حالت جامد و هسته ای مشغول تحصیل میباشند.
دانشکده حقوق و علوم سیاسی
این دانشکده در سال ۱۳۵۶، تحت عنوانِ دانشکدهٔ حقوق، در مجموعهٔ دانشگاه شیراز و در قالبِ یک بخش بنامِ حقوق شروع به کار نمود. در سالِ ۱۳۷۲، اولین دورهٔ کارشناسیِ ارشد گرایشِ حقوقِ عمومی و حقوقِ خصوصی با پذیرشِ دانشجو شروع شد و بعد از آن در سال ۱۳۷۵، یک گرایشِ جدید بنامِ «حقوق بینالملل» به مجموعهٔ گرایشهای کارشناسیِ ارشدِ این رشته اضافه شد. در سالِ ۱۳۸۱، رشتهٔ علوم سیاسی در این دانشکده، تأسیس و دانشکده بنامِ «دانشکدهٔ حقوق و علومِ سیاسی» تغییر نام یافت.
در سال ۱۳۸۴، گرایشِ حقوقِ جزا و جرم شناسی، با پذیرشِ دانشجو شروع به فعالیت نمود، همچنین در سال تحصیلیِ ۱۳۸۸، رشتهٔ مطالعاتِ منطقهای با تأکید بر خاورمیانه و شمال آفریقا، که از شاخه هایِ کارشناسیِ ارشدِ علوم سیاسی میباشد؛ اقدام به پذیرشِ دانشجو نمود. از بهمنِ سالِ ۱۳۹۲، این دانشکده موفق به راهاندازیِ مقطع دکترای حقوق خصوصی و حقوق جزا و جرم شناسی گردید. هر کدام از گرایشهای ذکر شده، تحتِ یک بخشِ مستقل، بنامِ همان گرایش اداره میشود.
دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز یکی از معتبرترین دانشکدههای حقوق و علوم سیاسی ایران است.
دانشکده کشاورزی
این دانشکده از اولین دانشکدههای دانشگاه شیراز و از اولین دانشکدههای کشاورزی ایران میباشد که در سال ۱۳۳۴ با ۲۹ دانشجو کار خود را آغار کرد. در حال حاضر دارای ۱۶ بخش و مرکز میباشد:
زراعت و اصلاح نباتات
مهندسی آب
اقتصاد کشاورزی
علوم باغبانی
ترویج و آموزش کشاورزی
علوم خاک
علوم دامی
علوم و صنایع غذایی
گیاه پزشکی
مکانیک ماشینهای کشاورزی
مدیریت مناطق بیابانی
پژوهشکده زیست فناوری (بیوتکنولوژی)
مرکز تحقیقات ویروسشناسی گیاهی
مرکز پژوهشهای علوم جوی-اقیانوسی
پژوهشکده ملی خشکسالی
گروه پژوهشی آبزیان
بخش زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز با راهاندازی رشته کارشناسی زراعت و اصلاح نباتات در سال ۱۳۴۳ تأسیس شد. این بخش با بیش از چهل سال فعالیت مستمر آموزشی و پژوهشی از قدیمیترین بخشهای آموزشی این دانشکده بهشمار میآید. دراین بخش رشته اصلاح نباتات در مقطع کارشناسی ارشد در سال۱۳۴۷، رشته زراعت در مقطع کارشناسی ارشد در سال ۱۳۵۰، رشته شناسایی و مبارزه با علفهای هرز در مقطع کارشناسی ارشد در سال ۱۳۸۷، رشته زراعت در مقطع دکتری در سال ۱۳۸۱ و رشته اصلاح نباتات در مقطع دکتری در سال ۱۳۸۶ بازگشایی شدند.
در حال حاضر حدود ۲۰۰ دانشجو در دورههای مختلف تحصیلی ارایه شده توسط بخش مشغول به تحصیل میباشند. بخش زراعت و اصلاح نباتات با داشتن سیزده عضو هیئت علمی دامنه وسیعی از تخصصهای مرتبط با علوم زراعت و اصلاح نباتات از جمله زراعت، اکولوژی گیاهی، فیزیولژی گیاهی، علفهای هرز، ژنتیک کمی و مولکولی، اصلاح نباتات، بیوتکنولوژی، آمار زیستی و طرحهای آماری را پوشش میدهد و دروس متعددی را به سایر بخشهای دانشکده کشاورزی ارائه میدهد. بخش زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه شیراز به لحاظ کیفیت آموزشی و پژوهشی در میان همتایان خود در سطح کشور جایگاه برجستهای دارد. موجب خرسندی است که بسیاری از دانش آموختگان بخش در زمینههای اجرایی، آموزشی، پژوهشی و اقتصادی به موفقیتهای قابل توجهی دست یافتهاند.
دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی
این دانشکده در سال ۱۳۸۲ تحت عنوان دانشکده علوم اجتماعی در مجموعه دانشگاه شیراز و در قالب ۳ بخش مدیریت و حسابداری، اقتصاد و علوم اجتماعی شروع به کار نمود.
در سال ۱۳۸۵ بخش مدیریت و حسابداری در قالب دو بخش مجزا فعالیت خود را ادامه دادند و هم اکنون این دانشکده با چهار بخش مشغول به فعالیت میباشد.
دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر
دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه شیراز شامل بخشهای زیر میباشد.
بخش مهندسی مخابرات و الکترونیک
قدیمیترین بخش دانشکده بوده و اولین بخش مهندسی برق ایران است که قبل از سال ۱۳۵۷ در مقطع دکترا دانشجو گرفت.
این بخش متشکل از ۲۳ عضو هیئت علمی که ۸ نفر آنها استاد تمام بوده (اطلاعات مربوط به سال ۱۳۹۶) و اکنون در گرایشهای نختلف مخابرات سیستم، مخابرات میدان و الکترونیک در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد، و دکترا نیروی متخصص تربیت میکند.
امکان گذراندن دوره فوق دکترا در این بخش از سال ۱۳۹۶ محیا شدهاست.
آزمایشگاههای مقطع کارشناسی:
آزمایشگاه مدارهای مخابراتی،
آزمایشگاه تکنیک پالس،
آزمایشگاههای الکترونیک،
آزمایشگاه مایکروویو،
آزمایشگاه مدارهای منطقی،
آزمایشگاه الکترونیک دیجیتال.
آزمایشگاهها و مراکز مقاطع تحصیلات تکمیلی:
آزمایشگاه مخابرات بیسیم،
آزمایشگاه رادارهای پسیو (غیرفعال)،
مرکز تحلیل آماری سیگنال،
آزمایشگاه سونار،
آزمایشگاه فوتونیک،
آزمایشگاه مخابرات زیر آب،
مرکز رادیو نرمافزاری،
مرکز لامپهای مایکروویو،
مرکز محاسبات سریع،
آزمایشگاه DSP،
بخش مهندسی قدرت و کنترل
بخش مهندسی کامپیوتر و فن آوری اطلاعات
پردیس مهندسی دانشگاه شیراز
دانشکده مهندسی دانشگاه شیراز ۱۶ سال پس از تأسیس دانشگاه شیراز در سال ۱۳۴۱ آغاز به کار کرد. در ابتدا این دانشکده دارای رشتههای مهندسی برق، مهندسی راه و ساختمان و مهندسی شیمی بود. در سال ۱۳۸۸ پس از گسترش رشتهها، این دانشکده به پردیس مهندسی بدل گردید. در حال حاضر این پردیس دارای دانشکدههای برق و کامپیوتر، دانشکده مهندسی شیمی، نفت و گاز، دانشکده مهندسی مکانیک و بخشهای مهندسی راه و ساختمان و محیط زیست و مهندسی مواد میباشد. این پردیس با دارا بودن بیش از ۱۱۰ عضو هیئت علمی در رشتههای مهندسی کامپیوتر، مهندسی برق و الکترونیک، مهندسی شیمی، نفت و گاز، مهندسی مواد، مهندسی مکانیک، مهندسی هستهای و مهندسی هوا و فضا در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا دانشجو میپذیرد.
پردیس مهندسی دارای دو ساختمان مجزا و یک کتابخانه بزرگ به نام خوارزمی میباشد. این ۳ ساختمان با فاصله نسبتاً کمی در خیابان زند، خیابان ملاصدرا و میدان نمازی در شهر شیراز واقع شدهاند.
گفتنی است که دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه شیراز در سال ۸۱ از سوی وزارت علوم و تحقیقات به عنوان قطب مکانیک محاسباتی ایران انتخاب شدهاست.
دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شیراز
این دانشکده در سال ۱۳۵۶ شمسی با پذیرش ۵۰ دانشجو آغاز به کار نمود. بنیانگذار این دانشکده مرحوم دکتر اصغر رضویه، استاد دانشگاههای آمریکا و ایران هستند. ایشان به همراه دکتر سید علی اکبر حسینی، بنیانگذار تعلیم و تربیت اسلامی در ایران، به راهاندازی این دانشکده کمک کردند. این دانشکده اکنون پذیرای بسیاری از دانشجویان است. در حال حاضر دارای رشتههای: مدیریت و برنامهریزی آموزشی و درسی، آموزش کودکان استثنایی، روانشناسی تربیتی، تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت، روانشناسی بالینی، علوم کتابداری و اطلاعرسانی، تربیت بدنی و علوم ورزشی، آموزش و پرورش دبستانی و پیش دبستانی میباشد.
دانشکده آموزشهای الکترونیکی دانشگاه شیراز
دانشکده آموزشهای الکترونیکی دانشگاه شیراز اولین (و پیشرفتهترین) دانشکده الکترونیکی ایران است که در سال ۱۳۸۲ تأسیس گردید. ورود به این دانشکده از سال ۱۳۸۶ تنها بوسیله " کنکور سراسری " برای مقطع کارشناسی و برای مقطع کارشناسی ارشد بصورت دانش پذیری است. این دانشکده دارای رشتههای مهندسی تکنولوژی الکترونیک، مهندسی ابزار دقیق، کامپیوتر، فناوری اطلاعات IT و حقوق میباشد.
پردیس بین الملل دانشگاه شیراز:
پردیس بین الملل دانشگاه شیراز در بهمن ماه ۱۳۸۳ شروع به كار نمود. در ابتدا این واحد تنها با ۳ كلاس و ۷ استاد راه اندازی شد و در طی ۱۰ سال تعداد كل دانشجویان به حدود۱۷۰۰ نفر رسیده است. اين واحد جهت سال تحصیلی ۹۵ در ۷۶ رشته- گرایش مقطع کارشناسی ارشد و ۴۶ رشته - گرایش در مقطع دکتری دانشجو می پذیرد.
خوابگاه های دانشگاه شیراز:
خوابگاه پسرانه شهید مفتح
خوابگاه پسرانه شهید دستغیب
خوابگاه پسرانه شهید چمران
خوابگاه پسرانه ایران سرا
خوابگاه پسرانه كشاورزی
خوابگاه پسرانه دامپزشكي
خوابگاه دخترانه ارم ۳
خوابگاه دخترانه ارم ۴
خوابگاه دخترانه ارم ۵
خوابگاه دخترانه ارم ۸
خوابگاه دخترانه ارم ۹
خوابگاه دخترانه ارم ۱۰
خوابگاه دخترانه ارم ۱۱
خوابگاه دخترانه ارم ۱۲
خوابگاه دخترانه ارم ۱۳
خوابگاه دخترانه ارم۱۴
خوابگاه متأهلین شهدا ۳،۲،۱
مشاهیر و دانشآموختگان دانشگاه شیراز:
ایرج بشیری استاد تاریخ دانشگاه مینه سوتا، ایالات متحده آمریکا
آرتور پوپ
مصطفی معین
عباس میلانی
جان لیمبرت (سفیر ایالات متحده)
محسن کدیور
قاسم کاکایی
اسدالله علم
نظامالدین فقیه
عطاالله مهاجرانی
محمد همایون
محمد سلیمانی
علیرضا طهماسبی
ریچارد فرای
محمد قائد
منصور رستگار فسایی
داود شهیدی
منصور حکمت
اسماعیل کهرم
سعدالله نصیری قیداری
ابراهیم نبوی
احمد توکلی
غلامعلی حداد عادل
محمود فرشیدی
امراله ابجدیان
پریسا مقتدی
گردآوری: بخش علم و فناوری سرپوش
- 25
- 4