سه شنبه ۱۵ آبان ۱۴۰۳
۰۸:۱۹ - ۰۵ خرداد ۱۳۹۷ کد خبر: ۹۷۰۳۰۰۹۸۰
دانشگاه

دانشگاه مستقل برای تولید علم

دانشگاه,اخبار دانشگاه,خبرهای دانشگاه,دانشگاه

رئیس‌جمهوری در دیدار اخیر خود با جمعی از استادان و پزشکان کشور خواستار این شد که «باید استقلالی که حق دانشگاه است، به آنها برگردانده شود». از بیان این گزاره کوتاه اما پردلالت، می‌توان به‌نیکی دریافت گویا دانشگاه‌های ایران از دیرباز در سرشت خویش، استقلال در اجرای بهینه وظایف تعریف‌شده خود را دنبال کرده‌اند.

 

تحقیقا دانشگاه‌های ما از بدو تأسیس خود در ایران به علل مختلف جایگاه و منزلت مقبول و درخور اهداف خویش را نداشته‌اند. با مرور مجمل وضعیت دانشگاه‌های ایران از قبل از انقلاب تا اکنون درمی‌یابیم جز در نشر بعضا جنبه‌های آریستوکراتیک و فرهیختگی، دانشگاه‌های ایران چنان که بایدوشاید در راستای فونکسیون و کارویژه‌های معتبر جهانی -در چارچوب توسعه پایدار- حرکت نکرده و کماکان نمی‌کنند و البته این قصور و کاستی  عمدتا ریشه در عدم شناخت دقیق موقعیت راهبردی و فلسفه وجودی دانشگاه‌ها و همچنین سیاست‌زدگی مفرط آنها در این سرزمین داشته و دارد. دکتر روحانی در بخشی دیگر از سخنرانی خود تأکید کرده: «اگر در دانشگاهی اولویت اول سیاست بود، آن دانشگاه دیگر دانشگاه نیست و این سخن به این معنا نیست که دانشگاه سیاست‌گریز باشد! بلکه، این به معنای آن است که دانشگاه اول باید به علم توجه کند و در کنار توجه به آن همین‌طور فرهنگ و سیاست و اشتغال، مهارت‌آموزی و کارورزی را نیز مدنظر قرار دهد».

 

از منظر آسیب‌شناسانه، باید گفت شرط نخستین و از زمره الزامات اجتناب‌ناپذیر تحقق این برنامه‌ها و ایده‌ها، آن است که دولت باید همه اهتمام و ابرام خود را عملا و بی‌وقفه‌ به‌رسمیت‌ شناخته‌شدن و متمایزکردن نهاد دانشگاه از سایر مؤسسات تولید فله‌ای مدارک معطوف کند و مضافا تمهیدات نظری و عملیاتی کافی استقلال دانشگاه را به جهت دموکراتیزه‌کردن آن به مدد نخبگان و دلسوزان فراهم آورد تا دانشگاه را از ورطه بازار سیاه حراج شبه‌دانشنامه‌های گوناگون -که به‌ویژه در دولت پیشین به نهایت انحراف رسید- نجات دهد و از طریق گماردن متفکران، دانشوران و متولیان لایق درجه‌یک بر مصادر تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر علمی کشور در یک بازه تاریخی مشخص آن را به وضعیت مناسب و حقیقی خود درآورد! 

 

دولت باید در راستای تدوین برنامه‌های پیشرو و تنظیم اسناد بالادستی از شدت و غلظت سیاست‌زدگی دانشگاه بکاهد و شرایط کنشگری سیاسی در دانشگاه را نرمال و  به استانداردهای آکادمیک جهانی آن نزدیک کند. علوم انسانی و دانش مدرن باید در درون و ژرف‌ساخت‌های دانشگاه‌ها جایگاه لطیف و رفیع خود را پیدا کند. از سوی دیگر دانشگاه‌ها باید در همه مناسبات و الزامات خود به‌دور از اوامر و نواهی کلیشه‌ای و سترون، مختار و مستقل عمل کنند تا از این دالان به شرایط نخبه و شأنیت و مسئولیت نخستین و راستین تعریف‌شده خود در نظام دانایی و اجرائی جامعه لازم خود دست یابند.

 

نباید با دید ذات‌انگارانه و بوروکراتیک، دانشگاه را به‌مثابه ساختارها و سیستم‌های دیگر درآورد! چنین نگاه و اقدامی در درازمدت به‌هیچ‌وجه به‌نفع و مصلحت کشور نبوده و نیست و باعث آن می‌شود مسائل کشور پروبلماتیک و ناهنجار شده و دانشگاه‌ها دیگر مبدأ و گرانیگاه تحولات سازنده جامعه نباشند. بوردیو، پدیده دانشگاه، استاد و دانشجو را مبتنی بر فضای ایماژها، تردید‌ها و آگاهی‌های اقتضایی آن می‌داند. باید توجه کرد دانشگاه ساختار و ریختار شخصی و آنومیک خاص خود را دارد، بنابراین باید از هرگونه اعمال نفوذ و احیانا، دست‌اندازی در آن سخت پرهیز کرد.

 

مراد از استقلال دانشگاه در این نوشتار آن است که نهاد دانشگاه باید بالذاته «خودبنیاد» و «خودفرمان» باشد و از پایگاه‌ها و مراجع نامرتبط و غیرمسئول دانشگاهی، امریه نگیرد و بر طبیعت خود، فن‌سالارانه سر در کار اصلی خویش داشته باشد و فقط و فقط به اعتلا و ارتقای علمی کشور بیندیشد نه حوالی و حواشی متعارض با اهداف واقعی! در چنین منظر و چشم‌اندازی، افکار و آحاد دانشگاه‌ها به کمک شرایط ناهموار و آنومیک جامعه خواهند شتافت و برای امحا و اضمحلال مشکلات عدیده داخلی و خارجی نسخه‌های مفید خواهد پیچید.

 

حجت مهدوی‌سعیدی

 

sharghdaily.ir
  • 10
  • 5
۵۰%
همه چیز درباره
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه
ویژه سرپوش