موج‌هاي تلاطم ارز يك به يك به بخش‌هاي مختلف مي‌رسد و يك‌به يك اين سوال مطرح مي‌شود كه حالا ما چه كنيم؟ گردشگري، صنعت، كسب‌وكارهاي كوچك و حالا نوبت به دانشگاه‌ها رسيده است تا صداي خود را به دولت برسانند كه با بودجه‌هاي در نظر گرفته شده بايد فكري به حال ارز اختصاص يافته براي اين بخش شود. رييس دانشگاه تهران روز گذشته اعلام كرد كه «۱۳ دانشگاه برتر كشور مكاتبه‌اي با دولت داشتند كه فعاليت‌هاي دانشگاه، دانشمندان و كالاهاي مربوط به حوزه پژوهش مشمول كالاهاي اساسي قرار گيرد و دانشگاه‌ها بتوانند از ارز دولتي استفاده كنند.»
محمود نيلي احمدآبادي روز يكشنبه در جمع خبرنگاران گفت كه اگر موضوع اختصاص ارز دولتي به دانشگاه‌ها محقق نشود مشكلاتي اساسي بر سر راه آنها قرار خواهد گرفت: «به‌طور مثال وقتي يك دانشجوي دكتري به فرصت مطالعاتي خارج از كشور اعزام مي‌شود بخش زيادي از هزينه‌هاي وي از سوي دانشگاه تامين مي‌شود چراكه در حال حاضر دانشگاه‌ها برخي تجهيزات خاص را دارند و حضور دانشجويان و اساتيد در دانشگاه‌هاي خارجي موجب مي‌شود با هزينه اندك بيشترين بهره‌برداري را داشته باشيم.»
رييس دانشگاه تهران البته اشاره‌اي ملامت‌بار هم به ناديده گرفته شدن نظريات دانشگاهيان در مورد گذر از بحران‌هاي كشور در مقاطع مختلف داشت و گفت كه اگر قبل از بحران‌هاي موجود در كشور به نظرات دانشگاهيان توجه مي‌شد اكنون با اين بحران‌ها مواجه نبوديم: «بيش از ۱۰ سال است كه نامه اساتيد در خصوص مشكلات اقتصادي نوشته شده اما به دليل اينكه به اين نامه توجه نشد اكنون با مشكلات اقتصادي مواجه هستيم. بايد قبل از اينكه اتفاقي در جامعه رخ دهد به حرف‌هاي دانشگاهيان گوش دهيم.»
او به صورت خاص از اعتراضات سراسري و تلاش دانشگاه تهران براي كمك در اين حوزه ياد كرد: «زماني كه مسائل ۹ و ۱۰ دي در كشور رخ داد اساتيد جامعه‌شناس، اقتصادي و علوم اجتماعي در اين دانشگاه جلسه تشكيل دادند و نتايج جلسه به مسوولان ارايه شد اما اين جلسه رسانه‌اي نشد. هفته گذشته نيز جلسه‌اي با حضور اساتيد سياسي، اجتماعي و اقتصادي در خصوص حرف‌هاي ترامپ تشكيل شد و نتايج آن به مسوولان ذي‌ربط ارايه شده است.»
تكليف‌مان را نمي‌دانيم
دانشگاه صنعتي اميركبير يكي از همان ١٣ دانشگاه برتر كشور است كه در انتظار تعيين‌تكليف موضوع ارز مانده است.احمد معتمدي رييس اين دانشگاه به «اعتماد» مي‌گويد: «ما هم مثل بخش‌هاي ديگر خيلي تكليف‌مان را نمي‌دانيم. دانشگاه‌ها قاعدتا بايد مشمول ارز دولتي شوند چون بودجه‌اي كه براي ما ديده شده بر همين اساس بوده و اگر بخواهيم ارز با نرخ آزاد تهيه كنيم به كار دانشگاه لطمه مي‌خورد.»
اما در حال حاضر نه اميركبير و نه هيچ دانشگاه ديگري در كشور نمي‌دانند كه بايد در انتظار چه باشند. دولت بازار آشفته ارز را به صورت گام به گام كنترل مي‌كند و در كنارش بايد تكليف بخش‌هاي مختلف روشن شود. معتمدي مي‌گويد: «تعيين‌تكليف وابسته به آيين‌نامه‌اي است كه بايد تدوين شود اما هنوز چنين دستورالعملي به ما نرسيده كه بگويد بايد چه كنيم. در حال حاضر دارند تكليف بسياري از موارد ارزي را به صورت گام‌به‌گام روشن مي‌كنند و اميدوارم به زودي نوبت به دانشگاه‌ها هم برسد تا دانشگاه‌ها بتوانند از ارز دولتي استفاده كنند. اگر هم قرار شد دانشگاه هم از ارز موجود در بازار ثانويه استفاده كند، مشكلي نيست؛ به اين شرط كه معادل اين تفاوت براي اعتبار دانشگاه‌ها وارد عمل شوند چون مواد اوليه و تجهيزات مورد نياز دانشگاه بايد تامين شود. ما هم منتظريم ببينيم بايد چه كنيم و به همين دليل درخواست از سيو دانشگاه‌ها به دولت فرستاده شده است.»
رييس دانشگاه تهران در صحبت‌هايش اشاره كرده بود كه بايد براي گذر از بحران دست ياري دانشگاه به سوي دولت و جامعه دراز شود، اين دست ياري در انتظار است كه كسي درخواست كمك كند. منصور غلامي، وزير علوم در مصاحبه‌اي كه اول مرداد ماه در روزنامه اعتماد به چاپ رسيده، گفته بود: «در همين شرايطي كه هستيم من به تمام وزارتخانه‌ها و وزيران محترم و سازمان‌هاي مستقل نامه نوشتم و از آنها خواهش كردم كه مسائل و مشكلاتي كه پيش رو دارند را به ما منتقل كنند و ما اساتيد و محققاني كه توانايي حل مسائل را دارند به آنها معرفي خواهيم كرد.»
در حالي كه وزير علوم به قول خودش از وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها «خواهش مي‌كند» تا حل مسائل‌شان را به دانشگاه ارجاع دهند، روساي دانشگاه‌هاي كشور هم براي حضور در اين حوزه اعلام آمادگي مي‌كنند بلكه صداي‌شان شنيده شود. معتمدي در اين خصوص مي‌گويد: «عمده رشته‌هاي دانشگاه اميركبير رشته‌هاي مهندسي است و در اين مقطع كه تحريم‌ها دارد شدت مي‌گيرد به نظرم فرصتي است كه بايد دانشگاهي مثل ما از آن استفاده كند تا بخشي از نياز كشور در حوزه صنعتي با تكيه بر اعضاي هيات علمي و دانشجويان برطرف شود.»
رييس دانشگاه اميركبير البته خوشبينانه به اين روند ارتباط دولت و دانشگاه مي‌نگرد اما تاكيد دارد كه با توجه به شرايط موجود كشور اين ارتباط بايد شتاب بيشتري بگيرد و عمق بيشتري پيدا كند: «در حال حاضر هم احساس مي‌كنيم كه گرايش به سمت دانشگاه براي عقد قرارداد‌هاي صنعتي بيشتر شده و بايد از اين فرصت استفاده كنيم.دانشكده‌هاي مديريت و صنايع و انرژي ما هم مي‌توانند در حوزه مديريتي و اجتماعي كمك كنند و البته لازمه‌اش اين است كه دستگاه‌هاي دولتي كمك بخواهند و در قالب قرارداد يا مشاوره به سمت دانشگاه بيايند.
دانشگاه‌هاي قديمي مانند اميركبير پتانسيل بالايي براي رفع مشكلات دارند. بسياري از اساتيد ما پست‌هاي اجرايي بالا هم داشته‌اند و فقط در حوزه آكادمي محدود نبوده‌اند. ١٠ نفر از اعضاي هيات علمي ما سابقه وزارت دارند و بسياري‌شان مديريت در سطوح مختلف را تجربه كرده‌اند و ديدگاه اجرايي هم دارند. در هر زمينه‌اي دولت و دستگاه‌هاي مربوطه كمك بخواهند ما آماده‌ايم. همين قراردادهايي كه بسته مي‌شوند نشان از اين دارد كه بخشي از نيازها به سمت دانشگاه آمده است اما شايد در اين برهه بايد بيشتر از اين ارتباط و نزديكي دولت با دانشگاه مورد توجه قرار بگيرد، اميدوارم اين روند شتاب بگيرد.»
وزير علوم در مصاحبه‌اش با «اعتماد» در مورد جايگاه وزارت علوم در كابينه تدبير و علوم گفت: «جايگاه وزارت علوم در كابينه بايد با تلاش مجموعه خودمان ان‌شاءالله بهتر و بهتر شود. در حال حاضر اين جايگاه مثل قبل است و نمي‌توانم بگويم از زماني كه من آمده‌ام تحولي اتفاق افتاده است.» و البته ابراز اميدواري كرده بود كه اين جايگاه ارتقا پيدا كند: «تلاش مي‌كنيم تا آثار وجودي دانشگاه‌ها و مراكز تحقيقاتي‌مان را در حل مسائل و مشكلات جامعه بيشتر و نمايان‌تر كنيم و حتما اين جايگاه بهتر خواهد شد.» اما شايد اول بايد تكليف دانشگاه‌ها روشن شود كه مي‌توانند با بودجه محدودي كه در اختيار دارند از پس تلاطم ارز برآيند و مي‌توانند براي حل مشكلات خودشان راهي در پيش بگيرند يا خير.
رييس دانشگاه تهران: «بيش از ۱۰ سال است كه نامه اساتيد در خصوص مشكلات اقتصادي نوشته شده اما به دليل اينكه به اين نامه توجه نشد اكنون با مشكلات اقتصادي مواجه هستيم. بايد قبل از اينكه اتفاقي در جامعه رخ دهد به حرف‌هاي دانشگاهيان گوش دهيم.»
رييس دانشگاه اميركبير: «تعيين‌تكليف وابسته به آيين‌نامه‌اي است كه بايد تدوين شود اما هنوز چنين دستورالعملي به ما نرسيده كه بگويد بايد چه كنيم. در حال حاضر دارند تكليف بسياري از موارد ارزي را به صورت گام‌به‌گام روشن مي‌كنند و اميدوارم به زودي نوبت به دانشگاه‌ها هم برسد تا دانشگاه‌ها بتوانند از ارز دولتي استفاده كنند.»
زهرا چوپانكاره
- 10
- 6
