جوانگرایی یا تجربه‌گریزی؟

تمام چند هفته اخیر نماینده‌های مجلس مشغول کار بر روی جزییات بودجه بودند و هر روز خبری درباره یکی از اقداماتی که ‏دولت یا سایر دستگاه‌ها باید انجام دهند منتشر می‌شد، اما دیروز روز خود مجلس بود و مصوبات آن مستقیما به خود نماینده‌ها ‏برمی‌گشت. نخستین مصوبه استانی شدن انتخابات مجلس بود، طرحی که زمزمه اجرای آن بیشتر از ٢٠‌سال است که شنیده می‌‏شود. مصوبه بعدی دیروز مجلس، به احزاب مجوز رسمی معرفی نامزدهایشان رأی داد و رأی به فهرست انتخاباتی را هم مجاز کرد. ‏سومین و البته پر بحث‌ترین مصوبه هم ممنوعیت نمایندگی در مجلس بیشتر از سه دوره بود که دو مصوبه دیگر را کاملا تحت‌تأثیر خود قرار داد تا جایی که این موضوع تبدیل به خبر اول بسیاری از رسانه‌ها شد. اهمیت این مصوبه و آن چیزی که باعث ‏شد توجه زیادی را به خودش جلب کند این بود که خیلی از چهره‌های مطرح و اثرگذار مجلس که رئیس خانه ملت هم یکی از آنها ‏است در بین کسانی قرار می‌گیرند که در صورت موافقت شورای نگهبان با این مصوبه، دیگر به مجلس نخواهند آمد. چهره‌های ‏شاخص دیگری هم در این فهرست دیده می‌شوند مانند علی مطهری، علاءالدین بروجردی، مسعود پزشکیان، محمدرضا تابش، ‏حسینعلی شهریاری، علیرضا محجوب، نادر قاضی پور و... 

موافقان جوان‌پسند

از آنجایی که کلید واژه مصوبه جدید مجلس در مورد ممنوعیت نمایندگی بیشتر از سه دوره، «جوان‌گرایی» است، اغلب موافقان آن ‏در حرف‌هایشان به این موضوع اشاره کردند. مثلا سیدحسین نقوی‌حسینی که خودش سومین دوره نمایندگی‌اش را می‌گذراند و در ‏صورت تبدیل شدن مصوبه جدید مجلس به قانون، دیگر نماینده مردم نخواهد بود از موافقان ‌این مصوبه بود. او گفت: «اگر بار ‏گران بودیم رفتیم. استدلال طراحان این طرح این است که با این قانون می‌توانیم زمینه را برای حضور افراد باانگیزه و تازه نفس ‏فراهم کنیم. حداقل مجلس بابی را باز کند و برای حضور در این عرصه‌ها محدودیت وجود داشته باشد. حال شاید برای وزیر شدن، ‏مدیر شدن و ... هم محدود شود تا فضا برای دیگران هم باز شود.»‏ او درباره نظر قانون اساسی نسبت به این مصوبه هم گفت: «قانون اساسی شرایط انتخاب‌کننده و انتخاب شونده و محدودیت ‏جغرافیایی را به عهده قوانین عادی گذاشته، اما حصر بر دوره‌های نمایندگی را به عهده قانون نگذاشته است و هیچ تعرضی ‏نسبت به این موضوع وجود ندارد، اگر می‌خواست دوره‌های نمایندگی محدود شود مانند ریاست‌جمهوری به این موضوع اشاره ‏می‌کرد اما چنین ذکری وجود ندارد و به نظر می‌رسد گنجاندن این موضوع در قانون جایز نباشد.»‏

حسن کامران، نماینده دوره‌های چهارم، پنجم، هفتم، هشتم، نهم و دهم مجلس شورای اسلامی درباره محدودیت حضور نمایندگان در ‏مجلس به خبرآنلاین گفته: «این قانون خوبی است و من از امضاکنندگان طرح آن بودم. فردا هم قرار است پیشنهاد دیگری مطرح ‏کنم تا به جای سقف ٧٥‌سال برای نمایندگان سقف ٦٠‌سال را مطرح کنیم‎.‎‏ ما در کار مردم دخالت نمی‌کنیم اما به نظر می‌رسد این ‏ فضای بهتری ایجاد می‌کند تا جوانان هم  وارد عرصه شوند. البته من بیشتر از همه چیز معتقدم باید زمینه‌های کار چاق ‏کنی بسوزد یعنی جوان و پیر، زن و مرد و ... ندارد پاک‌دستی باید قوت بگیرد‎.‎‏»‏

مخالفت با حذف چهره‌ها

چنان که از واکنش‌ها بر می‌آید، مصوبه جنجالی مجلس بیشتر از آن‌که موافق داشته باشد، با مخالفت همراه است. اغلب مخالفان هم ‏حذف چهره‌های تاثیرگذار، قدیمی و مورد اعتماد مردم را مهمترین دلیل مخالفتشان می‌دانند، بعضی‌ها هم اعتقاد دارند که بین این ‏مصوبه و نص قانون اساسی تضاد وجود دارد. مثلا نادر قاضی پور گفته که قانون اساسی برای انتخاب نماینده‌های مردم چنین ‏محدودیتی قایل نشده است و تأکید کرده که در صورت تبدیل شدن این مصوبه به قانون سراغ کشاورزی می‌رود، اما این کار بی‌‏احترامی به رأی و نظر مردم است.‏

محمد دهقانی، نایب‌رئیس فراکسیون ولایی هم در مخالفت با مصوبه مجلس گفت:   «قانون اساسی اجازه نداده است که انتخاب مردم ‏در زمینه نمایندگان مجلس دچار محدودیت شود، قانون اساسی در مقام بیان شرایط کاندیداتوری ریاست‌جمهوری را به ‏‏۸‌سال مقید کرده است، اما درخصوص نمایندگان مجلس چنین قیدی در قانون اساسی وجود ندارد.»‏ رسول منتجب نیا،‌ سیاستمدار قدیمی هم این مصوبه را یک حرکت از پیش تعیین شده برای حذف چهره‌ها دانسته و به انتخاب گفته: ‏‏«احتمال می‌دهم یک هدف سیاسی پشت مصوبه «ممنوعیت نمایندگی بیش از ۳ دوره متوالی» باشد. عده‌ای می‌خواهند چهره‌های ‏شاخص پارلمان را که می‌توانند مجلس را خوب مدیریت کنند، حذف کنند.  با این مصوبه افراد صفر کیلومتر سمت‌هایی را در ‏مجلس به عهده می‌گیرند. بنابراین این طرح بسیار مضر است؛ شورای نگهبان آن را رد خواهد کرد.»‏

خبرها این طور نشان می‌دهد که مناقشه‌ها درباره این مصوبه به این راحتی‌ها فروکش نخواهد کرد تا جایی که فعلا قرار شده ‏کمیسیون امورداخلی کشور و شوراهای مجلس برای رفع ابهام از مصوبه ممنوعیت بیشتر از سه دوره کاندیداتوری متوالی ‏نمایندگان، به رئیس مجلس نامه بدهند و برای شفاف شدن ماجرا تلاش کنند.