موفقيت‌حسن روحاني در انتخابات سال ۹۲ و همچنين پيروزي ليست موسوم به اميد در اسفند سال ۹۴ سبب شد تا بسياري از جريان‌ها وشخصيت‌هاي سياسي كه مدت‌ها جناح رقيب، سعي در حذف كردن آنها از ميدان سياست داشت، دوباره به ميدان آمده و فعاليت‌هاي خود را شروع كنند. نمايندگان مجلس ششم در طول رياست‌اصولگرايان بر فضاي سياسي كشور، يكي از اقشاري بودند كه بنابه برخي مسائل، توان مانور در فضاي سياسي را نداشتند و بعد از روي كار آمدن روحاني، فضا را براي فعاليت، بازتر ديدند. حال امروز از ميان اين شخصيت‌ها، گزينه‌هايي براي حضور در مجلس و شوراي شهر اعلام آمادگي كرده اند و تلاش مي‌كنند تا بتوانند در سيستم‌هاي تصميم‌گيري و تصميم‌سازي نقش داشته باشند. يكي از اين شخصيت‌ها، شهربانو اماني است. او در گفت‌وگو با «قانون» از كمك‌هاي دولت روحاني به زنان و نيز معظلات موجود سخن گفته است كه شرح آن را در ادامه پي‌مي‌گيريم.
افزايش آمار ثبت نام كنندگان خانم براي انتخابات شوراي شهر را چگونه ارزيابي مي كنيد؟
با توجه به شرايط موجود در جامعه و اينكه مردم در انتخابات سال ۹۲ به تغيير فضاي حاكم راي دادند، دولت توانست با وجود تمامي مشكلات پيش روي خود، ريل‌گذاري براي حضور فعال زنان در جامعه را فراهم كند. اين روند به گونه اي بود كه ديگر، زنان در جامعه ايراني شهروند درجه دو نبودند. با توجه به تصميماتي كه در دولت احمدي نژاد گرفته شده بود، شرايط به گونه اي رقم خورد كه شاهد خانه نشيني سيستماتيك زنان بوديم. اما امروزه شاهد آن هستيم كه دولت با توجه به ميزان دانش آموختگي و ارتباطات قوي زنان در سطح جامعه، به خوبي در پست‌هاي مياني از آن ها بهره مي برد. همين موضوع يكي از دلايل استقبال بانوان در مناطق مختلف كشور براي حضور در انتخابات شوراي شهر است.
ما در انتخابات قبل شاهد افزايش حضور بانوان در مجلس بوديم، اين موضوع مي تواند در انتخابات شوراي شهر نيز تكرار شود؟
در مقايسه مجلس نهم و دهم از لحاظ تعداد، مشاهده مي كنيم كه حضور زنان و دستيابي آن ها به كرسي هاي خانه ملت در بهارستان يك افزايش صد در صدي داشته است. از طرفي بررسي ها نشان مي دهد با وجود مشكلات ساختاري كه براي بانوان وجود دارد، ثبت نام خانم ها براي انتخابات شوراي شهر با افزايش نزديك به دوازده درصدي رو‌به رو شده است كه اميدواريم اين موضوع به افزايش سهميه بانوان در كرسي هاي شوراهاي شهر نيز منجر شود. تجربه نشان داده در مشاركت توده اي، زنان از مردان عقب نيستند اما در مشاركت در سطح نخبگان، اين خلأ وجود دارد كه خوشبختانه با تجربه كافي كه زنان در عرصه هاي مختلف به خصوص در چهار دوره شوراي شهر در نقاط مختلف كشور به‌دست آورده اند، به نظر مي رسد بتوانند اين نقاط ضعف را پر كنند.
حضور بانوان در سطح كلان مديريت شهري چه معضلاتي را مي تواند حل كند؟
فضاي شهرها و توسعه بسيار نامتوازن و بي برنامه آن، بيانگر اين موضوع است كه شهر جاي مناسبي براي زندگي نيست و توسعه شهر، انسان محور نبوده و توسعه شهري بدون پيوست فرهنگي اجتماعي و محيط زيست، صورت گرفته كه نتيجه آن تبديل شهر به پاركينگ خودرو است. در شرايط فعلي، وضعيت شهرها خوب نبوده و در نتيجه حال زنان جامعه نيز خوب نيست. از همين رو زنان همت كرده و با اعتمادسازي كه در طول نزديك به ۴۰ سال نسبت به انقلاب و كشور ايجاد كردند و همان‌گونه كه در صف اول مبارزات انقلاب و ۸ سال دفاع مقدس حضور پررنگ داشتند پا به عرصه رقابت براي كرسي هاي شوراي شهر گذاشته و با قابليت هايي كه از خود نشان دادند، مي خواهند بگويند در مديريت و توسعه كشور، توان و ظرفيت بانوان كمتر از آقايان نيست. از همين رو حضور زنان در بحث مديريت شهري موجب مي شود بسياري از معضلات اجتماعي، فرهنگي و زيست محيطي بهتر از گذشته بر طرف شود.
وضعيت حضور زنان در سطح كلان كشور در اين دولت چه تغييري با گذشته كرده است؟
از زمان روي كار آمدن دولت روحاني بيش از ۴۰ مدير خانم در سطوح بالا، مانند معاونت رييس جمهور، استانداري و فرمانداري و ساير سمت‌ها در كشور منصوب شده اند. حضور بانوان در مناطقي كه از لحاظ بافت فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي توسعه نيافتني‌ترين استان‌هاي كشور به شمار مي رود يك اقدام مثبت و زمينه ساز گام‌هاي بعدي براي حضور بيشتر بانوان در فعاليت هاي كلان كشور است. اتفاقي كه در اين دوره از ثبت نام ها براي انتخابات شوراي شهر مشاهده‌كرديم، اين بود كه در يكي از روستاهاي سيستان و بلوچستان، تنها بانوان براي انتخابات شوراها ثبت نام كردند. حضور زنان در چهل سالگي انقلاب اسلامي مي تواند نشانگر اين باشد كه الگو ي زن مدير، مدبر و مسلمان براي صلح و ثبات در كشور و جهان نقش بسزايي دارد. بايد در نظر بگيريم كه كشور ما در دولت قبل، يك عقب گرد هشت ساله در تمامي حوزه ها از جمله بحث هاي مرتبط با زنان را تجربه كرد. عقب‌افتادگي دولت قبل و حذف زنان از پست هاي مديريتي با شعارهاي پوچ و با محتواي جوان‌گرايانه موجب بي توجهي به نخبگان و بانوان شد كه همين موضوع زنان را از فعاليت هاي سياسي دور كرد.
موضوع مطرح شده درباره اختصاص ۳۰درصدي از هر ليست به بانوان را چگونه تحليل مي كنيد؟
اختصاص بخشي از سهميه ليست ها براي بانوان، داراي نقاط ضعف و مثبت بسياري است. يكي از نقاط ضعفي كه مي توان به آن پرداخت اين است كه آقايان، مالكيت تمام ليست را از آن خود مي دانند و تنها بخشي از آن را به ساير گروه ها مانند بانوان و جوانان اختصاص مي دهند كه اين موضوع بايد از جهات مختلف مورد ارزيابي قرار گيرد.حضور زنان در جامعه شايد از لحاظ تعداد افزايش چشمگيري داشته اما نكته اي كه بايد به آن اهميت داد، اثربخشي و حضور موفقيت آميز بانوان در عرصه هاي مختلف اجتماعی است که باید مورد توجه قرار گيرد. ما مي بينيم هيچ زني به غير از خانم جلودار‌زاده نتوانسته بيش از دو دوره به مجلس راه پيدا كند. دليلش اين است كه تجربه و تمريني كه بايد در فرآيند كادرسازي و انتقال تجربه انجام شود، به دلايل پيشينه تاريخي و مشكلات مختلفي كه در حوزه سياسي وجود دارد، صورت نمي‌گيرد. در كشور ما عده اي افتخار مي كنند كه آدم هيچ حزبي نيستند. ما در جايي كه احزاب سراسري نداريم، با همين مشكلات عديده روبه‌رو هستيم. يكي از اشكالات انتخابات مختلف اين است كه هر فردي مسير سخت رقابت را بايد به صورت شخصي و از ابتدا تجربه كند، كه اميدواريم در آينده اين مشكلات حل شود.
با توجه به افزایش تعداد زنان به ویژه در مجلس، اثرگذاری اين گروه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
هر بانويي كه وارد عرصه سياست مي شود باید تجربه فردی را از ابتدا و به تنهایی کسب کند. از طرفي وقتی کادر و سيستم حزبی را نمی توانيد در لیست بياوريد در نتیجه تنها از یک فرد انتظار دارید تمام امور را انجام دهد. با حضور بيشتر بانوان در دهمین دوره مجلس نسبت به قبل، انتظار مي رود این تجارب که تجربه‌های بسیار گران قيمتي است به ساير بانوان و نخبگان انتقال يابد تا آنها بتوانند قدم هاي بعدي را در يك مسير درست بردارند. در بین آقایان نيز این موضوع وجود دارد اما چون تعداد خانم ها محدود و اندک است اين مساله بيشتر به چشم مي آيد. اكنون زنان عضو مجلس در حدود ۶ درصد از اعضاي كل را تشكيل مي‌دهند و در اقلیت هستند. در واقع اگر از منظر آماری به آن نگاه کنیم درصد بسیار کمی را بانوان تشكيل مي‌دهند اما همين مقدار كم، تاثیرگذاری مثبتي در تحولات مجلس و تصميم گيري داشته اند.
حضور جهانگیری در کنار آقای روحانی در انتخابات پيش رو را چگونه ارزيابي مي كنيد؟ آیا تا مرحله نهایی باقی می مانند یا به نفع آقای روحانی کنار می روند؟
در كشور ما دوپینگ سیاسی همواره برای یک جریان بوده و آرایش سیاسی کشور متاسفانه به گونه‌اي است که یک جریان مهم تاثیرگذار کشور که افکار عمومی را می‌تواند اقناع کند و اعتقاد به صندوق های رای و مشارکت حداکثری دارد، در فرآیند هر انتخاباتی با مشکلات متعددی دست به گریبان است.
جای تاسف دارد که جریان دیگر سیاسی که هیچ محدودیتی ندارد در این دوره تا آخرین لحظه در یک سردرگمی جدی به سر مي‌برد. این موضوع یکی از شگفتی های سیاسی کشور است که گروهي تا اين ميزان غیر قابل پیش بینی باشند. امروز مشاهده مي‌كنيم كه در جريان رقيب روحاني، در انتخاب روسای ستادهای‌شان هم تزلزل وجود دارد و مدام افراد را تغییر می‌دهند. رأیی که مردم در سال ۹۲ به تغییر دادند تغییر فرد نبود و در واقع تغییرشيوه مدیریت اجرایی کشور بود. از سمت جریان رقیب بسيار تلاش شد که به هر دلیلی آقای روحانی خودشان تصمیم بگیرند به صحنه نیایند اما خوشبختانه وارد شدند. امروزه می بینیم همه رقباي روحاني چه کاندیداهای جمنا، چه کاندیداهای حزب موتلفه و دیگران، همه معتقدند که دولت آقای روحانی باید یک دوره ای بشود؛ بنابراين در این کارزار به درستی با درخواست از شخص آقای روحانی، آقای جهانگیری برای تکمیل کاندیداتوری اصلاح‌طلبان و اعتدالگرايان وارد ميدان شد. امیدوار هستم که با شفافیت و عدم استفاده رانتی از فضای سیاسی و رسانه های ملی، رقابت مفيدي صورت بگيرد.لازم به ذكر است آقای جهانگیری مکمل آقای روحانی است.
به نظر شما اصولگرايان با حضور اين كانديداها موفق خواهند شد؟
متاسفانه یک جریان سیاسی، تنبلی می کند و همواره از فضای رانت‌سیاسی بهره مي‌برد.اصولگرايان به جای آنکه در طول چهارسال کار کنند، مانند کودکان، شب امتحان به یاد راه حل می افتند. طی این چهارسال فعاليتي‌نداشته‌اند و امروز نيز پاسخگوي اعمال خود نیستند. آنها مي‌خواهند حضور حداكثري مردم پاي صندوق‌ها شكل نگيرد تا در اين فضا به موفقيت برسند.
- 10
- 6
