نام اسدالله عسگراولادي همچون برادر مرحومش، حاج حبيب عسگراولادي نه فقط براي مديران كه براي مردم كوچه و بازار هم آشناست. اگر برادر بزرگش در سياست، شهرت داشت نام او با تجارت و صادرات پيوند خورده. همين است كه اسدالله عسگراولادي در ٨٣سالگي همچون ايام شباب، به رتق و فتق تجارتخانه‌اش مي‌پردازد و گاهي هم با رمز و راز فراوان با كفش تجارت به ميدان سياست پا مي‌گذارد. او سياست را از لنز اقتصاد تحليل مي‌كند.
حالا هم كه جدال كانديداهاي انتخابات بيش از آنكه سياسي باشد درباره عملكرد اقتصادي دولت روحاني است و بي‌ترديد كنج تجارتخانه اسدالله عسگراولادي در خيابان تخت‌طاووس تهران مي‌شود شعارهاي اقتصادي نامزدهاي انتخابات را با او با ترازو و چرتكه قديمي‌اي كه روي دفتر كارش قرار گرفته عيارسنجي كرد. هرچند معتقد است روحاني با تدبير شروع كرد اما در عين حال تاكيد دارد كه او نتوانست اميد مردم را زنده نگه دارد. مي‌گويد احمدي‌نژاد بزرگ‌ترين صدمات اقتصادي را به ايران زد اما روحاني هم نتوانست معيشت مردم را رونق دهد. شعارهاي رييسي و قاليباف را هم شعار مي‌داند و با دودوتا چهارتاي ذهني‌اش آنها را زير سوال مي‌برد. مي‌پرسد از كجا مي‌خواهند يارانه‌ها را ٢٥٠ هزار تومان كنند و در ماه ٢٢٠ ميليارد تومان را بين مردم پخش كنند. معتقد است كانديداهاي انتخابات بايد با مردم صادقانه حرف بزنند. البته با خنده تاكيد مي‌كند: «مردم هم مي‌دانند كساني كه اين وعده‌ها را مي‌دهند فقط شعار مي‌دهند و باوري به اين حرف‌ها ندارند.»
تحليل شما از وضعيت اقتصادي كشور چيست؟ چرا بعد از حدود چهار دهه كه از انقلاب ايران مي‌گذرد، با وجود اينكه برنامه‌هاي مختلف توسعه را داشته‌ايم و با وجود اينكه ديدگاه‌هاي متفاوتي روي كار آمدند و نماد و نمودش دولت‌هاي مختلف بوده، چرا حال و روز اقتصادي كشور در عرصه كلان و وضعيت اقتصادي مردم خوب نيست؟ چند درصد وابسته به سوءمديريت‌ها است؟ چقدر مربوط به آرايش اقتصادي دنيا است؟ برجام به عنوان مهم‌ترين اقدام دولت آقاي روحاني چه محاسن و معايبي داشت؟
وقتي دولت آقاي احمدي‌نژاد ماه‌هاي آخرش را مي‌گذراند و آقاي روحاني در خرداد برنده انتخابات شد همه گناهان را به گردن دولت قبلي يعني آقاي احمدي‌نژاد انداخت و با كلمه تدبير و اميد به صحنه آمد. من معتقدم تدبير‌ها با شروع برجام خوب جواب داد اما اميد‌ها را آن‌طور كه بايد و شايد نتوانست در دل مردم زنده نگه دارد. سال اول دولت يازدهم به خوبي پيش رفت و برجام توفيق بزرگي بود. در آغاز برجام توانستيم ضوابط بين‌المللي را بشكنيم. يادم هست كه وقتي آقاي احمدي‌نژاد به سازمان ملل رفت، سه يا چهار كشور آفريقايي با او ملاقات مي‌كردند. روساي جمهور و نخست‌وزير كشورهاي بزرگ حاضر به ملاقات با او نبودند. برجام اين امر را شكست و بعد از برجام براي نخستين بار توانستيم وزراي كشورهاي اروپايي را به ايران دعوت كنيم يا خودمان به آن كشورها رفته و ديدار كنيم. اين نخستين نتيجه برجام بود. دومين نتيجه برجام قطعنامه‌اي بود كه در سازمان ملل عليه قطعنامه‌هاي قبلي همين سازمان تصويب شد و قطعنامه‌هاي قبلي را خنثي كرد. كاري كه قرار بود با برجام به نتيجه برسد اما متاسفانه همچنان مشكل در اين زمينه وجود دارد و موفق نشديم، روابط بانكي مان با جهان است.
به نظر جنابعالي چرا با وجود توافق بين‌المللي هنوز روابط بانكي مان گرفتار دردسرهايي است؟
به خاطر فشار اسراييلي‌ها به بانك‌هاي امريكايي پرونده ارتباط بانكي ما با بانك‌هاي معتبر جهاني و امريكايي هنوز اين معضل حل نشده است. چرا كه بيشتر سهامداران بانك‌هاي امريكايي يا مديران‌شان اسراييلي هستند يا وابستگي‌هاي زيادي به اينها دارند. در نتيجه با فشاري كه اسراييل به بانك‌هاي امريكايي داشت اجازه ندادند بانك‌هاي امريكايي با ما وارد رابطه شوند؛ اين يكي از اهداف برجام بود كه محقق نشده است.
فشارهايي كه از داخل كشور به برجام وارد مي‌شد چطور؟
فشارهاي داخلي اثري نداشت چون آقاي ظريف كار خودش را مي‌كرد.
اين فشارها تمركز دولت را به هم نزد؟همسويي برخي جريان‌هاي داخلي به دولت با فشارهاي لابي‌هاي صهيونيست‌ها در امريكا را چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟
شايد دولت فشارهايي را متحمل شد اما واقعيت آن است كه دولت تمركزي نداشت. دولت از سال سوم شروع به گفتمان‌درماني كرد و از مسير اصلي تدبيرش خارج شد و آمارهاي خوب و غير خوب داد.
آمار خوب واقعي يا غيرواقعي؟
دولت اقداماتي كرد و آمارش را هم داد به طور مثال تورم را روي ٨ درصد آورد ولي گراني را نتوانست پايين بياورد. آقاي روحاني با تدبير جلو رفت اما اميد مردم محقق نشد. آقا با اقتصاد مقاومتي به ميدان آمد و بارها روي اين مساله تاكيد كردند. اما بدنه دولت نپذيرفت. رهبري دوباره در نامگذاري سال جديد به اقتصاد مقاومتي و اقدام و عمل تاكيد كردند كه اين نامگذاري مجدد يعني آنكه خواسته و مطالبه رهبري در اين حوزه اجرا نشده است. اما با وجود تاكيد ايشان باز هم بدنه دولت، اقتصاد مقاومتي را نمي‌خواهد. اين عدم پذيرش هم به دليل اين است كه متاسفانه همه كميسيون بگير شده‌اند و با اقتصاد مقاومتي اين كميسيون‌ها تعطيل مي‌شود.
آقاي روحاني تورم ٤٠ درصدي‌اي را كه از دولت سابق به ارث برده بودند به زير هشت درصد رسانده‌اند اين كار راحتي بود؟
به هيچ عنوان، اما كاهش تورم كه براي مردم نان و آب نمي‌شود. مردم شغل و درآمد ندارند. اما مي‌بينيم كه يك وزيري در ١٠ شركت خودروسازي شريك است. آيا دولت نمي‌فهمد كه وزيرش كجاست و چه مي‌كند؟ چرا ماشين خارجي را وارد مي‌كنيم تا ١٧ هزار كارگرمان بيكار شوند؟ اينها فسادهايي است كه در اقتصاد دولتي پيدا شده است. در گمرك هم چنين است. البته به اين دولت و دولت قبل هم ربطي ندارد. اين فسادي است كه به يقه همه دولت‌ها چسبيده است.
چند درصد از وضعيت اقتصادي معلول اقدامات دولت قبل است؟
دولت قبل كه تمام شد رفت. شايد برخي مشكلات به خاطر خرابي‌هاي عملكردي دولت قبل بوده اما سوءمديريت دولت فعلي را نمي‌شود انكار كرد. دولت قبلي كاري كه كرد اين بود كه نگذاشت رونق از زندگي بيفتد.
بله با افزايش حجم نقدينگي و تورم سرسام‌آور. با اين تفاسير شما معتقديد كه براي شكستن ركود ايرادي ندارد كه تورم به نقطه چهل درصدي برگردد؟
اول اين نكته را بگويم كه احمدي‌نژاد معيشت مردم را با قيمت سنگيني تامين كرد و در اين زمينه مقصر بود.
قيمت سنگين براي كشور؟
بله. وقتي ارز را از ٩٠٠ تومان به ٣ هزار تومان برد بزرگ‌ترين صدمه اقتصادي را به كشور زد اما آقاي روحاني چه كار كرد؟ او با كلمه تدبير آمد و تمام هم و غمش را براي برجام گذاشت. اصلا به داخل كشور رسيدگي نكرد. هيچ برنامه‌ريزي‌اي براي داخل كشور نداشت. من بارها گفته‌ام. مرحوم رجايي وقتي رييس‌جمهور شد اعلام كرد كه كابينه من ٣٦ ميليوني است كه آن زمان رقم جمعيت كشور بود. اين مقدار الان ٨٠ ميليون است. يعني ٤٤ ميليون نفر زير ٣٠ سال داريم. اين جمعيت ٤٤ ميليون زير ٣٠ سال يعني ما هر سال يك ميليون و ششصدهزار پسر و دختر در سن ٢٥ سالگي تحويل جامعه مي‌دهيم. اينها همه‌چيز مي‌خواهند. همسر، خانه، لباس، بهداشت و غذا مي‌خواهند و همه اينها در سايه يك چيز است و آن شغل است. دولت نتوانست بيكاري را حل كند.
دولت اذعان مي‌كند كه همه امورات اقتصادي كشور در دست دولت نيست. درست است؟
٨٠ درصد اقتصاد كشور به دست دولت است.
٨٠ درصد؟
بله
اما وقتي حجم سرمايه‌هاي برخي بنگاه‌هاي اقتصادي غير دولتي و هلدينگ‌هاي وابسته به آنها را كه نگاه مي‌كنيم كاملا مشخص است كه بيش از ٥٠ درصد اقتصاد كشور دست اين بنگاه‌ها و بنيادهاي اقتصادي است كه زيرنظر دولت نيستند.
اصلا اينطور نيست. الان ٧٠ درصد تا ٨٠ درصد بودجه كشور از آن دولت است.
بنگاه‌هاي اقتصادي‌اي مانند آستان قدس رضوي، بنياد مستضعفان، ستاد اجرايي فرمان امام، قرارگاه خاتم‌الانبيا و... در اقتصاد ايران موثر هستند يا خير؟ با دولت همسو هستند يا خير؟
در اينكه اين بنگاه‌ها در اقتصاد ايران تاثيرزيادي دارند شكي نيست. ما اينها را خصولتي مي‌دانيم. ما اينها را ملي و بخش خصوصي نمي‌دانيم.
خصولتي؟
خصولتي ادغامي است از خصوصي و دولتي.
واقعا مي‌شود با بنگاه و بنيادي مانند بنياد شهيد مثل بخش خصوصي رفتار كرد؟اصلا كسي را راه مي‌دهند كه عملكردشان زير ذره بين قرار بگيرد؟
نه
آيا اينها مي‌توانند سر بزنگاه‌هاي تعيين‌كننده تصميم‌گيري به دولت فشار بياورند؟
بله. مي‌توانند.
فشار مي‌آورند يا خير؟
بايد ببينيم از كجا قدرت مي‌گيرند.
خيلي از اين نهادها زيرنظر دولت نيستند؟
زيرنظر چه كسي هستند؟
نهادهاي فراتر از دولت؟
من مي‌گويم آن فراتر از دولت با دولت هماهنگ است. وقتي آقاي رييسي مي‌خواست به آستان قدس برود، مگر تنها مقام معظم رهبري دخالت مي‌كرد؟ اينطور نيست.
يعني با آقاي روحاني هماهنگ شد كه آقاي رييسي به آستان قدس برود؟
بله نظر آقاي روحاني به رفتن آقاي رييسي به مشهد مثبت بود. آقاي رييسي تا قبل از اينكه به آستان برود در جايي بود كه مزاحم دولت بود و به تبع وقتي قرار شد به آستان برود، مزاحمت كمتري براي دولت مي‌داشت. البته اينها مسائلي است كه بين خودشان است. حتما لازم نيست براي اينكه از دردسرهاي يك نفر راحت شد او را سقوط داد. برخي مواقع پست‌هاي بالاتر را مي‌دهند كه راحت شوند.
آقاي رييسي كه در قوه قضاييه خيلي مزاحم دولت نبود؟بيشتر آقايان ديگري با دولت مخالف بودند. اينطور نيست؟
هر كدام به سهم خودشان مزاحمت‌هايي را براي دولت داشتند. آقاي رييسي معاون بود و معاون بالاتر از آقاي اژه‌اي است. آقاي اژه‌اي فقط سر مسائل مصادره‌ها بود. دادگاه‌ها زيرنظر چه كسي بود؟ الان دو هزار و پانصد دادگاه داريم كه روساي دادگاه‌ها را چه كسي انتخاب مي‌كرد؟ روساي دادگاه‌ها با دولت نبودند.
ولي آلترناتيو ايشان آقاي اژه‌اي شد كه تند و تيز‌تر از آقاي رييسي نسبت به دولت است؟
آقاي اژه‌اي نسبت به دولت تند و تيز نيست. نسبت به اعمال مشاركت دولت تند و تيز است كه حق هم دارد. چه كسي بابك زنجاني را بابك زنجاني كرد؟
به عنوان كسي كه سرمايه داري را به صورت سنتي آموختيد و تجربه كرديد و ادامه داديد فكر مي‌كنيد بابك زنجاني محصول كجاست؟
من اصلا با كلمه سرمايه داري مخالف هستم. با سرمايه‌گذاري موافق هستم. اين دو با هم فرق دارد. من هيچ‌وقت دنبال سرمايه داري نبودم. سرمايه داري را هم مزاحم و حرام مي‌دانم. سرمايه‌گذاري را مباح مي‌دانم. سرمايه‌داري، سرمايه را انباشته مي‌كند و پدر مردم را در مي‌آورد. سرمايه‌گذار آن است كه سرمايه را در اختيار مي‌گذارد كه هر چه مي‌خواهد براي مردم توليد كند.
شما هيچ‌وقت سرمايه‌تان را روي هم نگذاشتيد؟
اصلا نداشته‌ام كه بگذارم.
هميشه اموال‌تان در حال گردش بوده است؟
بله. صادر‌كننده‌اي بوده‌ام كه در مرز عدد بالايي كه نمي‌خواهم آن را بگويم سرمايه‌ام در گردش بوده است.
يعني شما هيچ سپرده‌اي نداريد؟
نه. قبلش هم نداشته‌ام.
يعني غير از اينكه از شما خواندم كه از هيچ بانكي وام نگرفته‌ايد. هيچ‌وقت هم حساب پس‌انداز و جاري نداشته‌ايد؟
نداشته‌ام. صورتحساب‌هاي حساب جاري من اينجا است. گردش حسابم نيز در ماه دويست تا سيصد ميليون است. يك كار هم بيشتر ندارم و آن هم پسته است.
سرمايه‌دارها چه نقشي در كمك به دولت براي رفع مشكل بيكاري و ركود مي‌توانند داشته باشند؟
معتقدم سرمايه‌دارها بايد سرمايه‌گذارشوند. بايد به سمتي حركت كنند كه نيازمان را به خارج از كشور كم كنند. نياز را در داخل و با سرمايه‌گذاري‌ها تامين كنيم. اشتغال را بالا ببريم. اشتغال را بالا ببريم نسل جوان ما منفعل و سرخورده و ناراضي نمي‌شود. اما اگر او دانشگاه رفت و كار پيدا نكرد سرخورده مي‌شود. نماز نمي‌خواند. وقتي به او مي‌گوييم چرا نماز نمي‌خواني عصباني است و واكنش نشان مي‌دهد. در حالي كه نمي‌داند وضعيتي كه او گرفتارش شده به خدا مربوط نيست. زماني برادرم تعريف مي‌كرد در زندان برخي از منافقين را مي‌بردند و شب شلاق مي‌زدند. ايشان و آقاي طالقاني و آقاي انواري در يك اتاق بودند. آن فرد را شلاق مي‌زدند، مي‌آمد مي‌گفت من نماز نمي‌‌خوانم براي اينكه مرا شلاق زده‌اند. اين را به حساب خدا مي‌گذاشت. داداش مي‌گفت تو نماز را بخوان كه شلاق را فردا كمتر بخوري.
امثال بابك زنجاني به چه كساني صدمه زده‌اند؟
به ما ضربه نزده به دولت ضربه زده است. هر دزدي كلاني كه مي‌بينيم يك طرفش دولت است. من و شما كه بخش خصوصي هستيم اصلا نمي‌توانيم بدزديم. ما مي‌توانيم سر همديگر را كلاه بگذاريم اما از بيت‌المال نمي‌توانيم بدزديم. كسي مي‌تواند از بيت‌المال دزدي كند كه روابطي با دولت‌ها داشته باشد.
رانتي پشتش باشد؟
يك منبع دولتي پشتش باشد. بابك زنجاني را بانك مركزي بابك زنجاني كرد. از كجا پول آورد؟ دولت به او داد. شركت نفت به او داد.
كدام دولت؟
هر دولتي كه داد به مردم خيانت كرد.
چرا ضريب مفاسد اقتصادي در كشور اينقدر بالا رفته است؟
بي‌اعتقادي به انقلاب و اهداف رهبر انقلاب و بي‌اعتقادي به همه‌چيز باعث اين شده كه خيلي‌ها به فكر چپاول بيت‌المال باشند. اين جماعت با خودش مي‌گويد معلوم نيست كه فردا من اينجا سر اين پست باشم يا نباشم. پس بهتر است فرداي بچه‌هايم را تامين كنم. اين بينش پدر كشور و مردم را درآورده و دارد منهدم‌مان مي‌كند. در هيچ جاي جهان اينگونه نيست. وقتي يك نفر مسوول مي‌شود و مي‌بيند نفر قبلي كه وزير بوده يا نماينده مجلس بوده پس از پايان مديريتش گرفتار پول و مصايب اقتصادي است براي آنكه بعد از عمر مديريتي‌اش گرفتار آن دردها نشود تن به هر فسادي مي‌دهد. همين است كه با خودش مي‌گويد فعلا تا دستم بر مي‌آيد بيت المال را براي خودم ذخيره كنم.
اين كنش و بينش چه آسيبي به نظام مي‌زند؟
بي‌اعتمادي جهاني نسبت به نظام و ورشكستگي بانك‌ها يكي از نتايج اين تفكر و روحيه است.
مردم چطور؟
مردم چوبش را خورده‌اند.
بي اعتمادي مردم، نارضايتي مردم از حاكميت را مي‌آورد؟
نه. مردم چون به آقا اعتقاد و اعتماد دارند سكوت مي‌كنند.
اين سكوت از رضاي آنان است؟
خير. سكوت مردم از نارضايتي است.
شما نارضايتي مردم را مي‌بينيد؟
بله، مردم در دل ناراضي‌اند اما الان نمي‌توانند فرياد بزنند.
ممكن است روزي فرياد بزنند؟ امكانش هست اين فرياد تبديل به يك تهديد شود؟
خدايي نكرده بله و ممكن است كه شورش را در پي داشته باشد. اما تا رهبر هست شورش نيست. به احترامي كه براي او قايل هستند، شورش نمي‌كنند.
حاج آقاي عسگراولادي نظرتان درباره وعده انتخاباتي كانديداهايي كه گفته‌اند رشد اقتصادي را بالاي بيست و پنج درصد مي‌برند يا يارانه‌ها را سه‌برابر مي‌كنند يا كارانه ٢٥٠ هزار توماني به مردم مي‌دهند چيست؟ اين وعده‌ها با توجه به بنيه اقتصادي ايران شدني و صادقانه است؟
اينها همه شعار است. مردم هم خوب مي‌دانند كه اين وعده‌ها صادقانه نيست. من استخوان خرد كرده اقتصادم. مي‌دانم اينها برنامه‌اي براي عمل به اين وعده‌ها در صورت پيروزي ندارند.
فرض بگيريم برنامه دارند. به نظر شما براي ايجاد شغل در كشور و افزايش يارانه‌ها چه بايد كرد؟
شغل به اين راحتي درست نمي‌شود. نياز به سرمايه‌گذاري دارد.
شغل چگونه درست مي‌شود؟
يكي از اين آقايان ادعا كرده سالي ٥٠٠ هزار شغل درست مي‌كند. اما هرچه نگاه كردم نفهميدم چه برنامه‌اي دارد. براي ايجاد اشتغال بايد كشاورزي توسعه پيدا كند. واحد‌هاي كوچك صنعتي رونق بگيرد. فعاليت‌هاي عمراني از سر گرفته شود. دولت پول داشته باشد. هيچ دولتي بدون سرمايه نمي‌تواند شغل ايجاد كند. چند وقت پيش هم گفتم چهار گروه صنعت، خدمات، كشاورزي و عمراني در كشور بايد به ميدان سرمايه‌گذاري بيايند تا شغل ايجاد شود. تا اين سرمايه‌ها نيايد شغلي هم درست نمي‌شود.
اين وعده‌ها را صادقانه مي‌بينيد يا خير؟
نه. وقتي كسي برنامه عملياتي‌اش براي ايجاد اشتغال را ارايه نمي‌دهد يعني با مردم صادق نيست.
نظرتان درباره يارانه ٢٥٠ هزار توماني چيست؟
اولا از چه منابعي مي‌خواهند اين پول را تامين كنند؟از كجا مي‌خواهند ماهيانه ٢٢٠ هزار ميليارد تومان را به مردم بدهند؟اينها همه فقط شعار است. اصلا عملياتي نيست. اگر هم اين پول باشد كه صدالبته نيست بلايي بر سر كشور و مردم مي‌آورد كه هزار بار بدتر از پرداخت يارانه‌هاي فعلي است. البته وقتي با مردم حرف مي‌زنم كاملا مشخص است كه آنها هم به اين وعده‌ها اعتقادي ندارند.
از بين اين كانديداها هم بي‌ترديد اقاي ميرسليم را حتما كانديداي اصلح مي‌دانيد؟
بله. ايشان خيلي منطقي وارد مناظره‌ها شده. اگر دقت هم كنيد تنها كسي كه وارد شعار و شعر نشده آقاي ميرسليم است. اميدوارم به عنوان كانديداي نهايي اصولگرايان معرفي شوند و راي بياورند.
به عنوان آخرين سوال در اين چند سالي كه حاج آقا حبيب‌الله رحلت كردند، چند بار خوابش را ديديد؟
يك بار.
چه ديديد؟
خوابم را براي هيچ كسي تعريف نمي‌كنم.
- 11
- 6
