ثبت‌نام اولویت دوم واکسیناسیون آغاز شد + جزئیات نام‌نویسی

همشهری نوشت:ثبت نام اولویت دوم واکسیناسیون کرونا در کشور شروع شد. بر این اساس افراد بالای ۶۰ سال میتوانند با مراجعه به پایگاه و مراکز جامع سلامت تحت پوشش معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی ایران برای واکسیناسیون کرونا ثبت نام کنند. ثبت نام واکسن کرونا برای افراد بالای ۶۰ سال در شرایطی در حال انجام است که لیست پایگاه های سلامت اعلام شده، هنوز مورد تأیید مراجع رسمی ازجمله وزارت بهداشت قرار نگرفته و گفته می شود معاونت های بهداشتی دانشگاه های علوم پزشکی تهران، ایران و شهید بهشتی اقدام به انتشار این فهرست کرده اند.

با انتشار این فهرست، شائبه های جعلی و نادرست بودن ثبت نام، ایجاد شده بود اما گزارش میدانی از پایگاه های سلامت نشان می دهد که طبق فهرست اعلام شده، ثبت نام برای این گروه در حال انجام است و در برخی مراکز، حتی صف های طولانی از متقاضیان ایجاد شده است.

واکسیناسیون کرونا در ایران قرار است در ۴ فاز دنبال شود؛ فاز اول کادر بهداشت و درمان و گروه‌های آسیب پذیرند که این مرحله در حال تمام شدن است. فاز دوم افراد دارای بیماری های خاص و زمینه ای و سالمندان و فاز سوم شامل زندانیان، سربازخانه ها و گروه های خاص شغلی، که به دلیل تجمعات ریسک بالایی دارند، می شود.

در فاز چهارم واکسیناسیون هم سایر افراد جامعه از ۱۸ سال به بالا مدنظرند. حالا بنظر میرسد فاز دوم واکسیناسیون در مراکز بهداشتی با ثبت نام از متقاضیان، کلید خورده است. افراد برای ثبت نام در این مرحله، به مراکز بهداشت تعیین شده مراجعه می کنند و با ثبت کدملی و شماره تلفن، نام خود را در فهرست متقاضیان می نویسند. در برخی پایگاه ها، ثبت نام حضوری است و در برخی دیگر تلفنی. در بعضی از این مراکز هم تنها شماره تلفن و اسم متقاضی برای ثبت نام کفایت می کند.

مسوولان مراکز می گویند از شماره تلفن ۴۰۳۰ برای پیگیری های بعدی با متقاضیان تماس گرفته می شود. بررسی ها نشان می دهد از میان ۲۰ پایگاه جامع سلامت، تنها ۲پایگاه به صورت تلفنی ثبت نام انجام می دهد. برخی شماره های اعلام شده هم تا اطلاع ثانوی قطع است و تعدادی دیگر هم اشتباه ثبت شده اند که در نهایت افراد چاره ای جز مراجعه حضوری ندارند. ثبت نام در مراکز سلامت، در شرایطی انجام می شود که متقاضیان هیچ اطلاعی از زمان واکسیناسیون و واکسنی که قرار است تزریق شود، ندارند.

با این حال سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا زمان تقریبی این واکسیناسیون را تابستان اعلام کرد و گفت قرار است سامانه ای راه اندازی شود که در آن تمام مراحل واکسیناسیون ثبت می شود. زمان مراجعه به پایگاه ها هم از طریق همین سایت اعلام می شود:« افراد می توانند در این سامانه شغل و بیماری خود را اعلام کنند و از زمان تزریق واکسن خود آگاه شوند. تمام اطلاعات در این سایت راستی آزمایی می شود و از همان طریق هم به افراد اعلام می شود که در چه اولویتی قرار دارند.»

در پایگاه های سلامت چه خبر است؟

در پایگاه سلامت بیمارستان بقیه الله جمعیت قابل توجهی برای ثبت نام صف کشیده اند، عمدتا افراد سالمند بالای ۶۰ تا ۷۰ سال هستند که اولویت دوم وزارت بهداشت برای واکسیناسیون اعلام شده اند. گزارش از این مرکز نشان می دهد که در این مرکز، حتما نیازی به مراجعه خود متقاضی نیست و افراد دیگر هم می توانند با نوشتن اسم و شماره تلفن برای اطرافیان و اعضای بالای ۶۰ سال خانواده ثبت نام کنند. پیگیری های بعدی با تماس ۴۰۳۰ انجام می شود. روز گذشته پیش از ظهر، در صف طولانی مراجعه کننده ها که از در شیشه ای پایگاه سلامت بیمارستان، بیرون آمده بود، این سؤال به طور مرتب پرسیده می شد که چه زمانی قرار است واکسیناسیون انجام شود و چه واکسنی تزریق می شود؟ ایرانی یا روسی؟ کوبایی یا انگلیسی؟ مسئول بخش پایگاه سلامت می گوید هنوز هیچ اطلاعی از نوع واکسن یا زمان واکسیناسیون برای این افراد نیست:« شاید ۲ هفته دیگر، شاید ۳ ماه دیگر.» همه اینها بستگی به سهمیه واکسنی دارد که به پایگاه داده می شود. در میان مراجعه کننده ها اما نگرانی از تزریق واکسن ایرانی و آسترازنیکا دیده می شود. آنها می گویند آسترازنیکا عوارض زیادی دارد و واکسن ایرانی هم مشخص نیست چگونه عمل می کند. برخی هم از تشکیل صف های طولانی برای ثبت نام واکسن با توجه به شیوع کرونا و استفاده از خودکارهای مشترک گلایه می کنند. برگه سفید پر از اسم و شماره تلفن که می شود به دست متصدی می رسد و او تمام اطلاعات را وارد سیستم می کند.

اطلاع رسانی مناسب نیست

در دیگر مراکز و پایگاه های سلامت شیوه ثبت نام متفاوت است. آنها هم تأکید بر مراجعه حضوری دارند اما اطلاعات دیگر بیمار ازجمله کد ملی و سوابق بیماری شخص را هم ثبت می کنند. در مرکز جامع سلامت غرب تهران ثبت نام برای افراد بالای ۶۰ سال است و اولویت با افرادی است که شرایط خاص ازجمله ابتلا به سرطان و ام اس دارند یا عمل قلب باز و پیوند انجام داده اند. بیماران پیوندی هم جزو همین اولویت ها قرار دارند. یکی از کارمندان این مرکز می گوید:« از چند روز پیش ثبت نام شروع شده و ۲۰، ۳۰ نفر هم مراجعه کرده اند. فکر می کنم اطلاع رسانی درست نبوده که مراجعه زیاد نیست.» به گفته او، در این مرکز از ۵ سال پیش واکسن فلج اطفال تزریق می شود اما تاکنون ابلاغی برای تزریق واکسن کرونا نشده است. اکنون تنها اطلاعات شهروندان بالای ۶۰ سال ثبت می شود تا درصورت تامین واکسن از سوی مراکز جامع سلامت خصوصی، اطلاع رسانی از طریق پیامک و تماس با کسانی که در این مرکز ثبت نام کرده اند ، صورت بگیرد.

او این توضیح را هم می دهد که هنوز دستوری برای ثبت نام از افراد بالای ۶۰ سال داده نشده و فعلا برای بیماران خاص ثبت نام انجام می شود. احتمالا ثبت نام گسترده از این افراد از طریق سامانه ای که برای این کار درنظر گرفته می شود، انجام خواهد شد:« این سامانه قبلا به نام سیب بود و اکنون با نام سینا اطلاعات شهروندان را ثبت می کند و برای همه ضروری است.»

وضعیت در یکی دیگر از مراکز جامع سلامت در شرق تهران اما متفاوت است. آنجا خبری از صف های طولانی نیست و تاکنون افراد زیادی برای ثبت نام مراجعه نکرده اند. اما مدیر این مرکز می گوید که دلیل خلوت بودن، ثبت نام تلفنی است تا فضا شلوغ نشود:« افراد با اعلام کدملی و اطلاعاتی ازجمله ابتلا به بیماری های خاص یا مصرف دخانیات و... می توانند برای واکسن کرونا ثبت نام کنند. هم اکنون اسامی تمامی مراکز در اختیار شهروندان قرار گرفته و افراد بالای ۶۰ تا ۷۰ سال می توانند به نزدیک ترین مرکز سلامت محل زندگی خود برای ثبت نام مراجعه کنند یا با آن مراکز تماس بگیرند.» او هم اطلاعی از زمان واکسیناسیون برای این گروه ندارد:« واکسیناسیون براساس اولویت انجام می شود.»

آغاز واکسیناسیون عمومی در تابستان

ثبت نام اولویت های دوم واکسیناسیون در حالی انجام می شود که علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا، روز گذشته، زمان تقریبی واکسیناسیون عمومی را از اواخر تیر و مرداد اعلام کرد و با اشاره به سامانه ای که قرار است برای واکسیناسیون راه اندازی شود، توضیح داد:« به افراد زمان و مرکز سلامت مربوطه اعلام می شود و آنها خودشان انتخاب می کنند در کجا تزریق انجام دهند.» به گفته او، پس از تزریق دوز اول واکسن کرونا، پیامکی به تلفن شخص ارسال و اعلام می شود که اگر عارضه ای دارد با شماره مشخصی تماس بگیرد.

واکسیناسیون با چه واکسنی؟

حالا با شروع ثبت نام برای واکسیناسیون، سؤال ها حول محور منبع واکسن کرونا می چرخد. براساس دستورالعمل های ارسالی به دانشگاه های علوم پزشکی تاکنون واکسن چینی برای افراد پرخطر ازجمله افراد دارای بیماری زمینه ای و بیماری خاص و واکسن آسترازنیکا و اسپوتنیک روسی برای واکسیناسیون کادر درمان، استفاده شده است. اما شنیده ها حاکی از این است که برای ثبت نام کنندگان اولویت دوم، تزریق واکسن های ایرانی درنظر گرفته خواهد شد و البته واکسن روسی هم تامین کننده بخشی از نیاز کشور به واکسن کرونا خواهد بود.

در این میان هم خبرهایی درباره تولید مشترک واکسن ایرانی- کوبایی منتشر شده و این که فاز سوم تست بالینی آن در ایران و کوبا شروع می شود. گفته می شود شاید بخشی از این واکسیناسیون از طریق این واکسن انجام شود. علیرضا بیگلری، رئیس انستیتو پاستور ایران درباره کیفیت واکسن ایرانی می گوید:« اگر بخواهم از کیفیت واکسن ایرانی- کوبایی که از فردا( دوشنبه) مرحله سوم کارآزمایی بالینی آن در ۷ استان آغاز خواهد شد، بگویم، باید این مثال را بزنم که کارخانه بنز هیچ زمانی پیکان تولید نمی کند. عوارض این واکسن بسیار کم است و خود من هم با وجود دسترسی به انواع واکسن های موجود در دنیا ترجیح دادم در فاز سوم کارآزمایی بالینی همین واکسن را تزریق کنم.

فردا در استان زنجان همان واکسنی را دریافت می کنم که تأییدش می کنم و نسبت به سلامت و ایمنی آن اطمینان دارم.» تردید درباره نوع واکسن های مورد استفاده اما موضوع گزارش در روزهای گذشته بود. دراین گزارش در گفتگو با متخصصان به این مسئله پرداخته شد که افراد هر واکسنی که در دسترس شان بود تزریق کنند و مهم نیست مربوط به کدام شرکت است؛ چراکه در شرایط فعلی، دنیا با کمبود واکسن مواجه شده و بیماری هم به سرعت در حال پیشروی است. تمام واکسن ها ایمنی ایجاد می کنند و عوارض آنها بیشتر از عوارض ابتلا به کرونا نیست.

روند کند ثبت نام در استان ها

به نظر می رسد ثبت نام افراد بالای ۶۰ سال تنها در پایگاه ها و مراکز جامع سلامت تهران با جدیت دنبال می شود و در دیگر استان ها از مراجعه مردم و ابلاغیه برای ثبت نام خبری نیست. یکی از این استان ها اردبیل است. بابک نخستین، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل می گوید که هم اکنون هیچ دستور نهایی از معاونت بهداشتی کشور ابلاغ نشده است:« ما ثبت نامی برای واکسن نخواهیم داشت چراکه ۹۹درصد اطلاعات سلامت مردم در سامانه سیب این منطقه ثبت شده است. به همین دلیل نیازی نیست که دوباره ثبت نام برای واکسن صورت بگیرد. این شرایط برای کلانشهرهاست که پوشش سامانه سیب به دلیل جمعیت بالا کم است و حتی به ۶۰ تا ۷۰درصد هم نمی رسد.»

حسین صافی زاده، معاون بهداشتی علوم پزشکی کرمان هم می گوید:« هنوز برای آغاز واکسیناسیون اولویت دوم زمانی تعیین نشده است اما طی چند روز آینده به محض ابلاغ از سوی وزارتخانه از طریق سرپرست خانواده، زمان واکسیناسیون سالمندان بالای ۸۰ سال اعلام خواهد شد.» آرش نظیمی، سخنگوی علوم پزشکی اصفهان اما از آغاز ثبت نام در پایگاه های سلامت استان خبر می دهد:« در این مرحله سالمندان دارای عوامل خطر و سپس سالمندان سالم و گروه میانسال دارای عامل خطر واکسینه خواهند شد.»