صف طولانی سالمندان بالای ۸۰ سال برای تزریق واکسن!/ با گذشت ۱۰ روز هنوز پیامک نیامده است!

قیامت است و شلوغ. بی‌هیچ نظمی. برخی‌ عصازنان و نالان جواب سربالا می‌شنوند، تا بعد شاید واکسنی باشد یا نه. ساعت ۱۱ صبح جلوی خانه بهداشت در شرق تهران غلغله است. زن و مرد، پیر و جوان پشت در صف بسته‌اند.

منتظرند نوبت تزریق واکسن‌شان برسد، اما مسئول خانه بهداشت می‌گوید؛ مقدار سهمیه روزانه واکسن بر‌اساس جمعیت هدفی است که از طریق پیامک یا تماس تلفنی برای مراجعه اعلام شده و صف کسانی که با پیامک و تماس تلفنی به مرکز دعوت شده‌اند، جدا از سایرین است. مراکز بهداشت روزانه سهمیه محدودی واکسن دریافت می‌کنند در چنین اوضاعی مسئولان پایگاه‌های بهداشت مجبورند واکسن‌های مازاد را به کسانی تزریق کنند که بدون پیامک و تماس تلفنی مراجعه کرده‌اند گاهی که تعداد واکسن از تعداد مراجعه‌کننده‌ها کمتر باشد آنها از پایگاه‌های دیگر استعلام می‌گیرند و سالمندان را آنجا ارجاع می‌دهند. مسئول شبکه بهداشت در حالی از معطلی سالمندان و مراجعه بدون فراخوان افراد در صف‌های طویل گلایه می‌کند که روز گذشته وزیر بهداشت به رؤسای دانشگاه‌های علوم پزشکی دستور داد که چنانچه افراد بالای ۸۰ سال بدون اطلاع و هماهنگی به مراکز تزریق واکسن مراجعه کنند، واکسن تزریق شده و اسامی این افراد در سامانه ثبت شود تا سالمندان دچار زحمت مضاعف نشوند. بازتاب چنین دستورالعملی در رسانه‌ها روز گذشته به ایجاد صف‌های عریض و طویل مقابل خانه‌های بهداشت بویژه در تهران منجر شد. مشاهدات میدانی ما نیز از ازدحام سالمندان و همراهان آنها در مقابل مراکز بهداشت منتخب شهر تهران برای تزریق واکسن حکایت دارد.

با گذشت ۱۰ روز هنوز پیامک نیامده است!

ازدحام و شلوغی مقابل خانه‌های بهداشت در تهران اعتراض کاربران شبکه‌های اجتماعی را هم در پی داشت. برخی از کاربران نوشته‌اند؛ جلوی مراکز بهداشت جا برای سوزن انداختن نیست. مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌ها از شبکه خبر شنیده‌اند واکسن می‌زنند و عجله دارند زودتر اقدام کنند با وجود این؛ نمی‌دانند به کجا مراجعه کنند از جایی هم پیامک یا تماس تلفنی برای سالمندان ارسال نشده است. برخی از کاربران در فضای مجازی نسبت به ضعف اطلاع‌رسانی‌های وزارت بهداشت گلایه کرده و می‌گویند از هفته بعد واکسیناسیون گروه بعدی آغاز می‌شود و هنوز از سامانه سلامت وزارت بهداشت خبری نیست. برخی از کاربران معتقدند؛ با وجود گذشت نزدیک به ۱۰ روز از آغاز واکسیناسیون سالمندان بالای ۸۰ سال بیش از این نمی‌توانند منتظر پیامک یا تماس تلفنی وزارت بهداشت بمانند.

کامران مقدسی یکی از کارمندان بانک که به اتفاق پدرش برای تزریق واکسن مراجعه کرده، می گوید: باعث تعجب است که برخی از بیماران از ساعت ۶ صبح مقابل خانه های بهداشت ایستاده اند تا واکسن بزنند زمانی که ما آمدیم چهل و پنجمین نفربودیم و همچنان سالمندان بالای ۸۰ سال می آمدند. ای کاش مسولان برنامه‌ریزی بهتری را انجام می دادند تا حداقل برای واکسن هم تو صف نایستیم. وی می افزاید: اینجا هم سالمندی که پیامک زدند آمده هم سالمندی که بدون اینکه پیامک از وزارت بهداشت داشته باشد حضور دارد. خب این بهم ریختگی باید هم ازدحام درست کند. وی می افزاید امیدوارم کسی در این صف ها به کرونا مبتلا نشود و زودتر این افراد بتوانند واکسن بزنند. متأسفانه تعداد کسانی که برای دریافت واکسن کرونا به خانه های بهداشت آمده اند بیشتر از آنچه که پیامک زده اند هست و به همین دلیل مازاد مراجعه‌کنندگان نه تنها نرفتند بلکه به جمعیت در صف واکسن هم اضافه کردند.

او با اشاره به ایجاد صف‌های طولانی در مقابل خانه بهداشت می‌گوید: تعداد افرادی که با پیامک و تماس تلفنی به مرکز بهداشت مراجعه کرده بودند به تعداد انگشتان دست بود. مسئول مرکز اعلام کرد ۴۰۰ دوز واکسن سهمیه دارند و واکسن به همه تزریق می‌شود. من صحنه‌های ناراحت‌کننده‌ای دیدم که چطور کرامت سالمندان زیر سؤال می‌رود. برای مثال مادری که روی ویلچر بود مجبور شد برای تزریق با هزار زحمت از ماشین پیاده شود و جلوی در خانه بهداشت بیاید. مقابل خانه بهداشت ۱۰۰ نفر تجمع کرده بودند هرچند سعی می‌کردند از هم فاصله بگیرند ولی موقع اعلام شماره‌ها شلوغ می‌شد. مردم اعتمادی به پیامک و شماره تماس‌های وزارت بهداشت ندارند و می‌خواهند زودتر واکسن بزنند. تدابیر درستی از سوی وزارت بهداشت در جهت اطلاع‌رسانی انجام نشده است.

پیامک نیامد خودمان برای واکسن زدن اقدام کردیم

هوشنگ جوانبخت یکی از بازنشستگانی که بالای ۸۰ سال سن دارد دراین باره می گوید : متأسفانه روند اطلاع رسانی درست انجام نشده و خیلی از افراد بدون پیامک به خانه های بهداشت آمدند و منتظر تزریق واکسن هستند. این در حالی است که شرایط جسمانی بیشتر سالمندان خوب نیست و توان ایستادن در صف واکسن را ندارند. البته برخی می گفتند که وزیر بهداشت در رسانه ها گفته بود که هرکس ٱمد حتی به او پیامک هم نداده بودند پذیرش شوند. بنابراین فکر می کنم این ازدحام به خاطر حرف‌های مسئولان بهداشت است که باعث شد تا خیلی ها برای تزریق واکسن به خانه های بهداشت بیایند. او می افزاید : البته برخی از این افرادی که در صف بودند می گفتند چون به ما پیامک نزدند خودمان آمدیم برخی هم از ترس تمام شدن واکسن و اینکه دیگر نتوانند واکسن بزنند به اتفاق بچه ها و یا نوه هایشان به خانه های بهداشت مراجعه کردند و همین مسأله ازدحام و صف طویلی را بوجود آورد. امیدوارم مسئولان برای دیگر سالمندان تمهیدات بهتری بیندیشند. جوانبخت اظهار می دارد با توجه به اینکه بسیاری از سالمندان زمینه ابتلا به کرونا را دارند بهتر است مسئولان مراکز درمانی افراد بیشتری به این کار اختصاص بدهند و در همه مناطق ۲۲ گانه شهر تهران مراکز متعددی را به تزریق واکسن کرونا اختصاص دهند نه اینکه در هر منطقه فقط یک یا دومرکزدرمانی با این همه جمعیت به تزریق واکسن بپردازند.

تزریق واکسن آسترازنکا!

نغمه محسنی هم دیگر شهروند تهرانی است که از ضعف اطلاع‌رسانی در‌خصوص ارسال پیامک و تماس تلفنی با سالمندان بالای ۸۰ سال گلایه می‌کند و به «ایران» می‌گوید: ما در شمالغرب تهران زندگی می‌کنیم مردم این منطقه همچنان منتظر پیامک و تماس‌های تلفنی وزارت بهداشت هستند هنوز هم خبری نشده است. مادرم مدام از اخبار می‌شنود سالمندان واکسن می‌زنند استرس گرفته که کی نوبتش می‌شود ما هم سر خود به مرکز بهداشت شمالغرب تهران رفتیم ساعت ده شماره گرفتیم و ساعت یازده و نیم نوبت‌مان شد. تو این فاصله هم داخل ماشین نشستیم. در منطقه غرب واکسن آسترازنکا می‌زدند.»

اوضاع واکسیناسیون سالمندان در مناطق جنوبی تهران هم فرقی با مناطق دیگر ندارد. لیلا دختر خدیجه قلی‌پور ۸۲ساله از اینکه در چند روز اخیر جواب سر بالا از مراکز بهداشت منطقه‌شان شنیده است ابراز نارضایتی می‌کند.: «در طول این یک هفته چندبار خانه بهداشت رفتم و شرایط واکسیناسیون را پرسیدم گفتند که حضوری کسی را ثبت‌نام نمی‌کنیم تاکنون هم هیچ تماسی با مادرم نگرفته‌اند. ما منطقه ۱۷ زندگی می‌کنیم و دو تا مرکز معرفی کردند که هر کسی بر‌اساس نشانی منزلش باید مراجعه کند. بیشتر از یک هفته هست واکسیناسیون سالمندان بالای ۸۰ سال اعلام شده ولی هنوز کسی نه با مادرم تماس گرفته و نه پیامک زده‌اند. از یکی از دوستانم شنیدم که پدرش بدون پیامک و تماس تلفنی به مرکز بهداشت مراجعه کرده و بعد از ۳ تا ۴ ساعت نوبتش شده است. مجبورم در این اوضاع کرونایی ماشین دربستی بگیرم و مادرم را توی خیابون‌ها دنبالم راه بیندازم تا ببینم بالاخره کجا به ما واکسن می‌زنند.»

با وجود آنکه مسئولان وزارت بهداشت بارها تأکید کرده‌اند اطلاعات سالمندان از طریق پرونده الکترونیک سلامت و استعلام از اداره ثبت احوال در اختیارشان قرار گرفته و با آنها تماس گرفته خواهد شد اما در مقابل خانواده‌های سالمندان چندان دلخوش به این وعده‌ها نیستند و پیش از آنکه منتظر دریافت پیامک یا تماس تلفنی و راه‌اندازی سامانه سلامت باشند خودشان دست به کار شده و در هر نقطه از پایتخت دنبال واکسن کرونا هستند به نظر می‌رسد به دنبال دستورالعمل وزیر بهداشت مبنی بر واکسیناسیون افرادی که بدون فراخوان به مراکز بهداشت مراجعه می‌کنند کمی از سرگردانی سالمندان کم شده است پیگیری‌های ما نشان می‌دهد در دو روز گذشته کمتر سالمندی بعد از تحمل صف طولانی بدون تزریق واکسن به خانه برگشته است.

تزریق واکسن به ۸۰ ساله ها در ۶۵نقطه تهران

سعید تأملی، معاون فنی معانت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران درخصوص روند فعلی واکسیناسیون سالمندان بالای ۸۰ سال در تهران می‌گوید: واکسیناسیون در مراکز خدمات جامع سلامت به‌دلیل حضور پزشک و تیم اورژانس انجام می‌شود. در تهران ۶۵ مرکز خدمات جامع سلامت برای تزریق واکسن کرونا فعال شده و نیروهای کمکی از خانه‌های بهداشت به این مراکز آمده‌اند البته در هفته آینده با همکاری سه دانشگاه علوم پزشکی در تهران مراکز واکسیناسیون عمومی را در تهران راه‌اندازی می‌کنیم و واکسیناسیون در سطح گسترده و با نظم بیشتری در سوله‌های شهرداری‌ها، ورزشگاه‌های سرپوشیده فوتسال و بسکتبال و مدارس اتفاق می‌افتد. برای مثال در یکی از مراکز تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران از ظرفیت مدرسه کنار مرکز استفاده شده است یا سالمندان داخل ماشین می‌نشینند و واکسن می‌زنند همه مراکز این امکان را ندارد.

تأملی با بیان اینکه مشکل اصلی این است که مردم عجله دارند زودتر واکسن بزنند می‌افزاید: واکسیناسیون همگانی تازه شروع شده و خانواده‌ها دل نگران هستند که زودتر واکسن بزنند درحالی که ما در سامانه سیب اطلاعات ۷۰ درصد مردم را دراختیار داریم با این افراد تماس می‌گیرند روزانه ۳۰۰ الی ۴۰۰ نفر به مراکز جامع خدمات سلامت دعوت می‌شوند و عده‌ای هم سر خود مراجعه می‌کنند. با توجه به دستور وزیر بهداشت مبنی بر اینکه احترام سالمند باید حفظ شود حتی‌المقدور واکسیناسیون این افراد را انجام می‌دهیم در حالیکه ظرفیت مراکز، تعداد واکسن و زنجیره سرد آن و تعداد پزشک و ترالی اورژانس محدود است همه اینها روند را کند می‌کند. برای مثال امروز (چهارشنبه) به من گزارش دادند یک نفر ۵ سالمند را همراهش آورده بود ما به مردم توصیه می‌کنیم عجله نکنند وزرات بهداشت تضمین کرده واکسن فاز دوم موجود است و دانشگاه‌های علوم پزشکی در تهران در حال تجهیز و آماده‌سازی استادیوم‌های ورزشی برای گسترش واکسیناسیون عمومی هستند.

شروع فاز دوم واکسیناسیون به صورت پلکانی

معاون فنی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به اینکه واکسن‌ها متناسب با کد ملی افراد ثبت می‌شوند، عنوان می‌کند: همه نیروها در حوزه بهداشت به‌کار گرفته شده‌اند افرادی که تاکنون مراجعه‌ای به مرکز بهداشت نداشته‌اند و پرونده الکترونیک سلامت ندارند باید فرایند ثبت‌شان تکمیل شود. گاهی تبلیغات برون‌مرزی مبنی بر عدم وجود واکسن در ایران مردم را دچار تشویش می‌کند ولی برنامه این است طبق دستور وزیر بهداشت هر سالمندی که بدون فراخوان مراجعه می‌کند ما کد ملی این افراد را بنویسم و واکسن تزریق کنیم. از طرفی ما به‌صورت حدودی سهمیه مراکز را می‌دانیم و واکسن در اختیارشان قرار می‌دهیم دانشگاه‌های علوم پزشکی دپوی واکسن و زنجیره سرد دارند اگر مسئولان مراکز جامع خدمات سلامت ببینند استقبال سالمندان از تزریق واکسن بیشتر است در کمتر از چند دقیقه واکسن را تأمین می‌کنند.

تأملی با بیان اینکه سامانه سلامت ظرف دو روز آینده فعال می‌شود می‌گوید: این سامانه زمان و مکان تزریق واکسن را برای گروه‌های هدف مشخص می‌کند نزدیک به ۹۰ درصد واکسیناسیون فاز اول به اتمام رسیده و فاز دوم نیز به‌صورت پلکانی شروع شده است. هدف ما این است در پارک ولایت و رازی تهران واکسیناسیون سالمندان ادامه خواهد یافت و افراد واجد شرایط با فاصله و در فضای باز واکسن تزریق می‌کنند. به هر حال مردم دغدغه واکسن دارند و واکسن حق‌شان است و ایجاد ازدحام در روزهای ابتدایی تا تجهیز شدن مراکز ما قابل پیش‌بینی بود.

دغدغه تزریق واکسن این روزها در حالی موجی از نارضایتی‌ها را در بین سالمندان تهرانی در پی داشته است که رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران نیز می‌گوید: در حال حاضر دغدغه واکسن نداریم. واکسیناسیون به ترتیب اولویت انجام می‌شود اما برنامه‌ریزی برای نیاز تهران به ۲۰ میلیون دوز واکسن کرونا نیاز به سازوکار‌های چندین ماهه دارد. همچنین به گفته بابک عشرتی، معاون بهداشت این دانشگاه برای مناطق تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران در کنار بیمارستان شهدای یافت‌آباد، کلینیک سرپایی تزریق واکسن راه‌اندازی می‌شود. جمعیت سالمندان بالای ۸۰ سال تحت پوشش این دانشگاه حدود ۶۶ هزار نفر و جمعیت ۷۵ تا ۸۰ سال ۳۰هزار نفر برآورد می‌شود تمامی این افراد تا ۱۰ روز آینده واکسینه خواهند شد.