جمعه ۰۲ آذر ۱۴۰۳
۰۹:۵۱ - ۲۵ مهر ۱۴۰۰ کد خبر: ۱۴۰۰۰۷۱۹۲۷
حوزه بهداشت و رفاه

هشدار نسبت به گرسنگی پنهان در ایران؛ کمبود شدیدکلسیم، ویتامین A و B2 در اقشار مختلف

گرسنگی پنهان,کمبود کلسیم
رئیس مؤسسه علوم و صنایع غذایی، اصلی ترین منشا پدیده" گرسنگی پنهان" در کشور را سبد غذایی نامناسب خانوار در جامعه بیان کرد و اظهار‌کرد:بررسی ها نشان می دهد تقریباً تمام دهک های درآمدی جامعه از کمبود کلسیم رنج می برند که دلیل عمده آن مصرف کم شیر و لبنیات در جامعه در مقایسه با استانداردها است؛ چرا‌که سرانه مصرف شیر در ایران حدود ۷۰ لیتر و در کشورهای پیشرفته بالغ بر ۳۰۰ تا ۳۵۰ لیتر است.

به گزارش ایسنا، غذا؛ خوراک یا طعامی است که در جوامع متفاوت به گونه خام و دست نخورده ، تغيير یافته یا نیمه تغيير یافته برای مصرف آماده می شود که میتواند منشأ حیوانی و یا گیاهی داشته باشد و طبق شواهد تاریخی ایران اولین کشور جهان است که انسان اولیه در آن به کشاورزی و پرورش دام پرداخته است.

تا اوایل سده ۱۹ مفهوم غذاخوردن تنها پرکردن شکم بود و احساس گرسنگی بشر را وادار می کرد تا آنچه را دردسترس خود می دید بدون توجه به کمیت و کیفیت آن مصرف کند. رشد شهرنشینی سبب ایجاد تغییرات زيادي در تغذیه بشر شده است ولی در سال های اخیر علی رغم رشد و توسعه فن آوری در جهان، شاهدیم که هم چنان ۷۶۸ میلیون نفر در دنیا در سال ۲۰۲۰ گرسنه مزمن بودند.

از سوی ديگر طبق امار رسمی منتشر شده از سوی وزارت جهاد کشاورزی در ۲۰ سال منتهی به سال ۱۳۹۷ شاهد روند نسبتا با ثبات و صعودی در تولید محصولات کشاورزی در کشور بوده ایم به گونه ای که تولیدات محصولات کشاورزی از ۶۵.۲ میلیون تن در سال ۱۳۷۹ به ۱۱۷.۸ میلیون تن در سال ۱۳۹۷ رسیده است( رشد متوسط سالانه ۳.۳۴).

در سال های اخیر( به خصوص دو سال اخیر) شرایط اقلیمی و آب و هوایی کشور و وضعیت بارش های آسمانی به گونه ای بوده است که سبب نوسانات چشمگیر در تولید محصولات کشاورزی شده که این امر نیز باعث ایجاد تلاطم در قيمت این محصولات در بازار شده و آثار منفی در سفره مردم به دنبال داشته است.

از سوی ديگر بخش قابل توجهی از مواد اولیه در کارخانجات صنایع غذایی، محصولات کشاورزی هستند. برهمین اساس این تلاطمات و عدم توازن در تولید محصولات کشاورزی آسیب های جدی به صنایع غذایی وارد کرده و به نوعی میتوان گفت اثر این بی ثباتی ها در تولیدات این کارخانجات کاملاً مشهود است.

این امر باعث شده که بنا بر گفته رئیس مؤسسه علوم و صنایع غذایی، پدیده گرسنگی پنهان شکل بگیرد.

گرسنگی پنهان,کمبود کلسیم

چگونگی شکل گیری گرسنگی پنهان

دکتر قدیر رجب زاده، رئیس مؤسسه علوم و صنایع غذایی در گفتگو با ایسنا، با اشاره به پدیده گرسنگی پنهان، توضیح داد:به طور کلی سلول های بدن برای رشد، اعمال حیاتی و ترمیم بافت ها نیاز به مواد مغذی دارند که شامل درشت مغذی هایی چون" کربوهیدرات ها"،" چربی"،" پروتئین" و" ریزمغذی هایی" همچون انواع ویتامین ها و املاح معدنی است. نیاز به این مواد مغذی در افراد مختلف باتوجه به سن، جنس و جثه متفاوت است،

او افزود :ولی شرایط اقلیمی و برخی عادت های غذایی ممکن است گروهی از جمعیت یک منطقه را به کمبود مواد مغذی و عوارض ناشی از آن دچار و شیوع آن نیز مشکلاتی در زندگی روزمره افراد جامعه ایجاد کند. در واقع در پدیده گرسنگی پنهان فرد از نظر فیزیکی احساس سیری می کند ولی نیازهای ضروری سلول های بدن وی تأمین نشده است.

رجب زاده اصلی ترین دلیل گرسنگی پنهان در یک جامعه را عادت های غذایی و سبد غذایی نامناسب دانست و خاطر نشان کرد:امروزه باتوجه به شرایط موجود شاهد آن هستیم که جامعه به طرف مصرف آن دسته از مواد غذایی حرکت کرده است که اگر چه انرژی و پروتئین مورد نیاز بدن را تأمین می کند ولی به لحاظ تأمین ریز مغذی های مورد نیاز بدن، ارزش غذایی کمی دارند. از جمله این دسته از مواد غذایی میتوان به" فست فودها"،" مواد قندی" و ... اشاره کرد که سهم قابل ملاحظه ای در سبد غذایی خانوار پیدا کرده اند. از این رو است که تقریباً ۵۰ درصد ایرانی ها اضافه وزن دارند.

او منشا گرسنگی پنهان را سبد غذایی نامطلوب خانوار در جامعه بیان کرد و متذکر شد :در این رابطه میتوان اشاره نمود به مصرف سرانه شیر در ایران که مصرف سالانه آن حدود ۷۰ لیتر است در حالی که این رقم در کشورهای توسعه یافته بالغ بر ۳۰۰ تا ۳۵۰ لیتر می شود؛ همچنين میتوان به مصرف کم ماهی و آبزیان اشاره کرد که مصرف سرانه آن در ایران سالانه کمتر از ۸ کیلوگرم و در کشورهای توسعه یافته و اروپایی بیش از ۲۲ کیلوگرم در سال است.

رئیس مؤسسه علوم و صنایع غذایی با تأکید بر این که میانگین مصرف سرانه قند و شکر تقریبا در تمام دهک های درآمدی و روغن نباتی در دهک های بالاتر در جامعه بیشتر از حد استانداردها است، اضافه کرد:همه اینها باعث شده است بخش چشمگیر از جامعه شرایط مناسبی در رابطه با رژیم غذایی نداشته باشند.

نگرانی ها درباره گرسنگی پنهان

او با تأکید بر این که عوارض گرسنگی پنهان در بلند مدت بسیار بیشتر و خطرناک تر از آثار آن در کوتاه مدت است، افزود :از جمله آثار وجود این مشکل در جامعه و استمرار آن میتوان به ابتلا به بیماری ها به علت ضعف دستگاه ایمنی بدن ، ناتوانی جسمی، کوتاه قدی، چاقی یا لاغری مفرط، کاهش بهره هوشی و کاهش قدرت یادگیری و افت تحصیلی در کودکان و نوجوانان، تغییرات رفتاری به صورت کم حوصلگی ، بی تفاوتی و انزوا طلبی و در نهایت افزایش مرگ و میر و کاهش امید به زندگی در جامعه اشاره کرد.

رجب زاده عادات غذایی و سبک زندگی نامناسب در جامعه از یک جهت و وضعیت نابسامان اقتصادی خانوار( به خصوص در دهک های پایین درآمدی) را از طرف دیگر از جمله عواملی دانست که بر بروز این مشکل در جامعه دامن زده است.

او بیان کرد:بنا براین برنامه هایی که برای حل این مسئله ارایه می شود بایستی بر پایه همین دو عامل طراحی شوند و در رابطه با اصلاح عادات غذایی راهکارهای زیر باید در دستور کار رسانه ها، مسئولین ذی ربط و اعضای جامعه قرار داشته باشد:

- بیان عمومی مسأله و تبیین آثار زیان بار آن و همچنين ضرورت توجه به موضوع در سطح خانوار و معرفی عادات غلط غذایی که سبب بروز این پدیده در جامعه شده است،

- معرفی سبد غذایی مناسب پیشنهادی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و ترغیب جامعه به رعایت چارچوب های آن،

- توسعه محصولات و فرمولاسیون های جدید و توسعه پژوهش ها در زمینه تولید غذاهای فراسودمند و تبلیغات لازم برای معرفی این محصولات به آحاد جامعه.

او با بیان این که اصلاح شرایط اقتصادی خانوارها از دیگر اقداماتی است که بایستی به فوریت در مورد آن اقدام شود، ادامه داد:استمرار شرایط کنونی میتواند شدیداً سلامت جامعه را در بلند مدت تحت الشعاع قرار دهد به گونه ای که طبق اعلام مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۸ حدود ۲۵ درصد از درآمد خانوار هزینه تهیه مواد غذایی شده است. متأسفانه در دو سال گذشته این نسبت روند صعودی پیدا کرده است و بایستی به سرعت در رابطه با کاهشی کردن روند آن اقدام شود.

به گفته او در کشور های پیشرفته این نسبت بین ۹ تا ۱۴ درصد است.

گرسنگی پنهان,کمبود کلسیم

چالش های کشور در زمینه ایجاد وضعیت امنیت غذایی

رئیس مؤسسه علوم و صنایع غذایی اضافه کرد:ارتقای شاخص های امنیت غذایی در کشور را در سه بعد اصلی بایستی مورد پیگیری قرار داد. ُبعد اول افزایش توان اقتصادی خانوار برای تأمین نیازهای غذایی خود است. طبیعتاً بزرگترین چالش در این رابطه افزایش قیمت مواد غذایی در سال های اخیر و کاهش توان خانوار برای خرید نیازهای غذایی است که در این رابطه بایستی کنترل قیمت مواد غذایی مصرفی و تقویت اقتصاد خانوار در اولویت نخست دست اندرکاران و مسئولین کشور قرار گیرد.

وی بُعد دوم را ناظر بر" تقویت تولید محصولات کشاورزی و مواد غذایی داخلی" دانست و اظهار کرد :در این زمینه دو چالش اصلی وجود دارد که چالش اول مسأله کمبود آب است که باعث شده کشت برخی از محصولات کشاورزی در بعضی از مناطق به شدت با مشکل مواجه شود. این موضوع باعث شده از یک سو تولید این محصولات پایین بیاید و از طرف ديگر باتوجه به آنکه بخش چشمگیر از مواد اولیه صنایع غذایی محصولات کشاورزی است، در تأمین مواد اولیه کارخانجات صنایع غذایی با مشکل اساسی مواجه شویم.

رجب زاده با تأکید بر این که بر این اساس عملاً همین چالش آب نیز به بالارفتن بهای تمام شده محصولات کشاورزی و محصولات صنایع غذایی دامن زده است، خاطر نشان کرد:چالش دوم در این رابطه شرایط ملتهب اقتصادی و نوسانات شدید نرخ ارز در سال های اخیر است که مشکلات قابل توجهی در مدیریت کارخانجات تولید و فراوری مواد غذایی ایجاد کرده است.

وی بُعد سوم امنیت غذایی را سبد غذایی نامطلوب و عادت های غذایی نامناسب در بخش قابل توجهی از جامعه عنوان کرد که باعث گرسنگی پنهان در بخش قابل ملاحظه ای از جامعه شده است و متذکر شد :بررسی های علمی و تخصصی نشان می دهد گرسنگی پنهان صرفا مختص دهک های پایین درآمدی جامعه نیست بلکه کمبود برخی ریزمغذی ها و همچنين عادت های غذایی نامطلوب سلامت بخش قابل توجهی از دهک های بالای درآمدی را نیز تهدید می کند به گونه ای که بررسی وضعیت ریزمغذی ها در کشور نشان می دهد تقریبا تمام دهک های درآمدی جامعه از کمبود کلسیم رنج می برند که دلیل عمده آن مصرف کم شیر و لبنیات در جامعه در مقایسه با استانداردها است.

این پژوهشگر حوزه صنایع غذایی اضافه کرد:از طرف ديگر تنها si دهک بالای جامعه به اندازه کافی و استاندارد آهن جذب می کنند. در دهک های اول تا پنجم جامعه غیر از کمبود آهن و کلسیم کمبود ویتامین A و ویتامین B2 نیز قابل ملاحظه است.

  • 20
  • 6
۵۰%
همه چیز درباره
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه
ویژه سرپوش