دکتر عبدالرضا میراولیایی در گفتگو با ایسنا، با اشاره به وجود دو گونه متفاوت از پشه آئدس، گفت:گونه اول که ناقل اصلی بیماری است، پشه« آئدس اجپتی» است که در آب و هوای گرم و مرطوب و بیشتر در جوار زندگی انسانی و داخل خانه ها میتواند با انسانها زندگی کند. گونه دوم پشه آئدس نوع البوپیکتوس آن است که وحشی تر است و در جوار انسان زندگی نمی کند و در کنار درختان و طبیعت حضور دارد. فعلاً در کشور ما گونه اول این پشه یعنی آئدس اجپتی صید شده است.
وی ادامه داد :این پشه میتواند ناقل برخی بیماری های ویروسی باشد. درحال حاضر بیماری هایی که برای ما مهم است و دنیا هم نگران آنها است بیماری زیکا، تب دانگی و چیکن گونیا است؛ البته تب دانگ به علت مرگ و میری که دارد مهم تر از دو بیماری دیگر است و در واقع میتواند در درصد بسیار کمی در حدود ۲ تا ۳ درصد سبب مرگ شود.
او افزود:بیماری چیکون گونیا نیز میتواند باعث دردهای شدید مفصلی شود که شدیدا ناتوان کننده بوده و بیمار را از زندگی طبیعی خود دور می کند. بیماری زیکا نیز ثابت شده است که حتی از طریق جنسی هم منتقل شود و یک خطری که این بیماری دارد این است که در خانم های باردار میتواند باعث تولد نوزادانی با مغز کوچک شود که دچار عقب ماندگی ذهنی هستند.
او ادامه داد:هرکدام از این سه بیماری یک ویروس مخصوص به خود دارند و بسته به اینکه پشه ناقل کدام یک از این ویروس ها باشد، میتواند باعث بروز یکی از سه بیماری زیکا، تب دانگی و چیکون گونیا شود.
میراولیایی خاطر نشان کرد :از زمان گزش پشه تا بروز علائم بیماری بطور متوسط بین یک تا دو هفته زمان می برد. متأسفانه بیماری هایی که از طریق پشه آئدس منتقل میشوند ، هیچ نوع واکسن مؤثر یا درمان اختصاصی ندارند. حدود ۷۵ تا ۸۰ درصد مواردی که توسط گزش پشه به ویروس آلوده میشوند علائم بسیار خفیفی مانند علائم سرماخوردگی دارند و درصد خیلی کمی از افراد علائم شدید پیدا می کنند. طول دوره درمان معمولا بستگی به قوای جسمانی فرد دارد و مثلا در بیماری دانگ ممکن است بیش از ۳ هفته علامتی وجود نداشته باشد، ولی در بیماری چیکن گونیا ممکن است فرد بیمار برای ماه ها دارای علائم باشد.
وی تاکید کرد:بیماری های زیکا، تب دانگی و چیکون گونیا همگی از طریق پشه آئدس مهاجم اجپتی یا البوپیکتوس منتقل می شوند. البته بیماری زیکا از طریق جنسی هم قابلیت انتقال دارد.
وی درباره اینکه آیا اطلاعاتی از اینکه پشه آئدس صید شده در استان هرمزگان، از کدام مبدا و چگونه وارد ایران شده است وجود دارد یا خیر؟، بیان کرد :هنوز اطلاعات دقیقی نداریم؛ ولی می دانیم که چون این پشه بومی کشور ما نیست، قطعاً از طریق جابجایی ها و تبادلات کالایی ممکن است وارد شده باشد. احتمال ورود پشه به کشور از آسیای جنوب شرق، کشورهای جنوب خلیج فارس و... است؛ چون ما در سالیان گذشته در کشور عمان اپیدمی وفور پشه آئدس را داشتیم.
کارشناس بیماری های منتقله از« آئدس» اداره بیماری های قابل انتقال از ناقلین وزارت بهداشت، درباره اقدامات صورت گرفته در استان هرمزگان برای جلوگیری از گسترش این پشه مهاجم، تصریح کرد :نکته بسیار مهم در خصوص کنترل پشه آئدس این است که این پشه تمایل زيادي دارد تا در جاهایی که از نظر بهداشتی دچار مشکل هستند، رشد و تکثیر یابد. آب های راکد، فاضلاب رها شده، زباله های رها شده و تایرهای خودروی رها شده و... محل هایی هستند که پشه تمایل به تخم گذاری در آنها را دارد. به همین دلیل مبارزه اولیه ما با این پشه، پاک بودن محیط زیست انسانی است و باید تا حد امکان بهسازی محیط را انجام دهیم و اطراف محیط زندگی خود را کاملاً پاک نگاه داریم تا محلی برای زیستگاه این پشه وجود نداشته باشد.
وی اظهار کرد :اگر بهسازی محیط به درستی صورت نگیرد، این پشه جای خود را برای تخم گذاری پیدا می کند. متأسفانه از خصوصیات پشه آئدس این است که تخم آن در مقابل خشکی مقاوم است و میتواند تا یک تا دو سال زنده بماند و چون سموم و آفت کش ها روی تخم پشه اثر ندارند، سبب می شود پشه بالغ از بین برود؛ اما تخم پشه همچنان باقی بماند و به محض اولین بارندگی تخم باز شود.
وی افزود:از طرف ديگر اگر پشه ای به ویروس آلوده شود، میتواند این آلودگی را به تخم خود و نسل های بعدی اش منتقل کند که این کار مبارزه را سخت می کند؛ چون پشه های جدید هم به ذات آلوده هستند و این موارد از چالش های مهم مقابل روی ما است.
وی افزود:همچنين اگر این پشه در منطقه ای صید شود، اقدامات کنترلی دیگری مانند استفاده از سموم مخصوص هم صورت می گیرد. این سموم به صورت مه پاشی و یا سم پاشی استفاده می شود تا پشه آئدس قدرت رشد و تکثیر خود را از دست بدهد.
او خاطر نشان کرد :بر اساس بررسی های تیم های ما پشه آئدس فقط در دو شهرستان بندر لنگه و بندرعباس صید شده است و تیم های مراقبتی در استان های همجوار و مرزی علی رغم بررسی های زيادي که انجام دادند، این پشه را در هیچ نقطه دیگری از کشور یافت نکردند. خوشبختانه بر اساس نظام مراقبتی دقیقی که طراحی کردیم تا افراد مبتلا به بیماری دانگ یا چیکن گونیا را پیدا کنیم تاکنون هیچ مورد ابتلای انسانی در این دو شهرستان نداشته ایم.
وی با اشاره به اینکه خوشبختانه تا این لحظه آلودگی ویروسی در پشه های صید شده در استان هرمزگان مشاهده نشده است، تصریح کرد :البته به این معنی نیست که پشه هایی که روزهای آتی هم صید شوند، آلودگی نخواهند داشت؛ اما تاکنون آلودگی گزارش نشده است.
وی افزود:همزمان با عملیات کنترلی و بهسازی محیط که با همکاری شهرداری ها انجام می دهیم، در قالب تیم های مشخص اقدامات مه پاشی صورت می گیرد. همزمان با اینها بررسی می کنیم که وفور پشه در روزها و هفته های آتی با انجام این اقدامات به چه شکل خواهد بود. اکنون نمی توان دقیق پیش بینی کرد که چه زمانی میتوان عملیات کنترل را پایان داد.
میراولیائی تأکید کرد:بهترین راه مبارزه با این پشه در شرایط فعلی بهسازی محیط است. ممکن است برخی خانواده ها به دلیل کمبود آب، در گالن ها و یا ظروف آب نگهداری کنند که این پشه قابلیت رشد در این محل ها را دارد. همچنين قابلیت رشد در ظرف زیرگلدان، زباله های پراکنده و... را نیز دارد. اگر آلودگی محیطی وجود داشته باشد و مدیریت پسماند صورت نگیرد، نمی توانیم رشد این پشه را کنترل کنیم.
وی گفت:یکی از خصوصیاتی که پشه آئدس دارد این است که اپیدمی های انفجاری ایجاد می کند؛ یعنی اگر پشه آلوده در جامعه وجود داشته باشد میتواند جمعیت زيادي را در مدت کوتاهی آلوده کند.
- 11
- 2
