به گزارش توسعه ایرانی، معاون وزارت بهداشت در روزهای گذشته از مهاجرت ماهانه ۵۰۰ پرستار از کشور خبر داد و به کمبود ۱۰۰هزار نفر پرستار در کشور اشاره کرد. این آمار البته بارها از سوی فعالان این حوزه مطرح شده است. در واقع نه آماری که در مورد کمبود پرستار در ایران میدهند، تازگی داشت و نه آمار مربوط به مهاجرت پرستاران. با این حال همه این آمارها در حالی اعلام میشود که اوایل امسال سازمان نظام پرستاری از بیکاری بیش از ۱۰هزار پرستار خبر داد؛ پرستارانی که در دوران شیوع کرونا با عناوین مختلف شرکتی، ۸۹ روزه، تمدید طرح و... به کار گرفته شدند تا مشکل کمبود پرستار را جبران کنند اما بعد از فروکش کردن پاندمی کرونا، بیکار شدند!
چنین برخوردهایی با پرستاران که از قضا دلیل بسیاری از مهاجرتها هم بوده، محل انتقاد فعالان این حوزه به وزارت بهداشت است. فعالان صنفی این قشر میگویند که وزارت بهداشت نمیتواند هر زمان که نیاز داشت پرستاران را به خدمت بگیرد و بعد آنها را کنار بگذارد. چنین برخوردی با نیروهایی که در دو سال شیوع بیماری کرونا، در سختترین شرایط کار کردند و جسم و روحشان تحلیل رفت، بیانصافی محض است.
وزارت بهداشت البته مشکل را به سازمان امور استخدامی کشور و کمبود بودجه حواله میدهد. نمایندگان مجلس نیز در پاسخ به چنین مشکلاتی، طرح ساماندهی استخدام کارکنان دولت را پیش میکشند و میگویند جذب این پرستاران با تصویب طرح ساماندهی انجام خواهد شد اما نه تنها وضعیت طرح ساماندهی هنوز مشخص نیست بلکه بهانه نبود اعتبار و بودجه همچنان یکی از مهمترین موانع جذب پرستاران است.
«فاطمه بحرینی» رئیس خانه پرستار مشهد به بیکاری پرستاران اشاره میکند و میگوید: پرستارانی که قبل از کرونا دعوت به کار شدند از کار بیکار شدهاند. البته تعداد کمی از این پرستاران که معمولا جزو ایثارگران به حساب میآمدند تبدیل وضعیت شدهاند اما سایر پرستاران که در این مدت در شرایط سخت مشغول به کار بودند کنار گذاشته شدند. آنها اکنون منتظرند ببیند چه تصمیمی برای آنها گرفته میشود و چطور میتوانند به کار برگردند.
تعدیل پرستاران دوره کرونا، بیانصافی و نا امیدکننده است
«احسان سهرابی» حقوقدان و فعال کارگری با تأکید بر اینکه اخراج پرستاران بعد از کار در دوران سخت شیوع کرونا بیانصافی است، گفت: در شرایط بسیار سخت کرونا که کارمندان دستگاههای دولتی با دستورالعملها و مصوبات دورکار میشدند، پرستاران نه تنها در خطرناکترین شرایط کار میکردند بلکه حتی به دلیلِ کمبود نیرو امکان استفاده از مرخصی استحقاقی هم نداشتند. آنها هفتهها از خانواده دور میماندند. هر پرستار با فشار سنگین کار، وظیفه چندین پرستار را انجام میداد.
وی گفت: شنیدن خبر تعدیل پرستارانی که در خط مقدم تلاش برای نجات جان انسانها بودند و بیش از دو سال سختترین فشارها را تجربه کردند، ناامیدکننده است و نشان داد مسئولانی که در دوران کرونا بارها از تکریم پرستاران گفتند، به صحبتهای خود پایبند نیستند و حالا که نیازشان به این نیروی زحمتکش تمام شده آنها را روانه خانههای خود کردهاند.
نیروی کار، نه امنیت شغلی دارد نه تامین مالی
این فعال صنفی بیان کرد: این چه رویهای است که دولت، نیروهای مورد نیاز خود را از طریق نیروهای شرکتی جبران میکند و با حقوق ناچیز آنها را به خدمت میگیرد و بعد به راحتی آنها را کنار میگذارد؟ این سیستم جبران کمبود نیرو از طریق به استثمار کشیدن نیروی کار جوان هم در وزارت بهداشت وجود دارد و هم در وزارت آموزش و پروش. این درحالی است که هم پرستاران و هم معلمان، جزو نیروهای تحصیلکردهای هستند که مستقیم با جامعه در ارتباط هستند.
وی ادامه داد: پرستاران با جان و سلامت انسانها در ارتباطند و معلمان وظیفه مهم آموزش را بر دوش میکشند. مسلم است که بیتوجهی به این دو قشر، کیفیت خدمات مهم ارائه شده از سوی آنها را به کمترین حد خود میرساند. نیروی کاری که نه امنیت شغلی دارد، نه تامین مالی، چطور میتواند خدمات ارزنده و باکیفیت ارائه دهد؟
سیستم فعلی بر پایه استثمار نیروی کار است
سهرابی تصریح کرد: اینکه میشنویم تعداد پرستارانی که به دنبال مهاجرت هستند روزبهروز افزایش پیدا میکند، به دلیل همین رفتار با نیروهای کار است. متأسفانه افزایش تعداد بیکاران باعث شده کارفرمای بخش دولتی و خصوصی هر رفتاری که میخواهد با نیروی کار انجام دهد. این رویه به شدت غلط امروز تاثیر خود را در جامعه گذاشته است. مهاجرت نیروی کار، عدم گرایش برای انجام کارهای تولیدی و رفتن به سمت کارهای دلالی و کاهش کیفیت خدمات حاصل چنین سیستمی است که نیروی کار را به استثمار میکشد.
این فعال کارگری به طرح ساماندهی استخدام کارکنان دولت اشاره کرد و گفت: چرا با وجود تبلیغات بسیار، این طرح که بخش مهمی از نیروی کار ازجمله پرستاران، را پوشش میدهد هنوز به صحن علنی مجلس نرسیده است؟ کارگران، پرستاران و معلمان بسیاری امروز چشمانشان به بهارستاننشینان است که این طرح را به سرانجام برسانند و تبدیل وضعیت شوند و از حصار پیمانکاران خارج شوند اما مجلس در تصویب این طرح تعلل میکند.
سهرابی بیان کرد: امنیت شغلی یک مطالبه جدی است. نمایندگان مجلس حل مشکل معلمان، پرستاران، کارگران دولتی، کارگران شهرداری و... را در گروی تصویب طرح ساماندهی میدانند اما به بهانههای مختلف بیش از یک سال است که این طرح را در مجلس معلق نگه داشتهاند. این چه رفتار دوگانهای است؟
این فعال کارگری گفت: یکی از راههای رشد هر جامعهای توجه به نیروی کار است. ما از رشد اقتصادی و توسعه صحبت میکنیم اما مهمترین مؤلفه آن را که نیروی انسانی است، نادیده میگیریم. در واقع نه تنها نیروی کار را نادیده میگیریم بلکه گاهی فراتر میرویم و نیروی کار را مقابل توسعه و رشد اقتصادی قرار میدهیم! به تکرار شنیدهایم که افرادی پرداخت حداقلیترین حقوق کارگران را مانع رشد تولید دانستهاند. تا زمانی که چنین دیدگاهی حاکم است، انتظار پیشرفت و رفتن به سمت توسعه انتظاری بعید است.
- 19
- 5