پزشکان فرار مالیاتی می کنند ؟

اتفاقات جنجال‌آفرینی که در یکی، دو سال اخیر پای پزشکان را به رسانه‌ها باز کرده است هیچ وقت به نفع آنها تمام نشده؛ تا جایی که حالا هر خبری که مربوط به این بخش از جامعه باشد چه به خطاهای انسانی برگردد چه مسائل مالی، می‌تواند جنجالی تازه به راه بیندازد و بار دیگر خیلی از مسئولان بزرگ و کوچک را وادار به واکنش کند.

نمونه‌اش حرف‌هاي اخير رئيس سازمان امور مالياتي کل کشور که در برنامه گفت‌وگوي ويژه خبري از فرار مالياتي گسترده پزشکان خبر داد. سيد کامل تقوي نژاد که اين روزها فيلم حرف هايش در شبکه‌هاي اجتماعي هم دست به دست مي‌شود سهم پزشکان از فرار مالياتي را ۶۰۰ ميليارد تومان عنوان کرد.

حرف‌هاي تقوي نژاد که واکنش‌هاي زيادي هم به راه انداخته با وعده‌هاي عجيب و غريب بعضي از نامزدهاي انتخابات نظام پزشکي هم زمان شده است. عده‌اي از نامزدها که برخي‌هايشان چهره‌هاي شناخته شده‌اي هم هستند در وعده‌هايي که به پزشکان مي‌دهند تا رأي بيشتري بياورند و جاي عليرضا زالي را در راس سازمان نظام پزشکي بگيرند، حرف از کم کردن يا حذف ماليات پزشکان مي‌زنند.

وعده‌اي که تقوي نژاد امکان تحقق آن را صفر مي‌داند و حتي از تلاش بيشتر براي دريافت سهم واقعي پزشکان از ماليات کل کشور خبر مي‌دهد. اين اولين‌بار نيست که درباره فرار مالياتي پزشکان حرف زده مي‌شود اما هر بار ظرفيت آن را دارد که واکنش‌هاي زيادي به وجود بياورد.

فرار هست اما کم است

عده‌اي از مسئولاني که به نحوي به جامعه پزشکي مربوط هستند فرار مالياتي پزشکان را تأييد مي‌کنند اما آن را محدود مي‌دانند. محمد نعيم اميني‌فرد، عضو کميسيون اجتماعي مجلس دراين‌باره مي‌گويد: «واقعيت آن است که با فرار مالياتي پزشکان به نحوي که امروزه در جامعه مطرح شده، موافق نيستم زيرا معتقد به پرداخت ماليات از سوي قشرهاي مختلف پزشکي هستم و تنها بخش اندکي از اين افراد ماليات را پرداخت نمي‌کنند.»

او ميزان فرار مالياتي پزشکان را با ساير اصناف پردرآمد مقايسه مي‌کند و مي‌گويد: «طبق برآوردي که صورت گرفته امروزه ميزان ماليات پزشکان از بسياري از مشاغل از جمله صنف جواهر فروشان بالاتر است که نشان مي‌دهد پزشکان ماليات زيادي را پرداخت مي‌کنند البته ناگفته نماند که برخي پزشکان نيز فرار مالياتي دارند اما بايد براي برون رفت از اين مشکل سيستم‌هاي هوشمندي طراحي و از طريق آن بتوان از فرار مالياتي جلوگيري کرد.»

اميني‌فرد به بخشي از حرف‌هاي تقوي نژاد که مربوط به تفاوت پرداخت ماليات پزشکان تهراني و شهرستاني بود واکنش نشان مي‌دهد و مي‌گويد: «امروزه ماليات‌هايي که از پزشکان در تهران يا نقاط برخوردار دريافت مي‌شود هيچ تفاوتي با اخذ ماليات از پزشکان در نقاط محروم ندارد درحالي‌که مي‌توان سيستم را عادلانه کرده و ارائه خدمت به مردم را ارتقا داد.»

او ادامه مي‌دهد: «فرار مالياتي پزشکان به نحوي که مطرح مي‌شود، وجود ندارد زيرا امروزه ۹ ماه طول مي‌کشد تا پزشکان دريافتي خود را از مراکز درماني بگيرند که در زمان پرداخت نيز ابتدا ماليات کسر مي‌شود سپس اين مبالغ به پزشک پرداخت خواهد شد. از سوي ديگر در مراکز خصوصي که سيستم بيمه حاکم است، پزشکان ماليات خود را تمام و کمال پرداخت مي‌کنند؛ همچنين بايد اين واقعيت را نيز مدنظر قرار داد که بسياري از بيماران تحت پوشش بيمه سلامت هستند لذا پزشکان ماليات خود را از طريق بيمه پرداخت مي‌کنند.»

عضو کميسيون بهداشت و درمان مجلس درباره ميزان ماليات پزشکان گفت: «در سيستم دولتي ضريب مشخصي است و بين پنج تا ۱۰ درصد درآمد پزشکان شامل ماليات مي‌شود که نسبت به بسياري از حرفه‌ها بالا است، در سيستم‌هاي خصوصي نيز نُرم‌هاي خاصي نسبت به رشته‌ها وجود دارد که بين ۱۰ تا ۲۵ درصد درآمد پزشکان به ماليات اختصاص مي‌يابد.»

برخي مسئولان هم در واکنش به آماري که رئيس سازمان امور مالياتي کشور اعلام کرده است، همه چيز را تکذيب مي‌کنند. محمد جهانگيري، معاون نظارتي و برنامه‌ريزي سازمان نظام پزشکي فرار مالياتي پزشکان را از بيخ‌وبن رد مي‌کند و مي‌گويد: «در جامعه پزشکي فرار مالياتي نداريم و بالاي ۹۵ درصد پزشکان مشمول، ماليات خودشان را پرداخت مي‌کنند.»

يکي ديگر از مسئولان سازمان نظام پزشکي هم براي روشن شدن موضوع، درخواست اعلام اسامي متخلفان را مطرح مي‌کند. داريوش طاهرخاني، عضو شوراي‌عالي نظام پزشکي مي‌گويد: «پزشکان با تمکين از قوانين اجتماعي، تمام وظايف يک شهروند از جمله پرداخت ماليات را به درستي انجام مي‌دهند اما ممکن است در جامعه پزشکي نيز مانند هر صنف ديگري متخلفاني وجود داشته باشند.

آنها از جامعه پزشکي نيستند بلکه به لباس پزشکي در آمده‌اند تا به تخلفات خود ادامه دهند. اين افراد اگر وارد هر صنف ديگري هم شوند مرتکب تخلف مي‌شوند. حتي گاهي ممکن است اين افراد با پنهان کردن چهره واقعي خود تا عمق جامعه پزشکي نفوذ کنند و به‌عنوان منتخب در دوره‌هاي مختلف وارد ارکان سازمان نظام پزشکي شوند و از جايگاه خود در نظام پزشکي براي تأمين مطامع مادي خود و دوستانشان استفاده کنند. جامعه پزشکي به دنبال فرار مالياتي نيست.

همکاران ما احساس مي‌کنند ماليات پرداختي اين صنف نسبت به ساير اصناف منطقي نيست و حتي تصور مي‌کنند در ميان صنف خودشان نيز شفافيت لازم وجود ندارد. پس تنها خواهان شفافيت و عدالت مالياتي هستند.»

او ادامه مي‌دهد: «در دوره‌هاي گذشته و تا چند سال قبل، همواره تفاهمنامه‌ مالياتي بين سازمان‌هاي نظام پزشکي و امور مالياتي منعقد مي‌شد که طبق يکي از تبصره‌هاي آن قرار بود اگر هريک از افراد جامعه پزشکي به دلايل مختلف نظير ابتلا به بيماري، قادر به انجام فعاليت پزشکي نبودند، به سازمان امورمالياتي معرفي شوند تا از پرداخت ماليات معاف يا تخفيفات ويژه‌اي براي آنها در نظر گرفته شود.»

طاهرخاني مي‌گويد: «آقاي تقوي‌نژاد به حکم قانون مي‌توانند ليست افراد متخلف را به مراجع قانوني براي پيگيري‌هاي لازم ارسال کنند و ليست کساني که در ۱۰ سال گذشته از معافيت يا تخفيف تفاهمنامه برخوردار شده‌اند، در معرض ديد جامعه پزشکي قرار دهند؛ در اين صورت اگر منتخبين دوره‌هاي گذشته با استفاده از جايگاه خود در آن ليست‌ها قرار گرفته‌اند و امروز دوباره خود را درمعرض انتخاب قرار داده باشند، جامعه پزشکي مانع حضور آنها در ارکان نظام پزشکي شود.»

ماليات گيرنده مقصر است

علي نوبخت، رئيس کميسيون بهداشت و درمان مجلس در مورد وضعيت پرداخت ماليات پزشکان حرف متفاوتي مي‌زند. او مي‌گويد اگر هم فرار از ماليات وجود دارد، مقصر سازمان ماليات گيرنده است. او در گفت‌وگو با«وقايع‌اتفاقيه» مي‌گويد: «ما هم دلمان مي‌خواهد ماليات عادلانه گرفته شود.

همان‌طور که مي‌دانيد با توجه به اينکه کشور بايد به سمت کاهش درآمدهاي نفتي برود، لازم است که توجه بيشتري به مسئله ماليات شود اما تا وقتي سازوکار دريافت ماليات درست نباشد نمي‌توانيم توقع پرداخت درست داشته باشيم. درحال‌حاضر ما پزشکي داريم که يک انجمن خيريه دارد و پول هنگفتي براي کمک به اين انجمن به حساب شخصي او واريز شده و به اين پول درصد زيادي ماليات خورده است.

اين پزشک محترم به مراجع مراجعه کرده و ثابت کرده که اين پول براي خيريه بوده اما هنوز نتوانسته آن را پس بگيرد. از طرفي ممکن است پزشکاني هم داشته باشيم که در فضاي گل‌آلود فعلي از پرداخت ماليات طفره بروند.»

نوبخت ادامه مي‌دهد: «بايد اين را بگويم که به‌هيچ‌وجه موافق اينکه دائما مسئولان مختلف جامعه پزشکي را متهم مي‌کنند، نيستم. اين کار واقعا قبيح است و بازي با سلامتي و زندگي مردم محسوب مي‌شود. اين‌همه اصناف مختلف در پرداخت ماليات مشکل دارند که پزشکان در برابر آنها اصلا به حساب نمي‌آيند اما مسئولان ترجيح مي‌دهند براي خبري‌تر شدن مسئله از پزشکان نام ببرند و اين اصلا کار درستي نيست.

ما بارها اعلام کرده‌ايم که قشر پزشک کشور با جان مردم سر و کار دارند و تخريب اعتماد مردم به آنها درست نيست. ضمن اينکه اگر حرف‌هاي رئيس سازمان امور مالياتي درست هم باشد بايد ديد چه نقصي در ساز و کار دريافت ماليات وجود دارد که از اين درصد بزرگ ماليات دريافت نمي‌شود.»

نوبخت راه‌حل سر و سامان دادن به وضعيت پرداخت ماليات پزشکان را تعامل سازمان امور مالياتي با سازمان نظام پزشکي مي‌داند و مي‌گويد: «سازمان نظام پزشکي به‌دليل اشراف کاملي که بر کسب‌وکار پزشکان دارد مي‌تواند مشاوري مطمئن براي سازمان امور مالياتي کشور باشد. ما تجربه اين کار را هم داشته‌ايم و همه چيز خوب بود اما اين نظم را به هم زدند و طبيعي است که نظم پرداخت ماليات هم به هم خورد.»

او ادامه مي‌دهد: «ما حاضريم از چند نماينده محترم مجلس هم دعوت کنيم که در اين ميان حکم بشوند و به تعامل اين دو سازمان کمک کنند.»

ايرج حريرچي، قائم‌مقام سازمان نظام پزشکي هم اعتقاد دارد که وضعيت پرداخت مالياتي پزشکان به اين شکل که رئيس سازمان امور مالياتي گفته،نيست. او مي‌گويد: «طبق سيستم دريافت ماليات از پزشکان، زماني که کارکرد پزشکان به ۴۰ ميليون تومان رسيد از هر مبلغي که بيشتر از آن دريافت مي‌کنند ۵۵ درصد کسر مي‌شود.

از رقم باقيمانده نيز ۲۰ درصد ماليات کم مي‌شود. اين تصميم براي افراد بخش دولتي اعمال مي‌شود. اين ميزان کسري از درآمد در اختيار بيمارستان دولتي قرار مي‌گيرد و صرف توسعه بيمارستان و کارانه پرستاران و ساير پرسنل مي‌شود و از ۴۵ درصد باقي مانده نيز ۲۰ درصد ماليات از سوي وزارت اقتصاد کسر مي‌شود و عملا پزشکان براي کارکردهاي بالاي ۴۰ ميليون تومان فقط ۳۶ درصد درآمد کارکرد خود را دريافت مي‌کنند. حالا بايد ديد کجاي اين سيستم ايراد دارد که برخي پزشکان ماليات پرداخت نمي‌کنند.»