میزان جان باختن بیماران بستری شده کرونا در دنیا ۲/۵ درصد است، در ایران ۱۵ درصد!

روزنامه همشهری در گفت وگو با محمد رضا ظفرقندی رییس سازمان نظام پزشکی می آورد:کرونا در دویست و پنجاه و ششمین روز از ورودش به ایران، همچنان می تازد. کمی مانده تا شمار فوتی ها به ۳۵هزار نفر برسد و هنوز اقدام مؤثری برای قطع زنجیره مرگ و ابتلا یا کاهش آن انجام نشده است.

چرا موارد مرگ ناشی از کرونا در ایران تا این مقدار بالاست؟

به چند دلیل؛ یکی تشخیص دیرهنگام موارد ابتلا به کرونا و آغاز درمان با تاخیر است. دوم، استفاده از روش های درمانی متعدد که روی ارگان های بدن مثل کبد و کلیه تأثیر منفی می گذارد. سوم، ضعف در نگهداری های بیمارستانی است. میزان مراجعه ها بالاست و تخت ها کم است. علت چهارم درگیری کادر درمان با کرونا و کمبود پرسنل است. گزارشات نشان می دهد که یک سوم از کادر درمان بیمارستان هایی مثل سینا، شهدای تجریش و امام خمینی هم اکنون درگیر کرونا شده اند. ۵۰درصد تخت ها در اشغال بیماران کرونایی است و مجموع این ها منجر شده تا مراقبت خوبی از بیماران انجام نشود و آمار مرگ ومیر آنها بالا برود. پنجم، منابع اکسیژن در بیمارستان ها بسیار کم شده است. منابع اکسیژن بیمارستان ها برای ۲۰درصد از بیماران درنظر گرفته شده، چون کرونایی در کار نبود. اما حالا ۸۰درصد بیماران به دلیل ابتلا به این ویروس، نیاز به اکسیژن رسانی دارند. دلیل ششم، ضعف در بیماریابی است. جلوگیری به درستی انجام نشده، روند پیگیری افراد مبتلا به درستی انجام نمی شود. بررسی ها نشان می دهد از میان افراد بستری شده در بیمارستان حدود ۱۵درصد جانشان را از دست می دهند و این آمار بالایی است. این عدد در کشورهای دیگر۲.۵ درصد است. دلیل اصلی آن هم این است که بیماران با شرایط وخیم به بیمارستان ها مراجعه می کنند. هم اکنون در موارد مرگ، ایران جزء ۵کشور پرتلفات دنیاست. علت هفتم بالا بودن آمار مرگ هم، اجرا نشدن الزامات پیشگیری به صورت علمی است.

شما به ضعف بیماریابی در کشور اشاره کردید. روزانه چه تعداد تست گرفته می شود؟

تا چند وقت پیش روزانه ۲۵هزار تست گرفته می شد؛ قرار بود این مقدار به ۳۵تا ۴۰هزار برسد که این اتفاق هنوز نیفتاده. این عدد در روز با توجه به جمعیت کشور باید به ۲۰۰هزار برسد. اما به دلیل اینکه بخشی از این کیت ها وارداتی است، با مشکل موجودی مواجه شده ایم. در کشور ترکیه روزانه ۱۳۰هزار تست انجام می شود.

بیماریابی چه قدر میتواند به قطع زنجیره مرگ کمک کند؟

خیلی زیاد. ما نه تست به اندازه کافی گرفته ایم و نه الزامی برای رعایت موارد بهداشتی و پیشگیرانه ایجاد کرده ایم. شرایط فعلی، نتیجه رفتارهای قبل است. زور وزارت بهداشت به این شرایط نمی رسد. باید نیروهای نظامی و انتظامی اقدامات کنترلی انجام دهند.

به وضعیت ابتلای کادر درمان به کرونا اشاره کردید، آخرین آمار مرگ ناشی از کرونا در این گروه چقدر است؟

طبق آخرین آمارهای جمع آوری شده رسمی از سوی سازمان نظام پزشکی، تاکنون ۱۸۸نفر از نیروهای کادر درمان در محل کار مبتلا به کرونا شده و جانشان را از دست داده اند. البته آمارهای غیررسمی که در شبکه های اجتماعی منتشر شده نزدیک به ۳۱۴نفر است، اما آنها مورد تأیید نیست و ابتلایشان در مراکز درمانی محرز نشده است؛ اما ۱۸۸نفر آمار تأیید شده ای است.

از این افراد چه تعداد پزشک و چه تعداد پرستارند؟

بررسی ها نشان می دهد که ۲۱درصد از گروه پرستاری، ۱۹درصد پرسنل اداری، ۱۸درصد پزشک عمومی، ۸درصد متخصص داخلی، ۵درصد زنان و زایمان، ۵درصد متخصص بیهوشی، ۴درصد متخصص کودکان و سایر فوتی ها هم از گروه های دیگر پزشکی اند که درصدهای پایین تری داشته اند. این افراد به عنوان شهدای سلامت به شمار می روند. البته هنوز نمی توان اسامی آنها را اعلام کرد. این افراد در مطب ها، مراکز درمانی و بیمارستان ها مبتلا شده و جانشان را از دست داده اند. نکته ای که در ارتباط با این افراد وجود دارد این است که از خانواده متوفیان این گروه، حمایتی نمی شود و به محض صدور گواهی فوت، حساب های بانکی مسدود می شود. همسر یکی از پزشکان عمومی فوت شده در اسفند ماه، هنوز امکان دسترسی به اموال همسرش را پیدا نکرده و هزینه های زندگی خود و فرزندش را خانواده اش پرداخت می کنند. با گذشت ۸ ماه از ماجرا، هیچ حمایتی از این افراد نشده؛ این در حالی است که آنها به عنوان شهید تلقی شده اند.

به اعتقاد شما با سیاستی که در پیش گرفته شده، ما به سوی ایمنی جمعی می رویم؟

ایمنی جمعی باتوجه به ماهیت ویروس معنی ندارد؛ به دلیل آن که بیماری ایمنی ایجاد نکرده است. ما صدها نمونه داریم که قبلا مثبت بوده اند ولی مجدداً مبتلا شده اند. ایمنی جمعی برای هنگامی است که ویروس ایمنی ایجاد می کند.

حالا در شرایط فعلی که به سر می بریم و با توجه به شدت یافتن آمار ابتلا و فوتی، تعطیلی ۲هفته ای تهران چقدر قابل اجراست؟

به طور کلی تعطیلی برای مدت طولانی نمی تواند ادامه داشته باشد. تعطیلی ها باید هوشمند باشد. یعنی درنظر بگیریم که چه مکان هایی منبع آلودگی است؟ تعطیلی چقدر می تواند تأثیرگذار باشد؟ و روند تعطیلی از نظر اقتصادی چه ضربه ای وارد می کند؟

هفته قبل رئیس جمهوری فرماندهی ستاد ملی مقابله با کرونا را به وزیر کشور واگذار کرد. به اعتقاد شما این تصمیم چقدر می تواند روند شیوع ویروس و آمار مرگ را با سیاست های جدید کاهش دهد؟

فرمانده ستاد باید اختیارات بیشتری داشته باشد. اگر این اتفاق نیفتد مرگ ومیر ادامه پیدا می کند و بعد با تلفات بیشتر ناچار می شوند تا تصمیمات جدی تری بگیرند.