به گزارش ایسنا، دکتر محمداسماعیل اکبری مشاور عالی وزیر بهداشت و فوق تخصص جراحی غدد و سرطان با بیان این که سالانه قریب به ۱۵۰ هزار مورد سرطان جدید در کشور داریم، اظهارکرد: یعنی چیزی حدود ۶ درصد رشد سرطان (cancer) در کشور داریم که علل مختلفی دارد.
او "سن بالا" را یک عامل خطر جدی در بروز سرطان دانست و گفت: از آنجا که جمعیت کشور ما در حال پیر شدن است، لذا سن بعنوان یک ریسک فاکتور مهم محسوب می شود، بگونه ای که سن به تنهایی تا ۷۰ درصد در بروز سرطان تاثیرگذار است و ۳۰ درصد باقی مانده به سایر ریسک فاکتورها ارتباط دارد.
دکتر اکبری سرطان ها را به دو دسته ارثی و غیر ارثی تقسیم کرد و اظهارکرد: سرطان های ارثی زیر ۱۰ درصد و چیزی بین ۵ تا ۶ درصد سرطان ها را بخود اختصاص می دهد و بقیه سرطان ها به علل فردی و عوامل خطر در بدن افراد بروز می کند.
او در این رابطه به اصطلاح "سرطان خانوادگی" اشاره کرد و گفت:سرطان های خانوادگی با سرطان ارثی متفاوت است و اغلب به دلیل اشتراکات در عوامل خطر و سبک زندگی مشابه خانواده ها بروز پیدا می کند.
سرطان دومین عامل مرگ و میر ایرانیان
این فوق تخصص جراحی غدد و سرطان با بیان اینکه سرطان دومین عامل مرگ و میر ایرانیان محسوب می شود، عنوان کرد: تنها در ۳ سال گذشته، سرطان سومین عامل مرگ ایرانیان بود ولی الان بعد از بیماریهای قلبی عروقی، دومین مورد سرطانهاست، البته اگر بیماری های قلبی را از بیماری های عروقی جدا کنیم، سرطان اولین عامل مرگ در کشور محسوب می شود.
دکتر اکبری با تأکید بر این که این مسأله نشان دهنده اهمیت و ضرورت برنامه ریزی مسوولان برای پیشگیری از بروز سرطان در کشور است، اظهارکرد: بروز سرطان در جوامع قابل پیش بینی است، همچنین ۴۰ درصد سرطان ها قابل پيشگيري بوده و تا ۴۰ درصد هم علاج قطعی میشوند، البته به شرط اینکه برای آن ها برنامه ریزی صحیحی داشته باشیم.
مهمترین ریسک فاکتورهای بروز سرطان در کشور
دکتر اکبری با بیان اینکه ریسک فاکتورهای بروز سرطان در کشور در حال افزایش است، گفت: نخستین ریسک فاکتور بروز سرطان دخانیات است، به عبارت دیگر ۳۰ درصد کل مرگ ها به علت مصرف دخانیات در کشور است و در مورد سرطان نیز به تنهایی ۳۰ درصد عامل خطر و ابتلا مصرف انواع دخانیات است.
مشاور عالی وزیر بهداشت با بیان این که دخانیات در کشور ما چه از نظر قانونی و چه تاریخی انحصار دولتی دارد، اظهارکرد: به عبارت دیگر پيشگيري از بروز ۳۰ درصد مرگ ها که به علت مصرف دخانیات بروز می کند دست دولت است ولی به علت درآمدزا بودن صنعت دخانیات، پیشگیری به عمل نمی آید، در حالیکه باید توجه داشته باشیم که مصرف دخانیات به علت به خطر انداختن سلامت افراد جامعه به عنوان بالاترین سرمایه هر کشور، هزینه های زیادی ایجاد می کند.
رئیس مرکز تحقیقات سرطان در خصوص سایر ریسک فاکتورهای بروز سرطان در کشور، به چاقی اشاره کرد و گفت: چاقی (Obesity) دومین عامل خطر بروز سرطان در کشور است. ۱۴ درصد نوجوانان و ۴۰ درصد بانوان در کشور اضافه وزن دارند که علاوه بر ریسک فاکتور ابتلا به سرطان، در بروز فشار خون چربی بالا و غیره نیز اثرگذار است.
او فعالیت فیزیکی را سومین عامل خطر مطرح کرد و گفت: متأسفانه تنها ۱۶ تا ۱۸ درصد مردم ما فعالیت فیزیکی مناسب دارد و حدود ۸۴ درصد فعالیت های فیزیکی مناسب را ندارند، در حالی که ایجاد فرهنگ و بستر فعالیت فیزیکی یک کار دولتی و حکومتی است.
دکتر اکبری رژیم غذایی مناسب را مسئله بعدی در پیشگیری از بروز سرطان ها عنوان کرد و افزود: متأسفانه تقریبا هیچ مسئولی برای تعیین رژیم غذایی (diet) مناسب در سبد غذایی مردم نداریم و همه چیز را به بازار آزاد سپرده ایم و نظارت دقیقی بر روی گنجاندن مواد غذایی مناسب و دارای کالری و انرژی مناسب در سبد غذایی مردم وجود ندارد، این در حالی است که در کل رژیم غذایی مناسب یک برنامه ملی میطلبد.
آلودگی هوا یکی دیگر از مهمترین ریسک فاکتورها در بروز سرطان
این استاد دانشگاه آلودگی هوا را به عنوان یکی دیگر از مهمترین ریسک فاکتورها در بروز سرطان دانست و ادامه داد : در سال ۲۰۱۳ بعد از سال ها کار تحقیقاتی ثابت شد که آلودگی هوا میتواند سرطان زا باشد و بعنوان یکی از مهمترین عوامل ایجاد سرطان مطرح شد.
او افزود: البته زمانیکه از آلودگی هوا صحبت می شود همه اذهان به سمت شهرهای صنعتی میرود، در حالیکه میزان بروز بیماری های ریوی و سرطان ها در روستاها و مناطق فقیرنشین نیز بالاست که علت آن مساله ای تحت عنوان "آلودگی هوای درون خانه ای" است که اغلب از فقر و رفتارهای اجتماعی ناشی می شود. بنابراین آلودگی هوای درون خانه ای در اغلب روستاها و مناطق فقیر و حاشیه نشین از عوامل خطرزا برای بروز سرطان محسوب می شود؛ عدم رعایت بهداشت و یا نبود وسایل گرم کننده مناسب و استاندارد یکی از عوامل بروز این نوع آلودگی است.
دکتر اکبری در عین حال با تأکید بر آلودگی هوای شهرهای صنعتی به عنوان یکی از ریسک فاکتورهای مهم بروز سرطان، گفت: نباید شک کنیم که آلودگی هوا (Air pollution) در شهرهای صنعتی عامل خطر بروز انواع بیماری ها و سرطان ها برای نسل های بعدی و فرزندانمان محسوب می شود. دود و آلودگی هوا یک عامل خطر قابل انتقال به نسل های بعدی است و می تواند به عنوان یک عامل اپی ژنتیک در ابتلای سریعتر نسل های بعدی به انواع بیماریها و همچنین سرطان ها اثرگذار باشد.
مقایسه بروز سرطان در داخل کشور و کشورهای غربی
رئیس مرکز تحقیقات سرطان با مقایسه بروز سرطان در داخل کشور و کشورهای غربی گفت: در حال حاضر ما یک پنجم غربی ها سرطان داریم اما هیچ کشوری به اندازه ما رشد سرطان ندارد، در کشور ما میزان بروز موارد جدید سرطان ۱۵۰ در ۱۰۰ هزار نفر است ولی در غرب ۵۰۰ مورد در ۱۰۰ هزار نفر است.
سرطان معده کشنده ترین سرطان در بین زنان و مردان ایرانی
او با اشاره به شکل متفاوت سرطان در کشور ما گفت: سرطان معده (gastric cancer) کشنده ترین سرطان در بین زنان و مردان ایرانی است و بيش ترین مرگ سرطانی ناشی از سرطان معده است؛ در حالیکه سرطان معده در کشورهای غربی از دهمین سرطان کشنده نیز عقب تر رفته است.
این فوق تخصص جراحی غدد و سرطان، سرطان معده را یک سرطان اجتماعی دانست و گفت: بروز آن به عوامل اجتماعی مختلف، بهداشت دهان و دندان، مصرف مواد داغ و همچنین دخانیات ارتباط مستقیم دارد، به عنوان نمونه میزان بروز سرطان معده در شمال غرب و شمال شرق کشور بالاست، چرا که مصرف دخانیات و مواد داغ در این استان ها نسبت به سایر مناطق بیشتر است. به همین نسبت به دلیل افزایش سطح بهداشت و سواد سلامت افراد میزان بروز سرطان معده در استان های تهران و اصفهان در حال کاهش است.
اکبری سرطان پستان را شایع ترین سرطان در بین زنان ایرانی عنوان کرد و گفت: حدود ۲۶ درصد سرطان های زنان به سرطان سینه (Breast cancer) اختصاص دارد یعنییک چهارم سرطان های زنان را به خود اختصاص داده و در همه دنیا یک معضل بهداشتی محسوب می شود. همچنین سرطان پستان دومین دلیل مرگ ناشی از سرطان در بین زنان و دومین دلیل مرگ در بین خانم هاست.
او با اشاره به شایع ترین سرطان ها در زنان و مردان، اظهارکرد: سرطان های پستان، پوست، معده، روده بزرگ، خون و ریه شایعترین سرطان ها در بین زنان و مردان ایرانی محسوب می شود که این ترتیب در زنان، پستان، پوست، معده، روده بزرگ، خون و ریه و در مردان به ترتیب معده، پوست، خون، روده بزرگ و ریه است.
بالای ۸۰ درصد سرطان های کودکان به علاج می رسند
این فوق تخصص جراحی غدد و سرطان همچنین در مورد سرطانهای کودکان مطرح کرد:۲.۵ درصد سرطان های کشور مربوط به کودکان و شایع ترین نوع آن خون و بعد کلیه و مغز است، البته خوشبختانه بالای ۸۰ درصد سرطان های کودکان به علاج می رسند.
- 18
- 5