از همان روزهای اول که سروصدای نوع جدیدی از ویروس کرونا در دنیا شنیده شد، بسیاری از کشورها نگران مواجهه با آن شدند، اگرچه انگلیس کانون اصلی آن معرفی شد و برای همین هم کرونای انگلیسی لقب گرفت، اما متخصصان می‌دانستند در جهانی که حمل‌ونقل و جابه‌جایی یکی از ویژگی‌های آن است، قطع به یقین این نوع کشنده‌تر کرونا تنها در خیابان‌های لندن پرسه نمی‌زند و عاقبت خودش را به سایر کشورها می‌رساند.
از این منظر با اعمال پروتکل‌های سختگیرانه برای پروازهای بین‌المللی به‌ویژه از مقصد انگلیس سعی کردند تا این هجوم حتمی را کمی به‌تاخیر بیندازند، ایران هم در این خصوص بیکار ننشست و با کنترل مسافرانِ پروازهای برون‌مرزی در پی پیدا کردن و قرنطینه افراد مشکوک یا که مبتلا به کرونای نوع انگلیسی شد، غافل از اینکه شاید پای این ویروس به ایران باز شده باشد و افراد مبتلا به آن اصلاً از کشور بیرون نرفته باشند. همین اتفاق هم افتاد و سعید نمکی، وزیر بهداشت دو روز قبل اعلام کرد که «با فوت یک زن ۷۱ساله در تهران که هیچ سفری هم نداشت، اثبات شد که ویروس انگلیسی کاملاً در کشور پخش شده است.» اما این گفته از وزیر بهداشت درست همزمان با اعلام یک مورد فوتی دیگر رسانه‌ای شد.
جایی که علی‌اکبر کرمی، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی قزوین دو روز قبل اعلام کرد: «یک فرد ۴۸ساله اهل آبیک بر اثر ابتلا به ویروس کرونا درگذشت، بررسی‌ها نشان داد که وی به نوع کرونای انگلیسی مبتلا بوده است.» حالا به‌نظر می‌رسد که آهسته آهسته موارد جدید فوتی ناشی از ابتلا به ویروس جهش یافته انگلیسی دارد خودش را نشان می‌دهد، طوری‌که روز گذشته محمد حاجی‌جعفری، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی کاشان از جان باختن نخستین قربانی کرونای انگلیسی در این شهر خبر داد. او به ایرنا گفت: «با رصد انجام شده نمونه یک مورد بیمار مشکوک به این نوع ویروس در این منطقه شناسایی و برای انجام آزمایش سنجش توالی ژنی به مرکزهای دارای صلاحیت ارسال شد. البته این بانوی ۴۵ساله با وجود همه تلاش‌ها جان باخت.»
پراکندگی جغرافیایی موارد قطعی و احتمالی ابتلا به کرونای انگلیسی در ایران خود بیانگر این واقعیت است که ویروس جهش یافته حالا خودش را به نقطه نقطه کشور رسانده است و یکی از مشکلات بر سر راه مواجهه با این ویروس سرایت‌پذیری بالای آن است. درهمین رابطه، مسعود مردانی عضو کمیته علمی ستاد ملی مبارزه با کرونا به روزنامه همدلی گفت: «ویروس جهش یافته کرونا، معروف به کرونای انگلیسی، از قدرت سرایت‌پذیری بیشتری برخوردار است یعنی تا حدود ۷۰درصد بیشتر از کرونای قبلی قابلیت انتقال و مبتلا کردن افراد جامعه را دارد. علائم فرد مبتلا به این ویروس نسبت با نوع قبلی آن ممکن است کمی شدت بیشتری داشته باشد اما فرق مهمی که دارد این است که این ویروس بیشتر تمایل دارد گروه‌های زیر بیست سال را گرفتار کند.
قبلاً فکر می‌کردیم که میزان مرگ‌ومیر این ویروس جهش‌یافته با کرونای معمولی فرقی ندارد، اما الان با توجه به تحقیقات جدید متوجه شدیم که مرگ‌ومیر کرونای انگلیسی از نوع معمولی آن بیشتر است.»
این متخصص بیماری‌های عفونی درباره شروع موج چهارم کرونا در ایران ادامه داد: «ما انتظارمان این است که موارد بیماری کم شود، اما ناگهان متوجه می‌شویم که ۱۰ الی ۹ شهر استان خوزستان وضعیت‌شان قرمز می‌شود، این خارج از حد انتظار ما است، این معنی اپیدمی و همه‌گیری می‌دهد، در واقع نوعی طغیان بیماری است، البته الان در شروع این طغیان هستیم و اگر این هشدارهایی که داده می‌شود جدی گرفته نشود، قطع به‌یقین با پیک چهارم شیوع ویروس کرونا مواجه می‌شویم. مردم باید نگران و هوشیار باشند، یک نکته‌ای که این روزها وجود دارد بحث نزدیک شدن به ایام نوروز است، مردم باید بدانند نوروز همیشه بوده و هست، سنت خرید کردن آن هم همیشه پابرجا است، اما اگر رعایت پروتکل‌های بهداشتی را فراموش کنند، ما دوباره بیمارستان‌هایمان از بیماران بدحال پر می‌شود و مجبور می‌شویم مانند عید سال گذشته همه جا را تعطیل کنیم و جاده‌ها را ببندیم.» البته آن‌طورکه از تغییر وضعیت رنگ شهرها مشخص است چنین اتفاقی دور از ذهن نیست، چراکه با قرمز شدن برخی شهرهای استان خوزستان، حسین کرمانپور، مدیرکل روابط عمومی سازمان نظام پزشکی در حساب توئیتر خود نوشت که: «افزایش بیماران کرونا در بیمارستانها شروع شد و «آی‌سی‌یو»ها در حال پر شدن است، علت اصلی آن هم رعایت نکردن اصول بهداشتی است.»
حالا همزمانیِ افزایش مراجعه به مراکز درمانی در روزهای گذشته با اعلام فوت چند نفر به‌واسطه ویروس جهش یافته سبب بیشتر شدن نگرانی‌ها برای روزهای آینده شده است و گروهی از متخصصان خبر از یک اسفند ماه ترسناک می‌دهند. دراین‌باره «مینو محرز» عضو دیگر کمیته علمی ستاد ملی مبارزه با کرونا درخصوص شیوع کرونای انگلیسی در ایران به روزنامه همدلی گفت: «بعد از ویروس مربوط به ووهان، در خرداد ماه بود که با یک جهش روبه‌رو شدیم که خسارت‌های بیشتری وارد کرد، اما جهش بعدی همین نوع انگلیسی بود که قدرت سرایت آن خیلی بیشتر است، به‌طور طبیعی وقتی قدرت سرایت بیشتر شود، تعداد مریض بیشتر می‌شود و به‌دنبال آن مریض بدحال و موارد مرگ‌ومیر افزایش پیدا می‌کند. البته مجدد این ویروس جهش‌های دیگری هم در آفریقای جنوبی و برزیل داشت، اما فعلا ما گرفتار نوع انگلیسی آن هستیم و این نوع ویروس متاسفانه در ایران تبدیل به اپیدمی شده است و روز به روز درحال بیشتر شدن موارد جدید از آن هستیم.»
وی ادامه داد: «اگر قرار باشد موارد رعایت نشود با وجود این ویروس انگلیسی در روزهای آینده موج خیلی بدی خواهیم داشت، درحالی‌که امروز در بعضی از شهرها پیک چهارم شروع شده است، در تهران هم باید گفت خدا عاقبت ما را به‌خیر کند، به‌هر صورت منتظر این بودیم که اسفند خیلی سختی را داشته باشیم. این طبیعی است که وقتی ویروس وارد کشور شود، در همه جا پخش می‌شود، چراکه ما دائم درحال رفت و آمد هستیم. الان نوع انگلیسی آن هم دارد پخش می‌شود و موج چهارم را به‌سرعت ایجاد می‌کند.» محرز با اشاره به فرارسیدن نوروز بیان کرد: «چون این ویروس دارای قدرت و سرایت بیشتری است و به سرعت در میان مردم پخش می‌شود، می‌تواند شرایطی سخت مانند ایام شهریور و مهرماه در شهرهای ایران درست کند.
توجه کنید که ایام نوروز هم در پیش داریم، من خواهش می‌کنم از مردم که امسال هم در ایام عید دستورالعمل‌ها را رعایت کنند، دید و بازدیدها، دورهمی رفتن‌ها را کنار بگذارند، این عید را هم مانند سال گذشته بدون مسافرت سپری کنند تا ما بتوانیم این بیماری را کنترل کنیم.» حالا وضعیت این روزهای شیوع ویروس کرونا چیزی شبیه به بیم و امید است، اگرچه علیرضا زالی، فرمانده ستاد مقابله با کرونا در تهران اعلام کرده که «تاکنون فقط ۷مورد ابتلا به کرونای انگلیسی در استان تهران شناسایی شده» اما به‌گفته مردانی «هزینه یک مطالعه ژنتیکی بر روی نمونه مشکوک به کرونای انگلیسی خیلی بالا است و به همین دلیل نمی‌توانیم همه موارد مشکوک را بررسی کنیم.» از این روی شاید بتوان بسیاری از موارد فوتی اعلام شده در روزهای آینده را بدون تفکیک کردن به‌حساب کرونای جهش یافته نوع انگلیسی بگذاریم تا شاید هرچه زودتر مراحل خرید و ساخت واکسن‌ها سپری شود، واکسن‌هایی که بتوانند در برابر انواع جهش یافته ویروس تاثیرگذاری خوبی داشته باشند.
افزایش شیب بستری‌های کرونا در تهران/ کاهش میانگین سنی مبتلایان
معاون درمان ستاد مقابله با کرونا در استان تهران با اشاره به افزایش موارد بستری و مراجعات سرپایی ناشی از کووید۱۹ در بیمارستان‌های استان، گفت: به دلیل نزدیک شدن به فصل بهار و عید نوروز ما احتمالا شاهد افزایش حضور مردم در بازارهای رسمی و غیر رسمی خواهیم بود و این موضوع هم ممکن است منجر به افزایش موارد ابتلا شود.
دکتر نادر توکلی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اینکه شیب موارد بستری شده مبتلا به کرونا با کمی افزایش همراه است، گفت: متاسفانه طی ۱۰ روز گذشته تعداد موارد بستری تجمیعی در بیمارستان‌های تهران به نزدیک ۲۰۰۰ نفر رسیده است و در بسیاری از بیمارستانها افزایش موارد سرپایی را هم شاهد بوده‌ایم که این موضوع هم نگران کننده است. همچنین میزان بستری‌های روزانه حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ نفر است.
وی افزود: بیم آن می‌رود که افزایش تعداد بیماران در بخش سرپایی و بستری مشکلاتی را ایجاد کند. میانگین سنی بستری شدگان در استان تهران نیز طی سه ماه اخیر کاهش یافته است؛ البته میانگین سنی جانباختگان تقریبا در همان رنج قبلی است.
وی در ادامه تاکید کرد: پس از شناسایی موارد مبتلا به نوع جهش یافته ویروس در استان‌های همجوار و سپس تهران، نگرانی عمده ما افزایش بروز موارد ابتلا به نوع جهش یافته است. به دلیل نزدیک شدن به فصل بهار و عید نوروز ما احتمالا شاهد افزایش حضور مردم در بازار های رسمی و غیر رسمی خواهیم بود و این موضوع هم ممکن است منجر به افزایش موارد ابتلا شود و لازم است مردم نسبت به شرایط موجود آگاه بوده از ساده‌انگاری و عدم رعایت پروتکل‌ها خودداری کنند.
معاون درمان ستاد کرونای استان تهران در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است بروز موج چهارم بیماری از نوع جهش یافته آن باشد، اظهار کرد: قطعا نگرانی ما نسبت به نوع جهش یافته بسیار زیاد است؛ زیرا شهری هم که موارد ابتلا در آن شناسایی شده است نزدیک تهران است و به طور کلی به دلیل رفت و آمدها، ویروس می‌تواند به تقاط مختلف برسد. تنها تفاوت تهران این است که تاثیر پذیری بیماری در این شهر نسبت به شهرستان‌ها بیشتر است.
وی ادامه داد: نوع جهش یافته ممکن است تظاهرات متفاوت داشته باشد و حتی دوره بیماری را تغییر دهد. در موارد شناسایی شده مبتلا به نوع جهش یافته کرونا در استان تهران؛ خانواده آنها، محل‌هایی که تردد داشتند و سایر تماس‌هایشان مورد رصد و غربالگری قرار گرفته است.
- 10
- 2
