دکتر مریم واعظ جلالی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی همزمان با فصل سرما و خطر شیوع بیماری های ویروسی در گفت و گو با ایسنا، راهکارهایی برای پیشگیری و کنترل آنها ارایه کرد.
وی با بیان اینکه ویروس ها تنها در داخل سلول زنده تکثیر می شوند، عنوان کرد: ویروس تنها در صورت دسترسی به سلول زنده تکثیر شده و باعث بروز عفونت‌های تنفسی، گوارشی، مغزی و یا سایر عفونت‌ها می شود، ولی اگر در محیطی غیر از سلول بماند به طور متوسط تنها از چند ساعت تا چند روز دوام می آورد.
وی با اشاره به تفاوت ویروس ها با میکروارگانیزم ها، عنوان کرد: ویروس در مقایسه با باکتری یا قارچ از نظر اندازه بسیار کوچک بوده و تنها در داخل سلول زنده عفونت و آلودگی ایجاد می کند در حالیکه مکانیزم عملکردی قارچ و باکتری این گونه نیست.
این متخصص ویروس شناسی پزشکی با اشاره به نمونه گیری های اولیه، کشت سلولی و تست های ژنتیکی پیشرفته به عنوان سطوح مختلف شناسایی ویروس ها، اظهار کرد: از مهمترین بیماری های واگیردار با منبع ویروسی می توان به هپاتیت B، هپاتیت C، HIV و انفلوآنزا اشاره کرد. همچنین در این رابطه می توان به عفونت هایی اشاره کرد که در کودکی ما را درگیر کرده و مجددا در بزرگسالی عود می کنند مانند آبله مرغان و سرخک.
وی با اشاره به اهمیت مهار ویروس ها به عنوان بخشی از چالش سازمان جهانی بهداشت، اظهار کرد: در این راستا سازمان جهانی بهداشت برای ریشه کنی تعدادی از ویروس ها پروتکل های تصویب کرده و همچنین برنامه ریزی های گسترده ای برای کاهش سطح آلودگی افراد با ویروسها و در واقع ارتقای سطح بهداشتی جوامع، اجراکرده است.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، ویروس هپاتیت A را از دیگر ویروس هایی عنوان کرد که در مناطق با سطح بهداشت عمومی پایین شایع بوده و در این رابطه، گفت: هپاتیت A از ویروسهای گوارشی بوده که در نهایت منجر به التهاب کبد شده و کاملا با سطح بهداشت منطقه به خصوص سلامت آب و مواد غذایی در ارتباط است.
وی با بیان اینکه آلودگی با ویروس هپاتیت A با نوشیدن آب یا بلعیدن غذای آلوده ایجاد می شود، ادامه داد: ضعف و خستگی، بی حالی، تب و در نهایت زردی یا یرقان و التهاب کبد از نشانه های این بیماریست که در بزرگسالان با شدت بیشتری بروز پیدا می کند.
این متخصص ویروس شناسی پزشکی با اشاره به برخی اقدامات پیشگیرانه در این رابطه، تصریح کرد: نبود آب سالم و بهداشت ضعیف یکی از عوامل خطر در انتقال و ابتلا به ویروس HAV است، بنابراین به افراد توصیه می شود که حتما از بطری آب بهداشتی استفاده کرده، پیش از خوردن میوه پوست آن را گرفته، از سلامت غذای مصرفی خود اطمینان حاصل کرده و نسبت به ضدعفونی مداوم دست های خود اقدام کنند.
وی با بیان اینکه رعایت بهداشت و استفاده از منابع آب و غذای سالم در کنترل این ویروس بسیار موثر است، ادامه داد: متاسفانه ویروس هپاتیت A در برخی افراد منجر به بروز هپاتیت برق آسا شده که طی آن بیمار کل کبد خود را از دست می دهد، بنابراین کنترل این بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است.
وی با بیان اینکه انتقال ویروس های جدید از سایر کشورها به داخل کشور در کلیه سفرها چه عادی و چه سفر به شهرهای زائرپذیر محتمل است، گفت: این مساله به خصوص درباره ویروس هایی که از طریق حشرات منتقل می شوند، فراوانی بیشتری دارد . به عنوان نمونه در برخی سفرها احتمال این وجود دارد که وسایل فرد به تخم حشرات منطقه مربوطه آلوده شده و از این طریق به داخل کشور منتقل شود. بنابراین آلودگی به ویروس های جدید و انتقال آن به داخل کشور در کلیه سفرهای خارج از کشور محتمل است.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در خاتمه نکته مهم و قابل اهمیت را نحوه کنترل و محافظت افراد در برابر ویروسها عنوان کرد و ادامه داد: به عنوان نمونه برای برخی از این ویروس ها واکسن داریم که به افراد توصیه می شود حتما پیش از سفر واکسینه شوند، چراکه عوارض این بیماریها در بزرگسالی به خاطر حساسیت بیشتر سیستم ایمنی شدیدتر است. همچنین در رابطه با ویروس های تنفسی مانند سرماخوردگی و انفلوآنزا به افراد توصیه می شود که در صورت برخورد با موارد مشکوک از دست دادن و در آغوش کشیدن افراد پرهیز کرده و دستهای خود را روزی چند مرتبه با آب و صابون و ژل ضدعفونی شستشو دهند.
- 13
- 4
