«بختک» یا پدیده فلج در خواب چیست؟

یک رواندرمانگر روز یک شنبه در گفتگو با ایرنا با بیان اینکه پدیده فلج در خواب میتواند کاملاً ارثی باشد و با این حال امکان رخ دادن آن برای هر کسی وجود دارد ، ادامه داد:فاکتورهایی نظیر بیخوابی، برهم خوردن ساعتهای خواب در نتیجه سفر به مناطق دور دست و تغییر ساعتهای کاری احتمال تجربه این امر را در افراد افزایش می دهد.

سمیرا یزدانی نژاد خاطرنشان کرد:احتمال آنکه فردی در طول زندگی فلج خواب را تجربه کرده باشد ۲۵ تا ۵۰ درصد است و در این حالت فرد به اشکال گوناگون در انجام حرکات ارادی ناتوان بنظر می آید. برای نمونه ناتوانی در صحبت کردن ، حرکت دادن بدن، دست و پا و یا عدم توانایی در گشودن پلک، از علائم گرفتار شدن به پدیده اختلال خواب است.

وی با بیان این که حالت فلج در خواب ممکن است چند ثانیه حتی تا چند دقیقه بطول بیانجامد، افزود:این پدیده به عواملی نظیر تنش، آشوب های درونی و حمله در خواب مرتبط است و در جریان آن افراد توانایی خود برای تنظیم چرخه های خواب را از دست می دهند و بصورت تصادفی و غیرمنتظره به خواب می روند.

یزدانی نژاد گفت:این وضعیت ممکن است حین به خواب رفتن یا پس از بیدار شدن از خواب اتفاق افتد و از این جهت علایمی از جمله استرس، اضطراب و بیماری افسردگی میتواند باعث پیدایش این اختلال شود. با این وجود نمی توان بطور دقیق چنین فاکتورهایی را تحت کنترل درآورد.

این روانپزشک خاطر نشان کرد:فلج خواب می تواند یکی از علائم چهارگانه اختلال خواب آلودگی شدید روزانه توام با توهمات خواب همراه باشد. گاهی وجود توهمات شنیداری، دیداری، لامسه، احساس خفگی و سنگینی روی قفسه سینه و ترس، مسئول ایجاد این تجربه وحشتناک در بیمار است که مورد حمله قرار است.

وی اظهارداشت:خواب نامنظم و محرومیت از خواب، افزایش استرس و اضطراب، کار شیفتی، تغییرات ناگهانی در سبک یا محیط زندگی، مصرف قرص های خواب آور و آنتی هیستامین ها میتواند احتمال پیدایش آنرا بیشتر کند.

اقدامات درمانی

این روادرمانگر گفت:بهداشت خواب و خواب کافی، تلاش در جهت کنترل اضطراب و پرهیز از استفاده خودسرانه داروهای خواب آور در این میان بسیار دارای اهمیت است. اگر فرد حرکات سریع چشمی انجام دهد و به دنبال آن پلک ها و سر خود و یا انگشتان دست و پایش را تکان دهد و یا فرد دیگری او را صدا زند یا بدنش را لمس کند، حمله خاتمه می یابد.

وی بیان کرد:جلوگیری از خوابیدن به پشت تا حدودی از بروز فلج در خواب جلوگیری خواهد کرد. تحقيقات نشان داده که احتمال بروز این پدیده در افرادی که بصورت تاق باز می خوابند سه تا چهار برابر بیش از سایرین است.

یزدانی نژاد اعلام کرد :اگر فرد درگیر با فلج خواب از خواب بیدار شد و متوجه شد که نمی تواند حرکت کند، کل انرژی خود را بر روی تکان دادن انگشتان پا قرار دهد. زمانیکه یکی از ماهیچه های خود را حرکت داد بلافاصله فلج خواب از بین می رود.