به گزارش ایسنا، بیماری مالتیپل اسکلروزیس یا ام اس؛ یک اختلال عصبی التهابی سیستم عصبی مرکزی( CNS) است که بیش از ذو میلیون نفر در سراسر جهان از عوارض آن رنج می برند. در مطالعات بسياري نقش عوامل محیطی و بیولوژیکی در شروع یا پیشرفت بیماری ام اس مطرح شده است.
آلودگی هوا وجود ترکیبی از جمله ذرات معلق( PM)، گازها( مانند ازن، مونوکسید کربن، گوگرد و اکسیدهای نیتروژن)، فلزات سنگین( مثل سرب، مس و منگنز) و ترکیبات آلی( باکتریایی و ...) است.
ذرات معلق؛ شامل ذرات با قطر ۱۰ و ۲.۵ میکرومتر( به ترتیب PM10 و PM2.5) هستند و میتوانند از طريق تنفس در جریان خون، ریه ها و سیستم عصبی نفوذ کنند. به تازگی تعداد فزاینده ای از مطالعات اپیدمیولوژیک بر روی عامل خطر فرضی قرار گرفتن در معرض آلاینده های هوا و حساسیت به ام اس متمرکز شده اند. چندین مطالعه نشان داده اند که بروز و عود ام اس ، با غلظت بالاتر از ذرات معلق مرتبط است. با این حال، همه پژوهشگران یافته های قابل توجهی را کشف نکرده اند. به همین علت رابطه بین قرار گرفتن در معرض ذرات معلق و ام اس ، هنوز غیرقابل پیش بینی است.
به همین علت محققان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با انجام یک مطالعه سیستماتیک ارتباط مواجهه با ذرات معلق و بیماری ام اس را مورد بررسی قرار دادند.
برای انجام این مطالعه مروری سیستماتیک و متاآنالیز، با جستجوی کلمات کلیدی مرتبط در پایگاه های اطلاعاتی بین المللی مقالات مرتبط با این موضوع شناسایی و استخراج شدند. همچنين کیفیت این مقالات نیز توسط دو نفر از پژوهشگران مورد ارزیابی قرار گرفت. در نهایت ۱۰ مقاله ای که کیفیت لازم را داشتند، بررسی شدند.
بررسی های این مطالعه فراتحلیل حکی از این است که تعداد فزاینده ای از تحقيقات، تأثیرات عصبی آلاینده های هوا مانند ذرات معلق را نشان می دهد. با این حال، به علت مطالعات محدود موجود، اکنون نمی توان یک نتیجه قوی در خصوص ارتباط قرار گرفتن در معرض ذرات معلق و بروز و عود ام اس به دست آورد.
در این مرور سیستماتیک و متاآنالیز، ۱۰ مطالعه از شش کشور ارزیابی شد تا بطور کامل ارتباط قرار گرفتن در معرض ذرات معلق ۲.۵ و ۱۰ میکرون در بروز و عود ام اس بررسی شود. یافته های این بررسی نشان داد که قرار گرفتن در معرض ذرات معلق( PM2.5 و PM10) بطور قابل توجهی با بروز و عود ام اس مرتبط است. همچنين ارتباط بین ذرات معلق ۱۰ میکرون و ام اس ، بیشتر از ۲.۵ میکرون بود. با این حال در یک بررسی سیستماتیک و متاآنالیز ارتباط بین اختلالات عصبی و ذرات ۲.۵ میکرون هم عنوان شده است که دلیل احتمالی آن، ممکن است تعداد کمتر مطالعات مربوط به ذرات ۲.۵ میکرون باشد.
بررسی های این مطالعه نشان می دهد که همه مطالعاتی که ارتباط ذرات معلق و ام اس بررسی کرده اند در اروپا، ایالات متحده آمریکا و کانادا انجام شده اند، در حالیکه در کشورهای جهان سوم و خاورمیانه، سطوح بالاتر آلودگی وجود دارد. به همین دلیل؛ مطالعات بیشتری، به ویژه از کشورهای جهان سوم و خاورمیانه، برای ارزیابی دقیقتر اثرات نامطلوب قرار گرفتن در معرض ذرات معلق در بیماران ام اس مورد نیاز است.
در مجموع نتایج این تحقیق حاکی از آن است که قرار گرفتن در معرض ذرات معلق، در بیماران ام اس با وقوع و عود بیماری مرتبط است.
در انجام این تحقیق فاطمه لطفی، مرجان منصوریان، امید میرمعیب، سروش نژداقی، وحید شایگان نژاد و نفیسه اسماعیلی؛ محققان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با یکدیگر مشارکت داشتند.
یافته های این مطالعه خرداد ماه سال جاری به صورت مقاله علمی با عنوان« ارتباط مواجهه با ذرات معلق و مولتیپل اسکلروزیس:مروری سیستماتیک و متاآنالیز» در ژورنال Neuroimmunomodulation منتشر شده است.
- 15
- 6
