کنترل ذهن با رایانه به حقیقیت می‌پیوندد؟

بررسی جدید پژوهشگران دانمارکی و فنلاندی نشان می دهد که شاید بزودی بتوان رایانه را با قدرت ذهن کنترل کرد.

به گزارش ایسنا به نقل از نوروساینس نیوز، شاید بزودی نیازی به استفاده از تابع "Help" نداشته باشیم زیرا رایانه متوجه می شود که ما مشکلی داریم و خودبه خود به ما کمک می کند. این یکی از پیامدهای احتمالی تحقیقات جدید در "دانشگاه کپنهاگ" (University of Copenhagen) دانمارک و "دانشگاه هلسینکی" (University of Helsinki) فنلاند است.

"تووکا روتسالو" (Tuukka Ruotsalo)، دانشیار بخش علوم رایانه دانشگاه کپنهاگ گفت: ما می توانیم رایانه ای بسازیم که تصاویر را کاملاً براساس افکار ایجاد شده توسط سوژه های انسانی ویرایش کند. رایانه مطلقا هیچ اطلاعات قبلی در مورد ویژگی هایی که قرار است، ویرایش کند و نحوه ویرایش آن ها ندارد. هیچکس قبلا این کار را نکرده است.

فعالیت مغز بعنوان تنها ورودی

در این پژوهش، ۳۰ شرکت کننده به کلاهک های حاوی الکترود مجهز شدند که سیگنال های الکتریکی مغز را ترسیم می کردند و نوار مغزی را برمی داشتند. به همه شرکت کنندگان، ۲۰۰ تصویر مختلف از صورت ارائه شد تا به آن ها نگاه کنند. همچنین، مجموعه ای از وظایف به آنها محول شد؛ مانند جستجوی صورت زنانه، جستجوی افراد مسن، جستجوی موهای بور و مواردی از این دست.

شرکت کنندگان، هیچ اقدامی را انجام نمی دادند و فقط به تصاویر نگاه می کردند. مدت زمان نگاه کردن به هر تصویر، ۰.۵ ثانیه بود. فعالیت مغزی شرکت کنندگان نشان داد که دستگاه ابتدا اولویت ارائه شده را مورد بررسی قرار می دهد و سپس، تصاویر را براساس آن ویرایش می کند. اگر وظیفه ارائه شده، جستجوی افراد مسن بود، رایانه پرتره افراد جوان تر را تغییر می داد تا آن ها را مسن تر نشان دهد.

"کیت دیویس" (Keith Davis)، پژوهشگر دانشگاه هلسینکی گفت: لازم به ذکر است که رایانه هیچ دانشی در مورد تشخیص چهره و هیچ ایده ای در مورد جنسیت، رنگ مو یا هر ویژگی مرتبط دیگری نداشت. با وجود این، تنها ویژگی موردنظر را ویرایش کرد و سایر ویژگی های صورت را بدون تغییر باقی گذاشت.

ممکن است استدلال بعضی افراد این باشد که در حال حاضر نرم افزارهای زیادی وجود دارند که میتوانند به دستکاری ویژگی های صورت بپردازند. دیویس افزود: همه نرم افزارهای موجود قبلا با ورودی برچسب دار آموزش داده شده اند. بنابراین، اگر اپلیکیشنی را میخواهید که افراد را مسن تر نشان دهد، هزاران عکس پرتره به آن می دهید و به رایانه می گویید که کدام یک جوان و کدام یک پیر هستند. تنها ورودی در این پژوهش، فعالیت مغز شرکت کنندگان بود. این یک الگوی کاملا جدید در هوش مصنوعی است که از مغز انسان بطور مستقیم بعنوان منبع ورودی استفاده می کند.

کاربردهای احتمالی در پزشکی

یکی از کاربردهای احتمالی این روش میتواند در حوزه پزشکی باشد. روتسالو گفت: پزشکان در حال حاضر از هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) در تفسیر تصاویر اسکن استفاده می کنند. با وجود این، اشتباهاتی رخ می دهند. پزشکان فقط از تصاویر کمک می گیرند اما تصمیم گیری خودشان را خواهند داشت. شاید برخی از ویژگی ها در تصاویر، به اشتباه تعبیر شوند. چنین الگوهایی ممکن است با استفاده از تحقیقات ما کشف شوند.

یکی دیگر از برنامه های کاربردی میتواند کمکی برای گروه های خاصی از افراد ناتوان باشد؛ به عنوان مثال، به یک شخص مبتلا به فلج اندام امکان دهد تا با رایانه خود کار کند.

روتسالو ادامه داد: این نتیجه، اتفاقی فوق العاده خواهد بود ولی تمرکز تحقیقات ما نیست. ما دامنه وسیعی را در نظر داریم و بطور کلی، به دنبال بهبود یادگیری ماشینی هستیم. دامنه کاربردهای احتمالی این روش، گسترده خواهد بود. به طورمثال، تا ۱۰ یا ۲۰ سال دیگر ممکن است به استفاده از ماوس یا دستورات تایپ برای کار کردن با رایانه خود نیازی نداشته باشیم. در عوض، شاید بتوانیم فقط از کنترل ذهن استفاده کنیم.

لزوم سیاست گذاری

روتسالو افزود: جمع آوری سیگنال های مغزی فردی، معضلات اخلاقی را نیز بهمراه دارد. هر کسی که این دانش را کسب کند، ممکن است بتواند درک عمیقی را در مورد اولویت های افراد به دست آورد. ما پیشتر شاهد چنین روندهایی بوده ایم.

مردم، ساعت های هوشمند و دستگاه های مشابه آن ها را می خرند که میتوانند ضربان قلب را ثبت کنند ولی آیا میتوان اطمینان داشت که داده هایی تولید نشوند که دانشی را در مورد ما در اختیار شرکت هاي خصوصی می گذارند؟

روتسالو گفت: من این امر را جنبه مهمی از کار آکادمیک می دانم. تحقیقات ما نشان می‌دهند که چه چیزی ممکن است اما ما نباید کارها را فقط به این دلیل انجام دهیم که میتوان آنها را انجام داد. این حوزه ای است که بنظر من باید به واسطه دستورالعمل ها و سیاست های عمومی تنظیم شود. اگر این موارد تطبیق داده نشوند، شرکت های خصوصی بدون توجه به آنها پیش خواهند رفت.

این پژوهش، در کنفرانس "CVPR 2022" ارائه شد.