بر اساس یک مطالعه جدید، زنانی که یائسگی را پشت سر گذاشته اند، امکان دارد بیش از زنان یا مردان در سنین قبل از یائسگی، دارای یک نشانگر زیستی مغزی موسوم به افزایش میزان ماده سفید باشند.
به گزارش مهر به نقل از ساینس دیلی، افزایش میزان ماده سفید به معنای ضایعات ریز قابل مشاهده در اسکن مغز است که با افزایش سن یا فشار خون بالا (Hypertension) کنترل نشده شایع تر می شوند. این نشانگرهای زیستی مغزی در برخی مطالعات با افزایش خطر سکته مغزی ، بیماری آلزایمر و زوال شناختی مرتبط هستند.
«مونیکیو برتلر»، نویسنده این مطالعه از مرکز بیماری های نورولوژیکی آلمان، گفت: «افزایش ماده سفید با افزایش سن مغز افزایش می یابد، و اگرچه داشتن آن ها به این معنی نیست که فرد دچار زوال عقل یا سکته مغزی می شود، مقادیر بیشتر ممکن است خطر ابتلاء فرد به این بیماریها را افزایش دهد.»
او در ادامه افزود: «مطالعه ما بررسی کرد که یائسگی چه نقشی امکان دارد بر روی مقادیر این نشانگرهای زیستی مغزی داشته باشد. نتایج ما نشان می دهد که شدت ماده سفید برای مردان و زنان متفاوت است، و یائسگی یا عواملی که زمان شروع یائسگی را تعیین میکنند، مانند تغییرات در روند پیری، از عوامل تعیین کننده هستند.»
در این مطالعه ۳۴۱۰ نفر با میانگین سنی ۵۴ سال شرکت داشتند. از این تعداد ۵۸ درصد زن و از بین زنان ۵۹ درصد یائسه بودند. همچنین، ۳۵ درصد از همه شرکت کنندگان فشار خون بالا (Hypertension) و نیمی از آن ها فشار خون بالا کنترل نشده داشتند.
همه شرکت کنندگان اسکن مغزی MRI داشتند. محققان با بررسی اسکن ها، میزان شدت ماده سفید را برای هر شرکت کننده محاسبه کردند. میانگین حجم کل این نشانگرهای مغزی ۰.۵ میلی لیتر بود. میانگین حجم کل مغز برای مردان ۱۱۸۰ میلی لیتر و برای زنان ۱۰۵۳ میلی لیتر بود. میانگین حجم کل ماده سفید، برای مردان ۴۹۰ میلی لیتر و برای زنان ۴۳۰ میلی لیتر بود.
پس از تنظیم سن و عوامل خطر عروقی مانند فشار خون بالا و دیابت (Diabetes)، محققان دریافتند که زنان یائسه در مقایسه با مردان در سن مشابه، این نشانگرهای مغزی را بیشتر دارند. در افراد ۴۵ ساله و بالاتر، زنان یائسه دارای میانگین حجم کل ماده سفید ۰.۹۴ میلی لیتر در مقایسه با ۰.۷۲ میلی لیتر برای مردان بودند. محققان همچنین دریافتند که افزایش نشانگرهای مغزی با افزایش سن و با سرعت بیشتری در زنان نسبت به مردان افزایش می یابد.
زنان قبل از یائسگی (Menopause) و مردان در سن مشابه تفاوتی در میزان متوسط افزایش شدت ماده سفید نداشتند.
محققان همچنین دریافتند که زنان یائسه نسبت به زنان غیریائسه در سن مشابه، میزان ماده سفید بیشتری دارند. در گروهی از شرکت کنندگان ۴۵ تا ۵۹ ساله، زنان یائسه دارای میانگین حجم کل ماده سفید ۰.۵۱ میلی لیتر در مقایسه با ۰.۳۳ میلی لیتر برای زنان قبل از یائسگی بودند.
بدون ارتباط با وضعیت یائسگی، زنان مبتلا به فشار خون بالا کنترل نشده مقادیر بیشتری از این نشانگرهای مغزی در مقایسه با مردان داشتند.
برتلر گفت: «مشخص شده است که فشار خون بالا که بر رگ های خونی کوچک مغز تأثیر می گذارد، می تواند منجر به افزایش شدت ماده سفید شود. نتایج مطالعه ما نه تنها نشان می دهد که تحقیقات بیشتری برای بررسی اینکه چگونه یائسگی امکان دارد با سلامت عروقی مغز مرتبط باشد نیاز است بلکه لزوم در نظر گرفتن مسیرهای مختلف سلامتی برای زنان و مردان و وضعیت یائسگی را نشان می دهند.»
- 13
- 4