محققان مسیر مولکولی جدیدی را شناسایی کرده اند که سلول های آسیب دیده مغز را تحریک می کند تا بعداز سکته ایسکمیک خود را ترمیم کنند. این کشف ممکن است به محدودکردن یا معکوس کردن آسیب ناشی از این بیماری کمک کرده و باعث بهبودی شود.
به گزارش صداوسیما، هنگامی که یک لخته خون یا تجمع پلاک های چربی، شریان منتهی به مغز را مسدود می کند، جریان خون و اکسیژن به یک ناحیه را قطع کرده و باعث آسیب یا مرگ سلول های مغز می شود. این موضوع بعنوان سکته ایسکمیک شناخته می شود و شایع ترین نوع سکته است.
این واقعیت که افراد میتوانند برخی از عملکرد های مغزی ازدست رفته را پس از سکته مغزی (stroke) ایسکمیک، معمولاً از طریق توان بخشی شدید، جبران کنند، نشان می دهد که مغز میتواند پس از آسیب خود را بازیابی کند، اما سازوکار های زیربنایی ترمیم عصبی تا به حال مبهم باقی مانده اند.
در حال حاضر به خوبی شناخته شده است که لیپید های مختلف تولید شده پس از آسیب بافتی، التهاب پس از چنین آسیبی را تنظیم می کنند، بنابراین محققان دانشگاه پزشکی و دندانپزشکی توکیو بر روی آن تمرکز کردند.
تاکاشی شیچیتا (Takashi Shichita) پژوهشگر مسئول این مطالعه گفت:شواهدی وجود دارد که نشان می دهد چربی های بیشتری پس از آسیب های بافتی تولید میشوند و به تنظیم التهاب کمک می کنند. ما تغییرات تولید متابولیت لیپید را در موش پس از سکته ایسکمیک بررسی کردیم. جالب اینجاست که سطح یک اسید چرب خاص به نام دی هومو- گاما- لینولنیک اسید (DGLA) و مشتقات آن پس از سکته مغزی افزایش یافت.
این اسید چرب خاص (DGLA) بخشی از خانواده اسید های چرب امگا ۶ با خواص ضدالتهابی شناخته شده است. با مطالعات بیشتر، محققان دریافتند که آنزیم PLA ۲ GE ۲ (فسفولیپاز A ۲ گروه IIE) آزادسازی DGLA را تنظیم می کند.
محققان با دست کاری بیان PLA ۲ GE ۲ در موش دریافتند که بر بازیابی سلول های مغز تأثیر می گذارد. کمبود آنزیم منجر به التهاب بیشتر، بیان کم تر عوامل تحریک کننده ترمیم عصبی و ازدست دادن بافت بیشتر شد و این کشف محققان را به سمت ترمیم مغز هدایت کرد.
آکاری ناکامورا (Akari Nakamura) یکی دیگر از پژوهشگران این مطالعه گفت:وقتی به ژن های بیان شده در موش های فاقد PLA ۲ GE ۲ نگاه کردیم، متوجه شدیم که پروتئینی به نام پپتیدیل آرژنین دیمیناز ۴ (PADI ۴) پایین است. پپتیدیل آرژنین دیمیناز رونویسی ژن های دخیل در ترمیم مغز و التهاب را تنظیم می کند و بطور قابل توجهی، میزان آسیب بافتی و التهاب پس از سکته ایسکمیک را محدود کرد!
محققان می گویند که کشف سازوکار جدیدی که باعث ترمیم مغز می شود ممکن است به درمان هایی منجر شود که اثرات PADI ۴ را تقویت کرده و بهبودی را پس از سکته ایسکمیک تسریع می کند.
این اسید چرب خاص در روغن های گیاهی، غلات، بیشتر گوشت ها و غذا های لبنی یافت شده و پس از مصرف در مغز تجمع می یابد که نشان دهنده پتانسیل درمان رژیم غذایی (diet) برای جلوگیری از اختلالات عصبی در سکته مغزی است. در حال حاضر، اسید های چرب امگا ۳ ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA) و دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) تنها مکمل های غذایی هستند که به دلیل خواص ضدالتهابی و توانایی کاهش خطر بیماری قلبی ترویج می شوند.
شرح کامل این مطالعه در آخرین شماره مجله تخصصی Neuron منتشر شده است.
- 19
- 5
