شناسایی ژن‌های نادر عامل ریزش موی مردان

ژن های نادر جدیدی که به عنوان عوامل ریزش موی مردان شناسایی شده اند، می توانند اطلاعات جدیدی را در مورد این مشکل ارائه دهند.

به گزارش ایسنا به نقل از نیواطلس، یک پژوهش جدید بعضی از ژن های نادر را شناسایی کرده است که مربوط به ریزش مو با الگوی مردانه هستند و دو مورد از آن ها پیشتر شناسایی نشده بودند. این یافته ها علاوه بر افزایش درک ما در مورد مشکل ریزش مو ممکن است راه را برای ارائه درمانهای شخصی سازی شده هموار کنند.

«آلوپسی آندروژنتیک» (Androgenetic alopecia) یا «ریزش مو با الگوی مردانه» (MPHL)، بین ۳۰ تا ۵۰ درصد از مردان را در ۵۰ سالگی تحت تأثیر قرار می دهد. حدود ۸۰ درصد موارد MPHL ناشی از عوامل ژنتیکی هستند. در سرتاسر جهان، پژوهش ها پیرامون ژن های زمینه ساز MPHL روی انواع رایج متمرکز شده اند و بیش از ۳۵۰ ژن را شناسایی کرده اند. از جمله آن ها میتوان به ژن گیرنده آندروژن مرتبط با کروموزوم X اشاره کرد که از مادر منتقل می شود.

پژوهش جدیدی که به سرپرستی «بیمارستان دانشگاه بُن» (University Hospital of Bonn) آلمان انجام شده، فراتر از تجزیه و تحلیل انواع ژنتیکی رایج است و موارد نادرتر را بررسی می کند تا درک بیشتری را در مورد این بیماری به دست بیاورد.

«سابرینا هنه» (Sabrina Henne) از پژوهشگران این پروژه گفت: چنین تحلیل هایی چالش برانگیزتر هستند زیرا به گروه های بزرگ نیاز دارند و توالی های ژنتیکی باید پایه به پایه از طریق توالی یابی ژنوم یا اگزوم افراد مبتلا ثبت شوند.

این کار شبیه به یافتن سوزن در انبار کاه است زیرا از نظر آماری، تنها چند نفر یا حتی فقط یک نفر حامل انواع خاصی از ژن هستند. «استفانی هایلمن هایمبک» (Stefanie Heilmann- Heimback) از پژوهشگران این پروژه گفت: به همین دلیل است که ما تجزیه و تحلیل های مبتنی بر ژن را اعمال می کنیم.

پژوهشگران با به دست آوردن داده های مربوط به ۷۲ هزار و ۴۶۹ مرد ۳۹ تا ۸۲ ساله از بانک اطلاعات پزشکی بریتانیا، از آزمایش «SKAT» برای بررسی انواع ژنتیکی نادر استفاده کردند. «ژن ریسک» (GenRisk) یک مجموعه پایتون منبع باز است که چارچوبی را برای مدل سازی اثر گونه های ژنتیکی نادر، به منظور بررسی کردن انواعی که در کمتر از یک درصد جمعیت رخ می‌دهند، ارائه می کند.

پژوهشگران انواع ژنتیکی نادر را در پنج ژن EDA۲R، WNT۱۰A، HEPH، CEPT۱ و EIF۳F. EDA۲R و WNT۱۰A پیدا کردند که قبلا براساس تجزیه و تحلیل واریانت های رایج، ژن های کاندید در نظر گرفته می شدند اما یافته های این پژوهش تأیید کردند که آنها نیز به عنوان گونه های نادر در ریزش مو نقش دارند.

به طور مشابه، HEPH در یک منطقه ژنتیکی نزدیک EDA۲R و گیرنده آندروژن قرار دارد. این منطقه در پژوهش های ژنتیکی گذشته به شدت با ریزش مو (hair loss) مرتبط بوده است.

هنه گفت: با وجود این، خود HEPH هرگز به عنوان یک ژن کاندید در نظر گرفته نشده است. پژوهش ما نشان می دهد که HEPH نیز ممکن است نقشی را ایفا کند. ژن های CEPT۱ و EIF۳F در مناطق ژنتیکی قرار دارند که هنوز مربوط به ریزش مو با الگوی مردانه در نظر گرفته نشده اند. بنابراین، آنها ژن های کاندید کاملاً جدیدی هستند و فرضیه ما این است که انواع نادر بهمراه این ژن ها در استعداد ژنتیکی نقش دارند. ژن های HEPH، CEPT۱ و EIF۳F با توجه به نقشی که در رشد مو دارند، موارد جدید و بسیار قابل قبولی را نشان می دهند.

همچنین، این یافته ها نشان می‌دهند ژن های عامل بیماری های ارثی نادر که بر پوست و مو تأثیر می گذارند نیز ممکن است در ایجاد ریزش مو با الگوی مردانه نقش داشته باشند.

پژوهش های بیشتری برای بررسی تعاملات بین گونه های ژنتیکی نادر و رایج MPHL و نقش گونه های نادر در ایجاد این بیماری مورد نیاز هستند. پژوهشگران امیدوارند اطلاعات بیشتری که تحقیقات آن ها ارائه می‌دهند، به بهبود راهبردهای درمانی شخصی سازی شده برای مردانی بیانجامند که از ریزش موی ارثی رنج می برند.

این پژوهش، در مجله «Nature Communications» به چاپ رسید.