درمان جدید سرطان با ترکیب شیمی درمانی و نور درمانی

به گزارش ایسنا و به نقل از نیو اطلس، اکنون هیچ راهی برای از بین بردن سرطان (cancer) وجود ندارد. پزشکان همه روشها را از پرتو درمانی گرفته تا مواد شیمیایی و ذرات واکنش پذیر با نور استفاده کرده اند و نتایج متفاوتی را براساس فاکتورهای مختلف عرضه کرده اند.

اینک یک مطالعه جدید دو رویکرد شیمی درمانی و نور درمانی را با یک نتیجه امیدوارکننده در یک دارو ترکیب کرده است.

شیمی درمانی شامل ورود دارو به بدن برای مبارزه با سرطان است و یکی از رایج ترین آن ها" سیس پلاتین"( cisplatin) است. این دارو به DNA سلول های تومور متصل می شود و با ساختار آن مخلوط می شود و تا زمانی که بتواند این سلول ها را نابود کند از آن ها جدا نمی شود.

از طرف دیگر،" فتودینامیک درمانی"( PDT) با وارد کردن یک ترکیب فلزی به داخل تومور کار می کند و پزشکان سپس تومور را با نور لیزر نابود می کنند. این کار موجب ایجاد گونه هایی از اکسیژن واکنشی می شود که با سلول ها واکنش می‌دهند و آن ها را نابود می کنند.

محققان دانشگاه علوم پاریس( PSL) و دانشگاه عبرو( Hebrew) این دو روش را در یک دارو که" Ru- Pt" نامیده می شود، ترکیب کرده اند.

ماده شیمی درمانی این داروی جدید،" سیس پلاتین" به همراه " فنیل بوتیرات" ماده شیمیایی دیگری است که اثرات" سیس پلاتین" را تقویت می کند. قسمت PDT نیز یک مجموعه فلزی متشکل از" روتنیوم( II)" است.

این دو مؤلفه با یک جداساز مولکولی به یکدیگر متصل شده اند که با دقت طراحی شده تا در فاصله مناسبی از هم قرار گیرند و در کار یکدیگر تداخل ایجاد نکنند.

ایده این است که وقتی این داروی ترکیبی به محل تومور برسد، قسمت شیمیایی با وضعیت موجود در آن جا فعال شود، در حالیکه یک نور لیزر با طول موج عمیق قرمز بر روی آن منطقه می تابد تا قسمت PDT فعال شود.

شیمی درمانی یا کیموتراپی( chemotherapy) یکی از روش های درمان سرطان یا تخفیف موقت آن، با استفاده از بعضی داروهای خاص است، که در اصطلاح پزشکی به آن ها شیمی درمانی گفته می شود. کار اصلی این داروهای خاص از بین بردن سلول های بیمار بدون صدمه به بافتهای مجاور آن است.

این نوع از درمان اثراتی هم بر روی سلول ها و بافت های سالم بدن دارد. یکی از اثرات این درمان ریزش موهای بدن، خشک شدن پوست و لاغری است. به زبان ساده تر داروی شیمی درمانی سبب ریزش موهای بدن از جمله موهای سر می شود.

یکی از روش های رایج جلوگیری از ریزش مو (hair loss) بعد از شیمی درمانی ، خنک کردن پوست سر حین شیمی درمانی است. این روش در گذشته توسط کلاه های حاوی مواد خنک کننده که حین شیمی درمانی در طی چند مرحله دمای پوست سر را کاهش می دادند انجام می شد. اما امروزه این کار با استفاده از دستگاه مدرن خنک کننده پوست سر که تا به امروز توسط دو کمپاني dignitana و paxman ارائه می شد، انجام می شود. به تازگی این محصول در ایران توسط کمپانی آرنا طب تولید شده است. میزان موفقیت این روش ۷۵ الی ۹۰ درصد است. البته در مواردی باتوجه به نوع سرطان (cancer) و نوع دارو این روش جوابگو نیست.

شیمی درمانی، یک شیوه رایج در معالجه بیماری هاست، که سلول ها و بخصوص سلول های میکروارگانیسم ها و سلول های سرطانی را با استفاده از داروهای شیمیای و مواد شیمیایی از بین می برد. معنی شیمی درمانی تنها به داروهایی که برای درمان غدد سرطانی استفاده می شود محدود نمی شود؛ بلکه آنتی بیوتیک ها را نیز در بر می گیرد.

نخستین نوع مدرن ماده شیمی درمانی ارسفنامین بود که به پاول ارلیخ برمیگردد . همچنين ترکیبات آرسنیکی بود که در سال ۱۹۰۹ کشف شد و برای معالجه سیفلیس به کار برده شد. بعد از آن سولفانامیدها توسط دومگ و پنیسیلین توسط الکساندر فلمینگ کشف شد. کاربرد دیگر عامل های شیمی درمانی ، سایتواستاتیکی( شامل مواردی که بعداً به توضیح آن ها خواهیم پرداخت)، برای درمان بیماری هایی مانند:سفت شدگی بافتها، رماتیسم، ورم مفاصل و بیماری هایی که بصورت خود به خودی در برابر معالجه ها مقاوم می شوند است.

نور درمانی( Light therapy) یا فتوتراپی( phototherapy) که به طور کلاسیک به عنوان هلیودرمانی( heliotherapy) نامیده می شد، شامل قرار گرفتن در معرض نور روز یا طول موج خاصی از نور با استفاده از لیزر، دیودهای ساطع کننده نور، لامپهای فلورسنت، لامپهای دیکرونیک یا لامپ های بسیار روشن، نور تمام- طیف، که معمولاً با دستگاه های مختلف کنترل می شود، است. نور برای مدت زمان تجویز شده و در برخی موارد، در یک زمان خاص از روز تجویز می شد.

استفاده مشترک از این واژه با درمان اختلالات پوستی( عمدتاً پسوریازیس)، اختلال خواب و بعضی از اختلالات روانی همراه است. نور درمانی هدایت شده به پوست، برای درمان آکنه ولگاریس، اگزما و زردی یا یرقان نوزادان نیز استفاده می

شود. نور درمانی که شبکیه چشم را مورد هدف قرار می دهد در درمان اختلالات ریتم شبانه روزی مانند سندرم خواب مرحله ای متاخر استفاده می شود و همچنين میتواند برای درمان اختلال خلقی فصلی، و با حمایت هایی برای اختلالات روانی غیر فصلی نیز مورد استفاده قرار گیرد.

دیگر کاربردهای پزشکی نور درمانی شامل کنترل درد، تسریع بهبود زخم، رشد مو، بهبود در خواص خون و گردش خون و بیماریها و اختلالات مرتبط با سینوس نیز می شود. بسیاری از این کابردها از درمان با لیزر کم توان و درمان با نور قرمز در محدوده ۶۲۰–۶۶۰ نانومتر استفاده می کنند.

محققان این داروی ترکیبی را بر روی سلول های سالم و سرطانی رشد یافته در آزمایشگاه آزمایش کردند و دریافتند که" Ru- Pt" قادر به از بین بردن سلول های سرطانی به مراتب بیشتری نسبت به هر یک از این دو روش درمانی به طور جداگانه است.

در حقیقت، این داروی ترکیبی روی آن دسته از سلول های سرطانی که در برابر سایر داروها مقاوم بودند نیز کاملا خوب عمل کرد و این سلول ها را تا ۱۰ برابر بیش از درمان های  فردی نابود کرد.

نتایج اولیه این دارو امیدوار کننده بوده است. اما تا به حال تنها روی سلول های آزمایشگاهی ازمایش شده است، بدین ترتیب هنوز راهی طولانی وجود دارد تا بتوان آن را روی انسان ازمایش کرد.

این تحقیق در مجله Angewandte Chemie منتشر شده است.