هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان، می‌گوید که در تلاش است با همکاری متحدانش دریابد حمله به تاسیسات نفتی کار چه کسی بوده است. در همین حال دفتر عادل عبدالمهدی، نخست وزیر عراق، صبح روز دوشنبه (۲۵ شهریور) در بیانیه‌ای کوتاه گفت که مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، امروز با او تماس تلفنی گرفته اما به موضوع گفتگو اشاره‌ای نکرد.
به گزارش عصر ایران، حوثی‌های یمن (انصارالله) می‌گویند با دریافت "اطلاعات" از داخل عربستان با استفاده از "ده پهپاد" این عملیات را انجام داده‌اند. آمریکا ادعا کرده است هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که این عملیات از خاک یمن انجام شده باشد و این حملات کار ایران است. ایران می‌گوید آمریکا "دروغ" می‌گوید.
بی بی سی در گزارشی نوشت: بجز اینکه تاسیسات نفتی عربستان هدف قرار گرفته و به تولید نفت این کشور لطمه خورده، بقیه ماجرا، عامل حمله، نحوه عملیات و انگیزه در ابهام است. از این رو، در نبود اظهارنظرهای روشن رسمی، گمانه‌زنی‌ها و ارزیابی‌های متفاوتی مطرح شده‌اند.
از کجا؟
برخی رسانه‌های عراق خبر داده‌اند که حملات از خاک عراق انجام شده. دولت کویت گفته درباره گزارش‌های دیده شدن یک پهپاد بر فراز خط ساحلی شهر کویت تحقیق می‌کند و نیروهایش را به حال آماده‌باش در‌آورده است.
نخست وزیر عراق اما روز یک شنبه تکذیب کرد که حمله از خاک عراق انجام شده باشد. در همین حال، برخی رسانه‌های خاورمیانه ادعا کرده‌اند که پهپادها را نیروهای حشدالشعبی از جنوب عراق به پرواز در‌آورده‌اند.
چطور؟
بجز ابهام درباره عامل این حملات، درباره نحوه حملات هم اختلاف نظر وجود دارد. حوثی‌ها (انصارالله یمن) می‌گویند با پهپاد هدف را زده‌اند و عربستان هم گفته تاسیساتش با پهپاد هدف قرار گرفته‌اند. اما برخی کارشناسان با اشاره به تصاویر ماهواره‌ای و شواهد دیگر معتقدند که موشک‌های کروز تاسیسات نفتی عربستان را منفجر کرده‌اند.
تحلیلگرانی هم هستند که این حملات را ترکیبی از پهپاد و موشک می‌دانند؛ که پهپادهایی برای پارازیت و اختلال در سامانه موشکی پاتریوت وارد فضای هوای عربستان شده و به این ترتیب موشک‌های کروز از رادارهای پاتریوت توانسته‌اند بگذرند.
این کارشناسان می‌گویند که گذر ده پهپاد از سامانه پاتریوت محتمل به نظر نمی‌رسد. نقطه اشتراک این تحلیل‌ها این ادعا است که چه پهپاد و چه موشک آن را "ساخت ایران" می‌دانند.
چرا؟
در باره انگیزه‌های این عملیات نیز هر نوع گمانه‌زنی وجود دارد. برخی می‌گویند این پیام ایران به آمریکا و متحدانش بوده که اعمال "حداکثر فشار" محدود به ایران نخواهد ماند و کل منطقه بی‌ثبات می‌شود.
برخی دیگر این حملات را انتقام حملات پهپادی اسرائیل به مواضع شبه‌نظامیان حشد شعبی در عراق می‌دانند. حدود سه هفته پیش چند پهپاد "اسرائیل" یکی از مواضع تیپ ۴۵ حشد شعبی در ۱۵ کیلومتری مرز سوریه را هدف قرار دادند.
حشد شعبی در آن زمان گفت از "تمام ابزاری که در اختیار دارد" برای مقابله استفاده خواهد کرد و بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل، در مورد "حملات مشکوک" به مراکز حشد شعبی در عراق گفته بود "ایران در هیچ کجا مصون نیست." به همین قیاس برخی می‌گویند این تصور که ایران در قبال حملات اسرائیل به پایگاهش در سوریه خاموش و منفعل است اکنون می‌تواند محل تردید باشد.
برخی دیگر نیز معتقدند تصمیم آرامکو، شرکت نفت عربستان و بزرگترین کمپانی دنیا برای فروش سهام در بازارهای بین‌المللی سهام، مخالفان داخلی دارد و همان‌ها به حوثی‌ها اطلاعاتی داده‌اند که بتوانند با این حملات جلوی این کار را بگیرند.
چه می‌شود؟
برندگان سیاسی یا درازمدت این تحول هنوز مشخص نیستند. توانایی دفاعی عربستان و سلاح‌ها و سیستم‌های دفاعی مدرن آن نیز از سویی اکنون زیر سوال رفته و آسیب‌پذیری آن به زعم برخی از تحلیلگران آشکار شده است.
محصول آن آیا خرید هر چه بیشتر سلاح خواهد بود؟ آیا این کشور فشار حملاتش را بر یمن افزایش خواهد داد یا بیشتر از قبل نگران هزینه‌هایش خواهد شد؟ آیا این حملات بر برنامه تحول استراتژیک اقتصادی موسوم به چشم‌انداز ٢٠٣٠ اثر خواهد گذاشت؟
آیا آمریکا که این حملات را کار ایران می‌داند و تلافی می‌کند یا دونالد ترامپ ترجیح می‌دهد تا انتخابات ریاست جمهوری که سال دیگر برگزار می‌شود به تحریم ایران بسنده کند؟ آیا این حملات باعث می‌شود دونالد ترامپ در اعمال "حداکثر فشار" نرمش به خرج می‌دهد یا اینکه از آن برای نشان چهره‌ای مقتدر، به شدت عمل روی خواهد آورد؟
و این تحول عمده، بر انتخابات اسرائیل که امروز برگزار می‌شود چه تاثیری خواهد گذاشت؟
- 14
- 1
