جمعه ۰۲ آذر ۱۴۰۳
۰۹:۵۵ - ۰۹ آبان ۱۴۰۱ کد خبر: ۱۴۰۱۰۸۰۸۹۶
سیاست داخلی

چرخش اساسی در فهم سیاست انقلاب

محمدجواد غلامرضاکاشی, ایدئولوژی‌های چپ و راست و اسلام‌گرا و لیبرال

محمدجواد غلامرضاکاشی، استاد علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی در روزنامه هم میهن نوشت: 

دو مسئله همزمان در صحنه این روزها دیده می‌شوند که جمع کردن آنها در یک قاب تحلیلی دشوار می‌نماید. مسئله اول، نفس این حرکت است. این حرکت یک اتفاق مهم در ایران پس از انقلاب است که مشابهش نبوده است.

نخستین حرکتی است که به کلی از حصار ایدئولوژی‌های چپ و راست و اسلام‌گرا و لیبرال بیرون آمده است. اساساً سنخ ایدئولوژیک ندارد. با شعار «زن، زندگی، آزادی»، به یک حفره در همه فهم‌های سیاسی یکصد سال اخیر اشاره می‌کند. حرکت اخیر ناظر به زندگی و از پندارهای آرمانی روایت‌های پیشین فاصله گرفته است.

پیش‌فرض همه حرکت‌های سیاسی در ایران یک جامعه متعهد و هم‌بسته به سوی آرمان‌های بلند عادلانه، آزاد و مستقل و معنوی بوده است.

همین آرمان‌باوری‌ها بوده است که مردم را به مثابه تن‌های هم‌بسته و تسلیم‌طلب کرده و همه را دست و ذهن‌بسته تسلیم حزب، دولت و سازمان رهبری‌کننده جامعه کرده است. شهید اول و آخر این روایت‌ها اصل زندگی با همه کثرت‌ها و تنوعات و زیبایی‌های آن بوده است. اما این حرکت برای نخستین‌بار از بار سنگین فهم متعهد از جامعه عبور کرده و به اصل زندگی روی آورده است.

مسئله دومی که باید محل توجه باشد، بار سنگین سیاسی است که اهل سیاست بر دوش این حرکت نهاده‌اند و آن فهم انقلابی از این جریان است. این حرکت به مثابه یک چرخش اساسی در فهم ما به سیاست انقلاب هست، اما انقلاب نیست، اگر خیال کنیم که می‌تواند نظم مستقر را واژگون کند. جنس و سرشت این جریان در اساس با انقلاب به معنای سیاسی‌اش سازگار نیست.

مسئله‌ای که در کنار خصوصیات این حرکت نباید از نظر دور داشته شود، ساختار و قدرت و توان نظام سیاسی است؛ نظامی که در ایران استقرار دارد، به‌هیچ‌روی با نظام پهلوی قابل قیاس نیست. یک نظام قدرتمند است، حتی اگر بر اقلیتی از مردم تکیه کرده باشد. این نظام می‌تواند از موجودیت و بقاء خود دفاع کند. تکیه بر دین، بهره‌مندی از ریشه‌های تاریخی، تجربه‌های تاریخی چهار دهه گذشته نظام مستقر را نیرومند کرده است.

هر چه مسئله اول رو به آینده دارد، مسئله دوم حاکی از استواری و تداوم وضعیت موجود است. جمع آوردن این دو نقطه در یک قاب تحلیلی حقیقتاً دشوار است. آنچه شرایط امروز ایران را پیچیده کرده است، همزمانی این دو نقطه است.

یک سوی میدان حرکتی در جریان است که از بسیاری از مفروضات نسل‌های پیشین خود عبور کرده و چشم‌اندازی از یک فردای دیگر تولید می‌کند و سوی دیگر نظامی استقرار دارد که فرض نابودنش را نمی‌توان به سادگی پذیرفت. در چنین شرایطی است که وضعیت موجود نگران‌کننده است اگر شاهد افزایش تنش میان این دو نقطه باشیم و امیدبخش است اگر نظام مستقر تن به یک سازوکار سیاسی برای عبور از این شرایط خطرناک بدهد. 

hammihanonline.ir
  • 14
  • 3
۵۰%
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه

مجلس

دولت

ویژه سرپوش