گفت‌وگو با شیخ‌الاسلام عبدالحمید اسماعیل ملقب به مولوی عبدالحمید یا مولانا عبدالحمید سخت نبود ولی مولانا عازم سفر استانی بود و در جاده‌های سیستان‌وبلوچستان با ما صحبت کرد. مصاحبه تلفنی تقریبا بعد از هر سوال و جواب قطع می‌شد و دوباره پس از مدتی دردسترس نبودن مشترک موردنظر، می‌شد دوباره صدای مولانا را شنید.بسیار بی‌تکلف است. مولانا عبدالحمید، عضو اتحادیه جهانی علمای مسلمان و مجمع جهانی فقه اسلامی و امام‌جمعه اهل سنت شهر زاهدان است. شرح این گفت‌وگو را در زیر خواهید خواند.
آقای مولانا خوشحالم که با شما حرف می‌زنم. شما چه ساز و کاری در سیستان‌وبلوچستان به‌کار بردید که به‌عنوان یکی از عوامل مهم توانستید در راستای منافع ملی از نفوذ داعش در این استان جلوگیری به‌عمل بیاورید؟
اگر این گروه‌ها نتوانستند در منطقه نفوذ پیدا کنند به این باز می‌گردد که مردم این‌جا بیدارند و می‌بینند که در دنیا چه می‌گذرد. علاوه بر بیداری عمومی مردم، مسیر حرکت علما، رهبران مذهبی و اندیشمندان این‌جا در مسیر اعتدال است. اعتقاد آن‌ها این است که اسلام دین میانه و وسط است.
در اسلام افراط و تفریط راه ندارد. اگر آن‌هایی که افکار تندی دارند نتوانستند این‌جا نفوذ پیدا کنند به‌دلیل موثر بودن مسیر اعتدال است. مردم این‌جا به مسائل دینی خیلی پایبند هستند. قرآن عظیم‌الشأن و احادیث، تاکید بر «امت واحده» دارد و می‌گوید مسلمانان با هم امت واحده و به‌هم نزدیک هستند و باید با هم وحدت داشته باشند. حضرت رسول(ص) هم بر وحدت تاکید داشت و منافع جهان اسلام و مسلمانان را در وحدت می‌دیدند.
می‌دانیم که در این استان، اکثریت با اهل تسنن است؛ شما برای اقلیت‌های استان چه کرده‌اید؟
برادران اهل تشیع در استان اقلیت هستند و ما در این‌جا اکثریت داریم. ما به‌کرات اعلام کرده‌ایم که اهل سنت و اهل تشیع برای ما مساوی هستند. ما معتقدیم که حتی به اقلیت بیشتر باید توجه کنیم. باید مواظب باشیم که به آن‌ها آسیبی نرسد.
ما و اهل تشیع که همه مسلمانیم، ولی اعتقاد ما درباره اقلیت‌هایی که در این‌جا از یهودی‌ها و زرتشتی‌ها داریم این است که همه ما ایرانی و همه ما انسان هستیم و در این انسانیت با هم مشترکاتی داریم. اعتقاد ما این است که به این اقلیت‌ها نباید آسیبی برسد؛ باید به آن‌ها توجه کرد.
آقای مولانا به‌طور مصداقی در این زمینه چه کارهایی کرده‌اید؟
مشکلاتی که برای آن‌ها پیش آمده بود؛ مثل این‌که برخی از این افراد گروگان گرفته شده بودند، یا وسایل و ماشین این افراد را گرفته بودند، ما پیگیری کردیم و خیلی از این مسائل را الحمدالله حل کردیم.
تفاوت قرائت شما با دیگر قرائت‌ها از اسلام چیست؟
اگر بخواهیم تندروی و افراط‌گرایی را در بین اهل تسنن و اهل تشیع آسیب‌شناسی کنیم، به این نتیجه می‌رسیم که این امر معلول دلایلی مانند فشار، بعضی مظالم و تبعیض و نابرابری است. وقتی افراد با این امر مواجه می‌شوند، عصبانی می‌شوند و دست به خشونت می‌زنند. اگر افراط‌گرایی و جریان تکفیری را واکاوی کنیم، می‌بینیم که آغاز این امر در سیاهچال‌های مصر بود.
وقتی عده‌ای از اسلام‌گراها را به زندان انداختند، افرادی که از این زندان‌ها بیرون آمدند چون علم زیادی نداشتند، شروع کردند به تکفیر حکام و کسانی که این حکام و علما را هدایت می‌کردند. پس علت افراط‌گرایی، یکی مشکلات، ظلم و اجحاف‌هایی است که افراد دیده‌اند و دوم کم‌بودن علم افراط‌گرایان. این افراد فقط از ظاهر نصوص، احکام‌شان را استخراج می‌کنند؛ در حالی که به آیات دیگر هم باید نگاه کنند.
آقای مولانا بعد از نامه شما به مقام معظم رهبری و پاسخ ایشان به شما آیا شرایط در سیستان‌وبلوچستان بهتر شد؟
هنوز نه. ما شکرگزاریم که مقام معظم رهبری پاسخ صریحی دادند ولی هنوز امیدواریم و انتظار داریم که این نامه، اثرات خودش را بگذارد ولی هنوز اثری ندیده‌ایم.
آقای مولانا شما فرمودید که ممکن است در دور بعدی انتخابات از اصلاح‌طلبان حمایت نکنید. با توجه به این‌که پایگاهی چند میلیونی دارید، این تصمیم نقش مهمی در نتیجه انتخابات خواهد داشت؟
ما گفتیم در انتخابات آینده، بسته به شرایطی که وجود خواهد داشت تصمیم خواهیم گرفت. اگر اصول‌گرایان در زمینه اقوام و مذاهب و حق و حقوق آن‌ها تغییراتی در خودشان ایجاد کنند ممکن است که مردم به آن‌ها رجوع کنند. مردم خواهان تغییرند.
اصلاح‌طلبان به وعده‌هایی که در زمینه اقوام و مذاهب داده‌اند باید وفا کنند، اگر به آن وعده‌ها وفا نکنند، اقوام و مذاهب مایوس می‌شوند؛ برای مثال درباره مسئله شورای شهر یزد و آن هموطن زرتشتی ما که رأی آورده بود، صحبت ما به مسئولان و دلسوزان نظام‌مان این است که تمام دنیا را ببینیم و تنها کشورمان را نبینیم. مسلمانان در همه دنیا پراکنده هستند ما این‌جا باید به نحوی رفتار کنیم که در جاهای دیگر با مسلمانان بهتر رفتار کنند. این حق هموطنان زرتشتی ماست و نباید آن‌ها را از حق‌شان محروم کرد. باید دنیا را ببینیم.
مهمترین خواسته شما برای استان چیست؟
مهمترین خواسته ما در استانی با اقوام و مذاهب متنوع این است که درمورد آن‌ها عدالت اجرا بشود. در توزیع مسئولیت‌ها میان آن‌ها نگاهی یکسان حاکم باشد. این همگرایی و همبستگی برای استان و امنیت آن بالاترین اثر را دارد.
شما چیزی ندارید در انتها اضافه بفرمایید؟
مردم ایران اسلامی همه انتظار دارند با توجه به این‌که در انتخابات شرکت کرده‌اند و به آقای روحانی رأی داده‌اند، تغییراتی ایجاد شود. مردم خواستار تحولات جدیدی از سوی دولت تدبیر و امید هستند تا معضلات و مشکلات مردم کاسته شود. باید مردم بیشتر دیده و شنیده شوند.
نجیبه محبی
- 16
- 4
