چراغ‌های قم مدتی است که روشن‌تر از گذشته شده و گویی دوران سکوت برخی بزرگان این شهر به پایان رسیده است. از زمان قبل پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون شهر قم از با اهمیت‌ترین شهرهای کشور محسوب میشود چرا که محل زندگی بسیاری از بزرگان دینی کشور است و مهمترین حوزه علمیه هم در آن واقع شده است. در طی سال‌های اخیر بزرگان قم صلاح را در آن دانستند که کمتر سخن بگویند و در بیوت و کلاس‌های درس حوزه بیش از همه به موضوعات دینی و فلسفی پرداختند اما چند صباحی است که دایره اظهارنظر و بیان مواضع آنها وسعت بیشتری پیدا کرده و به موضوعاتی می‌پردازند که شرط بیان آنها آرامش در فضای کشور است. آنها در این روزها به آنچه می‌پردازند که در لایه‌های آن می‌توان پاسخ به انتقادات را درک کرد.
فضلای برجسته از قم بروند
آیت‌ا... یزدی از روحانیون سنتی کشور است که خود را مبرا از بیان دیدگاه‌های سیاسی نمی‌کند و هر زمان لازم باشد در این باره به اظهار نظر می‌پردازد. به عنوان مثال در انتخابات ۸۴ از حامیان احمدی‌نژاد بود اما در سال ۹۰ به انتقاد از رفتار او به‌ویژه در ماجرای عزل وزیر اطلاعات وقت پرداخت. بنابراین روحانی سنتی قم که البته رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه هم هست، خود را محصور در حوزه تبلیغ دینی نکرده و دستی هم در سیاست دارد. به هر حال رفتارهای احمدی‌نژاد پس از دوران ریاست جمهوری سبب گلایه‌مندی بزرگانی از قم شده که اعتبار خود را هزینه حمایت از او کرده بودند که یزدی از جمله آنهاست بنابراین با توحه به اتفاقات اخیر درباره رئیس دولت‌های نهم و دهم حامیان دیروز احمدی‌نژاد ترجیح می‌دهند به موضوعات دیگری وارد شوند مانند یزدی که در گفت‌وگوی اخیر خود با یکی از نشریات به ارائه توصیه‌هایی به جوانان پرداخته است. رئیس جامعه مدرسین ضمن انتقاد از تعدادی از اساتید حوزه اظهار داشت: «ای حضرات اساتید و ای بزرگان!
شما باید تکلیف این طلابی را که سرمایه اصلی ما هستند و چندین سال نزد شما شاگردی می‌کنند، روشن کنید که معنای استقلال حوزه چیست؟ اگر بنده حرفی بزنم می‌گویند: او دولتی است، چراکه در شورای نگهبان حضور دارد، بنده در شورای نگهبان راجع به اسلامیت و عدم اسلامیت یک طرح و لایحه صحبت می‌کنم. وقتی یک طلبه چنین دیدی نسبت به من پیدا بکند چه تقصیری دارد؟ او گمان می‌کند معنای استقلال این است که نسبت به حکومت فاصله داشته باشد.» وی توصیه کرد: «بر فضلای برجسته‌ای که توانایی اداره یک حوزه را دارند واجب است که از قم بروند و یکی از استان‌ها را اداره کنند؛ چراکه استان‌ها تقریبا خالی از این‌گونه افراد است، مثلا استان کرمان چه کسی را دارد؟ یزد چه کسی را دارد؟ قم فضلای زیادی دارد که می‌توانند یک نقطه را اداره کنند، اما این روحیه که بروند و یک‌جا را اداره کنند خیلی کم است.»
یزدی ادامه داد: «حوزه مکانی بسیار مقدس و فعال و پرکار است و به‌خصوص بخش خارجی و طلاب خارجی و جامعهالمصطفی که خدمات جامعهالمصطفی قدری از خدمات حوزه جلوتر است. وقتی آثار وجودی جامعهالمصطفی را در دنیای اسلام با حوزه مقایسه می‌کنیم، می‌بینیم که آنها پیشتازند، یعنی وقتی طلبه فارغ‌التحصیل حوزه را با طلبه فارغ‌التحصیل جامعهالمصطفی در یک شهر یا یک کشور اروپایی یا آفریقایی مقایسه می‌کنیم، می‌بینیم او بهتر قادر بوده است که پایگاهی برای شیعه بسازد و عده‌ای را مسلمان یا شیعه کند تا به تدریج در سال‌های آینده اقلیتی را در یک منطقه ایجاد کند، یعنی حوزه در بعد بین‌المللی کمتر از جامعهالمصطفی کار کرده است.»
وی گفت: «برخی از آقایان که به اعتقاد خودشان بهترین درس‌ها را دارند چند بار در اول یا آخر درس درباره نظام صحبت کرده‌اند تا طلبه تکلیفش را بداند؟ باید با نظام همراهی کرد یا نه؟ با استقلال موافق است یا مخالف؟ حتی یک بار هم نگفته‌اند. این گلایه را از آن آقایان دارم شما که معتقدید درستان بهترین درس حوزه است، باید نقش بیشتری در تربیت طلبه داشته باشید تا تکلیفش را بفهمد. آیا استقلال طلبه در این است که کاری به کار کسی نداشته باشد و فقط سرگرم درس و مباحثه و نماز شب و دعا و زیارت و بدبختی‌های زندگی خودش باشد و تمام یا این‌که باید طلبه را در فرصت‌های مقتضی راهنمایی و ذهن او را روشن کنیم؟»
یزدی ادامه داد: «من به جوانان حوزه می‌گویم که آینده برای شماست، سال‌های آینده مرجعیت حوزه برای شماست، حکومت برای شماست، شورای نگهبان و قوه قضائیه در اختیار شماست، اما آن را با چه چیزی می‌خواهید اداره کنید؟ شما الان که جوان هستید مؤظف هستید ارتباط خود را با نظام و مقامات حفظ کنید و این ارتباط منافاتی با استقلال شما ندارد. حکومت باید به شما کمک کند، شما باید با نمایندگان مجلس و وزرای محترم رفت‌وآمد داشته باشید و حرفتان را هم بزنید. بنده در آخرین جلسه‌ای که مقام معظم رهبری با خبرگان داشتند از ایشان به‌طور خصوصی سؤال کردم و البته دیگران هم شنیدند و بدون تعارف گفتم: برخی از مسئولان حرفی می‌زنند که با حرف شما نمی‌خواند، این‌جا تکلیف من چیست که می‌بینم حرف ایشان نقطه مقابل شماست؟ ایشان تأملی کردند و فرمودند: تبیین حقایق تکلیف شماست، مردم را روشن کنید و حقایق را تبیین کنید و واقعیات را بگویید.
اصل یا حاشیه؟
از سوی دیگر مصباح یزدی هم که از حامیان پرو پاقرص احمدی‌نژاد بود و پس از آن از او اعلام برائت کرد کمتر به مسائل سیاسی وارد میشود. به گزارش تسنیم؛ در دیدار اخیری که با رحیم‌پورازغذی داشته این فاصله گرفتن از سیاست مشهود است. استاد اخلاق حوزه با اشاره به لزوم رفع کمبودهای اخلاقی اظهار داشت: ریشه همه مشکلات، مفاسد اخلاقی است و از «منیت افراد» شروع میشود؛ فرعون «من» را گفت و رسید به جایی که گفت من خدای شما هستم. منیت، راحت‌طلبی، رفاه‌زدگی و... آفات هستند. علامه مصباح ادامه داد: آیا ما که مسئول تبیین دین برای مردم هستیم، دین در زندگی خودمان اصل است یا در حاشیه قرار دارد؟ لذا برنامه‌ای که بتواند این کمبودها را از دانشگاه و حوزه گرفته تا خانواده‌ها و مسئولان برطرف کند، چیست؟
جنتی و بازخوانی دیروز
البته آیت‌ا... جنتی به سبب مسئولیتی که در راس شورای نگهبان دارد بیش از سایر بزرگان قم در طی ماه‌های اخیر به موضوعات سیاسی ورود پیدا کرده است. او چندی پیش گفت که با اشاره به نظارت شورای نگهبان بر انتخابات گفت: «نظارت استصوابی که مطابق آن می‌توان انتخابات حوزه‌ای را باطل و یا تائید کرد برای برخی قابل قبول نیست. بر اساس تفسیر شورای نگهبان از قانون اساسی و به موجب قانون عادی، نظارت شورا استصوابی است و کسانی که مخالف آن هستند، افرادی هستند که خود رد صلاحیت شده‌اند و به همین دلیل از قانون ایراد می‌گیرند.» انتخاب نوشت؛ محمدرضا باهنر در گفت‌وگو با یکی از نشریات گفت: «به آقاي جنتي گفتم احمدي‌نژاد كانديدا مي‌شود. گفت واقعا كانديدا مي‌شود؟ گفت خبر داري؟ گفتم به‌هيچ‌وجه. فقط تحليل دارم. آيت‌ا... جنتي خيلي تعجب كرد و گفت اگر نامزد بشود يعني به دنبال فتنه است.»
- 18
- 1
