نظام بپذیرد که صدایی غیر از خودش باید وجود داشته باشد

صادق زیباکلام استاد علوم سیاسی دانشگاه در گفت‌وگو با اعتمادآنلاین، درباره فیلترینگ تلگرام اظهار کرد: نزدیک به چهل سال است که نظام جمهوری اسلامی ایران با هر دستگاه و وسیله‌ای که قابلیت ارسال پیامی را داشته باشد که برخلاف خواسته جمهوری اسلامی باشد، مخالفت می‌کند.

او ادامه داد: در یک مقطعی با رادیوها تحت عنوان رادیوهای بیگانه مخالفت می‌کردند. در حالی که در دوران انقلاب، رژیم شاه بی‌بی‌سی فارسی را متهم می‌کرد به این‌که مخصوصاً از طرف دولت انگلستان قصد دارد مردم ایران را علیه رژیم شاه تشویق می‌کند که به پا خیزند. یعنی ۳۴ میلیون ایرانی هر شب ساعت هفت و نیم با هر بدبختی که شده خود را به رادیو موج‌کوتاه می‌رساندند تا بتوانند که از آخرین تحولات، راهپیمایی‌ها، مبارزه‌های گروه‌های مختلف و آخرین اعلامیه‌های آیت‌الله خمینی باخبر شوند.

زیباکلام گفت: نکته جالب این است که بعد از انقلاب چون فضای کشور باز بود، مثل سابق کسی به بی‌بی‌سی، دویچه ولِه و یا صدای آمریکا گوش نمی‌داد، اما به‌تدریج که فضا بسته شد، دوباره مثل دوران انقلاب این رادیوها مشتری پیدا کردند و نظام جمهوری اسلامی هم به‌جای اینکه این سؤال را بپرسد که چرا بی‌بی‌سی دوباره موردتوجه قرارگرفته است، گفت این رادیو بیگانه است. یعنی برخوردی که رژیم شاه با رادیوهای فارسی‌زبان خارجی داشت، جمهوری اسلامی هم همان نحوه برخورد را تکرار کرد. حتی کسانی را که بعضاً با بی‌بی‌سی همکاری می‌کردند، جاسوس خواندند.

این استاد دانشگاه تهران تصریح کرد: من یادم هست که سال ۷۰ وقتی تحصیل در مقطع دکتری را در انگلستان تمام کردم، همه لوازم شخصی خود را به ایران آوردم. نکته جالب این است که در گمرک تنها به دنبال ویدئو بودند. یعنی اگر مطمئن می‌شدند که ویدئو نداری اصلاً به چمدان‌ها نگاه نم ی‌کردند. چرا؟ پاسخ واضح است برای اینکه ویدئو قادر بود فیلم‌هایی  را که ازنظر جمهوری اسلامی خوب نیستند پخش کند. کم‌کم عصر ماهواره فرارسید و ماهواره‌هایی که برنامه فارسی‌زبان پخش می‌کردند پیدا شدند و دیدیم که چقدر دردسر بود. چقدر نیروی انتظامی به پشت‌بام‌ها حمله کردند و دیش‌های ماهواره را ضبط کردند و بعد تکنولوژی پیشرفت کرد و فضای مجازی به میان آمد.

او افزود:‌ نسبت به فضای مجازی هم واکنش نشان دادند و سعی کردند که فیس بوک و بعد وایبر را کنترل کنند. روی بی‌بی‌سی فارسی ماهواره هم انواع پارازیت‌ها را که برای سلامتی انسان مضر است، ارسال کردند و حالا به سر وقت تلگرام آمده‌اند.

زیباکلام گفت: این چیزهایی که درباره تلگرام مطرح می‌کنند خنده‌دار است. علاءالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی گفته بود که تلگرام منبع و منشأ جاسوسی است و اضافه کرده بود که نخست‌وزیر انگلستان معتقد است که تلگرام منبع تروریست است. من توئیت کردم که آیا شما در موارد دیگر هم به حرف نخست‌وزیر انگلستان رجوع می‌کنید؟ و اگر خانم ترزا می چیزی بگوید شما آن را قبول می‌کنید؟

این استاد دانشگاه اظهار کرد: یکی دیگر از مسئولین گفته‌اند که تلگرام تهدیدی علیه اقتصاد ملی است. تلگرام می‌خواهد اقتصاد ملی را نابود کند. فردا ممکن است که بگویند که تلگرام ابزاری است که داعش از آن استفاده می‌کند. تمام این ضدونقیض‌ها که درباره فرستنده‌های فارسی‌زبان، ماهواره، ویدئو و حالا تلگرام گفته می‌شود، همه‌اش به خاطر یک نکته بنیادی است. نکته این است که حکومت جمهوری اسلامی روی همه این‌ها کنترلی نداشته است و برای همین بود که دنبال ویدئو می‌گشتند. چون روی ماهواره کنترلی نداشتند به پشت‌بام‌ها حمله می‌کردند.

زیباکلام تأکید کرد: حکومت‌هایی مثل جمهوری اسلامی فقط یک قول را می‌پذیرند آن‌هم قول خودشان است. تلگرام نه تهدید ملی، نه امنیتی و نه محل پرورش و زادوولد تروریست است. مشکل اساسی تلگرام همانی است که بی‌بی‌سی فارسی و رادیو فردا دارند. یعنی آن‌ها مطالبی را می‌گویند که با آنچه حکومت می‌گوید، مغایرت دارد. حکومت می‌گوید که دلیل فلان حادثه این بوده اما بعد در تلگرام معلوم می‌شود که دلیل چیز دیگری بوده است. مشکل اساسی تلگرام این است که شما می‌توانید مغایر با گفتمان صدا و سیمایی صحبت کنید. اما نظام ما برخلاف جهت آب حرکت می‌کند. برفرض که تلگرام را هم فیلتر کردند اما بعد چیزی دیگری پیدا می‌شود که نمی‌توان آن را فیلتر کرد.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: نظام باید بپذیرد که صدایی غیر از خودش باید وجود داشته باشد. نظام باید بپذیرد که یک کشور هشتادمیلیونی را نمی‌توان فقط با یک حرف آن‌هم حرف حکومت اداره کرد. نظرات و اقوال دیگر هم می‌توانند در جامعه وجود داشته باشند، همان‌گونه که در ژاپن، هند، مالزی و نروژ این موضوع پذیرفته‌شده است. چرا در این کشورها مشکلی با تلگرام وجود ندارد؟ چون پذیرفته‌اند که سخنی غیر ازنظر حکومت هم وجود دارد.